چرا مقنعه را با زور به مردم بر سر مردم میکنید؟

دورانی مسئول عقیدتی - سیاسی‌های ارتش بوده و زمانی نیز او را گزینه ریاست بر سازمان اوقاف معرفی کردند ولی امروز تنها منبرهای مساجد را به ریاست بر سازمان‌های عقیدتی-سیاسی، اوقاف و غیره ترجیح داده‌ است و ذکات علم خود را می‌پردازد.

حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی‌ مداح، از دلسوزان حقیقی فرهنگ ایران اسلامی‌ است که در رویه کاری وی این دغدغه به روشنی به چشم می‌خورد. وی معتقد است که برخوردهای نا‌مناسب در دوره‌های مختلف سبب بروز مشکلات امروزی کشور است.

گفت‌وگوی «قانون» با این استاد حوزه را در زیر پی‌می‌گیریم:

دلیل ارتباط خوب نهاد عقیدتی-سیاسی‌ نسبت به بخش نظامی‌ کارکنان ارتش اعم از وظیفه و رسمی‌ چیست؟

ارتباط ما با کارکنان فرهنگی است و به نوعی این عزیزان نهاد عقیدتی‌-سیاسی را پشتیبان خود می‌دانند.ن گاه روحانیون در ارتش به همه نیروها، فرهنگی است. همه این عزیزان فرزندان همین آب و خاک هستند و به ویژه جوانانی که دوران وظیفه خود را سپری می‌کنند و سپس وارد بازار کار می‌شوند، باید با روحیه مثبت و شادابی از این عرصه عبور کنند. بنابراین جوانان باید در این بازه‌ زمانی که منزلگاهی از زندگی محسوب می‌شود، به شکل مطلوبی دوره‌های تعلیم و تربیت را پشت‌سر بگذارند.

اقامه نماز در پادگان‌ها از وظایف سازمان عقیدتی-سیاسی است. سربازان ، با میل به نمازخانه‌ها می‌آیند یا به اجباری که در خدمت وجود دارد؟

نظام برای آنانی که به ارتش وارد می‌شوند، برنامه«سین» دارد و ما وظیفه داریم آنها را به مسائل فرهنگی اسلام جذب کنیم. در ارتش‌ همه فعالیت‌ها بر مبنای برنامه پیش می‌رود و نماز خواندن و مسجد رفتن نیز با برنامه و نظم است. البته باید توجه داشت که ما مسئولان می‌توانیم در این عرصه به گونه‌ای فعالیت‌ کنیم که جوانان اگر اجبار و برنامه‌ای نیز وجود نداشت، با اختیار و علاقه به مساجد بیایند. مسئولان باید به گونه‌ای عمل کنند که جوانان بدانند همیشه هم اجبار بد نیست و گاهی مانند واکسیناسیون نیاز است. هر عمل اجباری بد نیست همان طور که هر اقدام اختیاری، خوب و مناسب نیست. همانگونه که یک خلافکار به اختیار دست به دزدی می‌زند و یک کودک به اجبار به مدرسه می‌رود.

امروزه آن طور که باید شاهد حضور چشمگیر جوانان در مساجد نیستیم. شما این معضل را چگونه‌ ارزیابی می‌کنید؟

البته ما مساجدی را داریم که استقبال خوبی از آنها می‌شود و مشکلات نیز گاهی وجود دارد. مساجد ایران در دسترس نیست. این معضلی است که من بارها به روسای جمهوری ادوار مختلف گوشزد کرده‌ام. کم بودن مساجد، نبود مکان مناسب برای پارک خودرو و جریمه‌هایی که وسایل مردم در زمان نماز خواندن می‌شوند، برخی از مشکلات ساده‌ای است که سبب دوری مردم از مساجد شد. مردم به خانه خدا علاقه دارند ولی این خانه باید مرتب باشد و شرایط کافی وجود داشته باشد. امروز دوران انقلاب نیست که مردم برای شنیدن سخنانی علیه رژیم وارد خانه‌های خدا شوند. ما باید برنامه‌های جدیدی داشته باشیم تا جوانان با علاقه به مساجد بیایند. امروز آن انگیزه‌های خاص سال‌های 57 و قبل از آن نیست ولی انگیزه عبادت که هنوز وجود دارد و ما می‌توانیم از آن استفاده کنیم. از سوی دیگر گسترش فضای مجازی و تکنولوژی نیز مردم را به خود مشغول کرده و عاملی برای دوری از مساجد شده‌ است. همانگونه که فضای مجازی عاملی برای آسیب‌زدن به فرهنگ کتاب‌خوانی و سایر مسائل شده‌است.

