در تندباد حادثه، “عشق” اولین قربانی است/ نگاهی به وضعیت سریال سازی

ابتکار/ موج سریال بینی و سریال سازی در سال های اخیر روند افزاینده ای در امریکا، آسیا و حتی ایران داشته است. امریکا، به عنوان شروع کننده‌ی این موج با بهره گیری از قصه های واقعی ، شخصیت های جذاب ، استفاده از عوامل حرفه ای و دعوت شبکه ها و کمپانی ها از فیلمسازان بزرگ از جمله استیون سودربرگ، دیوید فینچر و مارتین اسکورسیزی، قدم اول را خیلی محکم و موثر برداشت . به طوری که کیفیت و کمیت سریال های امریکایی چه از نظر مخاطبان تلویزیونی و چه از نظر متخصصان سینما در رده های بالایی قرار دارد و طبق معمول همه و یا اکثر سریال های برتر سال های اخیر جهان محصول صنعت پویای سینمای آمریکاست. نکته ی جالبی که وجود دارد، کیفیت بالای این سریال ها نسبت به فیلم های آمریکایی است. به طوری که، سالانه به سختی میشود چند فیلم امریکایی با درجه کیفی بالا و مخاطب زیاد پیدا کرد .در حالی که، سریال ها توفیق بیشتر و بالاتری در جذب مخاطب و رضایت ایشان دارد ، و این خود نشان از تبحر بالادر زمینه ی سریال سازی در این کشور و آشنایی عمیق و کامل با این مدیوم تصویری دارد.
اما، تمایل به ساختن سریال فقط محدود به امریکا و صنعت سینمایی اش نیست. در آسیا و ایران هم موج سریال های مناسبتی و طولانی خیلی فراگیر و مورد استقبال بوده است. کشور ترکیه، یکی از سردمداران تولید سریال در سال های اخیر بوده، و انواع و اقسام سریال های بلند تاریخی رمانتیک و... را به زبان فارسی پخش و توزیع کرده که بعضا مورد استقبال ایرانیان فارسی زبان داخل و خارج کشور قرار گرفته است. بحث در مورد کیفیت و کمیت این نوع سریال ها موسوم به سریال های ترکی و دلیل طولانی بودن و مخاطب زیاد و البته تاثیرات منفی این سریال ها بر سبک زندگی و رفتار مخاطبان مسئله ی مهم و قابل بررسی است که موضوع این مقاله نیست. در ذیل به بررسی اجمالی سه سریال در حال پخش در داخل کشور و بازخورد های مخاطبان آن می پردازیم. در کنار هم قرار گرفتن این سه سریال با کیفیت ها و مخاطبان مختلف در یک زمان، موضوع جالب و قابل تاملی است:
اول : شهرزاد سریالی با مخاطب خاص و عام
حسن فتحی، کارگردان به نام ایرانی، سریالی که در ابتدا “روزی روزگاری عاشقی” نام داشت و سپس به “شهرزاد” تغییر نام یافت، را ساخته است. نویسندگی این مجموعه نمایش خانگی را نیز حسن فتحی انجام داده است؛ او که پیش از این ساخت سریال های مشهور و پرمخاطبی چون پهلوانان نمی‌میرند، میوه ممنوعه و مدار صفر درجه در کارنامه خود دارد، در این مجموعه با بازیگران سرشناسی چون ابوالفضل پورعرب، علی نصیریان، شهاب حسینی و ترانه علیدوستی همکاری کرده است. لازم به ذکر است که سریال شهرزاد سومین محصول خانگی تصویر گستر پاسارگاد پس از شاهگوش و ابله می باشد.
شعار معرفی شهرزاد: در تندباد حادثه، “عشق” اولین قربانی است. تهران ۱۳۳۲
داستان این سریال از کودتای ۲۸ مرداد به بعد اتفاق می‌افتد و طبق اعلام عوامل سریال، داستان شهرزاد بیشتر مضمونی رمانتیک دارد و می‌ توان آن را ملو درامی عشقی – جنایی تعریف کرد. سریال “شهرزاد” با استفاده از عوامل حرفه ای و شناخته شده ی تلویزیون و سینما توانسته مخاطبان وسیعی را از بین تماشاگران حرفه ای و سخت گیر، تا مخاطبان عادی و روتین تلویزیون را جذب کند. این سریال که در شبکه ی نمایش خانگی توزیع و پخش می شود، هر هفته و در طول 26 قسمت قرار است ادامه داشته باشد و تا این جا که بیش از نیمی از آن گذشته، رکورد های جالبی را در پخش نمایش خانگی شکسته است و موفق به تولید موج جدیدی از سریال در این حوزه که اغلب اختصاص به گونه های طنز و کمیک داشت، شده و عنوان موفق ترین سریال نمایش خانگی را هم از لحاظ کیفیت و هم از لحاظ کمیت با فاصله زیاد از دیگر رقبا ازآن خود کرده است.
