نگاهی به فیلم جدید و سیاسی و افشاگر «حقیقت»؛ زنجیره دروغ پراکنی در آمریکا

نگاهی به فیلم جدید و سیاسی و افشاگر «حقیقت»؛ زنجیره دروغ پراکنی در آمریکا

بانی فیلم/ 7 سال بعد از اتمام دوران 8 ساله ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش که سرشار از تضاد و خصومت‌های داخلی در آمریکا و جنگ افروزی‌ها در خارج از مرزهای این کشور و به ویژه در عراق و افغانستان بود فرصت مساعدی پیش آمده که در یک فیلم سینمایی جدید به آثار و تبعات سیاست‌های مخدوش وی و گذشته تاریک او نگاه و مجدداً پرده از کج رویهای وی برداشته ‌شود.
چنان فیلمی به نام «حقیقت» یک ماهی است که در آمریکای شمالی و دو هفته‌ای است که در اروپای غربی، آسیای شرقی و اقیانوسیه اکران شده و هر چند در آن به لشکرکشی‌های آمریکا به خاورمیانه اشاره‌ای مستقیم و وسیع نشده و این ماجراها فقط در پس زمینه فیلم حس می‌شود اما بخشی از پیشینه وی مورد توجه و تاکید قرار گرفته و به روشی مستندوار آنچه که وی تحت عنوان پیشینه نظامی‌اش به سازمان‌های مختلف و همین طور مردم ارائه داده بود، به زیر سؤال برده شده و یک پیشینه جعلی توصیف گشته است. فیلم «حقیقت» نوعی گرامیداشت هنر گزارشگری و کشف حقایق از این طریق هم هست و با تکیه و تاکید بر اهمیت پیدا کردن حقایق از دل رویدادهای اجتماعی و شایعات روز، بینندگان را به این نتیجه می‌رساند که بسیاری از مسایل در غرب چیزی نیستند که بنظر می‌رسند و شاید نتوان در میان سیاست‌مردان فعلی در آمریکا حتی یک نفر را یافت که وامدار یک یا چند شخص مشکوک و پیرو جریانات جهت‌دار مختلف نباشد و به تبع آن رییس جمهوری آمریکا نیز از درون تبلیغات و یک دنیای دروغین بیرون می‌آید و بوش که در این فیلم در مرکز توجه قرار می‌گیرد، یکی از بزرگترین نمادهای این کج‌روی‌هاست.

مردان و زنان «CBS»
فیلم «حقیقت» به ماجرای روشن شدن پیشینه ناقص و مخدوش جورج دبلیو بوش در دوران به اصطلاح خدمتش در نیروی دریایی آمریکا و مانوور تعدادی از خبرنگاران مطبوعات و شبکه تلویزیونی CBS این کشور بر روی این مسئله و تبعات این قضیه می‌پردازد.
درست در سالی که جورج دبلیو بوش می‌خواست با شرکت مجدد در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و شکست دادن نماینده حزب دمکرات، خودش و حزب جمهوری خواه را برای دومین دوره متوالی برنده این انتخابات کند. اخبار مربوط به جعلی بودن حضور بوش در نیروی دریایی آمریکا دهان به دهان نقل شده و برخی رسانه‌های آمریکا شروع به تحقیق در این خصوص کردند و حتی گفته شد که میزان جعل و دروغ پردازی بوش در این زمینه به حدی است که اصلا خدمت سربازی‌اش را به درستی انجام نداده و مدارک او در این زمینه دروغین و غیرمعتبر است. مهمترین افراد رسانه‌ای که بدنبال این ماجرا و کشف و افشای آن رفتند، مری میپس تهیه کننده برنامه اخبار شبکه CBS و دان رادر مدیر و مجری بخش پربیننده خبری عصرگاهی این شبکه بودند. کوشش آنها هم موفق و هم توام با ناکامی بود زیرا از یک سو نشان داد که اسناد بوش در خصوص خدمت سربازی‌اش واقعاً ناقص و مشکوک و «دسته سازی» شده است و از جانب دیگر چون برخی جنبه‌های تحقیقات آنها و همکاران‌شان توام با شتاب و اشتباهاتی بود و بوش ثابت کرد که بخشی از ادعاهای میپس و رادر مبتنی بر اسناد غیرمعتبر است، شبکه CBS هر دو نفر را اخراج کرد.