این سخنان شما درست است ولی رفتار ائمه جماعت، بیشترین نقش را در حضور مردم دارد!

بله، نکته دیگر این است که ائمه جماعت باید خلاق و خوش خلق باشند تا مردم را به مساجد ترغیب کنند ولی این موضوع علت تامه نیست. عوامل فراوانی برای استقبال از یک مسجد وجود دارد. ائمه جماعت باید خوش برخورد بوده و وقت مردم را در زمان نماز جماعت نگیرد تا از مساجد استقبال شود و باید حضور آنها همراه با وقت کافی باشد و مطالب تازه و جدید را در مساجد دنبال کنند.

به نظر شما مقوله فرهنگ تا چه حد در این مسئله تاثیرگذار است؟

فرهنگ ما امروز با مشکلات فراوانی روبه‌روست. از فرهنگ ترافیک و مصرف گرفته تا سایر حوزه‌ها! دورانی نان و نمک هم برای مردم جایگاه و ارزش داشت ولی امروز در فرهنگ عمومی‌ چنین نیست. به اعتقاد من همه باید در فرهنگ عمومی‌ و حتی در دین و دیانت نقش داشته باشند و تذکر دهند. نباید این گونه باشد که همگان فقط انتظار ارشاد از جانب روحانیت را داشته باشند. متاسفانه امروزه اعتراض می‌کنند که چرا در ورزشگاه‌های ما اخلاق و ادب رعایت نمی‌شود. این در حالی است که در کل جامعه این گونه است و دلیل این که در ورزشگاه‌ها به چشم می‌آید، جمع شدن افراد و ارایه یکجای این بی‌اخلاقی است! آن هم از جانب عده‌ای که در هیجانات مسابقات بروز می‌کند.

مشکل اصلی به نظر شما کجاست؟

ما بعد از انقلاب هزینه‌های فراوانی برای فرهنگ کردیم ولی نتیجه‌ای نگرفتیم. این همه سازمان فرهنگی داریم چرا باید مشکل‌ وجود داشته باشد؟ فرهنگ ما دولتی شده‌ است و باید رویه را عوض کرده و دولت‌ها را فرهنگی کنیم. این رویکرد سبب شد تا مسئولان رده‌بالای کشور در این سال‌های اخیر اظهاراتی را بیان کنند و آن جایگاه خاص را زیر سوال برده و ضربه بزنند. مردم ما از فرهنگ دینی و ملی خود می‌توانند بهره ببرند که تاثیر این رفتار در بیرون و گاهی درون بی تاثیر نبوده‌ است.

تعدد سازمان‌های فرهنگی عامل اصلی این بی ثمری نیست؟

در دورانی که من از مسئولان فرهنگی یکی از استان‌های کشور بودم، فعالیت‌های فرهنگی را که نیاز آن منطقه می‌دیدم انجام دادم، ولی عزیز دیگری از یک نهاد دیگر به من معترض شد که این اقدام در حیطه ما بوده‌ است، شما نباید انجام می‌دادید و من در پاسخ می‌گفتم، فرهنگ که انحصاری و مربوط به نهادها و افراد نیست! همگان باید کار فرهنگی کنیم.

