ريشه ضرب المثل/ اصطلاح «سبيلش را چرب کرد» از کجا آمده است؟


  X  

تاریخ خبر : جمعه 1394.08.15 - 12:19

ريشه ضرب المثل/ اصطلاح «سبيلش را چرب کرد» از کجا آمده است؟

مجله دلگرم/ عبارت بالا کنايه از رشوه دادن و به اصطلاح ديگر حق و حساب دادن است.‏
براي رشاء و ارتشاء اصطلاحات زيادي وجود دارد که از همه مصطلح و معروفتر همين ضرب المثل بالا و اصطلاح خر ‏کريم را نعل کرد است.‏
در بعضي از کتب تاريخي آمده که فرستادگان خسرو پرويز پادشاه ساساني که همه سبيلهاي کلفت داشته اند چون به خدمت ‏رسول اکرم (ص) رسيدند حضرت فرمود : من تشبه بقوم فهو منهم. به همين جهت مسلمين از آن تاريخ سبيل را کوتاه کردند و ‏بر ريش افزودند.‏
در عصر صفويه بازار سبيل دوباره رونق يافت و سلاطين صفويه به علت انتساب به شيخ صفي الدين اردبيلي چون خود را ‏اهل عرفان و تصوف مي دانستند و به همين سبب لقب مرشد کامل را اختيار کرده بودند لذا غالبا سبيلهاي چخماقي و کلفت مي ‏گذاشتند و مريدان و پيروانشان را نيز به اين امر تشويق مي کردند. کساني که سبيلهاي بلند و چخماق داشتند ناگزير بودند همه ‏روزه چند بار به نظافت و آرايش آن بپردازند زيرا اگر تعلل و تسامح مي ورزيدند سبيلها آويزان مي شد و آن هيبت و زيبايي ‏که انظار ديگران را به خود جلب نمايد از دست مي داد.‏
سبيل پر پشت و متراکم وقتي به هم پيوسته مي شد و جلا پيدا مي کرد که آن را چرب مي کردند و با دست مالش مي دادند.‏
آنهايي که قدرت و تمکن کافي نداشتند خود به اين کار مي پرداختند ولي سران و ثروتمندان افرادي را براي سبيل چرب کردن ‏داشتند. کار سبيل چرب کن اين بود که در مواقع معين که صاحب سبيل مهماني رسمي داشت و يا مي خواست به مهماني برود ‏دست به کار مي شد و با روغن مخصوص سبيل را جلا و زيبايي مي بخشيد.‏
بديهي است اگر از عهده سبيل چرب کردن به خوبي بر مي آمد صاحب سبيل مشعوف و خرسند مي شد و در اين موقع سبيل ‏چرب کن هر چه مي خواست از طرف صاحب سبيل بر آورده مي شده است.‏
به اين ترتيب بود که اصطلاحات: سبيلش را چرب کن ، سبيل کسي را چرب کردن ، سبيل چرب شده ، و امثال آن مرسوم شد ‏و کم کم رايج گرديد.‏

نظر شما


ویدیو مرتبط :
ضرب المثل ترکی خراسان