حضرت فاطمه زهرا (س)؛ الگویی برای تمام اعصار

امشب همان شبی است که هزار و 400 سال پیش حضرت علی(ع) سرش را بر دیوار خانه نهاد و در حالی که مردم مدینه در خواب بودند در فراق حضرت زهرا(س) می گریست ولی آهسته آهسته.امیرمومنان در هنگام دفن همسر و تنها یاور خود با پیامبر(ص) نجوا کرد و از آن حضرت خواست که ستم های امتش را از دخترش بپرسد. سخنان حضرت امیر(ع) در خطبه 202 نهج البلاغه آمده و آن حضرت با یادآوری جدایی خود از پیامبر رحمت للعالمین، داغ فاطمه(س) را بسیار سنگین دانستند.چه جانسوز است این سخن حضرت علی(ع) خطاب به پیامبر اکرم(ص) در هنگام دفن یار و یاورش که فرمود: امانتی که به من سپرده بودی برگردانده شد و به صاحبش رسید. از این پس اندوه من جاودانه، و شب هایم، شب زنده داری است تا آن روز که خدا خانه زندگی تو را برای من برگزیند.حضرت زهرا (س) در بیستم جمادی الثانی سال پنجم بعثت به دنیا آمد و کودکی 2 ساله بود که واقعه تلخ شعب ابی طالب را تجربه کرد.هرچند زندگی فاطمه زهرا(س) پس از رحلت رسول خدا(ص) همان گونه که خود آرزو داشت، طولانی نشد و تنها چند ماه بعد در جوار قرب پروردگار به دیدار پدر شتافت؛ ولی در همین مدت از هرگونه فداکاری و ایثار در حق امیرمومنان(ع)‏ و دفاع از اسلام فروگذاری نکرد و با تمام وجود به دفاع از حریم قدس علوی و حمایت از جانشینی برحق حضرت علی(ع) پرداخت.حضرت زهرا(س) در این فضای مسموم و پر از فتنه، در چهره یک زن مسلمان مسئول در برابر رخدادهای جامعه اسلامی، وارد میدان شد و با اتخاذ موثرترین شیوه‏های مبارزاتی و با رسوا ساختن امیال و نیات واقعی منافقان به رسالت الهی خویش عمل کرد.سرانجام آن حضرت به روایتی در سوم جمادی الثانی یعنی 95 روز بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) به سوی ابدیت پرواز کردند و در جوار حضرت حق آرامشی ابدی یافتند.زندگی فاطمه زهرا(س) به عنوان الگویی برای تمام زنان و مردان مسلمان همواره چراغ هدایت و راهنمایی بوده است و حضرت امام خمینی(ره) در این زمینه فرمود: همه باید به او اقتدا کنید و کنیم و همه باید دستورمان را از اسلام به وسیله او و فرزندان او بگیریم و همان طوری که او بوده است، باشید.حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب نیز فرمود: فاطمه ی زهرا (س) را که می خواهید معرفی کنید، آن چنان معرفی کنید که یک انسان مسلمان، یک زن مسلمان، یک جوان مسلمان از آن زندگی درس بگیرد؛ در دل خود نسبت به آن مجسمه قداست و طهارت و حکمت و معنویت و جهاد، احساس خشوع و خضوع و وابستگی کند.خبرگزاری جمهوری اسلامی به مناسبت سالروز شهادت ام ابیها با برگزاری میزگرد «حضرت زهرا(س) الگویی برای همه اعصار» الگوپذیر از این اسوه آسمانی را با حضور کارشناسان مورد بررسی قرار داد.در این میزگرد فهیمه فرهمندپور عضو هیات علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران، منصوره شایسته استاد دانشگاه فرهنگیان و دبیر کارگروه باورهای دینی معاونت امور زنان ریاست جمهوری و حسین حجت پناه جامعه شناس و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واجد تهران مرکز دیدگاه های خود را در این زمینه بیان کردند.

