شرایط جدید فروش و پیش‌فروش خودرو

مهر/ دولت آئین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو را اصلاح کرد که براساس آن، در قرارداد پیش فروش،سود مشارکت وجوه دریافتی را از تاریخ دریافت ودیعه تا تاریخ تحویل مندرج در قرارداد پرداخت می‌شود.
هیات وزیران در جلسه دیشب خود، اصلاحیه آئین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو را به تصویب رساند. بر اساس این اصلاحیه، عرضه کنندگان انواع وسایل نقلیه موتوری اعم از سواری، مینی‌بوس، میدل‌باس، اتوبوس، ون، وانت، کامیونت، کامیون، کشنده، تریلر و انواع موتورسیکلت ساخت داخل یا خارج کشور موظف است در سامانه اطلاع‌رسانی خود نسبت به فروش اینترنتی محصولات با قید مشخصات خودرو و شرایط فروش از قبیل قیمت نهایی محصولات، نشان تجاری، نوع، تیپ، رنگ، تجهیزات درخواستی، سود مشارکت، زمان تحویل و سایر موارد مرتبط اقدام کند.

همچنین عرضه‌کننده موظف است در قرارداد پیش فروش، سود مشارکت وجوه دریافتی را از تاریخ دریافت ودیعه تا تاریخ تحویل مندرج در قرارداد پرداخت کند و در صورت تاخیر در تحویل خودرو، از تاریخ تحویل مندرج در قرارداد تا زمان تحویل خودرو به مصرف کننده، مبلغ خسارت تاخیر در تحویل را نسبت به وجوه پرداختی محاسبه و بپردازد.

بر این اساس، در صورت بروز مشکل در فرآیند رعایت استانداردهای مصوب و تاخیر در تحویل خودرو، عرضه کننده مسئول جبران خسارات وارده و کسب رضایت مصرف کننده خواهد بود. علاوه بر این، دوره تضمین برای انواع خودروها با اصلاحاتی همراه شد که به موجب آن، برای خودروهای سنگین شامل مینی بوس، میدل باس، اتوبوس، کامیونت، کامیون و کشنده از تاریخ تحویل به مصرف کننده حداقل دو سال و برای انواع موتورسیکلت از تاریخ تحویل حداقل یکسال تعیین شده است. تشریح ضوابط پرداخت خسارت توقف خوررو به استثنای خسارات ناشی از موارد حادثه و تصادف، از دیگر تصمیمات این موضوع بوده است.

متن کامل آئین‌نامه فعلی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو به شرح ذیل است:

ماده ۱- ضوابط مندرح در این آیین نامه شامل عرضه کنندگان واسطه‌های فروش واسطه‌های خدمات پس از فروش و نمایندگی های مجاز انواع خودرو اعم از سواری، وانت، دو دیفرانسیل، ون، مینی بوس، میدی باس، اتوبوس، کامیونت، کامیون، کشنده و موتور سیلکت که در داخل کشور تولید و یا در چارچوب مقررات جاری به کشور وارد شده و یا می شود، می‌باشد.

ماده ۲- تعاریف و اصلاحات این آیین نامه به شرح زیر است:

الف - خدمات پس از فروش: عبارت است از کلیه خدمات پس از فروش یک محصول از قبیل ضمانت، تعهد، (پشتیبانی خدمات، تعمیران وتامین قطعات استاندارد) که موجب تضمین کارکرد مطلوب محصول می‌باشد.

ب - دستور العمل شرابط و ضوابط خدمات پس از فروش صنعت خودرو: این دستور العمل شامل حداقل شرایط کمی و کیفی خدمات پس از فروش است که توسط وزارت صنایع و معادن به کلیه شرکت‌های عرضه کننده خودرو ابلاغ گردیده و در فواصل زمانی تعیین شده در آن توسط بازرس مورد بازرسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.

پ - واسطه خدمات پس از فروش: به شخص حقیقی یا حقوقی اطلاق می شود که توسط عرضه کننده عهده دار خدمات پس از فروش خودرو (از طریق نمایندگی های مجاز) در طول دوره تضمین و تعهد می باشد واسطه خدمات پس از فروش می تواند به عنوان بخشی از مجموعه عرضه کننده یا به عنوان شرکتی مستقل تحت نظارت عرضه کننده فعالیت نموده و خدمات خود را ارائه نماید.

ت - استاندارد‌های ابلاغی: کلیه معیار‌ها و مشخصات فنی ناظر بر کیفیته چگونگی تولید (فروش) و خدمات پس از فروش که حسب مورد توسط دولت، وزارتخانه های صنایع و معادن و بازرگانی، سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، ‌سازمان حفاظت محیط زیست و کمیته معیار مصرف سوخت ابلاغ می‌گردد.

تبصره - استاندارد‌های فنی شرکت‌های عرضه کننده در صورت عدم مغایرت با موارد فوق الاشاره جز استاندارد‌های ابلاغی محسوب خواهد شد.

ث - تصمین یا ضمانت: به مجموعه خدمات تعهد شده اعم از تامین قطعات، ‌خدمات فنی استاندارد و یا تعویض خودرو اعلام شده از طرف عرضه کننده به مصرف کننده مطابق مفاد این آیین نامه اطلاق می گرددکه در یک دوره زمانی یا طی مسافت مشخصی انجامن آنها به طور رایگان از سوی عرضه کننده تامین می‌گردد.

ج - ضمانت نامه: سندی است که توسط عرضه کننده به همراه خودرو تحویل مصرف کننده می گردد و در برگیرنده تعهدات دوران ضمانت و تعهد خدمات عرضه کننده می باشد در ضمانت نامه شرح قطعات مصرفی و استهلاکی که مشمول ضمانت نمی شود ذکر می گردد.