11 سال بعد
11 سال بعد از آن واقعه و در حالی که بوش آن دوره انتخابات آمریکا را هم برد و چهار سال بعد از آن جایش را به باراک اوباما داد، جیمز واندر بیلت سناریست مجربی که پیشینه نگارش داستان‌هایی مثل «زودیاک» فیلم جنایی ـ ترسناک سال 2007 دیوید فینچر را دارد، تمامی ماجراهای فوق را در قالب فیلم «حقیقت» به تصویر کشیده و این البته اولین مرتبه‌ای است که او کارگردانی را هم تجربه می‌کند. وی برای این که یاورانی درجه اولی را در این راه داشته باشد، از بازیگرانی کارکشته مثل کیت بلنشت استرالیایی و 47 ساله برای ایفای رل مری میپس و رابرت ردفورد آمریکایی و 78 ساله برای بازی در رل دان رادر سود جسته و خودش هم با دقتی همچون فیلم‌های مستند تمامی جزییات کار را شرح داده و یک کار ژورنالیستی را از همان دست که میپس و رادر مصمم به انجام آن بودند اما در آن قدری کم آوردند، به انجام رسانده است.

تیم تحقیقاتی
کاراکتر سازیها به لطف دقت مورد بحث و البته توانایی افرادی نظیر بلنشت به بهترین شکل در این فیلم صورت پذیرفته است. با بازی بلنشت، مری میپس نه تنها یک گزارشگر موفق تلویزیونی است، بلکه به سبب بیکار بودن همسرش و خانه نشینی وی عملا تنها نان آور خانواده نیز هست ولی این مسئله نیز شم قوی او را در تشخیص اخبار جنجالی و رویدادهای حساس زایل نکرده است. در گرماگرم انتخابات سال 2004 و در حالی که آمریکایی‌های خسته از کشته شدن سربازان‌شان در جنگ با افغانستان و عراق در دادن رای مجدد به بوش به تردید افتاده‌اند، اخبار مربوط به جعلی بودن پیشینه خدمت سربازی وی نیز هر روز در جامعه وسعت بیشتری می‌یابد و میپس متوجه می‌شود که این مسئله و همچنین دروغ بودن ادعای حضور بوش در جنگ ویتنام، همت او و همکارانش برای اثبات این ماجرا و پرده برداشتن هرچه بیشتر از چهره حقیقی رییس جمهوری آمریکا را می‌طلبد. میپس یک تیم کاری را مسئول پیگیری این موضوع می‌کند که یک سرباز سابق نیروی دریایی آمریکا (با بازی دنیس کویید)، یک استاد علم تاریخ معاصر و مدرس دانشگاه (الیزابت ماس) و یک محقق اجتماعی (ترفر گریس) از اعضای آن هستند. بدیهی است که تمامی وابستگان جورج دبلیو بوش اعضای گروه تحقیق را از خود می‌رانند و فقط یک سرهنگ سابق و بیمار ارتش آمریکا به نام بیل برکت (استیسی کیچ) است که مقداری اطلاعات و اسناد را در اختیار آنها می‌گذارد.

پرونده‌های ترمیم شده
سران CBS به این نتیجه می‌رسند که گزارش و اسنادشان در این خصوص که بوش احتمالا دوران خدمت سربازی‌اش را در نیروی دریایی آمریکا نگذرانده و کلاً در این بخش از ارتش حضور نداشته، کافی است و شروع به پخش و بیان آن توسط دان رادر در برنامه‌های خبری وی می‌کنند. این در حالی است که بوش و نزدیکانش از چند سال پیشتر برای نیفتادن در دام این گونه تحقیق‌ها پرونده‌های وی در ارتش و نیروی دریایی را به کلی از این نهادها خارج و محو کرده و یا با جعل اسناد آنها را دارای وجاهت قانونی کرده‌اند. روسای CBS به توانایی میپس و رادر اطمینان دارند اما ناگهان دفاعیه‌ای از کاخ سفید می‌رسد که می‌گوید مدارک مورد استناد این شبکه جعلی است زیرا با حروف کامپیوتری درج شده‌اند حال آن که در زمان سربازی بوش اسناد و برگه‌ها با ماشین تایپ‌های قدیمی تایپ می‌شد. ناگهان بادی که به پشت کشتی میپس و رادر می‌خورد، توفان‌وار به سوی چهره آنها و تمامی مدیران CBS بر می‌گردد و آنها از ترس برخوردهای شدیدتر قانونی با خود، این دو گزارشگر را رها و از آنها فاصله می‌گیرند و در نهایت اخراج‌شان می‌کنند.