** شاخص گذاری مقدمه ای برای الگوگیریفهیمه فرهمندپور عضو هیات علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران گفت: موثرترین شکل استفاده از زندگی بزرگان دینی این است که زندگی آنها را شاخص گذاری کنیم.وی افزود: امروزه زنان و مردان ما می توانند به شکلی که در گذشته لباس می پوشیدند و زندگی می کردند، لباس بپوشند و به عنوان ساده زیستی، از تجملات بپرهیزند ولی نکته مهم آن است که به گروه های ضعیف اجتماعی توجه کرده و نسبت به آنان احساس مسئولیت داشته باشیم.این استاد دانشگاه احساس مسئولیت در قبال نیازمندان را یکی از شاخص هایی دانست که در زندگی ائمه(ع) وجود داشت و امروز باید در قالب های جدید به دنبال عمل به وظایف خود در قبال محرومان داشته باشیم.وی ضمن بیان روایتی از گفت و گوی امام رضا(ع) با یکی از یاران خود، به تشریح شرایط دوران حکومت حضرت علی(ع) و آن دوره پرداخت و گفت: هر دوره ای اقتضائات خاص خود را دارد و باید در محور شاخص ها تحلیل و تطبیق داد و لذا توجه به گروه ضعیف جامعه و احساس مسئولیت در قبال محرومان در زمان ائمه(ع) به گونه ای بود و امروز جلوه ای دیگر دارد و متفاوت از آن زمان است.وی با بیان این مطلب که درباره نحوه زندگی حضرت زهرا(س) با دو الگوی افراط و تفریط روبرو هستیم، اظهار داشت: از یک طرف کسانی هستند که به تاریخ پیوستند واز طرفی تغییر شرایط زندگی و نظام اجتماعی در دنیا باعث شده که ما نتوانیم از آنها کمک بگیریم .فرهمندپور افزود: طیف دیگر از اظهار نظرها با مدنظر قرار دادن الگوگیری کلی وظاهری یک نگاه حداقلی به موضوع دارند و شکل دیگر در الگوگیری از زندگی حضرت زهرا(س) به معنای شکلی است که محکوم به شکست بوده و تابعیت شکلی در اغلب موارد میسر نیست.وی افزود: ساده ترین شکل استفاده از زندگی آن بزرگان و تطبیق با شرایط امروز این است که بتوانیم زندگی آنها را یعنی صرف نظر از فرم ها شاخص گذاری کنیم. چون تغییر شبکه زندگی در دنیا باعث شده که نتوانیم از برخی الگوها استفاده کنیم. به عبارت دیگر الگوگیری از حضرت زهرا(س) به معنای شکلی، منجر به شکست است و در اغلب موارد میسر نیست.این استاد دانشگاه تاکید کرد: حضرت علی(ع) در دوران حکومت خود به خانه های فقرا و نیازمندان می رفت و به آنان نان و خرما می داد ولی امروز باید این سیره امیرمومنان الگویی برای ما باشد تا به فکر محرومان و نیازمندان باشیم و شب با خیالی آسوده سر بالین نگذاریم.وی افزود: ما موفق شده ایم اندیشه ها و رفتارهای ظاهری را درک کنیم و این رفتارها آخرین مرحله ای است که در انسان شکل می گیرد و متاسفانه بعضی افراد حلقه آخر را می بینند ولی مجموعه قبل از آن را نمی بینند.فرهمندپور اضافه کرد: ما موفق نشده ایم اندیشه های پشت پرده و رفتارهای ظاهری را درک کنیم و این رفتارها آخرین مرحله ای است که در انسان شکل می گیرد و اولین مرحله، اندیشه است که هنجارها و نظام ارزشی و گزینش ها را در رفتارهای ظاهری ما شکل می دهد.وی با طرح این سوال که آیا امدادرسانی به مستمندان و نیازمندان با نان و خرما اتفاق می افتد؟ تاکید کرد: بسیاری از افراد نیازمند به لباس و پوشش احتیاج دارند و آسان ترین راه این است که هر کسی پیراهن خود را به نیازمند بدهد و بگوید که همانند حضرت زهرا(س) عمل کرده است.این پژوهشگر تاریخ اسلام افزود: شهر مدینه در دوران حضرت رسول(ص) از مسجد امروز مدینه کوچکتر بود و ما امروز مسئول ساختن جامعه مدینه النبی هستیم که بسیار بزرگتر از آن زمان است و باید طبق شرایط روز به فکر رسیدگی به فقرا و نیازمندان باشیم.