ایراد دستگاه‌های فرهنگی کجاست؟

بسیاری از دستگاه‌های فرهنگی در کشور، غیرانتفاعی است. گاهی افرادی که بیکار هستند، با توجه به نیاز شغلی و درآمدی وارد عرصه فرهنگ شده‌اند و فعالیت می‌کنند ولی باید دید این نهادها چه هدفی را دنبال می‌کنند؟ آیا این هدف در راستای اعتلای فرهنگ کشور است؟ شما توجه کنید در هر مناسبتی بیانات امام‌خمینی(س) را چاپ و از در و دیوار آویزان کرده و اعلام می‌کنند، فعالیت فرهنگی کرده‌ایم! آیا با این اقدامات فرهنگ کشور درست خواهد شد؟ یا فقط هزینه‌ها بدون تاثیر در فرهنگ دینی ما سنگین می‌شود؟

نتیجه این اقدامات چه می‌شود؟

نتیجه این می‌شود که ما شاهد آن هستیم اقدامات ما اثر بلعکس داشته است و مردم که با زحمت درآمد کسب می‌کنند با گلایه می‌پرسند مسئولان چرا با پول ما این اقدامات را انجام می‌دهند. فرهنگ باید در رفتار مسئولان ما نمود پیدا کند؛ چرا که مردم به خوبی ناظر رفتارهای ما هستند. وقتی مسئولی با ماشین آخر سیستم از کنار مردمانی که در گرما و سرما در اتوبوس فشرده می‌شوند، می‌گذرد، چه حسی به مردم دست می‌دهد؟ ما به نام فرهنگ انقلاب کردیم و انتظار مردم این است که برخوردهای فرهنگی و محبت آمیزی با آنها شود و دست‌کم‌همدردی لازم را داشته‌باشیم.

چه مقدار باید هزینه شود تا این مشکلات رفع شود؟

ما با کمتر از هزینه‌هایی که در این سال‌ها داشتیم، می‌توانستیم به نتیجه برسیم چرا که مردم ما مردم سریع الرضایی هستند ولی ما همین اندک را نیز از آنها دریغ کردیم. به نظر من اگر مسئولانی در اقدامات خود پیشینه فرهنگی داشته باشند، امور حل می‌شود چون ما هم از لحاظ ملی و هم دینی فرهنگ خوب و مناسبی داریم.

با ترمیم فرهنگ مشکل حجاب نیز حل خواهد شد؟

حجاب از زیبایی‌های دین ماست. پروردگار عالم، دختران را از 9 سالگی موظف به تکلیف کرده‌ است ولی به چه دلیل از 6 سالگی در مدرسه‌ها چادر و مقنعه بر سر دخترانمان می‌کنیم؟ در روز اول ابتدایی مقنعه‌ای را تا زانو بر سر کودکان می‌کنند و این باعث بددلی آن خردسال می‌شود. ما گاهی اقداماتی را انجام دادیم که افراد از حجاب بدشان بیاید. چه اشکالی دارد که دختران‌مان در اول ابتدایی بدون روسری به مدرسه بروند و در دوم ابتدایی با یک روسری گلدار حاضر شوند و از سوم ابتدایی که به تکلیف نزدیک می‌شوند، با روسری و نه با یک مقنعه بلکه روسری‌ که حجاب کامل به حساب می‌آید،به تحصیل ادامه دهند؟

این پیشنهاد را به مسئولان ارایه داده‌اید؟

من به برخی از وزرای آموزش‌و پرورش این پیشنهاد را ارایه کردم ولی آنها در جواب گفتند، این موضوع از وظایف ما نیست. نمی‌دانم چرا باید در برابر این حرف منطقی ایستادگی شود. چرا ما این مقنعه را با زور به مردم اجبار می‌کنیم تا نتیجه و بازخورد این را امروز در خیابان‌ها مشاهده‌کنیم؟ امروز همین افرادی که در خیابان‌ها با حجاب‌های متفاوت و به قول برخی بد حاضر می‌شوند، همان‌هایی هستند که در دوران اول و دوم ابتدایی حجاب را بر سرشان کردی&

ویدیو مرتبط :
آموزش دوخت مقنعه گره ای یا مقنعه پاپیونی