نیازهای موزه‌ای موزه‌داران در سال 95

هرچند در ابتدا موزه‌ها تداعی کننده‌ جایی شبیه «انبار آثار تاریخی» بودند، اما گذر زمان، بالاتر رفتن سطح اطلاعات برای چگونگی استفاده از این میراث غنی و ارزشمند و به مرور توجه به چیزهایی که تا همین چند دهه گذشته حتی از آن اطلاعاتی در دست نبود، باعث شد تا افرادی به این نوع فضاها وارد شوند که با عشق و علاقه خواستار حفاظت از فرهنگ غنی ایرانی بوده و هستند.

افرادی که معتقدند هر موزه باید برای خود قصه‌ای داشته باشد و آرزو دارند تا در سال جدید استقلال علمی و مالی برای موزه‌ها،‌ سواد و جسارت موزه‌داری، ایجاد فرهنگ مدیریت موزه و برخورداری از استانداردهای جهانی برای موزه‌های کشور به ارمغان آورده شود.

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، موزه‌داران ایرانی با پایان سال 94، در نظرسنجی که بین خود برگزار کردند، مهمترین رویداد موزه‌ای سال 1394 و مهمترین نیاز موزه‌های مشترک کشور را در سال آینده به عنوان یک اقدام ضروری بین خود مورد بحث و بررسی قرار دادند.

تلاش برای استقلال علمی موزه‌داری

نظر برخی از موزه‌داران شرکت کننده در این نظر سنجی به ترتیب دو سوال مطرح شده این گونه است؛

رضا دبیری نژاد تلاش خودجوش موزه‌داران را برای فعالیت‌هایی مشترک علمی و فرهنگی به ویژه از طریق ابزارهای ارتباطی جدید و به دور از سازمان‌های مرتبط مهمترین اتفاق سال گذشته می‌داند و تاکید می‌کند:‌ می‌توان به راه‌اندازی موزه‌های غیر مرسوم در شهرهای مختلف و خارج از سازمان میراث فرهنگی مانند «اکونوموزه کرمان» در این زمینه اشاره کرد.

مدیر موزه‌ی ملک همچنین مهمترین نیاز موزه‌ها را کیفی شدن برنامه‌ها و پایداری و پیوستگی آنها و پرهیز از برنامه‌های سطحی آماری و شعاری و تعجیل در اجرایی کردن برخی برنامه‌ها می‌داند و می‌گوید: باید برای استقلال علمی موزه‌داری از رشته‌های دیگر تلاش کنیم.

ایجاد صنفی تخصصی برای موزه‌داری در ایران

فاطمه احمدی، موزه‌دار در موزه ملی تاریخ پزشکی «تغییر و تحول مدیریت در موزه‌های بزرگ» را مهمترین رویداد موزه‌ای در سال 94 بیان می‌کند. او «رسمیت بخشیدن به صنف تخصصی موزه‌داران» را مهمترین نیاز موزه‌های مشترک کشور اعلام می‌کند.

زهرا عبدی،‌ دانشجوی کارشناسی ارشد موزه‌داری نیز یکی از پر رنگ‌ترین خبرها در حوزه‌ی موزه‌داری در سال گذشته را «بازگشایی موزه‌ی دوران اسلامی» می‌داند.

او همچنین "رسمیت بخشیدن صنف تخصصی را موضوع مهمی می‌داند که باید امسال در حوزه‌ی موزه‌داری به آن توجه کرد" و می‌گوید: «صنف تخصصی موزه‌داران پیش زمینه‌ی بسیاری از تغییرات است.»

ندا عزیزیه،‌ از کارشناسان اداره‌کل موزه‌های استان خوزستان، «استرداد اشیاء تاریخی از کشورهای دیگر را مهمترین اتفاق سال گذشته در حوزه‌ی موزه‌داری بیان می‌کند.

