شفاخونه/ اکاليپتوس؛ ضدعفوني کننده‌اي سنتي

ايسنا/ کارشناس گياهان دارويي گفت: اکاليپتوس در طب سنتي به عنوان گندزدا و ضدعفوني کننده قابل استفاده است.
عي فرضي‌نژاد اظهار کرد: اکاليپتوس داراي زيرگونه‌هايي مختلفي است که برخي از گونه‌هاي آن به اندازه گل‌هاي تزئيني و برخي ديگر به اندازه درختان بزرگ است.

وي با بيان اينکه اکاليپتوس درختي است مرتفع و زيبا که زادگاه اصلي آن کشور استراليا است، افزود: ارتفاع آن در استراليا به حدود 100 متر و در نواحي ديگر به حدود 40 متر مي‌رسد. برگ‌ها در درختان جوان به شکل بيضوي يا مدور و در ابتدا به رنگ سبز مايل به آبي و کم‌کم به رنگ سبز مايل به سفيد است و در درختان مسن به شکل باريک، دراز، نوک تيز و به رنگ سبز يا سبز مايل به زرد است.

وي افزود: مهم‌ترين ترکيبات شيميايي اين گياه اسانس آن است که شامل سينول، آلفاپينن، ليمونن، کامفن، ميرنتول، پينوکاروون و پاراسايمن است.
اين کارشناس گياهان دارويي در تشريح خواص درماني اکاليپتوس اضافه کرد: ضدعفوني کننده، خلط آور، محرک موضعي جريان خون، موثر براي درمان تب، افزايش دهنده ترشح آب دهان و شيره معده و روده است. روغن رقيق شده آن معرق و ضد اسپاسم دستگاه تنفسي و داراي خاصيت آنتي بيوتيک و دفع کننده پشه است.
فرضي‌نژاد در خصوص طرز استفاده از اين گياه دارويي عنوان کرد: اين گياه به صورت بخور، استنشاقي و استعمال به صورت روغن رقيق شده، اسانس اين درخت در بسياري از فرآورده‌هاي غيردارويي مانند شيريني‌جات، آدامس، صابون و اسپري مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

وي با اشاره به اينکه مصرف مقدار زياد فرداورده‌هاي خوراکي آن مي‌تواند باعث ايجاد اسهال و استفراغ شود، خاطر نشان کرد: اسانس بعضي از گونه‌هاي حساسيت‌زا بوده و باعث تحريک پوست يا غشاي مخاطي مي‌شود که در دوران بارداري استفاده خوراکي اسانس ممنوع است.
اين کارشناس گياهان دارويي با بيان اينکه اکاليپتوس در طب سنتي به عنوان گندزدا و ضدعفوني کننده قابل استفاده است، تاکيد کرد: بيشترين پراکندگي اين گياه در جهان در استراليا و در ايران کاشته شده در اغلب نقاط به جز مناطق سردسيري است.

فرضي‌نژاد با بيان اينکه اين گياه از نظر مکان رويش درختي است که اراضي خيلي مرطوب يا با مصرف آب فراوان رشد سريع مي‌کند و در نواحي سردسير مقاومت زيادي ندارد، گفت: نحوه پرورش و تکثير اين درخت از طريق کاشت بذر آن صورت مي‌گيرد. ابتدا تخم يا بذر را که خيلي کوچک و ظريف است در جعبه‌هايي که خاک آن نرم و خوب تهيه شده، مي‌کارند و پس از اينکه نهال‌هاي جوان پنج - شش برگ دادند آنها را به گلدان‌هاي سبدي يا بامبويي منتقل مي‌کنند. در مناطق حاره انتقال به محل اصلي در فصل باران و در مناطق معتدل ماه‌هاي آبان و آذر مناسب است.

وي در پايان تصريح کرد: قطره‌هاي ضد سرفه، انواع شربت‌ها، مايعات تبخير کننده، روغن‌هاي ماليدني، انواع خميردندان و مواد شستشوي دهان حاوي روغن اکاليپتوس يا ترکيب اصلي آن يعني سينئول است.