دکتر سلام/ "فاويسم" در مردان بيشتر است يا زنان؟

مهرخانه/ مشکل اصلي در افراد مبتلا به فاويسم اين است که بدن، برخي از مواد خوراکي را نمي‌تواند وارد چرخه سوخت‌وساز کند. اين مواد به گلبول‌هاي قرمز خون آسيب مي‌رساند و فرد را دچار کم‌خوني شديد مي‌کند.
عضو تيم درمان مرکز فوق تخصصي درمان ناباروري و سقط مکرر ابن‌سينا گفت اظهار داشت: ژن‌هايي که عامل عملکرد صحيح آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات‌ هستند، بر روي کروموزوم x قرار دارند؛ به‌طورکلي مردان يک کروموزوم x و زنان 2 کروموزوم x دارند؛ بنابراين اگر مردي ژن توليدکننده اين آنزيم در بدنش دچار اختلال شود، با توجه به اين‌که فقط يک نسخه از کروموزوم x دارد، نمي‌تواند آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات را توليد کند.

دکتر سعيدرضا غفاري، با بيان اين‌که بيش از 400 ميليون نفر در دنيا به بيماري فاويسم مبتلا هستند و در برخي از مناطق آفريقا، آسيا و مديترانه از هر 10 نفر يک نفر درگير اين بيماري است، در خصوص اين بيماري تشريح کرد: وجود اين اختلال به معني کمبود آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات است که به صورت خلاصه فاويسم ناميده مي‌شود. فاويسم يک بيماري ژنتيکي است که اکثراً در مردان اتفاق مي‌افتد و علت آن هم کمبود يا وجود اختلال کارکردي در آنزيم نام‌برده است.
او افزود: به دليل وجود اختلال در اين آنزيم، عملکرد گلبول قرمز با مشکل مواجه مي‌شود؛ گلبول قرمز به کمک اين آنزيم اکسيژن را از ريه‌ها به بافت‌هاي مختلف بدن منتقل مي‌کنند. بنابراين با کمبود آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات، فرد دچار مشکل اکسيژن‌رساني به بافت‌هاي بدن مي‌شود.

مردان بيشتر دچار فاويسم مي‌شوند
اين متخصص ژنتيک پزشکي در خصوص علت ابتلا به اين بيماري اظهار داشت: ژن‌هايي که عامل عملکرد صحيح آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات‌ هستند، بر روي کروموزوم x قرار دارند؛ به‌طورکلي مردان يک کروموزوم x و زنان 2 کروموزوم x دارند؛ بنابراين اگر مردي ژن توليدکننده اين آنزيم در بدنش دچار اختلال شود، با توجه به اين‌که فقط يک نسخه از کروموزوم x دارد، نمي‌تواند آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات را توليد کند.

احتمال درگيري زنان به اين بيماري پايين است
عضو تيم درمان مرکز فوق تخصصي درمان ناباروري و سقط مکرر ابن‌سينا با بيان اين‌که احتمال درگيري زنان به اين بيماري بسيار کم است، ادامه داد: معمولاً در بدن زنان اگر يکي از کروموزوم‌هاي x دچار مشکل شود، کروموزوم x ديگر اين کمبود را جبران مي‌کند؛ بنابراين زنان اگر اين بيماري را داشته باشند، بدون علامت باقي مي‌ماند.

کمبود آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات از علل زردي نوزادان
غفاري در خصوص اختلالاتي که بيماري فاويسم در بدن ايجاد مي‌کند، بيان داشت: مشکل اصلي در افراد مبتلا به فاويسم اين است که بدن، برخي از مواد خوراکي را نمي‌تواند وارد چرخه سوخت‌وساز کند. اين مواد به گلبول‌هاي قرمز خون آسيب مي‌رساند و فرد را دچار کم‌خوني شديد مي‌کند. در صورت تشديد فاويسم فرد مبتلا دچار مشکل قلبي و تنفسي هم خواهد شد. در حالت خفيف‌تر فرد دچار زردي نيز مي‌شود؛ حتي يکي از علل زردي در نوزادان، کمبود آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات است.

بررسي ميزان اين آنزيم در نوزادان در هفته اول پس از تولد
اين متخصص ژنتيک پزشکي با بيان اين‌که امروزه با افزايش دانش و آگاهي پزشکي در کشور خطر ابتلا به اين بيماري کاهش يافته است، عنوان داشت: در حال حاضر تمام نوزادان در هفته اول بعد از تولد از نظر داشتن آنزيم گلوکز 6 فسفات دي‌هيدروژنات بررسي مي‌شوند و اگر نوزادي مبتلا به اين بيماري باشد، تحت نظر و درمان قرار مي‌گيرد. بنابراين اين عارضه در گذشته بيماري خطرناکي بوده، ولي امروزه از خطر و تهديد آن کاسته شده است.

مبتلايان بايد از مصرف مواد خوراکي خاصي خودداري کنند
او در انتها در خصوص نحوه درمان اين بيماري بيان داشت: دارودرماني خاصي براي اين بيماري وجود ندارد و بيشتر افراد مبتلا بايد از مصرف مواد و داروهاي خاصي خودداري کنند. در واقع طريقه پيشگيري از خطرات اين بيماري، عدم مصرف مواد و دارو‌هاي مضر و غيرقابل سوخت و ساز براي بدن افراد است. بايد فرد مبتلا به اين بيماري پس از تشخيص بيماري، از مصرف ليستي از مواد و داروهاي مخل خودداري کنند.
با کانال تلگرامي آخرين خبر همراه شويد