تحلیل روانشناختی داستان دختر جوانی كه قربانی تعارضات خانوادگی گردید

از وقتی که به یاد دارم پدر و مادرم همیشه با هم جنگ و دعوا داشتند کوچکتر که بودم با ترس گوشه ای می نشستم و گوش هایم را می گرفتم تا صدایشان را نشنوم.   موقع درگیری اصلا توجهی به من نداشتند بهتر بگویم انگار مرا نمی دیدند مواقعی هم که دعوا نمی کردند کاری به کار یکدیگر نداشتند و تقریبا قهر بودند. صحنه های کتک خوردن مادرم را خوب به یاد دارم ، همیشه ترس عجیبی در وجودم حس می کردم . دختر نوجوان در حالی این جملات را به زبان می راند که اشک هایش به آرامی بر روی صورتش می غلطیدند و در حالیکه سعی می کرد خود را کنترل کند ادامه می دهد :  من تشنه محبت بودم و پدر و مادرم غافل از این موضوع خودخواهانه درگیر مسائل و درگیری های خودشان بودند هر کدام سعی می کرد حرف خودش را به کرسی بنشاند و آن دیگری مقاومت می کرد و من ملتمسانه فقط نگاهشان می کردم .  خیلی احساس تنهایی می کردم یکی از دوستانم که خیلی با هم صمیمی بودیم و از قضا همسایه مان نیز بود با شنیدن درد و دلهای من خواست کاری برایم انجام داده باشد به همین خاطر با شبکه های مجازی آشنایم کرد و وعده داد که از این طریق می توانم با افراد زیادی آشنا و از این تنهایی لعنتی خلاص شوم . من هم به توصیه او برای اینکه مدتی فضای جهنمی خانه را فراموش کنم با اینترنت و چت کردن وقت گذرانی می کردم و وانمود می کردم که به خاطر تکالیف مدرسه از اینترنت استفاده می کنم و چون پدر و مادرم آشنایی با اینترنت نداشتند آسوده کارم را انجام می دادم . چقدر از دوستم ممنون بودم چون خیال می کردم اگر او این راه را برایم پیشنهاد نداده بود حتما از خانه فرار می کردم .   سال گذشته با پسری آشنا شدم که خیلی زود به من وعده ازدواج داد من خیلی زود به وی اعتماد کردم و چون قصد داشتم حتما با وی ازدواج کنم به اعتبار این قول چند عکس خصوصی برای او فرستادم و گمان می کردم جهت آشنایی به مادرش نشان خواهد داد . اما بعد از مدتی او شروع به بهانه گیری کرد و از من خواست به خانه اش بروم اما من قبول نکردم . وقتی دید من امتناع می کنم تهدید به پخش عکس هایم در فضای مجازی کرد و مرا از این طریق تحت فشار گذاشت من هم بخاطر ترس از آبرویم قبول کردم و به خانه اش رفتم و ....  او که به هدفش رسیده بود بارها مرا از این طریق تحت فشار گذاشت اما من دیگر نمی توانستم به خانه اش بروم به شدت از پدرم می ترسیدم دیگر از تهدید های این پسر جانم به لب رسید، تصمیم گرفتم به کلانتری رفته و از او شکایت کنم. - آسیب شناسی و تحلیل روانشناختی "سمیه هاشمی" کارشناس ارشد روانشناسی بالینی و مشاور خانواده مرکز مشاوره در خصوص بروز این آسیب نظر خود را چنین اظهار کرد: با پیشرفت روزافزون علم و تکنولوژی، جوامع مختلف در گذر از جامعه سنتی به یک جامعه پیشرفته علاوه بر حفظ بسیاری از آسیب‌های اجتماعی که از قبل موجود بوده است، با آسیب‌های اجتماعی جدید روبه رو می‌شوند که به خاطر نداشتن سبقه و پیشینه در جوامع انسانی به آنها آسیب‌های اجتماعی نوپدید می‌گویند. آسیب‌های نو پدید و مرتبط با با فناوری جدید ارتباطی است که ناشی از استفاده از ماهواره، بازی‌های رایانه‌ای، فضاهای مجازی، تلفن همراه و اینترنت می‌تواند در این مجموعه قرار گیرد. یکی از مهمترین رسانه‌های اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی است. شبکه مجازی زنجیره‌ای از ارتباطات و یا حضور غیر فیزیکی افراد در یک محل مجازی است. آنها به مثابه راه‌های مختلفی می‌مانند که مردم در زمان عبور از آن می‌توانند در مورد مسائل مختلف باهم صحبت کنند، اطلاعات عمومی یا خصوصی خود را در قالب‌های مختلف اعم از عکس، ویدئو، واژه‌ها، دست نوشته و .... با فرد خاص یا گروه خاصی به نمایش و اشتراک بگذارند.وی افزود: مفهوم خانواده در کشور ما از معنایی وسیع‌تر برخوردار است، زیرا صمیمیتی که در خانواده ایرانی حاکم است در خانواده‌های بسیاری از کشورها از جمله غرب دیده نمی‌شود. امروزه، شیوه‌های ضربه زدن به فرهنگ و هویت ملی یک کشور تغییر یافته و دشمنان سعی می‌کنند از طریق جنگ نرم‌افزاری به فروپاشی بنیان خانواده و آرا و عقاید جوانان آن مرز و بوم نایل آیند.   