دستگاه های امنیتی به موضوع محصولات دستکاری شده ژنتیکی ورود کنند/جهاد کشاورزی باید کشاوزی سالم را معنا کند

سلامت نیوز:دکتر داوود حیات غیب، هماهنگ‌كننده پروژه توانمندسازی ایمنی‌زیستی در همایش ملی ایمنی زیستی و آگاهی عمومی در زمینه دستکاری ژنتیکی که در سازمان حفاظت از محیط زیست برگزار شد،با تاکید بر لزوم کرد اطلاع رسانی محیط زیستی درباره مخاطرات محصولات دستکاری شده ژنتیکی؛گفت:«مخاطراتی در پروتکل ایمنی زیستی به آن اشاره شده و نباید نادیده گرفته شوند . نباید بگوئیم هیچ مخاطره ای وجود ندارد و این محصولات پاک هستند اما در عین حال نباید برای آنها هیاهو ایجاد کرد و این محصولات را به صورت دیوهای بی شاخ و دمی نشان داد که به هیچ وجه قابل مهار نیستند و می خواهند حیات ما را تحت تاثیر قرار دهند.»

به گزارش سلامت نیوز وی با بیان اینکه مخاطرات احتمالی تراریخته ها، تعریف خاص خود را دارد، گفت: «مخاطرات احتمالی مخاطراتی هستند که ممکن است روی تنوع زیستی و استفاده پایدار از آن و همچنین سلامت انسان خطر ایجاد کنند. »

وی ادامه داد:«از سال 1992 تاکنون زیست فناوری در دانشگاه های مختلف به خصوص آمریکا وجود داشته و برای اینکه بتوانند محصولات خود را وارد بازار کرده و تجاری سازی کنند فوایدی را برای آن در نظر گرفته اند. به عنوان مثال می توان با استفاده از زیست فناوری فقر را از بین برد و یا گرسنگی را کاهش داد یا اینکه این مواد غذایی برای انسان و دام امن هستند و با استفاده از این محصولات مصرف سموم کشاورزی به شدت کاهش پیدا می کند و می تواند میزان محصول را افزایش دهد و برای کشاورزان سودآوری ایجاد کند. بنابراین این محصولات چون سموم کشاورزی را حذف میکنند پاک هستند و در عین حال به کاهش استفاده از سوخت های فسیلی کمک می کنند و مصرف انرژی را کاهش می دهند.»

حیات غیب با بیان اینکه 219 کشور محصولات تراریخته را کشت می کنند؛ گفت:« سهم قاره آمریکا 87 درصد ، قاره آفریقا 2 درصد و آسیا 18 درصد است. آمارها نشان می دهد کشت این نوع محصولات از سال 2013 به سال 2014،یک درصد رشد پیدا کرده و 181.5 میلیون هکتار زمین قابل کشت محصولات دستکاری شده ژنتیکی در سراسر دنیا وجود دارد.»

وی ادامه داد:« آمارهای فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) نشان می دهد زمین های قابل کشت در دنیا که محصولات غذایی برای بشر تولید می کنند تقریبا 1.5 میلیارد هکتار است و در مقابل 181.5 میلیون هکتار زمین های زیر کشت مربوط به محصولات تراریخته است که 11 درصد زمین های قابل کشت دنیا به محصولات دستکاری شده ژنتیکی اختصاص پیدا کرده است.»

وی افزود: «محصولات دستکاری شده ژنتیکی سه محصول عمده در دنیا دارد و 96 درصد این محصولات 4 نوع پنبه ،سویا،ذرت و کانولا است. اگر توجه کنید هر کدام از اینها منابع غذایی خاصی هستند که در هر نقطه از جهان می تواند کالای استراتژیک محسوب شود.ذرت در آمریکای جنوبی به عنوان غذای اصلی مردم است و همانطور که آمارها نشان می دهد 82 درصد سویای جهان دستکاری شده ژنتیکی است. در کنار اینها محصولات دیگری مانند گوجه فرنگی،سیب زمینی،پاپایا و حتی برنج محصولات دیگری هستند که دستکاری ژنتیکی شده اند.»

