رایزنی آمریکا با ایران پیش از حمله به عراق

بر اساس ادعای کتاب جدیدی که توسط یکی از اعضای کابینه بوش منتشر شد، مقامات برجسته آمریکا گفت‌وگوهای محرمانه‌ای را با ایران درباره‌ آینده عراق پیش از حمله به رهبری ایالات متحده برای سرنگونی صدام حسین انجام دادند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از روزنامه نیویورک تایمز، زلمای خلیل‌زاد، سفیر پیشین ایالت متحده در عراق، افغانستان و سازمان ملل در کتاب خود با عنوان "فرستاده" مدعی شد، مقامات ایالات متحده پیش از حمله به عراق به رهبری آمریکا برای سرنگونی صدام حسین، گفت‌وگوهای محرمانه‌ای را با ایران درباره‌ی آینده عراق انجام دادند و قول گرفتند که ارتش ایران به جنگنده‌های آمریکایی در صورت وارد شدن به حریم هوایی ایران شلیک نکنند.

این نشست‌های افشا نشده در گذشته که در ژنو با محمدجواد ظریف، سفیر پیشین ایران در سازمان ملل و وزیر خارجه فعلی برگزار شد حتی پس از این که نیروهای آمریکایی در آوریل 2003 بغداد را به تصرف خود درآوردند ادامه داشت.

زلمای خلیل‌زاد در کتاب خود مدعی شد: ما خواهان تعهدی بودیم که ایران به هواپیماهای آمریکا در صورتی که به صورت تصادقی وارد قلمرو ایران شدند، شلیک نکنند.

او اضافه کرد: ظریف موافقت کرد. هم‌چنین ما امیدوار بودیم که ایران شیعه‌های عراق را تشویق کند تا به طور سازنده در تاسیس دولت جدید در عراق مشارکت کنند.

با این حال ایرانیان و آمریکایی‌ها اختلافات اساسی بر سر چگونگی شکل دادن دولت جدید عراق داشتند. در ماه مه 2003 کابینه بوش پس از این که ایران را به پناه دادن به رهبران القاعده متهم کرد، این گفت‌وگوها را متوقف کرد.

بیش از یک دهه بعد، خلیل زاده شکست در حفظ کانال‌های باز ارتباطی با ایران را به عنوان بزرگ‌ترین اما و اگرهای جنگ عراق می‌داند.

وی اضافه کرد: من متقاعد شدم که اگر ما مشارکت دیپلماتیک را به اقدامات تندتر همراه می‌کردیم می‌توانستیم رفتار ایران را شکل دهیم.

این کتاب در حالی منتشر می‌شود که مشاجرات داغ بر سر سیاست کابینه اوباما دربرابر تهران ادامه دارد از جمله این مباحث شرایط توافق هسته‌ای است که ایالات متحده و 5 قدرت دیگر جهانی با ایران مذاکره کردند.

این کتاب بینش جدیدی را در مباحث مربوط به سیاست‌های آمریکا در برابر ایران درون کابینه بوش ارائه می‌دهد.

درباره‌ی این که پتانسیل واقعی برای گفت‌وگویی سازنده با ایران درباره‌ی عراق در خلال سال‌های ریاست جمهوری بوش وجود داشت، مباحث زیادی مطرح شده بود. رایان کروکر، دیپلمات برجسته در این باره گفت: با این که مقامات دو کشور پس از حملات 11 سپتامبر 2001 رایزنی‌های سازنده‌ای را درباره‌ی افغانستان داشتند، پس از این که جورج بوش، رییس‌جمهور آمریکا در سخنرانی ژانویه 2002 خود ایران را عضو محور شرارت دانست، دور نمای مباحث مشابه درباره‌ی عراق پس از جنگ به شدت کمرنگ شد.

کروکر که به عنوان فرستاده آمریکا در عراق، افغانستان و دیگر کشورهای منطقه خدمت کرده بود گفت: فرصت گفت‌وگوهای جدی که ممکن بود واقعا به جایی برسد تقریبا با محور شرارت پایان یافت.

با این حال خلیل‌زاد مشتاق بود که ببیند آیا ایالات متحده پیش از تهاجم ماه مارس 2003 به عراق می‌تواند همکاری ایران را جلب کند و کاخ سفید به او ماموریت داد تا با ظریف دیدار کند.

