جلوه گری سحرانگیز لاله واژگون در ارتفاعات خراسان شمالی

ایرنا/ رخ نمایی کمیاب ترین گل های جهان، لاله های واژگون زرد و بنفش در ارتفاعات خراسان شمالی و جلوه گری آن از جاذبه های بهاری است که بر بلندای کوهسارها و در خنکای مرغزارهای سرسبز چون تابلوی بی بدیل خودنمایی می کند.
ارتفاعات و دشت های سرسبز برخی مناطق خراسان شمالی فروردین و اردیبهشت ماه رویشگاه انواع گل های وحشی بخصوص لاله واژگون است که منظره چشم نواز، دل انگیز و رویایی را به وجود آورده است.
رویش هزاران لاله واژگون در ارتفاعات این استان چشم اندازی بکر و کم نظیر ایجاد کرده است که گردشگران و طبیعت گردان فقط یکبار در طول سال می توانند شاهد آن باشند.
لاله واژگون را می توان در چند نقطه ایران از جمله کوه های بهار، پلنگ و جوزک در خراسان شمالی مشاهده کرد اما دیدن این گل زیبای وحشی به رنگ های زرد و بنفش در کوه و دشت های خراسان شمالی، از این جهت متفاوت و ممتاز است.
عمده رویشگاه های این گونه کمیاب گیاهی در کوه خمبی و سرای در شهرستان گرمه، دوراهی دشت، کوه بهار، کوه پلنگ و جوزک در شهرستان مانه و سملقان، کوه اسدلی در میانه بجنورد و اسفراین و کوه تکل قوز در شهرستان راز و جرگلان شناسایی شده است.
لاله های واژگون با همه زیبایی مسحور کننده، سر به زیر و تسلیم، خود را به نسیم دل انگیز بهاری سپرده و با هر نرم بادی از سویی به سویی خم می شوند که تماشای آنها بیننده را به افتادگی در برابر ذات احدیت فرامی خواند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی در این باره می گوید: لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار چند ساله از خانواده سوسنی ها با نام علمی
(fritillna) است که در مناطق وسیعی از فلات ایران می روید.
رضا باغبان در گفت وگو با ایرنا افزود: این گل ها به دلیل اینکه مقدار زیادی شبنم در بین گلبرگ های آن جمع شده و سپس به زمین می چکد، گل اشک یا اشک مریم نیز نام گرفته است.
وی گفت: عمر این گیاه بسیار کوتاه و گل دهی آن بسته به نوع اقلیم مناطق مختلف متفاوت است به طوری که در خراسان شمالی در فروردین و در سایر مناطق تا اواسط اردیبهشت ماه دیده می شود.
باغبان افزود: تاکنون بیش از 60 گونه مختلف این گونه گیاهی در دنیا و 15 گونه آن در ایران شناسایی شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: گونه گرگانی لاله واژگون با ارتفاع 50 تا 80 سانتیمتر با گل های زرد کمرنگ متمایل به لیمویی قابل مشاهده است.
وی به جنبه های مختلف ارزشی این گونه گیاهی اشاره کرد و افزود: لاله واژگون علاوه بر زیبایی طبیعی ، خواص دارویی نیز دارد.
باغبان گفت: عمده خاصیت دارویی این گونه مربوط به پیاز آن است که در قسمت زیرین یقه گیاه زیر خاک مدفون شده و چنانکه در منابع آمده دارویی موثر برای درمان روماتیسم و درد مفاصل و پاک کننده کبد است.
وی افزود: این گیاه از نظر دارویی در رده گیاهان سمی قرار دارد و مصرف خودسرانه آن می تواند مشکل ساز شود که حتما باید زیر نظر پزشک استفاده شود.
وی اظهار کرد: این گیاه در زمان های بسیار قدیم از جنبه های مختلف مورد استفاده انسان ها بوده و آثاری از آن در نقش ستون های سلسله ساسانی در موزه طاق بستان در کنار نقش پادشاهان ساسانی دیده می شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: در میان لاله های شناخته شده ایرانی لاله واژگون از شهرت و زیبایی منحصر به فردی برخوردار است و همه ساله تعداد زیادی از مردم در فصل بهار برای تماشا به رویشگاه های آن می روند.