دکتر حیات غیب درباره 2 صفتی که در محصولات تراریخته عمدتا تغییر کرده، گفت:«این محصولات مقاوم به آفات هستند یعنی ژن مقاوم به آفات دارند و یا ژنی به آنها داده شده که میتواند علف کش را تحمل کند.این تحمل کردن علف کش شگرد جدیدی است یعنی دادن حالتی که شما با یک سم فسفره به نام گلایفوسیت به سم معمولی علفهای هرز را از بین میبرید چرا که به دلیل ژن تحمل میتواند روی گیاه که ژن مقاوم ندارد تاثیر منفی بگذارد چون این محصولات دستکاری ژنتیکی شده اند. روی صفات دیگری مثل خشکی و تحمل شرایط بی آبی در زمین های شور هم در حال کار کردن هستیم ولی تاکنون چنین صفاتی در دنیا اثبات نشده و تجاری سازی و کشت نشده است.»

وی افزود:« آمارهای فائو نشان دهنده این است که در طی سال هایی که گرسنگی افزایش پیدا کرده پروژه بیوتکنولوژی در دنیا رشد پیدا کرده است و سهم آفریقا از این محصولات تنها 2 درصد است یعنی اینطور نیست که این تکنولوژی به صورت رایگان و به دلایل انسان دوستانه در اختیار کشاورزان آفریقایی قرار گیرد.»

وی گفت:« در مقاله ای در مرکز ایمنی زیستی نروژ که روی محصول سویای دستکاری شده ژنتیکی و ارگانیک انجام شد آنها را از نظر ارزش غذایی با هم مقایسه کردند و ارزش های قندهای اصلی مثل گلوکوز،فروکتوز و ... بررسی شد.بررسی ها نشان داد که میزان قندهای اصلی در محصولات دستکاری شده ژنتیکی کاهش پیدا می کند ولی در محصولات ارگانیک تغییری نمی کند. همچنین در گیاه دستکاری شده ژنتیکی که می گوییم علف کش ها را تحمل می کند لایه های پارا شیمی بر روی فیبر گیاه اضافه شده و در واقع پوست گیاه کلفت تر شده و این پوستی که برای خودش ایجاد کرده سم را در قسمت هایی از خود ذخیره می کند.»

دکتر حیات غیب ادامه داد:« مقاله دیگری که بارها روی آن بحث شده مقاله آقای سرالینی است. او روی ذرت های دستکاری شده ژنتیکی آزمایش کرده است. تفاوت این مطالعه با دیگران در مدت زمان آن است. در واقع ارزیابی مخاطراتی که همیشه می گوییم باید کوتاه مدت، درازمدت مستقیم و غیرمستقیم باشد، باید بتواند اثرات را روی گیاه هدف و همچنین موجودات غیرهدف تشخیص دهد.»

وی افزود:«خیلی مواقع از ما می پرسند چرا این مقاله اینقدر می تواند بحث برانگیز باشد ، وقتی این را در جایی مطرح می کنید بلافاصله می گویند آن دیس ترکت شده یعنی این مقاله در سال 2012 یکبار چاپ شده و 362 بار به آن رفرنس داده شده بعد از مدت 2 یا 3 ماهه مقاله برداشته می شود و می گویند فاقد اطلاعات علمی است و به او فرصت می دهند اطلاعات خود را کامل کند.»

وی ادامه داد:«در یکی از نشست ها اشاره شد که این موشهایی که سرالینی روی آن تحقیق کرده است ذاتا سرطان می گیرند این حرف درست است این موش نژاد خاصی است که برای تمام مطالعات سرطان شناسی بکار می رود.وقتی بخواهیم بفهمیم که آیا یک محصول می تواند سرطان ایجاد کند از نژاد های خاصی استفاده می کنیم ، سرالینی می خواسته این موضوع را به عنوان یک فرضیه در نظر بگیرد ، مونسانتو هم برای تست از همین نژاد تست استفاده کرد. وقتی فردی برای آزمونی از یک نژادی استفاده می کند اگر فرد دیگری بخواهد آن را زیر سوال ببرد باید از همان شرایط استفاده نماید و همان نژاد را به کار ببرد.»

حیات غیب در ادامه خاطرنشان کرد:«ما می خواهیم اثرات آزمایشگاهی روی حیوانی را ببینیم که شبیه به ماست و ما آن را در تمام مطالعات داروشناسی تعمیم می دهیم مثلا داروهایمان را روی این موش ها آزمایش می کنیم و بعد تعمیم می دهیم که دارو قابل استفاده است یا نه ؟ مواردی از قبیل علف هرزهایی که بیش از حد مقاوم شده است و همچنین مطالعاتی که در نقاط مختلف دنیا انجام شده.»