** شاخصی برای بهترین زنانفرهمندپور درباره این روایت از حضرت زهرا(س) که بهترین زنان کسانی هستند که مردی آنان را نبیند و آنان مردی را نبینند، گفت: این حدیث به معنای بهترین زن بوده ولی به نظر من باید آن را «الخیر للنساء» بدانیم نه «خیر النساء» یعنی شرایط بهتر برای زنان اینگونه است.وی افزود: این حدیث شرایط اجتماعی آن زمان را توضیح می دهد و لذا می بینیم که حضرت زهرا(س) وارد مسجد شدند و برای دفاع از ولایت در مقابل مردان نامحرم خطبه خواندند و سیره آن حضرت نیز بر حضور زنان در عرصه اجتماع تاکید دارد.این کارشناس مذهبی از استقبال زنان برای آژانس بانوان سخن گفت و افزود : من نیز به عنوان یک مادر از این طرح استقبال کردم و معتقدم برای حضور بانوان در جامعه باید کارهای دیگری نیز صورت گیرد. مثلا برای استراحت کردن دختران در محیط دانشگاه باید شرایطی فراهم شود تا بتوانند با آرامش به تحصیل بپردازند.

** زندگی حضرت زهرا الگویی واجب یا مستحب؟منصوره شایسته استاد دانشگاه فرهنگیان درباره ضرورت الگوگیری گفت: انسان با توجه به هدف زندگی خود تلاش می کند تا به بهترین شکل در راستای هدف خود حرکت کند و لذا با الگو قرار دادن دیگران می تواند بهترین راه را برای رسیدن به این اهداف دنبال کند.وی افزود: انسان برای این که به مطلوبترین شکل به هدف برسد نیازمند الگوست و هر قدر الگو کاملتر باشد، اشتیاق انسان برای پیروی از آن الگو بیشتر است و لذا این موضوع بهترین راه برای همانندسازی، الگوگیری و مناسب سازی است.رئیس کارگروه تعمیق باورهای دینی معاونت رسیدگی به امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری اضافه کرد: ما مجبوریم اولین قدمی را که برمی داریم باور به این موضوع باشد که زندگی در این دنیا یک مرحله از زندگی است که پیوندی با زندگی قبل از دنیا و زندگی بعد از دنیا دارد و زندگی پس از دنیا نیز مراحلی دارد.وی با تاکید بر نگاه جنینی که در روایات ائمه معصومین(ع) نیز آمده، اظهار داشت: اگر نگاه انسان به زندگی جنینی به عنوان یک زندگی مقدماتی نباشد، بنا بر این نمی تواند بر فرض اختیار و آگاهی زندگی جنینی خود را به خوبی ترسیم کند.این استاد دانشگاه افزود: در یک نگاه ممکن است برخی بگویند گوش و چشم و دهان در زندگی جنینی ارزشی ندارد ولی اگر نگاه مقدماتی داشته باشیم، آن زمان می بینیم که دین از ما می خواهد تا مطلوبترین زندگی را چه با نگاه فردی، خانوادگی و اجتماعی را در دنیا داشته باشیم و لذا خدا زیباترین، راحت ترین و پرلذت ترین نوع زندگی را از ما می خواهد ولی باید با این نگاه زندگی کنیم که حیات و زندگی ما یک زندگی مقدماتی بوده و هدف محسوب نمی شود.شایسته با بیان این مقدمات گفت: بر اساس این نگاه می توان گفت همانندسازی از زندگی حضرت زهرا(س) یک امر ضروری و نه استحبابی است و متاسفانه اندیشمندان و متفکران اسلامی اقدام به تحلیل و شاخص سازی در این زمینه نکرده اند تا این شاخص با زندگی امروزی تطبیق داده شود.وی یکی از موانع عدم شاخص سازی را نگاه استحبابی به زندگی فاطمه زهرا(س) دانست و گفت: نگاه ما به الگوگیری یک نگاه استحبابی است. یعنی برخی معتقدند که حضرت زهرا(س) از نظر مقامی و وجودی در نقطه ای قرار دارند که خوب است زندگی ما نیز شباهتی با زندگی آن حضرت داشته باشد.