تاريخچه 122 ساله پلاک خودرو

صبحانه آنلاين/ نصب پلاک خودرو به منظور شناسايي خودرو و مالک آن، اولين بار در سال 1893 در کشور فرانسه به وجود آمده و تا سال 2015 عمر آن به 122 سال مي‏رسد. در اين مدت پلاک‏هاي خودرو تکامل يافته که نتيجه آن طراحي اصولي و کاربردي‏تر شدن آنها بوده است. در ابتدا پلاک تنها براي خودروهاي شخصي به کار مي‏رفت ولي به تدريج کاربرد آن در موتورسيکلت، کاميون و حتي خودروهاي دولتي نيز رواج پيدا کرد.
پلاک خودروها معمولاً يک تکه از آهن، آلومينيم يا پلاستيک بوده که روي وسايل نقليه موتوري، کاميون‏ها و تريلرها جهت شناسايي آنها و مالکين مربوطه نصب مي‏شود. اين شماره معمولاً از اعداد يا حروف و يا ترکيبي از آنها تشکيل شده است. پلاک خودرو براي کليه وسايل نقليه، منحصربه‏فرد بوده و در برخي از مناطق اين کد به صورت منطقه‏اي يا کشوري در نظر گرفته مي‏شود.

پلاک خودرو اولين بار در چه کشورهايي استفاده شد؟
پيش از به کارگيري پلاک خودرو در فرانسه، در ايالت ويکتوريا در کشور کانادا از سال 1884 پلاک‏هايي براي کالسکه‏ها استفاده مي‏شد که البته توسط اسب کشيده مي‏شدند اما براي اولين بار در سال 1893 دولت فرانسه براي خودروهاي پليس خود از پلاک استفاده کرد.

پس از فرانسه، دولت آلمان در سال 1896 و هلند در سال 1898 نصب پلاک خودرو را اجباري کردند. در آمريکا، کاربرد پلاک خودرو از سال 1901 و در نيويورک آغاز شد. با وجود اينکه مالکان خودرو در نيويورک موظف به نصب پلاک روي خودرو بودند، ولي هيچ ارگان دولتي پلاک خودرو را به آن‏ها تحويل نمي‏داد و مالکان خودرو بايد شخصاً پلاک خود را مي‏ساختند. اين روند تا سال 1903 ادامه يافت تا اينکه ايالت ماساچوست براي اولين بار پلاک‏هاي يکساني از جنس آهن با روکش لعاب را به مالکان خودروها ارائه کرد که البته توليد آنها بر عهده دولت آمريکا بود.
در دهه 1910 استفاده از فلز در پلاک خودرو به جاي چرم، برزنت، سراميک و چوب رواج يافت و در 1920 پليس ماساچوست در زندان ايالتي چارلزتون پلاک خودروهاي ويژه اين ايالت را توليد کرد. در 1931 ايالت پنسيلوانيا براي خودروها پلاک شخصي ارائه کرد. در 1948 روي پلاک خودروهاي آيداهو، عکس برگردان سيب زميني توسط دست اعمال مي‏شد و پس از آن روي پلاک لاک الکل زده مي‏شد.

در 1956 اندازه پلاک‏هاي خودرو در تمام ايالت‏هاي آمريکا از 15 سانتيمتر به سايز استاندارد 30 سانتي‏متر تغيير يافت.
در سال 1957 در ماساچوست، اولين پلاک براي رانندگان معلول که عضوي از بدن خود را از دست داده بودند، توليد شد. 6 سال بعد درکاليفرنيا براي آخرين بار پلاک‏هاي ساليانه خودرو را به توليد رساند، در صورتي که شماره‏هاي فعلي براي طول عمر خودرو توزيع مي‏شوند.

در سال 1987 فلوريدا براي بزرگداشت فاجعه انفجار شاتل فضايي Challenger پلاک‏هاي ويژه‏اي را ارائه کرد و در اواسط دهه 1990 پلاک‏هاي خودرو با نقش برجسته در نيويورک، کلرادو و آيووا توليد شد و پلاک‏هاي با شماره ديجيتال چاپي رواج يافتند.
در حال حاضر در کشور آمريکا هر ايالت، پلاک خاص خود را با مدل و طرح خاص ويژه آن ايالت، براي شماره‏گذاري خودروها ارائه مي‏کند. اندازه استاندارد پلاک خودروها براي کليه ايالت‏هاي آمريکا، طول 30 سانتي‏متر و عرض 15 سانتي‏متر است، در حالي که پلاک‏هاي استاندارد اروپا داراي 52 سانتي‏متر طول و 5/11 سانتي‏متر عرض هستند.

پلاک‏هاي مدرن خودرو
در حال حاضر در بسياري از کشورهاي جهان، در داخل پلاک خودروها Chip‏هاي شناسايي (RFID) تعبيه مي‏شوند که شامل اطلاعات خودرو و مالک آن است. نصب اين چيپ‏ها در پلاک خودروها به پليس کمک مي‏کند تا در زمان تعقيب يک خودرو بتواند با استفاده از اسکنرهاي ويژه‏اي که در اختيار دارد، پلاک خودرو را در يک لحظه اسکن کرده و اطلاعات آن را به دست آورد. اين سيستم شامل «تکنولوژي شناسايي پلاک خودرو» (LPRT) بوده که با گرفتن يک عکس از خودرو و خواندن اعداد روي آن، تشخيص مي‏دهد که پلاک در کجا صادر شده و در کسري از ثانيه اطلاعات و سوابق مرتبط با خودرو و مالک آن را در اختيار پليس قرار مي‏دهد.
همچنين دوربين‏ها، تجهيزات و سيستم‏هاي کنترل الکترونيکي کنار جاده‏ها، پلاک خودرو را اسکن کرده و اطلاعات Chip را به صورت مستمر کنترل مي‏کند و اطلاعات آن را به مرکز پليس ارسال مي‏کند. اطلاعات موجود در Chip شامل نوع خودرو، مدل، سال ساخت، رنگ، مشخصات مالک خودرو، وضعيت فعلي خودرو و وضعيت بيمه آن هستند.

پلاک‏هاي اختصاصي خودرو
در برخي کشورها امکان انتخاب شماره موجود در پلاک توسط مالک خودرو وجود دارد تا شخصاً شماره‏اي که در پلاک خودروي او درج مي‏شود را انتخاب کند. راننده مي‏تواند شماره تلفن منزل، موبايل، پلاک خانه، سال تولد خود و يا هر شماره دلخواه ديگري را براي پلاک خودروي خود انتخاب کند. مثلاً در ايالت ويرجينيا حدود 16% از شماره پلاک خودروها به اين صورت صادر شده‏اند.
بعضي از شماره پلاک‏هاي اختصاصي خودروها، داراي ارزش زيادي هستند و افراد ثروتمند مبالغ هنگفتي را براي خريدن آنها مي‏پردازند. مثلاً در سال 2008 در انگلستان، شماره پلاک F1 به قيمت 875 هزار دلار فروخته شد که معادل هزينه خريد 2 دستگاه خودروي لوکس رولز رويس است. در همان سال نيز در کشور امارات متحده عربي، شماره پلاک 1 در يک حراجي خيريه در شهر ابوظبي به قيمت باور نکردني 14 ميليون دلار فروخته شد که معادل هزينه خريد 8 دستگاه بوگاتي ويرون سوپراسپرت است.