دکتر سلام/ سمعک؛ درماني که ناديده گرفته مي‌شود

دکتر سلام/ سمعک؛ درماني که ناديده گرفته مي‌شود

سلامانه/ هر قدر سن دريافت سمعک پايين‌تر باشد، احتمال بروز عوارض کم‌شنوايي کاهش مي‌يابد.
آيا مي‌دانيد تنها درمان موثر براي بسياري از اختلالات شنوايي، سمعک است؟ براساس آمار، حدود 14 تا 31 درصد از افراد کم‌شنوا براي دريافت سمعک اقدام مي‌کنند. به عبارتي از هر پنج نفر نيازمند به استفاده از سمعک، چهار نفر سمعک نمي‌گيرند. جالب‌تر آن که اين آمار مربوط به کشورهاي پيشرفته است و در کشورهاي در حال توسعه و از جمله ايران، آمار استفاده از سمعک در کم‌شنوايان بسيار پايين‌تر است.

اين بي‌توجهي به ضرورت استفاده از سمعک از سوي کم‌شنوايان در حالي اتفاق مي‌افتد که به گفته دکتر سعيد فراهاني، مدير گروه شنوايي شناسي دانشگاه علوم پزشکي تهران، تجويز وسايل کمک‌شنوايي، همچون سمعک و کاشت حلزون در نوزادان و کودکان کم‌شنوا حياتي تلقي مي‌شود، چراکه اين اقدام نه‌تنها منجر به اصلاح و تقويت شنوايي مي‌شود، بلکه هدفي بزرگ‌تر يعني رشد گفتار و زبان، رشد مهارت‌هاي شناختي، تحصيلي، اجتماعي و هوشي را تعقيب مي‌کند. توجه داشته باشيد کم‌شنوايي در کودکان مي‌تواند رشد گفتار و زبان و مهارت‌هاي شناختي را با تاخير مواجه کند و پيشرفت تحصيلي کودک را در مدرسه به تعويق بيندازد.

اين متخصص شنوايي شناسي به جام‌جم مي‌گويد: تجويز سمعک در سالمندان کم‌شنوا نيز علاوه بر اصلاح کم‌شنوايي در آنها سبب تاخير در بروز مشکلات شناختي مي‌شود و از شدت اين مشکلات خواهد کاست. کم‌شنوايي در سالمندان علاوه بر ايجاد مشکلات شديد ارتباطي و اجتماعي، باعث انزواطلبي افراد کم‌شنوا با هدف رهايي از تمسخر اطرافيان به دليل بلند صحبت کردن، درک نامناسب گفتار و اشتباه جواب دادن مي‌شود.

کودکاني که نبايد ناشنوا بمانند
اختلالات شنوايي، شايع‌ترين نقيصه مادرزادي در بدو تولد است و 50 درصد اختلالات شنوايي در بدو تولد به علت بيماري‌هاي ژنتيک رخ مي‌دهد. به بيان ديگر، ناشنوايي بعد از عقب ماندگي ذهني، رتبه دوم معلوليت را در کشور به خود اختصاص داده است.

اين متخصص با تاکيد بر اين که کم‌شنوايي در کودکان فقط نشنيدن نيست بلکه سرنوشت هر فرد و خانواده او را متاثر مي‌کند، مي‌گويد: يادگيري گفتار از طريق شنوايي صورت مي‌گيرد. بنا براين اگر نوزادي به واسطه کم‌شنوايي زياد، محرکات گفتاري را دريافت نکند، قادر به تکلم نيز نخواهد بود. به همين ترتيب، درجات مختلف کم‌شنوايي باعث بروز اشکال در صحبت کردن به درجات مختلف مي‌شود.

وي مي‌افزايد: هر کودکي که در صحبت کردن تاخير داشته باشد، لازم است ابتدا از سوي يک شنوايي شناس مورد ارزيابي شنوايي قرار گيرد. روي ديگر اين مشکل آن است که پس از شناسايي کم‌شنوايي اگر اقدامات توانبخشي شنوايي و تجويز سمعک از سوي شنوايي‌شناسان به موقع انجام شود، عوارض ناشي از کم‌شنوايي ظاهر نمي‌شود يا از شدت آنها به مقدار قابل توجهي کاسته مي‌شود.

سمعک؛ درماني که ناديده گرفته مي‌شود
بالا بودن آمار کم‌شنوايي در کشور ما نسبت به ميانگين آمار جهاني نشان از فقر فرهنگي‌اي دارد که مهم‌ترين عامل بازدارنده در استفاده نکردن مناسب از وسايل کمک شنوايي و سمعک در افراد نيازمند محسوب مي‌شود.

دکتر فراهاني با تاکيد بر اين که تجويز سمعک، اولين اقدام پس از شناسايي کم‌شنوايي است، اظهار مي‌کند: تجويز سمعک يک فرايند باليني پيچيده است که طي آن سمعک مناسب انتخاب شده؛ پس از قالب‌گيري براساس ميزان کم‌شنوايي هر فرد تنظيم مي‌شود و فرد کم‌شنوا از نظر باليني تحت مراقبت و پيگيري کارشناس شنوايي‌سنجي قرار مي‌گيرد. زمان مناسب براي تجويز سمعک بلافاصله پس از تعيين کم‌شنوايي است.

وي با اشاره به اين که هر قدر سن دريافت سمعک پايين‌تر باشد، احتمال بروز عوارض کم‌شنوايي کاهش مي‌يابد، مي‌گويد: چون سن تشخيص کم‌شنوايي در کشور ما به طور محسوس کاهش يافته و حتي در بسياري موارد به زير شش ماهگي رسيده است؛ سن تجويز سمعک هم به همين ميزان پايين آمده است. البته هنوز به دليل آن که بسياري از والدين از پذيرش مشکل کم‌شنوايي نوزادان و کودکان خود امتناع مي‌کنند و به موقع سمعک دريافت نمي‌کنند، شاهد بروز عوارض کم‌شنوايي در بسياري از کودکان هستيم.

استفاده از سمعک را به تاخير نيندازيد
اگر دريافت سمعک تا بعد از حدود پنج سالگي به تاخير نيفتد، بسياري از عوارض ناشي از کم‌شنوايي قابل جبران خواهد بود. اين سن يک مرز بحراني براي رشد مغزي در کودکان است.

دکتر فراهاني با بيان مطالب فوق مي‌افزايد: در کهنسالان نيز کم‌شنوايي شايع‌ترين اختلال حسي و سومين اختلال شايع ناشي از سن است. کم‌شنوايي در اين سن در بسياري موارد به اشتباه تعبير به اختلالات شناختي مانند آلزايمر مي‌شود.

اين متخصص با تاکيد بر اين که کم‌شنوايي باعث بروز زود هنگام و پيشرفت اختلالات شناختي، افسردگي در سالمندان مي‌شود، يادآور مي‌شود: اين کم‌شنوايي اغلب غيرقابل درمان است و تجويز سمعک تنها راه‌حل پيشنهادي است. به دنبال تجويز سمعک از سوي کارشناس شنوايي‌شناسي، فرد سالمند از گوشه‌گيري و انزوا خارج مي‌شود. نشاط و سرزندگي و پيوستن به جريان فعال زندگي او را اميدوار مي‌کند و حتي بروز آلزايمر را به تاخير مي‌اندازد. همچنين با افزايش فعاليت‌هاي اجتماعي و فيزيکي و تحرکي در سالمند، وضعيت قلبي ـ عروقي و سلامت وي رو به بهبود مي‌رود

ویدیو مرتبط :
سمعک دست دوم در حاشیه پزشکی دکتر بیمارستان+فیلم کلیپ