چ - خدمات تعهد شده: به مجموعه خدمات شامل تعمیرات، ‌تامین لوازم یدکی، پشتیبانی خدمات و اجرت المثل اطلاق می شود که انجام آن در یک دوره زمانی مشخص از سوی عرضه کننده تعهد می گردد.

ح - استفاده مطلوب از خودرو: استفاده از هر خودرو مطابق مشخصات اعلام شده از سوی عرضه کننده (رعایت تعداد سرنشین و مقدار بار تا ظرفیت مجاز، ‌شیوه نگهداری خودرو و نظایر آن) که در ضمانت نامه توضیح داده شده است می باشد.

خ - کتابچه راهنمای مصرف کنندگان: کتابچه‌ای است که حاوی مواردی از قبیل نحوه استفاده مطلوب از خودرو، متعلقات و تجهیزات همراه خودرو، فهرست تجهیزات و وسایل اضافی خودرو، بازدید های دوره‌ای، قانون و آیین نامه حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو، ‌فهرست نمایندگی های مجاز شبکه فروش و خدمات پس از فروش می باشدو در زمان تحویل خودرو باید توسط عرضه کننده به مصرف کننده ارائه گردد.

د - تامین خودرو جایگزین مشابه: منظور از تامین خودروی جایگزین (فقط در دوران ضمانت) واگذاری خودرو مشابه و در صورت عدم امکان پرداخت خسارت خواب خودرو (توقف بلا استفاده خودرو) می باشد.

ذ - قیمت کارشناسی: قیمت کارشناسی خودرو براساس نظر کارشناسی رسمی دادگستری در رشته مرتبط خواهد بود.

ر- بازرس: شخصیت حقوقی است که توسط وزارت صنایع و معادن در مورد خودرو‌های ساخت داخلی و در مورد خودرو‌های وارداتی توسط وزارت بازگرانی برای نظارت بر عملکرد عرضه کننده، واسطه فروش، واسطه خدمات پس از فروش، ‌نمایندگی‌های مجاز، تهیه گزارش‌های ادواری/ موردی و ارائه به همراه اظهار نظر لازم به مراجع ذیربط (برای خودرو‌های ساخت داخل به وزارت صنایع و معادن و برای خودرو‌های وارداتی به وزارت بازرگانی معرفی می شود. هزینه‌های انجام بازرسی‌ها بر عهده عرضه کننده می باشد در صورتی که سازندگان خودرو داخلی اقدام به وارداتخودرو نمایند به جهت هماهنگی در انجام فرایند بازرسی بازرس موردنظر توسط وزارت صنایع و معادن معرفی خواهد شد.

ز - عیب: زیاده ‌نقیصه و یا تغییر حالتی است که موجب کاهش ارزش اقتصادی کالا و خدمات و یا عدم امکان استفاده متعارف از آن می گردد.

ژ-قطعات ایمنی خودرو‌ : قطعاتی که نقص یا عیب آنها موجب احتمال صدمه جسمی یا جانی اشخاص گردد.

ماده ۳- وزارت صنایع و معادن و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران موظفند فهرست قطعات مشمول استاندارد ملی و فهرست قطعات و عیوب امینی را تهیه و ابلاغ نمایند.

ماده ۴- عرضه کننده خودرو موظف است کتابچه راهنمای مصرف کنندگان اوراق ضمانت نامه به زبان فارسی، مشخصات خودرو، سند فروش، پرسشنامه ارزیابی رضایت مشتریان و نظر سنجی، ‌نام و نشانی نمایندگی های مجازدر سراسر کشور را در زمان تحویل خودرو به مصرف کننده تحویل نماید.

تبصره ۱- برای خودرو سبک و موتور سیکلت آموزش نحوه استفاده به مصرف کنندگان می تواند از طریق ارائه کتابچه یا لوح فشرده صورت پذیرد برای خودرو‌های سنگین علاوه بر موارد فوق برگزاری دوره‌های آموزش حضوری(حداقل دو ساعت) الزامی است.

تبصره ۲- رعایت ضوابط مندرج در کتابچه راهنمای مصرف کننده برای مصرف کننده الزامی است

ماده ۵- حداقل دوره تضمین برای خودرو‌های سبک(سواری، وانت، دو دیفرانسیل و ون) از تاریخ تحویل به مصرف کننده دو سال یا کارکردی برابر ۴۰۰۰۰ کیلومتر هر کدام زودتر فرا برسد و برای خودرو‌های وارداتی پنج سال یا ۱۵۰۰۰۰ کیلومتر هر کدام زودتر فرا برسد و برای خودرو‌های سنگین (مینی بوس، ‌میدی باس، ‌اتوبوس، کامیونت، کامیون و کشنده) از تاریخ تحویل به مصرف کننده سه سال یا کارکردی برابر ۲۰۰.۰۰۰ کیلومتر هر کدام زودتر فرا برسد و برای موتور سیکلت از تاریخ تحویل به مصرف کننده شش ماه می باشد.

تبصره ۱- عرضه کننده می تواند براساس سیاست تجاری خود و به منظور ارتقا رضایت مندی مصرف کننده نسبت به افزایش دوره ضمانت با تعهدات مربوطه اقدام نماید که در این صورت جزییات شرایط آن باید به ظور شفاف به مصرف کننده اعلام گردد.

تبصره ۲- ضمانت رنگ برای خودرو‌های سبک حداقل سه سال و برای خودرو‌های سنگین حداقل هجده ماه می‌باشد.

تبصره ۳- اقلام ضمانت در خودرو شامل مواد و قطعات مصرفی از قبیل روغن، ‌مایع خنک کننده و نظایر آن و استهلاک قطعات استهلاکی از قبیل لنت 