این پژوهشگر مذهبی با استناد به آیاتی از قرآن گفت: قرآن کریم در وصف زندگی آخرتی می فرماید زندگی و بهره مندی هر انسانی در دنیای آخرت بستگی به وزن اعمالش دارد و به هر اندازه وزن اعمالش بیشتر و سنگین تر باشد، از یک زندگی رضایتبخش برخوردار خواهد بود و اگر وزن اعمالش، سبک باشد، یک زندگی خواهد داشت که از هیچ منظری رضایتبخش نیست.وی در ادامه به ملاک اندازه گیری و توزین اعمال در روز قیامت اشاره کرد و گفت: قرآن در آیه هشتم سوره اعراف «حق» را معیار توزین قرار می دهد و در جایی دیگر، شخصیت هایی را معرفی می کند که تمام وجوه وجودی آنان با حق انطباق دارد.این استاد دانشگاه با اشاره به آیات 118 سوره توبه و 119 مائده گفت: قرآن در برخی آیات از این شخصیت ها با عنوان «صدق» یاد می کند و می فرماید «یا ایها الذین امنوا اتقوا الله و کونوا مع الصادقین» یا «یوم ینفع الصادقین صدقهم» و با توجه به این ملاک ها می توان گفت قرآن شخصیت هایی را معرفی می کند که اعمال و باورهای آنان مساوی با حق است و می توانند الگویی برای مسلمانان باشد.رئیس کارگروه تعمیق باورهای دینی نهاد ریاست جمهوری افزود: اگر همه ابعاد وجودی ما با این شخصیت ها انطباق داشته باشد، در نتیجه اعمال ما نیز دارای سنگینی و ثقل خواهد بود که مساوی با بهره وری و لذت از زندگی در تمام ابعاد است و لذا این مساله ضروری است که به هرشکل ممکن این معادل سازی انجام شود.

** رسالت پیامبر اکرم(ص) برای معرفی حضرت زهرا(س)این کارشناس دینی ضمن بیان گوشه هایی از زندگی و سیره رسول خدا(ص) گفت: ما هموارهدر زندگی پیامبر اکرم(ص) پیامی را دریافت می کنیم مبنی بر این که آن حضرت همانگونه که رسالتی را برای معرفی حضرت علی(ع) به عنوان ولی خدا در جامعه به عهده داشت، رسالتی رانیز نسبت به حضرت فاطمه(س) احساس می کرد.وی افزود: پیامبر خدا(ص) چند فرزند داشت ولی دست حضرت زهرا را می بوسید و اصرار داشتند که قبل و بعد از هر سفر به دیدن دختر خود بروند و لذا پیام این سیره رسول خدا(ص) آن است که همانگونه که معصومی چون حضرت علی(ع) در تمام ابعاد زندگی الگویی برای همه مردم است، حضرت فاطمه(س) نیز همین مسئولیت را دارند به جز این که دیدگاه های زنانه در این مسئولیت پررنگ تر می شود.شایسته تاکید کرد: تفاوت رفتار سیاسی حضرت زهرا(س) با امیرمومنان(ع) در مطالبه حق نیست بلکه در شیوه های زنانه برخوردکردن است و حضرت فاطمه(س) در این راه شیوه های عقلانی را با جنبه های احساسی همراه می کنند.وی بر ضرورت حضور افرادی با نگاه سیستماتیک در این زمینه تاکید کرد و گفت: کسانی که می خواهند به معرفی فرهنگ فاطمی بپردازند، باید جهان را به خوبی بشناسند و به روش های علمی به عنوان کشف قانون الهی نگاه کنند. یعنی حوزه های معرفتی را از هم جدا نبینند.رئیس کارگروه تعمیق باورهای دینی نهاد ریاست جمهوری افزود: حوزه های استدلال، علم و معرفت دینی را نمی توان سه حوزه جدا از هم دانست و لذا خدا به انسان سه منبع معرفتی داده تا بتواند معرفت خود را گسترش داده و تسهیل گر زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی باشد و ضمن تعامل با هم این نگاه سیستماتیک شکل بگیرد.وی همچنین گفت: اگر در جامعه شناسی یا روانشناسی مساله ای را کشف می کنیم، یعنی قانون الهی را کشف می کنیم که باید از این قانون در راستای مسئولیت اجتماعی بهره ببریم.

