پیشنهاد مسكوت شدن طرح نظام رتبه‌بندی معلمان

سلامت نیوز: اظهارنظر كارشناسی درباره «طرح نظام رتبه‌بندی معلمان» عنوان آخرین گزارشی است كه از سوی مركز پژوهش‌های مجلس در رابطه با فرهنگیان منتشر شده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه قانون، در این گزارش آمده، ‌با توجه به اهمیت، حساسیت و پیچیدگی فرآیند آموزش و پرورش باید توجه ویژه‌یی به عنصر كلیدی آن یعنی معلمان داشت. در سال‌های گذشته اقدامات قانونی گوناگونی برای جذب و نگهداشت، افزایش انگیزه و تحقق نظام عدالت در پرداخت‌های معلمان انجام گرفته است. بنابراین بر خلاف حركت رو به جلو در این زمینه‌ها و نیز وجود تكالیف متعدد و متنوع در اسناد بالادستی مصوب، هنوز در این زمینه چالش‌هایی وجود دارد.

در این راستا طراح با اشار به سخن مقام معظم رهبری مبنی بر اینكه «نقش معلم و مربی در جامعه ما نقش تراز اول است» و با توجه به اجرای بندهای «3»، «7» و «13» سیاست‌های كلی نظام با هدف ایجاد تحول اساسی در آموزش و پرورش كشور از سوی رهبری ابلاغ شده است.

از اهداف مهم این اقدام می‌توان به اعتلای منزلت اجتماعی معلمان به عنوان كلیدی‌ترین مولفه تاثیرگذار در نظام آموزشی كشور، افزایش انگیزه برای خدمت مطلوب و بهره‌ور و نیز استقرار نظام پرداخت براساس تخصص، شایستگی‌ها و عملكرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه‌بندی معلمان اشاره كرد.

كاهش فاصله دریافتی معلمان با دیگر مشاغل

به زعم نگارندگان گزارش، عدم تقدیم لایحه توسط دولت با وجود وعده‌های مكرر در این زمینه از یك‌سو و تضعیف روحیه این قشر از سوی دیگر باعث شده تا این طرح با قید دو فوریت تقدیم مجلس شود. بر اساس ماده واحده این طرح دولت مكلف است حد اكثر تا 6 ماه اول سال 94 كه البته این زمان گذشته است به وسیله آموزش و پرورش شرایط لازم را برا ی اجرایی شدن نظام رتبه‌بندی معلمان ارائه كند. در ارزیابی كارشناسان نقاط قوت طرح به قرار زیر است:

«ایجاد حساسیت و كمك به ارتقای مقام و منزلت معلم در جامعه، كمك به ساماندهی و تغییر ساختار منابع انسانی و بهبود كیفیت نظام آموزش، ایجاد محیط رقابتی برای افزایش میزان توانایی، صلاحیت‌ها و مهارت‌های حرفه‌یی و تخصصی معلمان، ایجاد و بسترسازی مسیر شغلی معلمان و افزایش انگیزه آنان، كاهش فاصله بین دریافتی‌های معلمان با مشاغل مشابه و بهبود سطح معیشت معلمان، الزام وزارت آموزش و پرورش به تدوین نظام نظارت، سنجش و ارزیابی عملكرد معلمان و اجرایی شدن بحث آموزش، بهسازی و نگهداشت و به كارگیری منابع انسانی در آموزش و پرورش.

تعارض با اصل 74 و 75 قانون اساسی

این پژوهش به بررسی نقاط ضعف طرح نیز پرداخته است. برخی ازمهم‌ترین نقاط ضعفی كه در این طرح برآورد شده در زیر آمده است:

تعارض با اصل هفتادوچهارم قانوع اساسی، با این توضیح كه سازوكاری برای تصویب نظام‌نامه یا آیین نامه ذكر شده دیده نشده است

مغایرت با اصل هفتادوپنجم قانوع اساسی به دلیل مشخص نكردن منابع مالی، به دلیل آنكه به موجب ماده واحد پیشنهادی، دولت براساس یكسری موارد مكلف به طراحی، تدوین و اجرای نظام رتبه‌بندی مزبور شده است كه بدون شك چنین امری دربردارنده هزینه است. همچنین این طرح بودجه سنواتی را برای تامین هزینه‌های جاری در نظر گرفته در حالی كه تكلیف دولت به لحاظ بودجه و اعتبار مورد نیاز در بودجه سنواتی مغایر اصل 52 قانون اساسی است. این قانون می‌گوید«بودجه سالانه كل كشور به ترتیبی كه در قانون مقرر می‌شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس تقدیم می‌شود».

اطلاق نظام پرداخت معلمان براساس نظام رتبه‌بندی مقرر در طرح پیشنهادی، از این جهت كه مشخص نیست آیا پرداخت مزبور در سطح قوانین موجود قرار گرفته یا دارای ابهام است.

لایحه جامع خدمات معلمان جایگزین شد

در پایان پژوهش علاوه بر ذكر نقاط قوت و ضعف طرح رتبه‌بندی معلمان پیشنهاداتی مطرح شده است. پیشنهاد شده تا ضمن تایید و ضرورت كلیات طرح، باید توجه كرد كه رتبه‌بندی معلمان با سایر نظام‌های مرتبط مثل تجزیه و تحلیل شغل، برنامه‌ریزی نیروی انسانی، آموزش و توسعه معلمان، ارزیابی عملكرد، نظام ارتقای شغلی، نظام حقوق و دستمزد و پاداش معنا پیدا می‌كند.

بنابراین همه این نظام‌ها باید به صورت یك سیستم جامع مورد توجه قرار بگیرد. در چنین شرایطی پیشنهاد می‌شود طرح فعلی مسكوت بماند و با پیگیری مجلس، دولت لایحه‌یی تحت عنوان«لایحه جامع خدمات معلمان» كه توامان به این نظام‌ها توجه كرده و نگاه ویژه‌یی به حرفه معلمی داشته باشد تا نظام رتبه‌بندی در ضمن ارزیابی و نظارت و مدیریت صحیح و پشتوانه مالی در اجرا به مشكل مواجه نشود.