تجربه تلخ تجاری سازی برنج طلایی دستکاری شده ژنتیکی در ایران تکرار میشود؟

سلامت نیوز:برنج طلایی یا Golden Rice برنجی است که جهت تولید مقادیر بالای بتاکارتن بعنوان منبع غنی برای ویتامین A، دستکاری ژنتیکی شده است.

به گزارش سلامت نیوز در تحقیقی که در سپتامبر 2012 در مجله( American Journal of Clinical Nutrition (AJCN چاپ شد، ویتامین A موجود در بتاکاروتنِ برنج طلایی (Golden Rice) با بتاکاروتنِ موجود در روغن خالص اسفناج (به عنوان منبع غنی از ویتامین A) بر روی 68 کودک چینی در محدوده سنی 6 الی 8 سال مورد مقایسه قرار گرفت. پژوهشگران ادعا کردند که مقادیر موثرتری ویتامین A در برنج طلایی تولید می شود.

در این تحقیق کودکان به صورت تصادفی با جیره غذایی برنج طلایی (Golden Rice) و یا ویتامین A خالص (استخراج شده از روغن اسفناج) تغذیه شدند. نتیجه تحقیق نشان داد: «بتاکاروتن موجود در برنج طلایی (Golden Rice) اثری یکسان با بتاکاروتن خالص موجود در روغن اسفناج دارد. یک کاسه حاوی 100 الی 150 گرم برنج طلایی پخته شده (یا 50 گرم دانه برنج) می تواند حدود 60% نیاز مصرفی تغذیه کودکان 6 الی 8 ساله چینی را تامین کند.»

مقاله فوق که در تاریخ سپتامبر 2012 منتشر شده بود به دلایل زیر توسط مجله AJCN، مسترد گردیده است:1. این پژوهش بدون نظارت یک کمیته اخلاق محلی در استان هونان چین انجام شده باشد! زیرا آزمایشات می بایست با دستورالعمل های موسسه ملی بهداشت مطابقت داشته باشد. 2. نویسندگان مقاله بدون اخذ رضایت والدین کودکان شرکت کننده در این پروژه، اقدام به آزمایشات نمودند.3. دو نفر از افراد مشارکت داده شده در این مطالعه واجد شرایط خاص بوده اند. 4. کودکان با رژیم غذایی حاوی مواد چرب و پروتئین بالا تغذیه شده بودند، که هردوی اینها به طور مصنوعی میزان جذب ویتامین A را افزایش می دهند! زیرا این این ویتامین محلول در چربی است. وعده های غذایی این کودکان شامل 20% چربی بود که در وعده های غذایی متشکل از گوشت خوک، همچنین تغذیه تخم مرغ، اسفناج و سوپ گوجه فرنگی بود. بنابراین آزمایشات انجام شده به هیچ وجه وجود مقادیر بالای ویتامین A در برنج طلایی را اثبات نمی کند.

در حکم دادگاه عالی ماساچوست امریکا آمده است است که بنا بر موارد فوق علاوه مجازات محققینی که از کودکان سوء استفاده نمودند، استفاده از روشهای غیر اخلاقی را جهت تجاری سازی برنج طلایی محکوم کرد.

با توجه به اظهارات دولتمردان ایرانی، تولید برنجهای غنی شده به آهن و همچنین ویتامین A در برنامه یکی از شرکت های دانش بنیان و مراکز پژوهشی کشور قرار دارد.

بنابر گزارش ایسنا در تاریخ 5 بهمن، یک شرکت دانش بنیان موفق به تولید برنج غنی شده به عنصر آهن شده است و منتظر حمایت های دولتی جهت تجاری سازی می باشد.

تجربه تلخ تجاری سازی برنج طلایی نشان می دهد که بر خلاف نظر بسیاری از محققین عزیز کشورمان، گیاه حاصل از هر عملیات انتقال ژن یا ایده پردازی مهندسین ژنتیک لزوما نباید تجاری شود و در سفره مردم قرار گیرد.

متاسفانه استفاده ابزاری از کودکان و ترفندهای آزمایشگاهی و تغذیه ای جهت دستیابی به نتایج مورد انتظار نشان از ارجچین سود تجاری بر سلامت محصولات تراریخته دارد. این سئوال پیش می آید که اگر در ارزیابی محصولات تراریخته کشورمان نیز چنین سوء استفاده هایی رخ داده باشد، چه کسی مسئول خواهد بود؟

مراجعه به منابع نشان می دهد که گروهی در سلامت و تاثیری گذاری برنج طلایی بر اقتصاد جهان و رفع گرسنگی به قدری اطمینان داشتند که آن را شایسته دریافت جایزه نوبل می دانستند.

امید است مسئولین کشور در افزایش نظارت بر طرح های مهندسی ژنتیک و راستی آزمایی ادعاهای مبتکرین کشور کوشاتر باشند تا عوارض مشابهی را در ایران عزیزمان شاهد نباشیم.

ویدیو مرتبط :
محصولات دستکاری شده ژنتیکی؛ آری یا نه !