«سوت» در سفره هفت سین داور بین المللی والیبال ایران

محمد شاهمیری که از سن ۱۲ سالگی به صورت غیر رسمی قضاوت در والیبال را آغاز کرده است، موفق ترین داور والیبال ایران محسوب می شود که در همه میادین بزرگ این رشته ورزشی از جمله المپیک، لیگ جهانی، قهرمانی جهان و رقابت های رده سنی مختلف در جهان و قاره آسیا قضاوت داشته است.وی امسال (2016) برای دومین بار برای قضاوت به المپیک دعوت شده است که در مسابقات والیبال المپیک 2016 و همچنین در سه تورنمنت مهم دیگر والیبال در سال 2016 شامل مسابقات انتخابی المپیک که خردادماه به میزبانی ژاپن برگزار می شود، لیگ جهانی سال 2016 و مسابقات والیبال گرند پری 2016 حضور خواهد داشت.

مصاحبه تفصیلی گروه ورزشی ایرنا با این داور بین المللی والیبال به قرار زیر است:

** چگونه با ورزش والیبال آشنا شدیدمن یک خانواده کاملا والیبالی داشتم و به همین دلیل از کودکی در این رشته فعالیت کرده ام . در حیاط منزل پدرم زمین والیبال داشتیم و در سن ۱۳ سالگی علاوه بر بازی والیبال، کنار زمین امتیازها را می نوشتم، داوری نبود اما امتیازها را جمع می کردم. از همین کار به صورت غیر رسمی داوری را شروع کردم و حتی در سال های بعد سوت هم می زدم ،اما در سن ۱۷ سالگی در نخستین دوره درجه سه داوری شرکت کردم. شرط سنی برای این دوره ۱۸ سال بود و فدراسیون تا یک سال به من کارت داوری درجه سه نداد. من در شهریار زندگی می کردم و آن زمان آمدن به تهران راحت نبود تا اینکه برای سربازی به تهران آمدم، هیات تهران و مسابقات این شهر را یافتم و کم کم کار من در والیبال شروع شد.شهریار هم از اول والیبال خوبی داشت و من کنار آن رشد کردم. خانواده کاملا ورزشی دارم. همسرم مربی آمادگی جسمانی و پیلاتس است، پسر بزرگم والیبال بازی می کند، فیتنس است و پسر کوچکم نیز سوارکاری فعالیت دارد و از سواکاران خوب نونهال استان تهران است.

** زمان آغاز قضاوت در مسابقات برون مرزیدر سال ۱۳۸۶نامزد داوری بین المللی والیبال شدم. قضاوت در قهرمانی مردان آسیا سال ۱۹۹۹ در تهران نخستین قضاوت رسمی من در مسابقات برون مرزی بود. ۲۰۰۱ المپیاد دانشجویان جهان، ۲۰۰۲ بازی هایی آسیایی بوسان و ۲۰۰۳ اولین قضاوت جهانی من در والیبال بود که از سوی فدراسیون جهانی والیبال دعوت شدم و از آن زمان تا امسال هر ساله در مسابقات والیبال بودم. در همه رده های سنی والیبال در جهان قضاوت داشتم از المپیک، قهرمانی جهان، لیگ جهانی، جوانان و نوجوانان جهان، زنان و مردان تجربه همه مسابقات را دارم.