وی ادامه داد:«حشرات 300 میلیون سال قدمت دارند در حالی که حیات انسان حداکثر به 10 میلیون سال پیش برمی گردد و موجودی که اینهمه قدمت داشته و توانسته شرایطی حتی مانند عصر یخبندان را تحمل و سپری کند در طی سالها آن را با سموم شیمایی تحت تاثیر قرار دادیم. موجوداتی که تا 30 بار در سال زاد و ولد دارند و می توانند خود را با شرایط سازگار کنند بنابراین می تواند در مقابل دستکاری ژنتیکی هم مقاوم شوند. »

حیات غیب گفت:«در سال های گذشته ما وارد کننده دانه مرغ و طیور، گوشت و محصولات کشاورزی از کشور برزیل بوده ایم و این کشور یکی از شرکای خوب ما در زمینه محصولات غذایی است. 5 میلیارد تومان از این محصولات وارد کشور ما شده ، محصولاتی که در کشور خودشان باعث ازدیاد مصرف سموم شیمایی شده اند. درخواست مردم این است که این محصولات تحت تاییدیه علمی قرار گیرند و برچسب گذاری شوند ، برچسب گذاری حق انتخاب به مصرف کننده می دهد.»

وی ادامه داد:« در اتحادیه اروپا دستکاری ژنتیکی بین 9/ 0 درصد تا یک درصد متغییر است . محصولاتی که بالای یک درصد تغییرات ژنتیکی دارند حق ورود به جامعه اروپا را ندارند، قانونی که از سال 2003 تصویب شده و تاکنون اجرا شده است. کشورهایی که سابقه برچسب گذاری داشته اند به این نتیجه رسیده اند که استفاده از این محصولات را محدود کنند کشور ما با این همه مراکز علمی، تحقیقاتی مثل پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، پژوهشگاه زیست فناوری و مهندسی ژنتیک و صدها فارغ التحصیل بیوتکنولوژی در کشور هنوز وارد بحث ایمنی زیستی محصولات دستکاری ژنتیکی نشده ایم حتی به تعداد انگشتان یک دست هم پایان نامه دانشجویی با این موضوع نداشتیم.»

وی افزود:«کشورهایی مثل ژاپن و استرالیا مانند اتحادیه اروپا این محصولات را برچسب گذاری کرده اند ، برچست گذاری محصولات تراریخته هیچ موضوع پیچیده ای ندارد. مثلا در یک موضوع سس در کشور هلند نوشته شده که از روغنی که دستکاری ژنتیکی است در این محصول استفاده شده و باقی اطلاعات محصول را هم در ادامه دارد. در کشورهایی مثل آمریکا هم که اجازه برچسب گذاری ندارند از برچسب های داخلی Non GMO استفاده می کنند که مصرف کننده بداند چیزی که مصرف می کند دستکاری ژتتیکی شده است. حال سوالی که مردم باید جواب دهند این است که آیا عکس العمل در این کشورها می تواند الگویی برای ما باشد.»

حیات غیب گفت:« پوتین اعلام کرده که دیگر نمی خواهیم از این محصولات استفاده کنیم. در روسیه قبلا 12 درصد محصولات دستکاری شده ژنتیک را استفاده می کردند ، الان مصرف این محصولات را به زیر یک صدم درصد رسانده اند و می خواهند مصرفشان را به صفر برسانند.آیا این نمی تواند یک الگو برای ما باشد؟ تعداد زیادی از کشورهای اروپایی هم مصرف این محصولات را منع کرده اند.»

وی در پایان تاکید کرد:« ما احتیاج به یک مرکز داریم تا بدون اینکه به نهادی وابسته باشد این محصولات را رصد کند. دستگاه های امنیتی ما باید مثل سازمان پدافند غیرعامل نسبت به این موضوع حساس شوند و ورود کنند. بر طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب ما باید از هر گونه آلودگی زیست محیطی جلوگیری کنیم که نوعی از آن می تواند آلودگی ژنی باشد، آلودگی ایجاد کردن در محیط زیست می تواند جرم محسوب شود در عین حال باید کشاوزی را به سوی کشاورزی سالم و ارگانیک ببریم. وزارت جهاد کشاورزی باید کشاوزی سالم را معنا کند و باید نقشه راهی برای تولید محصولات غذایی در کشور داشته باشیم.»

ویدیو مرتبط :
محصولات دستکاری شده ژنتیکی؛ آری یا نه !