وی از تعرض به عرصه های رویش این گونه زیبای گیاهی انتقاد کرد و افزود: چرای احشام در عرصه های رویش این گونه، برداشت غیرمجاز آن برای عرضه در بازار و تخریب رویشگاه های آن برای توسعه کشتزارها از مسائلی است که حیات این گونه گیاهی را تهدید می کند.
لاله واژگون خراسان شمالی از نظر ارتفاع و رنگ با لاله واژگون استان های چهارمحال وبختیاری و کهکیلویه وبویر احمد متفاوت است و با دو رنگ زرد و بنفش کمرنگ در خراسان شمالی و در ارتفاعات بالای 1500 متر می روید.
شناسایی، معرفی و حفظ این گل وحشی زینتی و دیگر گونه ها در استان می تواند نقش موثری در رونق صنعت گردشگری منطقه داشته باشد.
لاله واژگون از زیباترین گیاهان زینتی دنیا است که بازارپسندی بالایی دارد و بازارهای کشورهای اروپایی و آمریکایی توجه خاصی به این گیاه نشان می دهند، این گل به دلیل دارا بودن ساقه‎های بلند و قوی می تواند به عنوان گل شاخه بریدنی به اقصی نقاط دنیا صادر شود.
لاله واژگون مقاومت زیادی در برابر سرما و سازگاری ویژه با دامنه های سنگلاخی و صخره ای دارد و چنانچه زیستگاه این گل به وسیله انسان و دام تخریب نشود، توانایی پوشاندن عرصه های وسیعی از طبیعت را با رویش هزاران شاخه زیبا دارد.
لاله واژگون از جمله گیاهان در خطر انقراض در کشور است که هرساله به دلیل برداشت بی رویه گل و پیاز از رویشگاه های طبیعی، بیش از پیش در معرض نابودی قرار دارد.
شکل، رنگ و اندازه آن بسیار مناسب برای بوستان ها و باغ هاست و می‎تواند رقیبی جدی برای لاله‎ها و سنبل‎هایی باشد که اکنون در تمام نقاط جهان کشت می‎شود و این گونه قابلیت فروش به صورت گیاه گلدانی را نیز دارد.
استان خراسان شمالی به دلیل وجود مناطق کوهستانی، عرصه های جنگلی و مراتع سرسبز، از تنوع کم نظیر گیاهی برخوردار است و تاکنون 350 گونه گیاهی در آن شناسایی شده که 50 درصد این گونه ها جنبه دارویی و صنعتی نیز دارد.
در این استان سال گذشته توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی و شهرداری جشنواره لاله های واژگون در منطقه خمبی و سرابی شهرستان گرمه در اردیبهشت برگزار و با استقبال خوبی مواجه شد.
هدف از برگزاری این جشنواره معرفی این جاذبه طبیعی و شناساندن رویشگاه لاله های واژگون به مردم و جذب گردشگر به این منطقه عنوان شده بود.
لاله واژگون در استان خراسان شمالی از گونه های خیلی کمیاب گیاهی است و چیدن آن توسط بهره برداران و تبدیل رویشگاه های این گونه به کشتزارهای گندم و جو از عوامل تهدید آن است.
لاله واژگون علاوه بر ارزش تفرجگاهی و ایجاد چشم انداز قابل توجه، دارای ارزش دارویی نیز هست به طوری که جوشانده پیاز خشک شده این گیاه برای رفع دل پیچه، بی خوابی نوزادان و دفع مرض استسقاء (تشنگی) موثر است.
محل رویش این گیاه در دو سه سال گذشته مختص استان چهارمحال و بختیاری و استان های غربی و جنوبی کشور تلقی می شد اما مناطقی از خراسان شمالی از قبیل کوه های خمبی و سرای در شهرستان گرمه، قسمت های غربی کوه آلاداغ، منطقه جوزک، کوه پلنگ و بزداغی در مانه و سملقان، کوه بهار و سالوک در جاجرم، قسمت هایی از کوه اسدلی در بجنورد و کوه تکل قوز در نوار مرزی راز و جرگلان محل رویش این گل است.
لاله واژگون روییده در استان های غربی و جنوبی کشور با همتایان آنها در خراسان شمالی از لحاظ رنک تفاوت هایی دارد به طوری که لاله های خراسان شمالی به رنگ زرد و بنفش و گل های رسته بر دامنه های استان های جنوبی و غربی به رنگ قرمز است.



با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید

منبع: ایرنا