حمیدرضا حسینی، روزنامه‌نگار و فعال حوزه‌ی میراث فرهنگی مهمترین رویداد را «تعیین مدیر جدید سعدآباد (با سوابق سیاسی- نظامی) و اختلافات اخیر در ایکوم» می‌داند و معتقد است: «دایره تاثیرات این تعیین مدیریت در آینده گسترده‌تر می‌شود و هر دو سرآغاز یک روند میان مدت هستند. »

او معتقد است، مهمترین نیاز موزه‌های کشور «تخصصی شدن مدیریت موزه‌ها و میدان دادن به نسل جوان موزه‌دار (البته از نوع با سواد و باجسارت)» است.

یادمان باشد، کار فرهنگی می‌کنیم

لیلا زندی،‌ موزه‌دار در عکسخانه‌ شهر نیز به این دو پرسش پاسخ داده است.

او معتقد است: «شناخت، ارتباط و دوستی موثر بین موزه‌ها و کارکنان موزه‌ها به ویژه موزه‌داران به واسطه تلگرام، اینستاگرام و تلاش افراد انگشت‌شمار برای هرچه بهتر شدن این فضای ارتباطی و اطلاع‌رسانی یکی از مهمترین اتفاقات سال 94 در حوزه‌ موزه‌داری کشور بوده است.

وی از بزرگ‌ترین تجربه‌اش در حوزه‌ی موزه‌داری در کشور نیز سخن می‌گوید: «یادمان باشد حالا که وارد کار فرهنگی شده‌ایم، انتظار پول زیاد، قدرشناسی و همه‌ی چیزهای خوب را نداشته باشیم‌. یادمان باشد، آدم‌هایی در کار و زندگی ما هستند که انتظار دارند تا کم نیاوریم و به امید صبح روشن اد‌امه دهیم.»

زندی همچنین مهم‌ترین نیاز موزه‌ها در امسال را «تبلیغات صحیح و موثر برای جلب حمایت ملی نه صرفا برای تبلیغ موزه و جذب گردشگر و غیره می‌داند.»

مرجان حاجی رحیمی، روزنامه‌نگار «برگزاری نمایشگاه «پنه لوپه»» را بزرگترین اتفاق فرهنگی سال 94 می‌داند.

او مهمترین نیاز موزه‌ها را نیز «داشتن راهنماهای موزه‌ی با سواد و با‌علاقه» بیان می‌کند.

محبوبه معصومیان، موزه‌دار موزه فرش رسام عرب‌زاده اما مهمترین اتفاق موزه‌داری در سال 94 را «عدم توانایی در زمینه اجرایی و مدیریتی» بیان می‌کند. به این معنا که «در عین حال که جابجایی مدیریتی در هر بخش از یک سازمان امری بدیهی است، اما عدم وجود یک کار گروه متخصص یا یک اتاق فکر که بتواند به صورت شورایی بهترین تصمیم ممکن را برای سرپرستی و راهبری مهمترین بخش‌های فرهنگی کشور بگیرد، در حوزه موزه‌داری بیداد می‌کند.»

وی با این وجود معتقد است: نکته مهم و اعلای سال 95 در امر موزه‌داری «تکاپو و دغدغه همیشگی موزه‌داران خوش‌فکر» است.

سمیه پودات،‌ موزه‌دار موزه خلیج فارس نیز معتقد است: «باید هرچه زودتر چارت نیروی انسانی مورد نیاز موزه‌ها تدوین و تصویب شود، تا دست‌کم موزه‌های مرکزی و اصلی هر استانی بودجه مستقل و حساب مستقل داشته باشند، تا محتاج اداره کل‌های میراث استان‌ها نباشند و ناگهان بودجه‌هایشان ناپدید نشود.»

او آرزو می‌کند: «ای کاش موزه‌ها از ادارات مستقل می‌شدند، مانند استقلالی کم و بیشی که بخش‌های گردشگری و صنایع‌دستی استان‌ها دارند.»

پودات با بیان این‌که «با موزه‌ها بد رفتار می‌شود»، ادامه می‌دهد: «شخصا بر این باور هستم که موزه‌ها، ‌اگرنه بیشتر‌، حداقل به اندازه‌ی مساجد منزلت، تقدس و حرمت دارند.»