** نگاهی همه جانبه به زندگی حضرت زهرا(س) داشته باشیمشایسته یکی از مشکلات امروزی جامعه را نگاه تک بعدی به زندگی حضرت فاطمه(س) دانست و گفت: عدم نگاه همه جانبه به زندگی حضرت زهرا(س) به ویژه زندگی اجتماعی آن حضرت مورد تغافل واقع شده است.وی با بیان این که زندگی سیاسی آن حضرت تاحدودی بیان شده ولی سایر ابعاد زندگی آن حضرت به ویژه ابعاد اجتماعی کمتر بیان شده به ماجرای اصحاب صفه اشاره کرد.اصحاب صفه گروهی از یاران فقیر رسول خدا(ص) بودند که در سکوی سر پوشیده ای به نام صفه در مسجد پیامبر (ص) سکونت داشتند که از افراد معروف در این گروه می توان به اصحاب رسول خدا(ص) همچون سلمان، ابوذر، مقداد، عمار، بلال و حذیفه اشاره کرد.این استاد دانشگاه افزود: حضرت زهرا (س) مسئول تغذیه اصحاب صفه بودند و بر اثر فعالیت زیاد، دست آن حضرت از دستاس متورم شده بود و به همین دلیل به خدمت پیامبر اکرم(ص) رسیدند تا ایشان کمک کاری را به استخدام درآورند.وی افزود: برخی تصور می کنند حضرت زهرا(س) به دلیل کارهای منزل از پدر خویش درخواست خدمتکار کردند و گویی رسول خدا(ص) به عنوان رئیس یک حکومت با درخواست دخترش برای خدمتکار موافقت می کند، درحالی که اینگونه نیست.شایسته همچنین با بیان بخشی دیگر از مسئولیت های اجتماعی فاطمه زهرا(س) گفت: حضرت زهرا(س) از اولین بنیانگذاران انصار المجاهدین بودند و از نظر عاطفی و فرهنگی به حمایت از خانواده هایی پرداختند که همسرانشان در جنگ به شهادت رسیده بوند.وی با بیان این که تاکنون درباره مسئولیت های اجتماعی حضرت زهرا کاری نکرده ایم، اظهار داشت: به عنوان نمونه درباره فدک مطالبی بیان شده ولی آیا پیامبر اداره فدک را به زهرا بخشیدند یا با مدیریت خود آن را هدیه دادند تا عایدات آن به زندگی زهرا وارد شود و آیا این عایدات باید صرف زندگی شخصی حضرت زهرا(س) می شد یا صرف مستمندان و آیا مدیریت مستمندان نیز با زهرا بود؟شایسته در ادامه گفت: اگر جایگاه حضرت زهرا(س) از نظر اجتماعی به خوبی ترسیم نشود و با جایگاه عبادی یا سیاسی آن حضرت جمع نشود، نمی توان برای زن مسلمان الگوسازی کرد و لذا باید شاخص ها را در این زمینه استخراج کرد وگرنه برخی اینگونه برداشت می کنند که زن باید در خانه بنشیند، به بچه داری بپردازد و هیچ مردی را نبیند و یا هیچ مردی او را نبیند.

** الگوسازی با ارائه تصویری صحیح از جایگاه زن ممکن استرئیس کارگروه تعمیق باورهای دینی معاونت رسیدگی به امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری گفت: اگر یک تصویر صحیح از جایگاه سیاسی، اجتماعی و خانوادگی زن و مرد در جامعه دینی نداشته باشیم، نمی توانیم الگوسازی خوبی ارائه کنیم.وی با بیان این که برخی نگاه ها به تضعیف دین می انجامد، تصریح کرد: در زمان حکومت حضرت علی(ع) زنان بسیاری تربیت شدند، به گونه ای که 14 تن از این زنان در زمان معاویه به دادگاه ظلم احضار می شوند و این زنان مجتهده، عاقل، رشید و درستکار همواره از جایگاه ولایت دفاع می کردند.شایسته از ام الخیر به عنوان نمونه ای از این زنان یاد کرد که تربیت شده مکتب امیرمومنان(ع) بود و بر اساس شواهد تاریخی، این شیرزن در خط مقدم نبرد برای رزمندگان شعر می خواند و در زمانی که معاویه او را تهدید به قتل کرد، این زن افتخار خود را در این دانست که به دست شقی ترین افراد یعنی معاویه به شهادت می رسد.وی در پایان گفت: زنان همواره استعدادهای مختلفی در مدیریت، درس خواندن و سایر فعالیت های اجتماعی دارند ولی خدا زن را مظهر اسم لطیف خود آفریده و نباید این مظهریت از بین برود و لذا زن در هر شغل و جایگاهی که قرار دارد، باید وظیفه اصلی خود را انجام دهد و مدیریت لطافت و رحمت و محبت خانواده و جامعه را داشته باشد.