تصویرسازی در مکانی دور
واندر بیلت در این قسمت از فیلم نیز روی فراز و فرودهایی که برای میپس و رادر روی می‌دهد و منجمله تاثیر آن روی مسایل خانوادگی‌شان به خوبی مانوور می‌دهد و این وسیله‌ای مناسب در دست بلنشت دارنده دو جایزه اسکار طی 11 سال اخیر است تا یک بار دیگر در یک رل دراماتیک بدرخشد و ردفورد نیز با این که شباهت‌هایش با دان رادر چندان زیاد نیست اما در قالب او خوب فرو رفته است. سایر عوامل تولید که برای ساخت این فیلم به کشور کم هزینه‌تر اما بسیار دور استرالیا سفر کردند، در کار خود موفق بوده‌اند و منجمله مندی واکر که با فیلمبرداری هنرمندانه‌اش فضای آمریکا را در این کشور اقیانوسیه‌ای بازسازی کرده است.

معامله بر سر حقیقت
مهمتر از مکان‌های تهیه فیلم و جاهایی که تصویربرداری انجام شده و حتی پر اهمیت‌تر از شیوه ادیت سرشار از ابتکار ریچارد فرانسیس بروس این فرضیه‌های مختلف سیاسی است که از درون این فیلم می‌بارد و هر یک گویای ایراد داشتن قسمتی از کارها و بخصوص دنیای ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی در آمریکا است. فیلم جیمز واندر بیلت به وضوح نشان می‌دهد که هر چند بخشی از شبکه CBS با ماجرای افشای تخلفات بوش موافق‌اند و از میپس و رادر در این راه حمایت می‌کنند اما از یک سو آنها نیز سر در گوشه سیاسی و محفل اجتماعی متفاوتی دارند و شاید از حزب دمکرات خط می‌گیرند و از جانب دیگر مخالفان با اقدامات این دو گزارشگر درون شبکه نیز کم نیستند و اینها کسانی هستند که معتقدند CBS نباید در سال انتخابات وارد این جهت گیری آشکار سیاسی شود. فیلم واندر بیلت بر این نکته نیز تاکید می‌ورزد که تعدادی قابل توجه از افراد حاضر و یا پیرامونی در پرونده مخدوش نظامی دبلیو بوش قابل اعتماد نیستند و در یک زنجیره دروغ پراکنی در آمریکا چیزهایی را نشر و بسط می‌دهند که ابتدا منافع خودشان آن را ایجاب می‌کند. میپس که قرار است از افراد غیر وامدار و غیر وابسته در ماجراهای سال 2004 باشد، عملا «دست تنها» است و حتی او هم در اواخر فیلم واندر بیلت حالت تاجری را یافته است که حاضر است بر سر حقیقت معامله کند و آن را فدای مصلحت کند و این بدترین قسمت ماجراست.

مشخصات فیلم
عنوان: «حقیقت»
محصول: کمپانی نیتولوژی آمریکا
تهیه کنندگان: براد فیشر و ویلیام شراک
سناریست: جیمز واندر بیلت، بر اساس کتاب «حقیقت و وظیفه» نوشته مری میپس
کارگردان: جیمز واندر بیلت
مدیر فیلمبرداری: مندی واکر
تدوینگر: ریچارد فرانسیس بروس
موسیقی متن: برایان تایلر
طول مدت: 121 دقیقه
بازیگران: کیت بلنشت، رابرت ردفورد، توفر گریس، الیزابت ماس، بروس گرینوود، استیسی کیچ، جان بنجامین هیکی، درموت مولرونی و دنیس کویید.

ویدیو مرتبط :
صحبتهای یک انگلیسی درباره شبکه دروغ پراکنی بی بی سی