نگاهی به فیلم «جامه دران»؛ ملودرامی ساده و روان


نگاهی به فیلم «جامه دران»؛ ملودرامی ساده و روان

بانی فیلم/ «جامه دران» اولین فیلم سینمایی حمید رضاقطبی، برخلاف ظاهر تله فیلم گونه اش، فیلمی داستان محوراست که به قصه گو بودن تا پایان وفادار می ماند. اپیزودیک بودن «جامه دران» باعث شده مخاطب از اواسط فیلم، جدی تر داستان را دنبال کند. البته شکل کلی فیلم به کلیشه های مرسوم در تلویزیون شبیه شده است، اما فرم فیلم و هوشمندی کارگردان در دقیقه 40 به بعد باعث شده فیلم از ورطه تکرار خارج شود و اتفاقی که در گره گشایی می افتد ظاهر «جامه دران» را خیره کننده کند.
«جامه دران» داستان سه زن را در اپیزودهای مجزا نشان می دهد. اساسا با یک فیلم زنانه روبرو هستیم ،اما به این صورت که فیلم نمی خواهد از حقوق زنان حرف بزند یا از مردها بد بگوید. یک ملودرام روان و ساده است که فقط می خواهد قصه بگوید. جامه دران از رمان ناهید طباطبایی اقتباس شده است. رمان از فیلم جلوتر است و تنها ارجحیت فیلم جامه دران در روایت آخر است که مخاطب رودست می خورد. قطبی توانسته است تمامی عناصر درام را در سه اپیزود به طور جداگانه با نزدیک شدن به هر یک از سه زن لحن فیلم را احساسی و عاشقانه کند، با اینکه محمود در اپیزود اول مجهول است، اما در دو اپیزود دیگر نقش پر رنگی در زندگی شیرین، مه لقا و گوهر دارد. بحرانی که در اپیزود دوم شاهد آن هستیم تاثیر بسزایی در اپیزود اول و سوم دارد، اما در این میان با تمام دروغگویی های محمود و اینکه قبل از مه لقا با گوهر ازدواج کرده است تا از خدمت وظیفه معاف شود و اینکه شخصیت محمود به عنوان پسر خان، در حق مه لقا و گوهر و حتی شیرین خیانت کرده ولی محمود به شخصیت دوست داشتنی تبدیل شده است، به طوری که محمود تبدیل می شود به یک قهرمان کوچک، که نه مه لقا را به دلیل نازایی اش ترک می کند و نه گوهر را به دلیل رعیت بودنش. با اینکه مه لقا و گوهر در هیچ سکانسی به عنوان هو در مقابل هم ظاهر نمی شوند، اما شیوه روایت فیلم به گونه ای ترسیم شده که انگار این دو زن در کنار هم قرار گرفته اند، به گونه‌ای که مخاطب برای مه لقا و گوهر دلسوزی می کند. محمود هم مرد هوس بازی نیست که اگر بود دلیلی نداشت این قدر به خانواده رعیت گوهر خدمت کند.


اپیزود اول ورود شیرین با فضاهای سرد، تاریک و نریشن های شیرین فیلم را شلخته کرده است، مخاطب بدون هیچ پیش درآمدی نریشن هایی را گوش می دهد که نمی داند موضوع از چه قرار است و نریشن ها به هیچ وجه برای شخصیت شناسی شیرین کاربردی ندارد. بهتر بود ورود شیرین در شروع فیلم کمی ملموس تر به نظر می آمد، اما در اپیزود مه لقا و گوهر همه چیز سر جای خودش قرار دارد.
اولین فیلم حمید رضاقطبی با فیلمنامه ای منسجم و پازل گونه و البته با بازیگرهایی که هر کدام ستاره هستن، ساخته شده است. جامه دران فیلم جمع جور و عاری از هر ادعای روشنفکری در فیلمنامه و فرم ساختاری است. با وجود اینکه بیشتر سکانس ها و فضاها در هر اپیزود به تکرار می رسید، اما تاثیر تدوین، بر هماهنگی ریتم مناسب را نمی شود نادیده گرفت.
چه خوب است این گونه فیلم های قصه گو و اقتباسی از رمان ها بیشتر ساخته شود. مطمئنا این راهی است برای پیوند ادبیات و سینما. مخاطب های امروز سینما علاقه بیشتری برای دیدن این گونه فیلم ها دارند.


ویدیو مرتبط :
آنونس فیلم سینمایی جامه دران