راهی برای فرار از حاشیه‌ها

سلامت نیوز: حالا دیگر حاشیه‌ها آنقدر پررنگ شده‌اند که دیگر نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. سکونتگاه‌های غیررسمی در اشکالی نه‌چندان جذاب نه‌تنها در اطراف کلانشهرها که در دل آنها نیز شکل گرفته و خانه‌هایش گاهی یک‌شبه و بی‌قاعده بنا شده و ساکنانش از کمترین امکانات شهری برخوردار نیستند. مناطقی که بی‌اغراق یکی از خاستگاه‌های اصلی آسیب‌های اجتماعی هستند و بافت شهری را تهدید می‌کنند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه فرهیختگان نوشت: بعد از فعالیت‌های پراکنده‌ای که شهرداری‌ها و استانداری‌ها برای ساماندهی وضعیت این مناطق انجام می‌دهند، هفته آینده قرار است فراکسیون ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی در مجلس فعالیت خود را آغاز کند؛ فعالیتی که به گفته محمدجواد کولیوند، عضو کمیسیون شوراهای مجلس، بر سیاستگذاری در تنظیم برنامه پنج‌ساله ششم متمرکز خواهد بود.آمار رسمی از سکونت 11 میلیون نفر در سکونتگاه‌های غیررسمی خبر می‌دهد؛ این در حالی است که آمار غیررسمی، جمعیت این مناطق را 18 میلیون نفر اعلام می‌کند.براساس تعریف‌های متعارف، سکونتگاه‌های غیررسمی به مناطقی گفته می‌شود که مهاجران روستایی و محرومان جامعه شهری را در خود جای داده‌ و خارج از برنامه‌ریزی رسمی و قانونی توسعه شهری و بدون مجوز رشد کرده‌اند و به حیات خود ادامه می‌دهند. این سکونتگاه‌ها نه‌تنها در تهران که در دیگر کلانشهرهای کشور چون مشهد، اصفهان، اهواز، همدان و... شکل گرفته‌اند. حتی در آخرین آماری که محمدباقر قالیباف، شهردار تهران اعلام کرد، بین 35 تا 50 درصد جمعیت این شهر حاشیه‌نشین هستند؛ آماری که گروهی آن را اغراق‌آمیز می‌دانند و گروهی دیگر براساس شکل دسترسی به امکانات در پایتخت، آن را تایید می‌کنند.

سیاست‌گذاری در مجلسمحمدجواد کولیوند، عضو کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی درباره تشکیل فراکسیون ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی در مجلس می‌گوید: «بعد از تشکیل این فراکسیون به کمک کمیسیون تلفیق مجلس باید احکامی در برنامه پنج‌ساله ششم گنجانده شود تا وضعیت حاشیه شهرهای بزرگ کشور سر و سامان بگیرد.» به گفته او، در حال حاضر هزینه‌هایی از سوی دولت در این باره می‌شود اما پاسخ مثبتی گرفته نمی‌شود؛ به همین دلیل مجلس باید در این باره با سیاستگذاری‌هایی که انجام می‌دهد به ساماندهی این مناطق کمک کند.

سیاست‌گذاری با در نظر گرفتن حاشیه‌هاسیاوش شهریور، مدیرکل اجتماعی استاندار تهران نیز با مثبت ارزیابی کردن تشکیل این فراکسیون در مجلس شورای اسلامی به «فرهیختگان» گفت: «پیش از هر چیز باید در سیاستگذاری‌ها در این حوزه به کنترل حاشیه‌نشینی توجه کنیم. این موضوع اتفاق نمی‌افتد مگر با توسعه متوازن.» او با بیان اینکه سیاستگذاری‌هایی که در راستای توسعه کشور انجام می‌شود باید با نگاه به عدم شکل‌گیری حاشیه‌نشینی‌ها تصویب و انجام شود، می‌گوید: «در حوزه اشتغال و فراغت، باید به ایجاد فرصت‌های برابر انسانی و آزادی‌های اجتماعی در همه مناطق کشور توجه شود.»

مدیرکل اجتماعی استاندار تهران با بیان اینکه 60 درصد مهاجرت‌ها معمولا به دلیل بیکاری و 20 درصد آنها به دلیل موقعیت‌های اجتماعی و حتی دسترسی به امکانات فراغت و تفریح است، می‌گوید: «به همین دلیل سیاستگذاری‌های کلان کشور باید به این موضوع برای جلوگیری از رشد حاشیه‌نشینی توجه لازم را داشته باشد.» به اعتقاد او، فراکسیون ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی در مجلس نیز دو وظیفه مهم برعهده دارد که یکی از آنها گسترش توانمندسازی و دسترسی به آموزش و بهداشت در این مناطق است و دیگری متمرکز بر کنترل رشد حاشیه‌نشینی آن‌هم با سیاست‌های درست توسعه متوازن است.»

قدمت حاشیه‌نشینی در ایراندر ایران این حاشیه‌ها قدمتی بیش از 50 سال دارد و پیش از انقلاب با شمایل حلبی‌آباد‌ها نمای شهرها مخدوش می‌شد و امروز این حلبی‌آباد‌ها شکل و شمایل دیگری به خود گرفته ، اما کارکرد آن تغییری نکرده است. سکونتگاه‌های غیررسمی حتی امروز در دل برخی شهرها نیز شکل می‌گیرند و چهره شهرها را بیش از پیش مخدوش می‌کنند. سعید سادات‌نیا، کارشناس معماری و شهرسازی در این باره به «فرهیختگان» می‌گوید: «بیشتر ساکنان این شهرها به دلایلی چون کمبود امکانات و فقر آموزش، بهداشت و مشکلات کشاورزی و... به امید رهایی از گرفتاری‌ها ساکن این مناطق شده‌اند، اما در گردابی بدتر به دام افتاده‌اند که یکی از خاستگاه‌های اصلی آسیب‌های اجتماعی محسوب می‌شوند.»از دزدی تا اعتیاد... . آمار ارتکاب به جرم در این مناطق بیش از سایر مناطق کشور است. به گفته سادات‌نیا، علاوه‌بر مهاجرت از روستاها به حاشیه شهرها در حال حاضر شاهدیم که جابه‌جایی جمعیتی از بالا به پایین شهر نیز صورت می‌گیرد؛ مشکلی که به نظر می‌رسد عزم و نگاهی ملی برای حل آن وجود دارد.

ویدیو مرتبط :
وقتی‌ آمریکایی‌ها سعی‌ میکنند ایرانی‌ باشند!