** ضرورت نگاه جامعه شناختی به زندگی حضرت زهرا(س)حسین حجت پناه دبیر کارگروه جامعه شناسی کشورهای اسلامی نیز در ادامه این میزگرد اظهار داشت: امیدوارم این میزگرد که با عنوان حضرت زهرا (س) الگویی برای تمامی اعصار برگزار می شود؛ طلیعه ای باشد تا در جامعه به چنین موضوعاتی با نگاه های چند رشته ای پرداخته شود.وی ادامه داد: مارکس شیلر یکی از تئوریسین های جامعه شناسی، 3 حوزه دین، فلسفه و علم را در جامعه شناسی معرفت عنوان می کند البته این بدان معنا نیست که دیگر حوزه های دیگر وجود ندارد بلکه این حوزه ها اصلی تر هستند.این مدرس دانشگاه یادآور شد: این سه حوزه با یکدیگر رابطه عموم و خصوص مطلق دارند و دین در این بین به عنوان 'اعم' و علم به عنوان 'اخص' به شمار می روند و فلسفه حد وسط قرار می گیرد.وی اظهار کرد: مبنای چگونگی ارتباط و یا تفکیک این سه حوزه از هم به عواملی همچون هدف، موضوع، روش، ابزار، فاعل، نهاد، شیوه گفتار و غیره بستگی دارد.حجت پناه گفت: شخصیت حضرت فاطمه زهرا (س) در جهان اسلام و به خصوص در مذهب تشیع در حوزه معرفتی دارای یکسری ویژگی ها است.وی افزود: ایشان معصوم محسوب می شوند به گونه ای که در احادیث آمده که حضرت فاطمه زهرا (س) الگوی مابقی ائمه ما هستند.دبیر کارگروه جامعه شناسی کشورهای اسلامی ادامه داد: به عنوان یک شیعه معتقدیم که حضرت فاطمه زهرا (س) اساس خلقت بوده و هر فیضی که به ما می رسد از ناحیه پنج تن آل عبا است.این دکترای جامعه شناسی فرهنگی یادآور شد: فیض وجودی ما بر اساس دیدگاه اهل شیعه به سبب وجود نازنین پنچ تن آل عبا است.

