نکاتی درباره اسراف

آرمان/ اسراف به معنای زیاده روی و خروج از حد اعتدال از صفات رذیله است. هر چند اسراف مصادیق و موارد گوناگونی می‌تواند داشته باشد، ولی آنچه بیش از همه برای عموم قابل درک است، اسراف در امور مالی و امکانات مادی است.
خداوند نعمت‌های فراوانی در اختیار انسان قرار داده به گونه‌ای که به فرموده‌ قرآن کریم «اِنْ تعدوا نعمه‌‌ا... لا تحصوها» نعمت‌های الهی قابل شمارش نیستند و هیچ کس نمی‌تواند آنها را بشمارد. نعمت‌های مادی و معنوی آنقدر زیاد است که آدمی غرق در آن نعمت‌هاست و متأسفانه اغلب مردم به کمبودها می‌نگرند و توجهی به دارایی‌های خود ندارند. آنچه وظیفه بندگان در قبال نعمت‌های خدایی است این است که شکرگزار و قدردان آن باشند و با کفران نعمت خود را از آن نعمت محروم نسازد. خداوند می‌فرماید: اِنْ شکرتُم لازیدنکم و ان کفرتم اِنّ عذابی لشدید، اگر شکرگزار باشید آن را افزایش می‌دهم و اگر کفران کنید عذاب من سخت است. حداقل آن عذاب قطع نعمت است. بر این اساس، نخستین وظیفه متنعمان از نعمت خدا شکر نمودن، در برابر آن نعمت‌هاست. وظیفه دیگر ما استفاده مناسب از نعمت‌هاست و اینکه بدون جهت آنها را حرام نکنیم و هدر ندهیم، چرا که اسراف از گناهان بزرگ و نابخشودنی است که پیامد‌های دنیوی و اخروی سختی برای انسان دارد. اسراف و تبذیر در منطقه‌ای از زمین باعث محرومیت در منطقه دیگر می‌شود و حتی اسراف انسان‌های امروز موجب محرومیت نسل‌های آینده می‌شود. لذا از این رو، اسلام تاکید فراوانی بر خودداری از اسراف کرده و خانواده‌ها را سفارش به بهره برداری درست و در حد رفع ضرورت از نعمت‌ها می‌کند. کلوا و اشربوا و لاتسرفوا انه لا یحب المسرفین. بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید که خدا مسرفان را دوست ندارد. اسراف از صفات طاغوتیان و ستمگران است که در هر چیز زیاده روی می‌کردند، چنانکه درباره فرعون می‌فرماید: و اِنّ فرعون لعالٍ فی الارض و اِنّهُ لمِن المُسرفین. بنابراین، اسراف تضییع نعمت و به هدر دادن امکانات است و از گناهان کبیره است که انسان مسلمان نباید مرتکب آن گردد. زیاده روی در مصرف آب و برق و گاز و دیگر امکانات عمومی و شخصی هم مصداق اسراف بوده و انجام آن گناه است.




منبع: آرمان