تفاوت دیه زن و مرد حکمی عادلانه است

یک پژوهشگر مرکز تخصصی مهدویت گفت: تفاوت دیه زن و مرد به دلیل نوع تفاوتی است که در ساختار فیزیکی و آناتومی و هم‌چنین از نظر مسائل اقتصادی و اجتماعی بین آن‌ها وجود دارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمجتبی معنوی در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان این‌که «ماهیت دیه در فقه اسلامی مورد بحث و بررسی‌های فراوانی قرار گرفته است» اظهار کرد: دیه به عنوان خون بها و یا جان بهای انسان‌ها محسوب نمی‌شود. از نظر اسلام و مطابق با آیات قرآنی هر کسی انسانی را به قتل برساند مثل این است که همه انسان‌ها را کشته است. از این مفهوم قرآن ما می‌توانیم بفهمیم که دیه خون‌بها نیست بلکه دیه در اسلام صرفا یک امر اقتصادی و فارغ از ارزش و شخصیت انسان‌ها محسوب می‌شود.

وی در ادامه با بیان این‌که «دیه در اسلام به دلیل مسائل اقتصادی وضع شده است» گفت: فرد خاطی به نوعی با پرداخت دیه به جبران خسارتی که وارد کرده است.

این پژوهشگر مرکز تخصصی مهدویت ادامه داد: حکمت دیه در اسلام به دو چیز بر می‌گردد یکی جبران بخشی از خسارت وارده و دوم این‌که انسان‌ها به نوعی از ارتکاب به قتل پرهیز کنند. انسان‌ها با در نظر گرفتن این جریمه و هزینه، کمتر مرتکب این گناه کبیره می‌شوند. زمانی که از امام صادق (ع) می‌پرسند آیا دیه می‌تواند در مقابل قتل قرار بگیرد و جبران قتل را کند؟ حضرت می‌فرمایند اگر فردی با این نیت که دیه را می‌دهد قتل و گناه را انجام دهد هرگز توبه او مورد قبول نیست. پس به نوعی می‌توان گفت دیه برای دوری از گناه در نظر گرفته شده است.

معنوی ادامه داد: ما اگر به زندگی اجتماعی حال حاضر نیز نگاه کنیم می‌بینیم که تفاوت‌هایی بین زن و مرد وجود دارد که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. حتی در خرید لباس نیز بین دختر و پسر تفاوتی وجود دارد و هردو نمی‌توانند یک نوع لباس را بر تن کنند. ما وقتی به این تفاوت‌ها نگاه کنیم می‌بینیم دلیل نصف بودن دیه زن و مرد بی حکمت نیست. مرد موظف به پرداخت نفقه است اما زن هرچقدر هم که تمکن مالی داشته باشد موظف به این امر نیست. در اندیشه اسلامی جنگ و جهاد بر عهده مرد است و حتی بر مرد واجب است که دیه قتل غیرعمد برخی از بستگان خود را اگر می‌تواند پرداخت کند پس این تفاوت‌ها سبب می‌شود که راحت‌تر این را بپذیریم که تفاوت دیه زن و مرد به دلیل ارزش آن‌ها نیست بلکه بر اساس برخی از مسائل اجتماعی این حکم اجرا می‌شود.

وی یادآور شد: اینکه دیه زن و مرد متفاوت باشد یک حکم عادلانه است، ولی باید بدانیم که اگر خسارت وارده کمتر از ثلث باشد دیه زن و مرد یکی است.

این کارشناس تاکید کرد:‌ طبق نظر علامه طباطبایی که می‌فرماید ما اگر دیه را با توجه به ارث و میراث و تمکن هم در نظر بگیریم زن لازم نیست که هیچ یک از این موارد را صرف زندگی کند بلکه می‌تواند آن‌ها را برای خود سرمایه‌گذاری کند. این در حالی است که اگر مرد ارث بیشتری ببرد و یا حتی بعد از فوت او دیه بیشتری به خانواده برسد موظف است که همه آن‌ها را خرج کند. پس نصف بودن دیه منافاتی با شرع اسلام ندارد و هرگز به دلیل کم بودن ارزش زن این حکم صادر نشده است.

انتهای پیام

ویدیو مرتبط :
‫دلیل اصلی دوبرابری دیه مرد به دیه زن‬‎