در دنیای ماشینی و شهری امروز که والدین فرصت چندانی برای صرف وقت با فرزندانشان ندارند و از طرف دیگر تک فرزندی بودن خانواده‌ها، والدین ساده‌ترین راه را برای سرگرم نمودن فرزندانشان انتخاب می‌نمایند، بدین صورت که ابزارهایی همچون تلفن همراه، لپ‌تاپ، رایانه شخصی و اینترنت را در اختیار فرزند دلبندشان قرار می‌دهند تا او در اتاق خود به کار با آنها مشغول شود؛ حال آن که فرزند تنها از نظر فیزیکی در محیط امن خانه به سر می‌برد، ولی در عمل از طریق این وسایل به ویژه اینترنت به دنیایی به مراتب بزرگتر از محیط پیرامونش قدم می‌نهد و با چیزهایی مواجه می‌شود که بسیاری از پدران و مادران از وجود آنها آگاه نیستند. "هاشمی" تاکید کرد:گسترش فضاهای مجازی مانند سایر انواع دیگر تحولات و پیشرفت ها،پیامدها و آثار مثبت و منفی گوناگونی را در جامعه و زندگی كاربران این گونه فضاها ایجاد كرده است. مثبت ترین پیامد آن را می‌توان تسهیل و تسریع ارتباطات و تبادل اطلاعات دانست. منفی ترین پیامد آن را می‌توان به خطر افتادن حریم خصوصی افراد، منزوی شدن آنها و از هم پاشیدگی بنیان خانواده معرفی نمود. اصلی ترین علتی كه می‌توان برای بروز این پیامدهای منفی بیان داشت، این است كه در فضای مجازی افراد نمی توانند به شناخت صحیح و كافی از هم دست یابند. با مطالعه سرگذشت دختر نوجوان می توان اینگونه نتیجه گرفت که فقدان احساس امنیت روانی و عاطفی در فضای خانه ای که والدین از نیازهای روحی فرزند خود غفلت ورزیده اند باعث گرایش این نوجوان به سمت همسال خود و تبعیت بی چون و چرا از وی گردیده است .  بی شک ناآگاهی و عدم شناخت از فرد مقابل که یکی از مشخصه های فضاهای مجازی است ، سوءاستفاده جنسی را از دختر زمینه سازی می نماید . متاسفانه تهدید به پخش فیلم و عکس های خصوصی افراد به عنوان یک حربه در اختیار برخی افراد سودجو قرار گرفته که در مورد این این پرونده نیز مصداق دارد .  توصیه ها و راهکارهای پیشگیرانه  به منظور پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی نوپدید فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی راهکارهایی به شرح ذیل پیشنهاد می‌شود که در صورت اجرای به موقع و مناسب می‌تواند ثمربخش واقع شود: 1ـ در زمینه استفاده از فناوری‌های نوین برخورد مقابله‌ای و قهری چاره کار نیست و نیاز به فرهنگ‌سازی دارد بنابراین استفاده مناسب و صحیح از فضای مجازی به کاربران در گروه‌های مختلف سنی آموزش داده شود. 2ـ برگزاری جلسات آموزشی از سوی مصادر امور فرهنگی به منظور آشنا نمودن و اطلاع‌رسانی به والدین و خانواده‌ها در مورد فناوری‌های جدید به ویژه اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی.   3ـ برگزاری کلاس‌های آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها در جهت آگاهی دادن به کودکان، نوجوانان و جوانان در مورد مزایا و معایب فناوری‌های جدید و نحوه‌ی استفاده صحیح از آنها.  4ـ تشویق فرزندان و ایجاد جذابیت در نوجوانان جهت شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و تقویت این گونه رفتارها توسط والدین. 5ـ استفاده از ظرفیت‌هایی مانند رسانه‌های دیداری و شنیداری، روزنامه‌ها، مجلات و نشریات برای نهادینه شدن فرهنگ سایبری. 6ـ آموزش و پرورش با گنجاندن موارد پیشگیری دربرنامه‌های درسی به نوجوانانی که در معرض مخاطرات اجتماعی هستند، توجه نماید. 7ـ فراهم نمودن مکان‌های تفریحی و ورزشی سالم و کم هزینه برای نوجوانان و جوانان جهت گذراندن اوقات فراغت در محلات شهر. 8ـ ساخت و پخش فیلم‌ها و سریال‌ها و برنامه‌هایی با موضوع فضای مجازی و بررسی معایب و مزایای آن.  9ـ پخش آگهی‌های آموزنده از سوی ارگان‌های فرهنگی نظیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی در رادیو و تلویزیون در جهت افزایش آگاهی خانواده‌ها در خصوص خطرات ناشی از اینترنت و فضای مجازی.  10ـ گذراندن اوقات بیشتری با فرزندان در فضای بیرون از خانه به طوری که فرزندان از نظر عاطفی و روانی، احساس خلاء نکنند و جهت جبران این کمبود به فضای مجازی پناه نبرند.  11ـ طراحی و تدوین بخشی در کتاب‌های درسی در ارتباط با آشنایی دانش‌آموزان با فناوری‌های جدید، اینترنت و خطرات بالقوه‌ی آنها.  12 استفاده از آموزه‌های دینی از جمله امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نوعی کنترل اجتماعی توسط هر شخص.  13ـ هنجار سازی‌های مثبت و ترویج فرهنگ استفاده از اینترنت و فضای مجازی.  14ـ آگاهی رسانی و آشنا نمودن نوجوانان و خانواده‌ها درباره قانون، حقوق و مسوولیت‌هایی که در لوای قانون دارند.    به نقل از پایگاه خبری پلیس  تهیه و تنظیم : سرکار ستواندوم "سمیه هاشمی" کارشناس ارشد روانشناسی بالینی مرکز مشاوره آرامش استان آذربایجان غربی