** داوری ها در لیگ برتر والیبال سال 94 ایراندر مجموع داوری های لیگ برتر ایران خوب بود، اما نباید فراموش کنیم که امروزه داورهای جهان بسیار جلوتر از ایران هستند، کشورهای مدعی والیبال در جهان از نظر نرم افزار و سخت افزار، تجهیزات و سالن های والیبال جلوتر از ایران هستند و با این امکانات داوری ها هم بسیار خوب انجام می شود. مشکلات والیبال ایران در زیر ساخت ها است، برخی سالن ها استانداردهای لازم از نظر نور، سکو، تور و خیلی مسایل تاثیر گذار در داوری را ندارد. تفاوت داوری ایران با کشورهای جهان زیاد است چون آنان از امکاناتی مانند ویدئو چک استفاده می کنند. در لیگ برتر والیبال ایران از اول فصل با یک توپ بازی می کنند، در صورتی که در دیگر کشورها توپ ها عوض می شوند.تعویض توپ ها هزینه زیادی ندارد اما اینگونه موارد کیفیت کار داوری را بالا می برد.نکته دیگر اینکه والیبال ایران شرایط پلی آف ندارد. بازی پلی آف ویژه کشورهایی است که از نظر مساحت کوچکتر از ایران هستند. پلی آف برای کشورهایی است که در نهایت فاصله دو شهر با ماشین 5 ساعت باشد. پلی آف حساس است و این حساسیت ها کار داور را نیز سخت می کند.

** دلیل دعوت هر ساله به مسابقات۱۵ سال حفظ کردن خودت در فدراسیون جهانی کار خیلی سختی است. تغییرات زیادی در فدراسیون والیبال ایران، کنفدراسیون آسیا و فدراسیون جهانی بوجود آمده است اما همچنان دعوت شده ام. دلیلش هم این است که باید فاز حرفه ای را یاد بگیرید. یعنی اینکه فدراسیون جهانی چگونه داوری می خواهد. این روزها من در فدراسیون والیبال کاری ندارم، اما سر می زنم چون باید آماده باشم. به تمرینات بازیکنان ملی پوش سر می زنم چون آنان سطح فنی شان بالاست و با نگاه کردن به تمرینات آنان می توانم برای سوت زدن آمادگی خودم را حفظ کنم. اسب سواری به انسان آرامش می دهد و وقتی قضاوت های سنگین دارم خودم را با اسب سواری به آرامش می رسانم. به این رشته هم عشق دارم.

** بیشتر در چه مسابقاتی قضاوت داریدمن بیشتر به مسابقات جهانی دعوت می شوم، تنها سه بار در آسیا قضاوت کردم که ۱۹۹۹، ۲۰۰۲ و ۲۰۱۱ بوده است. المپیک ۲۰۰۸ پکن بودم اما به رغم آمادگی نمی دانم چرا به المپیک ۲۰۱۲ لندن دعوت نشدم. همیشه این سئوال برایم مطرح بوده که چرا دعوت نشدم. اما خوشبختانه به المپیک 2016 برزیل دعوت شدم. تجربه سه دوره متوالی قضاوت در لیگ جهانی دارم . از سال ۲۰۰۳ تا سال ۲۰۱۱ ضمن قضاوت در بسیاری از مسابقات مختلف جهان در لیگ جهانی زنان (گرند) نیز قضاوت داشتم. در سال ۲۰۱۱ فینال این رقابت ها بین برزیل و روسیه را سوت زدم و بعد از آن زمان به مسابقات مردان دعوت شدم. در کنار آن سه دوره مسابقات والیبال قهرمانی مردان جهان در سال های ۲۰۰۶، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ را نیز سوت زدم. در سال ۲۰۱۰ درجه FIVB گرفتم که در شرایط بسیار سختی به این عنوان دست یافتم، الان هم در سطح یک لیگ جهانی قضاوت می کنم.

