دکتر سلام/ خانه تکانی و هزار درد نهفته ما ایرانی‌ها

سلامانه/ خانه تکانی به یکی از رسم های پسندیده عید نوروز تبدیل شده اما این رسم ممکن است منجر به بروز برخی علائم بیماری در برخی افراد بویژه زنان شود.
گروهی از مردم تاکنون، خانه تکانی خود را تمام کرده اند و برخی دیگر به علت دغدغه های شغلی هنوز درگیر آن هستند، غافل از اینکه این خانه تکانی می تواند علائم بیماری های نهفته آنان را بیدار کند، بویژه این مساله برای افرادی که سابقه دردهای عضلانی دارند، ایجاد می شود.
افراد با سابقه دردهای عضلانی اگر به نظافت، جابجایی و تغییر دکوراسیون بپردازند در اثر وارد آمدن فشار، دوباره دردهای عضلانی شان عود می کند.
افراد باید بدانند برای انجام کار چه میزان فشار را می توانند تحمل کنند تا حین جابجایی اجسام به مفصل ها و ستون فقراتشان آسیب نرسد.
اما برخی افراد بدون توجه به وضعیت سلامتی خود، کارهای سنگین انجام می دهند و بطور مثال در این روند، بسیاری از زنان خانه دار در آستانه فرارسیدن نوروز به خاطر انجام کارهای شست وشو و نظافت دچار درد دست می شوند.
«نشانگان مچ دست» یا همان درد مچ دست، شایع ترین بیماری زنان خانه دار است که مهم ترین علت آن استفاده زیاد از دست ها برای شست وشو در طول شبانه روز است.
این علائم معمولا در زمان پیش از عید که زنان خانه دار می خواهند تمام کارهای منزل را برای انجام خانه تکانی در کم ترین زمان به پایان برسانند، شایع تر می شود.
این بیماری با علائم «گزگز» کردن در نیمه های شب آغاز شده و با بی حس شدن انگشتان دست، موجب بی خوابی افراد مبتلا به این بیماری می شود.
افرادی که دچار نشانگان مچ دست می شوند، باید به پزشک مراجعه کرده و با تجویز پزشک از درمان های دارویی یا فیزیوتراپی استفاده کنند.
برای پیشگیری از بروز این نشانگان باید تلاش کرد ضمن کاهش فعالیت هایی که از طریق دست صورت می گیرد، کارهای روزانه بگونه ای برنامه ریزی شود که زمانی را هم به استراحت و نرمش دادن دست ها اختصاص یابد.
متخصصان پزشکی برای کاهش درد مچ دست به افراد توصیه می کند که از خم کردن، پیچاندن، چلاندن یا حرکت های غیرعادی مچ دست پرهیز کنند.
استراحت، بستن مچ بند، تغییر در حالت انجام دادن کار و پرهیز از حرکت های تکراری طولانی مدت مانند خرد کردن سبزی یا گوشت از دیگر توصیه های این متخصصان است.

** عوارض پوستی دست در آستانه نوروز
دستکش بویژه در ایام فرارسیدن نوروز و خانه تکانی، نقش بسزایی برای پیشگیری از عوارض پوستی دست را دارد.
هیچ زنی دوست ندارد در ایام عید، پوستی ترک خورده داشته یا از حساسیت پوستی در رنج باشد.
متخصصان سلامت برای پیشگیری از عوارض پوستی به افراد توصیه می کند تا آنجا که ممکن است از تماس مستقیم دست ها با خاک و انواع مواد شوینده و پاک کننده خودداری کنند.
این متخصصان معتقدند که اغلب مواد شوینده از استانداردهای لازم برخوردار نبوده و می توانند چربی پوست را از بین برده، سبب تحریک پوست دست شوند زیرا پس از هر تماس پوست دست با شوینده ها حداقل سه ساعت زمان لازم است تا پوست به حالت طبیعی اسیدی خود بازگردد.
بنابراین افرادی که به دلیل شغل یا وسواس در شستن دست ها با شوینده ها در فواصل کمتر از سه ساعت عادت دارند، این تماس مداوم موجب خشکی، قرمزی و ترک خورده شدن پوست دست و در نهایت خارش و بروز اگزما یا درماتیت تماسی (نوعی بیماری پوستی) در فرد می شود.
همچنین هنگام خانه تکانی، نگهداشتن دست ها در آب و رطوبت می تواند شرایط رشد قارچ ها را فراهم کند، بنابراین متخصصان بهداشتی به مردم توصیه می کند تا پس از هر بار شست وشوی دست ها و آبکشی کردن، دست ها را با دقت و کامل خشک کنند.
استفاده از دستکش سوراخ و تجمع مواد پاک کننده در دستکش و تماس طولانی مدت پاک کننده ها با پوست نیز منجر به عوارض پوستی می شود.

** چند توصیه جهت کاهش مشکلات پوستی
متخصصان امر سلامت برای کاهش مشکلات پوستی به مردم توصیه کرده تا تلاش کنند تا آنجا که ممکن است از تماس مستقیم دست ها با انواع شوینده ها و پاک کننده ها خودداری کرده و از دستکش استفاده کنند.
همچنین توصیه می شود برای گرد گیری و تماس با گرد و خاک از دستکش نخی و هنگام کار با مواد شوینده و آب از دستکش نخی در زیر و دستکش پلاستیکی به عنوان پوشش دهنده استفاده شود.
رعایت نکردن این نکات می تواند موجب بروز حساسیت پوستی و ایجاد پوست خشک و زبر شود.
برای جلوگیری از خشکی پوست و بازگشت ضایعات، استفاده از کرم های مرطوب کننده یا گلیسیرین، وازلین، روغن بادام و روغن زیتون مفید است.