وی همچنین معتقد است: «تدوین و تصویب چارت نیروی انسانی موزه‌ها و طرح جامع و حساب مالی مستقل از ادارات شاید کمی از گرفتاری‌های موزه‌ها بکاهد.»

الهام گوران، خبرنگار شبکه خبر اما برخلاف موزه‌داران معتقد است: «تقریبا همه‌ی رویدادها در سال 94 هم سطح و معمولی بودند.»

او «به‌روز شدن در همه سطوح موزه‌داری را نیاز مشترک موزه‌ها» می‌داند و معتقد است: «به‌روز شدن در امور روزمره و برنامه‌های جنبی آشناسازی و جذب مخاطب» می‌تواند امسال و در حوزه‌ی موزه‌داری مورد توجه قرار گیرد.

موزه‌ها باید به سمت تخصص‌گرایی بروند

نگار ساغریچی، موزه‌دار در موزه ملی ملک سال 94 را سالی پر از اتفاقات مهم می‌داند و می‌گوید: «از بازگشایی سریع موزه اسلامی پس از سال‌ها انتظار گرفته تا تغییرات مدیریتی موزه‌های میراث به ویژه «مگا موزه‌ها» و «دگردیسی ایکوم ایران» از اتفاقات سال گذشته بودند.

او ادامه می‌دهد: «در یک جمع‌بندی از رفتارهای موزه‌ای در سال 94، بیش از هر زمان دیگری ‌روسای موزه‌ای و سازمان‌های متولی به دلیل استفاده متخصصان و کارکنان از ابزارهای جدید رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی مجبور به پاسخگویی نقدها و شفاف سازی ابهامات شدند. این یعنی آینده‌ای دگرگون در انتظار موزه‌های کشور است. آینده‌ای که به سمت تخصص‌گرایی می‌رود.»

وی معتقد است: در این روند «تحولی هم در انتظار موزه‌هاست که در برخی بخش‌ها زودتر رخ می‌دهد و در برخی دیگر نیاز به شکیبایی دارد. برای آینده نیز این تغییر، همیت و غیرت همه موزه‌داران‌، مدیران و متخصصان را می‌طلبد. همیتی برخاسته از همدلی‌، هماهنگی و یکدست بودن. نه تفرقه، نه بحران و نه جدال.»

بابک شهلایی، طراح موزه - کرمانشاه نیز «سال 94 را سال دگردیسی در بیشتر مسائل کشور» می‌داند و ادامه می‌دهد: «در وادی موزه‌ها تغییرات و تحولات موزه ملی و راه‌اندازی بخش‌های پیش از تاریخ و دوران اسلامی از مهمترین این حوادث به شمار می‌رود. ان‌شاءالله در سال آتی شاهد رونق وتوجه همگانی به موزه‌ها باشیم.»

ژیلا مقیم نژاد، موزه‌دار در موزه دوران اسلامی «بازگشایی موزه دوران اسلامی» را مهمترین اتفاق سال گذشته می‌داند و می‌گوید: «ارتباط بین موزه‌ها و اینکه موزه‌ها همدیگر را دشمن یا حتی رقیب نپندارند.» مهمترین بحثی است که باید به آن توجه شود.

فاطمه عادلی‌نیا، کارشناس حقوقی؛ «گسترش غیرقابل تصور ارتباط مجازی همکاران و روند رو به بهبود شکل‌گیری این ارتباطات» را مهمترین اتفاق سال 94 می‌داند.

او «عملی شدن شعارهای ایکوم در موزه‌ها» را نیز مهمترین نیاز موزه‌های کشور می‌داند.

صفورا کلانتری، موزه‌دار از موزه زاهدان؛‌ نیز مهمترین اتفاق سال 94 را «افتتاح موزه دوران اسلامی» می‌داند و ادامه می‌دهد: «ارتباط مجازی بین موزه داران و دست اند&am

ویدیو مرتبط :
هم اندیشی مدیران موزه ها و کاخ موزه ها در باغ موزه قصر