** در والیبال به دنبال چه هدفی هستیدوالیبال را واقعا دوست دارم و از آن لذت می برم. اگر در ورزش والیبال فاز عشق نباشد، پیشرفت نمی کنید چه بازیکن، چه مربی و حتی خبرنگار. همیشه یک چیزی از والیبال همراه من است، لباس یا توپ حتی در سفره هفت سین، سوت خودم را می گذارم. قضاوت در دیدار دو تیم صربستان و آمریکا در مرحله پلی آف بازی های المپیک ۲۰۰۸ پکن بهترین خاطره من در والیبال است. دوست دارم فینال قهرمانی مردان جهان، المپیک یا لیگ جهانی را قضاوت کنم و بعد خداحافظی کنم. هر موقع این قضاوت را داشته باشم، خداحافظی می کنم و فرقی نمی کند که به سن بازنشتگی رسیده باشم یا نه. هنوز پنج سال وقت دارم به این آرزو برسم چون 55 سال سن بازنشستگی داوران در فدراسیون جهانی است. تلخ ترین خاطره من در والیبال نیز درگذشت زنده یاد حسین معدنی است. اتفاق های زیادی در والیبال داشتم اما این تلخ بود چون من داوری را در زمانی شروع کردم که حسین معدنی در تیم صدا و سیما پاس می داد. حسین کارش در والیبال همزمان با من رشد داشت.

** جوانان چگونه می توانند داورانی شایسته شوندداوری این نیست که من در لیگ داخلی چند تا مسابقه را سوت بزنم و تمام شود. باید مانند بازیکنان تمرین داشته باشی. هفته ای یک بار حداقل مسابقه والیبال را تماشا کنید و در ذهن خود قضاوت کنید. اگر داور از مسابقه دور شود، آسیب می بیند. من هم اکنون به المپیک دعوت شدم، ضعف من هم این است که که از یکسال پیش به عنوان داور دوم قضاوت نداشتم، بنابراین باید آن را رفع کنم. داوران باید در کنار والیبال بمانند. دومین نکته برای پیشرفت در داوری والیبال تقویت زبان انگلیسی است. مقررات را حفظ کنند و ارتباطات خود را نیز افزایش دهند. یکی از نکات مهم اینکه داور خط را نیز ادامه دهند، برخی زیاد به این کار علاقه ندارند در صورتی که داوران موفق فعلی افرادی هستند که به عنوان خط نگهدار مدت زیادی سابقه دارند.

** پیشنهاد برای تمرینات تیم ملی والیبال از نگاه داوریدر تمرینات تیم ملی والیبال باید خطاهای بازیکنان گرفته شود تا آنان به بازی بدون خطا عادت کنند. تمرینات تیم ملی را نگاه کردم به دفعات بازیکنان حمله عقب را انجام دادند، اما از روی خط این کار را کردند که خطاست. بازیکن در تمرین به تور می خورد خطایش را نمی گیرند، در صورتی که سرمربی باید تمرین را نگهدارد و به بازیکن این نکته را یادآوری کند. مربیان باید سوت داشته باشند و هر بازیکن خطا کرد به او یادآوری کنند. اگر مربیان عادت کنند که مشکلات را سوت بزنند، برای بازیکنان نیز بهتر خواهد بود. بازیکن حتی در تمرین نباید خطا کند.

** جایگاه والیبال ایران در جهاننگاه دنیا به والیبال ایران متفاوت شده است. الان واقعا با حساب و کتاب به مصاف ایران می آیند، چون یکی از قطب های والیبال جهان شده است. نگاه ها به والیبال ایران خیلی خوب و عالی شده است. من در یکی از شهرهای نه چندان معروف فنلاند تی شرت تیم ایران تنم بود، مردم والیبال ایران را می شناختد و از من پیگیر تحولات این رشته ایران بودند. مردم جهان زمانی علی دایی در فوتبال و حسین رضازاده در وزنه برداری را می شناختند، اما الان سعید معروف و محمد موسوی را می شناسند، یعنی والیبال ایران به جهان معرفی شده است. البته جهش چند ساله نباید والیبال ایران را گول بزند، هنوز باید تلاش کنیم و میادین مختلف را تجربه کنیم. هدف سال 95 والیبال ایران المپیک و هدف قشنگی است و از لیگ جهانی و قهرمانی جهان خیلی مهمتر است. تمرکز روی آن است و مردم هم باید به آن توجه کنند. من تیم ملی والیبال ایران و خودم را در ریو می بینم. حتما به المپیک ۲۰۱۶ راه خواهیم یافت.