دوم: کیمیا سریالی با مخاطب عام شبانه
عنوان مجموعه تلویزیونی به کارگردانی جواد افشار است. این مجموعه علاوه بر تهران، آبادان، خرمشهر و دیگر مناطق استان‌های جنوبی در کشور گرجستان به‌ویژه پایتخت آن تفلیس نیز تصویربرداری داشته و دارد. کیمیا در ۱۱۰ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای تهیه شده‌است و از این نظر بعد از سریال نقطه چین، طولانی‌ترین سریال ایرانی است.این مجموعه تلویزیونی از ۴ مهر ۱۳۹۴ از شبکه دو سیما به روی آنتن رفت و تا ۲۰ بهمن ۱۳۹۴ پخش آن ادامه خواهد داشت. این مجموعه تلویزیونی که براساس فیلم‌نامه‌ای از محمدرضا سنگ سفیدی ساخته شده، با محوریت زندگی بانوی جوانی به نام «کیمیا» با بازی مهراوه شریفی‌نیا در سه مقطع زمانی قبل و حین انقلاب، آغاز جنگ، دوران دفاع مقدس و زمان حال روایت می‌شود. کارگردان: جواد افشار. تهیه‌کننده: محمدرضا شفیعی. نویسنده: مسعود بهبهانی‌نیا، زهرا پارسافر. خواننده: علیرضا قربانی. بازیگران: مهراوه شریفی نیا،آزیتا حاجیان، حسن پورشیرازی،رضا کیانیان، پوریا پورسرخ، مهدی پاکدل، امیرحسین آرمان،عاطفه رضوی،علی شادمان و...نیکی کریمی ،حامد بهداد... “کیمیا” عنوان طولانی ترین سریال تاریخ تلویزیون ایران را یدک می کشد. این سریال، اگرچه با حضور بازیگران مطرحی چون رضا کیانیان، نیکی کریمی، حامد بهداد و... توانست مخاطبانی را جذب کند، ولی هرگر نتوانست در جایگاه یک سریال پر مخاطب تلویزیونی که سال هاست مردم و خود عوامل سازمان صدا و سیما انتظارش را میکشند، قرار بگیرد. اگرچه با استفاده از بازیگران مطرح و قرار گرفتن در بهترین ساعت پخش که اکثر خانواده ها در خانه و جلوی گیرنده های تلویزیونی هستند و البته داستانی با مضمون تاریخ بعد از انقلاب جمهوری اسلامی و انقلاب و جنگ موفق به جذب نسبی برخی مخاطبان شد، ولی هیچ وجه نتوانست مخاطبان حرفه ای تر را جذب نماید و حتی گروهی از مخاطبان پر و پا قرص که در ابتدا پیگیر سریال بودند، به دلایل مختلف، از جمله عدم جذابیت ابتدایی قصه و کش دادن و غیر واقعی بودن موضوع، دیگر تمایلی به پیگیری ادامه داستان ندارند.
سوم : سریال معمای شاه بدون مخاطب خاص و عام
عنوان مجموعه تلویزیونی با ژانر تاریخی به کارگردانی محمد رضا ورزی است. این سریال داستان زندگی محمدرضا پهلوی را از زمان بازگشت وی از مصر، پس از ازدواج با ملکه فوزیه تا زمان مرگ به تصویر می‌کشد. در ساخت این مجموعه ۸۰ بازیگر اصلی، ۵۴۰ بازیگر فرعی و بیش از ۵۶۰ نفر از عوامل سینما و تلویزیون ایران حضور دارند. مجموعه معمای شاه در خصوص جریانات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در دوره پادشاهی محمدرضا پهلوی است. این مجموعه با هزینه ۲۰ میلیاردی در سه سال ساخته شده است. این سریال با اعتراض شدید مردم، جامعه شناسان و منتقدین سینمایی قرار گرفت. همچنین گاف هایی زیادی در مورد پوشش و برخورد مردم آن زمان در این سریال وجود دارد.سریال "معمای شاه " که هنوز قسمت های زیادی از آن نگذشته، توسط محمدرضا ورزی ساخته شده که از عوامل حرفه ای و متنوعی هم برای این مجموعه بهره برده است. اما، متاسفانه به دلیل دخل و تصرف های تاریخی،عدم تطابق قصه و شخصیت ها با واقعیت، خیلی مورد هجوم قرار گرفت و حتی آن دسته از مخاطبانی که مشتاقانه علاقه داشتند داستان خاندان پهلوی را هر جمعه شب از شبکه یک دنبال کنند و ناگفته ها و واقعیت ها را ببینند،ه مایوس کرد و نیز خبر از توقف تولید ادامه مجموعه در هفته های اخیر توسط عوامل تلویزیون به گوش رسید، که باید دید در ادامه چه روندی را در پیش خواهد گرفت....


منبع: ابتکار