خلیل‌زاد همراه با کروکر به ظریف اطلاع دادند که کابینه بوش می‌خواهد یک دولت دموکراتیک در بغداد ایجاد کند که با همسایگانش در صلح باشد – برنامه‌ریزی که قصد داشت نشان دهد که ایالات متحده طرحی برای گسترش عملیات‌های نظامی‌اش به قلمرو ایران را ندارد.

خلیل‌زاد در کتاب خود مدعی شد: آقای ظریف ایده‌های خود را درباره‌ی این که عراق پس از جنگ چگونه باید اداره شود را داشت. او انتقال سریع به عراقی‌های تبعیدی را ترجیح می‌داد و استدلال کرد که موسسات امنیتی عراقی باید از پایه بازسازی شوند و خواستار پاکسازی گسترده اعضای حزب بعث صدام حسین شد و با اشغال آمریکا به مخالفت پرداخت. زمانی که مساله تروریسم در جلسه ماه مه 2003 در دستور کار قرار گرفت، آقای ظریف از ایالات متحده خواست تا رهبران مجاهدین خلق را تسلیم کند که صدام حسین به آن‌ها پناهندگی عراق را داده بود.

خلیل‌زاد در مقابل مدعی شد که ایران به مقامات القاعده از جمله پسر اوسامه بن لادن پناه داده است.

این سفیر پیشین آمریکا در کتاب خود مدعی شد: این موضوع به ایرانیان کمک کرد تا درباره‌ی امکان تبادل مستقیم رهبران مجاهدین خلق در ازای رهبران القاعده صحبت کنند. کابینه بوش این ایده را رد کرد و پس از ارتباط دادن حملات تروریستی در ریاض به رهبران القاعده در ایران این مجرای دیپلماتیک را بست. آقای ظریف به ایمیل‌هایی که به دنبال اظهار نظر ایران بود پاسخ نداد.

این دیپلمات آمریکایی پس از این که در سال 2005 به عنوان سفیر در عراق منصوب شد به تلاش‌ها برای باز کردن کانال ارتباطی با ایران به صورت پنهانی ادامه داد.

مقامات عراقی که به ایران سفر کرده بودند به فرستاده آمریکا گفتند که ایران آماده گفت‌وگو است و در سال 2006 موقعیتی به وجود آمد که سیاست‌های آمریکا و ایران به نظر هم‌پوشانی داشت.

خلیل‌زاد در این کتاب ادعا کرد:‌ هر دو کشور به این نتیجه رسیدند که ابراهیم جعفری به عنوان نخست‌وزیر باید جایگزین شود.

خلیل‌زاد نوشت که در خلال نشستی در شورای امنیت ملی، او جورج بوش، رییس‌جمهور را متقاعد کرد که او باید مسوول آغاز گفت‌وگو با ایرانیان باشد.

عبدالعزیز الحکیم، رهبر یکی از احزاب شیعه که با ایران روابط نزدیک دارد به این کشور سفر کرد و خواست تا گفت‌وگوها از سرگرفته شود.

ایران موافقت کرد و ایرانیان تیمی را از وزارت خارجه و آژانس‌های امنیتی برای گفت‌وگوها در بغداد تشکیل دادند. که یک مقام ایرانی به طور علنی اعلام کرد ایران در این نشست شرکت خواهد کرد.

سفیر پیشین آمریکا در عراق در ادامه اضافه کرد: بنا به دلایلی که برای من روشن نیست واشنگتن در لحظات آخر عقب‌نشینی و این نشست را لغو کرد. حکیم به من اطلاع داد که مقامات عالی ایران از این حادثه نتیجه گرفته که به آمریکایی نمی‌توان اعتماد کرد.

فیلیپ دی زلیکوف که در آن زمان به عنوان مشاور وزارت خارجه فعالیت می‌کرد گفت از این نشست شورای امنیت ملی اطلاع نداشته اما استدلال کرد که شرایط در سال 2006 برای گفت‌وگوهای موفقیت‌آمیز مساعد نبود.

انتهای پیام

ویدیو مرتبط :
بازرسی آژانس=حمله آمریکا به عراق،این بار نوبت ایران است