** چشمان شاهمیری سوژه عکس هاست، دلیلش تیزبینی است؟من در سال ۸۳ به دلیل مشکل تیروئید این مشکل برای چشم هایم بوجود آمد. خودم عکس های زیادی از چشمانم دیدم حتی یک بار شبکه ورد والی عکس من را کنار کولینا داور فوتبال گذاشته بود. کاریکاتوری از ما دو نفر گذاشته بود. تلاش می کنم زمان قضاوت چشمام اینگونه بیرون نزند، اما دست خودم نیست و این نشان تیربینی نیست بلکه عارضه یک بیماری است.

** شغل داوری تامین کننده مخارج زندگی نیستنباید به عنوان یک شغل به داوری والیبال نگاه کرد. چیزی در آن ندارد. شاید در سطح جهانی قضاوت کنی چیزی داشته باشد، اما داوری باید عشق باشد. اصلا نمی توان به این کار به عنوان حتی شغل پنجم حساب باز کرد. اما در کنارش علاقه و لذت های دیگری مانند شهرت است، شاهمیری از والیبال دو ساعت در تلویزیون دیده می شود. اگر یک بساز و بفروش بود، این شهرت برایش وجود نداشت. همه چیز پول و درآمد نیست. فدراسیون هم برای تامین داوران تلاش کرده اما هنوز سطح پرداخت برای داوری ها ناچیز است. داوران ایران اگر شرایط بوجود آید، جزو بهترین های دنیا هستند. ناآماده ترین داوران ما که به آسیا رفتند جز بهترین ها شدند. من با داوران کار می کنم، اما نیاز به کمک دارند. فدراسیون جهانی ۲۲۰ عضو دارد و محدودیت انتخاب داور برای مسابقات جهانی را دارد و تعداد محدودی مسابقه نیز برگزار می شود، یک هزار داور بین المللی است که حدود ۶۰ نفر در سال استفاده می کند. حضور دو نفر از ایران در لیگ جهانی 2015 درصد خوبی است که با توجه به رشد والیبال است. در سال ۲۰۱۳ ایران پنج داور در مسابقات مختلف داشت. ایران تعداد داورانش زیاد است و بیشترین داور را در بین اعضای فدراسیون جهانی دارد. رکورد داوران زن ایران تک است. ما ۱۱ داور بین المللی زن داریم. کل قاره آسیا ۱۱ داور بین المللی زن ندارد، کلا ۱۰۰ داور بین المللی زن در جهان است که ۱۰ درصد آنها از ایران هستند.

** سال 2016، سالی پرکار برای شاهمیری استسال 2016 سال پرکاری دارم و مجبورم برخی برنامه های خودم را لغو کنم چون نمی رسم همه آنان را انجام دهم. در انتخابی المپیک، در لیگ جهانی، در گرند پری و بازی های المپیک قضاوت دارم و باید از نظر روحی و روانی برای این قضاوت ها آماده شوم. پرکاری من در سال 2016 به عملکردم در سال های 2014 و 2015 بر می گردد که اعتماد فدراسیون جهانی را جلب کردم.

** سخن آخردر مسابقات والیبال بازی های المپیک 2016 برزیل قضاوت خواهم کرد. این کار برای والیبال ایران موفقیت است اما پشت فرهاد شاهمیری، افرادی در کمیته داوران و فدراسیون والیبال در سال های گذشته زحمت زیادی کشیدند که باید از آنان تشکر کنم. من اینجا رشد کردم شاید خودم هم زحمت زیادی کشیده باشم، اما نباید فراموش کنم که حمایت های آنان منجر به پیشرفت من شده است. از همه آنان به ویژه داورزنی و امیدوار حاتمی تشکر می کنم.ورزشی(4)**1379** 1701