مختار ثقفی از دیدگاه آیت الله بهجت

جام نیوز/ 14 ربیع الثانی یاد آور روز شکل گیری قیام مختار ثقفی در همین روز می باشد. به همین منظور پس از توضیحی مختصر پیرامون قیام مختار، به گفتاری از مرحوم آیت الله بهجت درباره ایشان اشاره می کنیم.
قیام مُختار، جنبشی به رهبری مختار بن ابی عبید ثقفی با هدف خونخواهی از شهدای کربلا. این قیام در سال ۶۶ قمری در کوفه شروع شد و در آن بسیاری از عاملان شهادت امام حسین(ع) و یارانش از جمله عبیدالله بن زیاد، عمر بن سعد، شمر بن ذی الجوشن و سنان بن انس کشته شدند. قیام مختار با نام محمد بن حنفیه صورت گرفت. برخی عالمان شیعه معتقدند که مختار با دستور امام سجاد(ع) قیام کرده است.
مختار در زمان واقعه کربلا در زندان بود. او پس از آزادی به دنبال انتقام از قاتلان امام حسین(ع) برآمد. ابتدا با عبدالله بن زبیر که در حجاز به مبارزه با یزید بر خاسته بود، همراه شد، ولی در بین راه وی را هم‌عقیده خود ندید و از او فاصله گرفت و برای برپایی قیام راهی کوفه شد.


حضرت آیت الله بهجت درباره شخصیت مختار اینگونه فرموده اند:
[مختار] کسی را [برای دستگیری عمر سعد] فرستاد و آن شخص امان‌نامه‌ای [همراه] داشت؛ به عمرسعد نشان داد و گفت: این امان تو است. مختار به فرستاده‌اش گفته بود: اگر عمر سعد به غلامش گفت عصای من را بیاور، تو گردنش را بزن. مرادش از عصا، شمشیر است، می‌خواهد با شما بجنگد. عمر سعد گفت: عصای مرا بیاورید. آن‌ها هم سرش را زدند و به‌حسب این نقل، سرش را بردند پیش مختار.
مختار گفت: ابن‌زیاد را کشتم،۱ عمربن‌سعد را هم کشتم، شمر را هم کشتم. در روایتی دارد که «محمدبن‌اشعث را هم کشتم». بعد از این گفت: «دیگر اگر الآن بمیرم، غصه‌ای ندارم». [بااینکه] نزدیک نه ماه بیشتر ریاستش طول نکشید، گفت: اگر بمیرم، غصه‌ای ندارم. [قبل از این] در زندان [کوفه] میثم به مختار گفت: تو قاتلان سیدالشهدا علیه‌السلام را می‌کشی.۲
برخی خیلی با مختار بد هستند؛ به‌خاطر اینکه می‌گفتند: «کذاب است؛ چون محمد‌بن‌حنفیه و زینب‌ کبری و… او را وکیل و رئیس نکرده‌اند و این خودش ادعا می‌کند که من مقاصد آن‌ها را اجرا می‌کنم». اسمش را کذاب گذاشتند.۳ حتی مختار خادمی داشت به اسم جبرئیل. وقتی صدایش می‌زد: جبرئیل! این‌ها می‌گفتند: ببینید! ادعای نبوت دارد و می‌گوید جبرئیل بر او نازل می‌شود.۴
اما می‌شود گفت: مختار در فصاحت و بلاغت، بعد از معصومین علیهم‌السلام اول بوده است. یک نماز عجیبی می‌خواند و مسلسل۵ خطبه‌ای می‌خواند که همۀ عباراتش صحیح و عالی و عجیب و غریب بوده است.۶

رحمت واسعه، ص۱۱۶ و ۱۱۷


منبع: جام نیوز