** حضرت زهرا (س) یک الگوی تربیتی از تمام جنبه هاستوی در ادامه این میزگرد اظهار داشت: ما در جامعه امروز از جنبه های مختلف خرد تا کلان با مشکلات عدیده ای مواجه هستیم.حجت پناه گفت: معتقدم عمده ترین مشکل جامعه کنونی نبود یک برنامه ریزی متقن و علمی است.وی افزود: اگر می خواهیم از حضرت فاطمه زهرا (س) الگوبرداری کنیم باید مشخص شود که چه مولفه ای مد نظر است؛آیا الگوبرداری شکلی یا الگوبرداری از روح این بزرگوار داشته باشیم.دبیر کارگروه جامعه شناسی کشورهای اسلامی ادامه داد: آیا تاکنون توانسته ایم با شهروندان ارتباط برقرار کنیم و مجابشان کنیم تا در زندگی روزمره الگوبرداری از حضرت زهرا (س) داشته باشند؟وی اظهار کرد: ما تا به امروز در جامعه یک نگاه چند رشته ای به این موضوعات نداشته ایم و باید در شرایط کنونی یک بازگشتی داشته باشیم تا الگوسازی کنیم و نخستین گام در این زمینه اسطوره سازی است.حجت پناه افزود: اسطوره به افراد، القاء، اشاره و جهت می دهد و نگرش آنان را تغییر می دهد ونگرش عبارت است از آن روش نسبتا پایداری که افراد کسب می کنند و با استفاده از آن نگرش، طرز فکرها، تلقی ها و رفتارهای متفاوتی از خودشان بروز دهند.وی یادآور شد: نگرش می تواند فردی یا گروهی باشد و از سه جنبه، شناختی، عاطفی و رفتاری تشکیل شده است و ما امروز از هر سه جهت نگرش برای بحث خودمان با مشکل مواجه هستیم.وی اظهار داشت: معمولا ما حضرت فاطمه زهرا (س) را به صورت فردی در نظر می گیریم که دارای یک عقایدی است و الگوبرداری ها هم اغلب به صورت فرم است.مثلا به عنوان مادر نمونه و غیره.وی با بیان اینکه این الگوبرداری ها بد نیستند، گفت: معتقدم حضرت فاطمه زهرا (س) را نه به عنوان یک فرد بلکه ایشان را به عنوان یک پروژه فکری ببینیم که به امروز ما مربوط می شود.حجت پناه افزود: در احادیث دینی شیعی آمده که زمانی که حضرت مهدی (عج) ظهور می کند و می خواهد یک حکومت جهانی تشکیل دهد؛ مبانی این کار را بر اساس صحیفه حضرت فاطمه زهرا (س) انجام خواهد داد.وی ادامه داد: الگوی حضرت فاطمه زهرا (س) از این جهت به امروز ما مربوط می شود که یک الگوی تربیتی از تمام جنبه ها است.دبیر کارگروه جامعه شناسی کشورهای اسلامی اظهار کرد: معتقدم حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان یک الگو هم برای زنان و هم برای مردان باشد.وی گفت: معتقدم تاکنون این الگو در جامعه به خوبی و روش مند برای شهروندان تفهیم نشده است و حتی هنوز بعد از 35 سال با این موضوع به صورت کلیشه ای برخورد می کنیم.وی افزود: هنوز هم نیامده ایم مبحث عقلانی حاکم بر حضرت فاطمه زهرا (س) به صورت روش مند بشناسیم .حجت پناه ادامه داد: هم اکنون برخی مبانی توسعه برای جامعه می نویسند اما مبانی عقلانیت فاطمی در آن دیده نمی شود.وی یادآور شد: امروز هم ناتوان از نوشتن برنامه های توسعه ای هستیم که بر اساس مبانی فاطمی باشد چرا که تاکنون به صورت هدفمند و روشمند در این زمینه بحث نکرده ایم.وی تاکید کرد: همیشه کار ساده را انتخاب کرده ایم و خودمان را به زحمت و چالش فکری نیانداخته ایم تا مبانی فاطمی را با شرایط جدید استخراج کنیم.دبیر کارگروه جامعه شناسی کشورهای اسلامی اظهار داشت: وقتی که مبانی عقلانیت و معرفت شناسی فاطمی را بشناسیم در واقع روح این قضیه را استخراج کرده ایم و می توانیم الگویی امروزی برای جامعه ارائه دهیم.وی گفت: معتقدم حضرت فاطمه زهرا (س) فردی است که فرهنگ ساز بوده و برای تمامی انسان ها در همه مکان ها و زمان ها مشترک است و باید به عنوان یک الگو مورد استفاده قرار گیرد.حجت پناه افزود: امروز جامعه ما متفکری که بتواند این مولفه ها را به صورت نظام مند به جامعه ارائه دهد، نداریم؛ باید این پروژه شاخص سازی فاطمی را به صورت نظام مند پیگیری کنیم.وی ادامه داد: بر همین اساس در وهله نخست باید شاخص سازی کنیم و سپس مخاطب شناسی کنیم که چگونه ارتباط برقرار کنیم.فراهنگ**9187**1085**1003**1569

انتهای پیام /*

ویدیو مرتبط :
حضرت: ولادت حضرت زهرا (س)-مولودی میلاد حضرت فاطمه (س)