** کمردرد، بزرگ ترین آسیب خانه تکانی
بازار شستن فرش و گردگیری خانه این روزها گرم است اما به تناسب این خانه تکانی ها افراد زیادی طی این ایام از دردهای عضلانی بویژه کمر درد گلایه دارند و متخصصان مربوطه، کمردرد را بزرگ ترین آسیب خانه تکانی می دانند.
بی شک کمر درد بزرگ ترین مشکلی است که زنان خانه دار هنگام خانه تکانی با آن مواجه می شوند و چه بسا به همین علت نوروز و سال آینده خود را با مشکل مواجه می کنند.
با اینکه مرتب کردن و سازماندهی وسائل منزل جزو مراحل اولیه و بسیار مهم در داشتن خانه ایمن و همچنین زیبا است اما جابجا کردن یا بلندکردن اجسام سنگین بدون رعایت اصول صحیح، مهمترین عامل ابتلا به کمردرد است که گاه تا آخر عمر فرد مبتلا را رنج می دهد.

** نکات ضروری جهت کاهش کمردرد
متخصصان امر سلامت برای خانه تکانی ایمن و کاهش کمردرد راهکارهایی را عنوان کرده اند.
به اعتقاد آنان استرس عامل مهمی در بروز و تشدید کمردرد است بنابراین باید از میزان استرس کاست.
این کارشناسان بهداشتی به مردم توصیه می کنند با برنامه ریزی و تقسیم کار و زودتر شروع کردن کارها از انجام حجم زیاد کار در یک مدت زمان محدود خودداری کرده و امور مربوطه را مرحله به مرحله انجام داده و از وارد کردن فشار و استرس زیاد به خود و دیگران جلوگیری کنند.
بهتر است قبل از شروع کار مدتی با حرکات ورزشی، نرمشی و کششی اندام های فوقانی و تحتانی بدن را برای کار آماده کرد.
هنگام جابجا کردن وسایل منزل، پاک کردن شیشه ها و گردگیری از واردکردن بیش از اندازه فشار به کمر باید خودداری شود.
هنگام برداشتن اجسام از روی زمین یا جابه جا کردن آنها، پشت خود را باید صاف نگهداشت و قوز نکرد.
به گفته کارشناسان پزشکی برای برداشتن اجسام روی زمین باید زانوها را خم و برای تحمل وزن جسم به عضلات پای خود تکیه کرد.
هنگام بلند کردن اجسام سنگین نیز باید اول پاها را به اندازه عرض شانه ها باز کرده و بعد جسم مورد نظر را بلند کرد، این عمل موجب حفظ تعادل بدن می شود.
کارشناسان بهداشتی به مردم توصیه می کنند در صورت بلند کردن جسم سنگین برای چرخش به جهت خاصی، هرگز بالاتنه خود را از محل کمر به آن سمت نچرخانند، بلکه تمام بدن را از محل پاها به آن سمت برگردانند.
این کارشناسان بهداشتی همچنین به مردم توصیه می کنند تا اشیاء سنگین را بسرعت و با یک حرکت سریع و ناگهانی از روی زمین بلند نکنند.
هرگز نباید در حالیکه جسمی را توسط یکی از دست ها بلند شده، سعی شود که با دست دیگر جسم سنگین دیگری را بلند کرد.
اگر فردی اصرار دارد که هر دو بار را همزمان حمل کند، ابتدا باید باری را که در دست دارد زمین گذاشته و سپس هر دو جسم را بطور همزمان و با هم بلند کند.
گذاشتن و برداشتن اشیاء در نقاط دور از دسترس، بالای سر و به فاصله زیاد از کمر و تنه باعث کمردرد می شود.
کارشناسان بهداشتی توصیه می کنند برای جابجایی بارهای سنگین بویژه بار بیش از 20 کیلوگرم از کمک یک یا دو فرد دیگر استفاده شود.
انجام کار در ارتفاع بالاتر از شانه یا پایین تر از لگن باعث آسیب جدی به عضلات می شود؛ جهت کاهش آسیب شانه و گردن باید از زیر پایی یا نردبان استاندارد استفاده شود تا دست ها به مدت طولانی بالاتر از شانه قرار نگیرند.
برای پاکسازی بخش های فوقانی در و پنجره و دیوار یا سقف به ازای هر دو تا سه دقیقه کار، مدت کوتاهی باید سر را پایین انداخته و به حالت استراحت قرار داد.
به هرحال گاهی در خانه تکانی های آخر سال، حوادثی اتفاق می افتد که تلخی آن می تواند شیرینی تعطیلات سال نو را از بین ببرد؛ حوادثی که به راحتی می توان از آنها پیشگیری کرد.
هرچند خانه تکانی برای رعایت و حفظ بهداشت خانه و تغییر در روحیه افراد خانواده امری ضروری و مفید است اما متاسفانه بسیاری از زنان در این ایام فشار مضاعفی به جسم خود وارد می آورند و بدون رعایت موارد بهداشتی و حفاظتی سلامت خود را به خطر می اندازند.
بنابراین نباید فراموش کرد که خانه تکانی که جزو سنت های زیبای ما ایرانیان به خصوص در روزهای پایانی سال است که اگر با رعایت نکات ایمنی همراه نباشد، ممکن است تبدیل به عوارض زیادی شود.
از مهمترین حوادث و مشکلات خانه تکانی می توان به دردهای اسکلتی عضلانی مانند کتف درد، گردن درد، کمردرد، مسمومیت ها و عوارض ریوی مانند تنگی نفس و آسم، بیماری های پوستی، سوزش و خارش پوست دست، سقوط از بلندی شامل نردبان، پشت بام و لیزخوردن و برق گرفتگی اشاره کرد.



با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید

منبع: سلامانه