مراكز بازپروری اعتیاد، چالش ها و دور باطل درمان

در استان لرستان نیز آنگونه كه مسئولین می گویند هم اكنون 45 كمپ مجاز و مجوز دار درمان اعتیاد فعالیت می كنند و تعدادی نیز در آستانه دریافت مجوز از بهزیستی هستند.
بنا بر گفته كارشناسان میزان شیوع اعتیاد در لرستان بیشتر از میانگین كشوری است كه این امر رسالت مراكز مرتبط در خصوص كنترل مصرف مواد مخدر در این استان را بیشتر می كند.
مراكز درمانی اعتیاد در لرستان اعم از كلینیك ها و مراكز اقامتی میان مدت مجوز دار (كمپ ها) مطابق استاندارهای لازم خدمات درمانی مورد نظر را ارائه می دهند اما بنا بر گفته كارشناسان و پژوهشگران اجتماعی اقدامات این مراكز زمانی مصونیت درازمدت ایجاد می كند كه هم جامعه عاری از شرایط تشدید كننده بازگشت به مصرف مواد مخدر باشد و هم شخص مددجو خودخواسته و نه بر زور و اجبار در جهت درمان گام بردارد.
اعتیاد مشكلی است كه برای همیشه همراه فرد باقی می ماند و از بین رفتن قطعی و كامل آن هیچ گاه به صرف طی كردن دوره های درمانی چند ماهه میسر نمی شود بلكه مجموع عواملی در كنار همدیگر باید قرار گیرند تا درمان اعتیاد نیز محقق شود.
مدیركل بهزیستی استان لرستان می گوید: بر اساس اطلاعات اعلام شده از سوی معاونت پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی كشور ، میانگین نرخ شیوع اعتیاد در كشور 2/4 درصد است كه این میزان در لرستان 2/8 درصد می باشد.
اسدالله حیدری افزود: این عدد نشان می دهد میزان اعتیاد در لرستان نسبت به میانگین كشوری چهار دهم بیشتر است در عین حال اطلاعات دقیق تری از میزان شیوع اعتیاد در لرستان در قالب طرح پیمایش شیوع شناسی اعتیاد صورت گرفته كه نتایج نهایی آن تا اواخر فروردین ماه از سوی سازمان بهزیستی كشور اعلام می شود.
به گفته وی در این پیمایش به طور تقریبی تعداد سه هزار و 300 خانوار لرستانی در خصوص اعتیاد مورد تحقیق و پرسش و بررسی قرار گرفته اند.
حیدری با اشاره به اینكه در سال 94 حدود 100 زن معتاد متجاهر در لرستان جمع آوری شد، گفت: اعتیاد در زنان چهره دیگری از این معضل اجتماعی است كه در لرستان نیز نمود پیدا كرده اما به دلایل بازدارنده فرهنگی رقم دقیقی از تعداد آنان در دست نیست.
مدیركل بهزیستی استان لرستان با اشاره به افزایش كمپ های ترك اعتیاد طی سال 94 در این استان گفت: با توجه به نیاز استان و نظر كمیته شورای هماهنگی مبارزه با مصرف مواد مخدر و كمیته درمان و حمایت های اجتماعی ، مجوز و موافقت اصولی راه اندازی تعدادی مراكز و كمپ های ترك اعتیاد توسط بهزیستی صادر شده است.
وی در خصوص علل آسیب های اجتماعی و از جمله اعتیاد در استان گفت: عدم سرمایه گذاری و تولید و همچنین كاهش اشتغال منجر به افزایش آسیب های اجتماعی می شود.
حیدری جامعه امروز لرستان را محصول توسعه نیافتگی ادوار گذشته دانست و افزود: آسیب های اجتماعی ارتباط تنگاتنگی با توسعه نیافتگی دارد و اعتیاد یكی از این آسیب هایی است كه به جامعه تحمیل می شود در حالی كه افرادی كه دچار آسیب اعتیاد می شوند ممكن است دارای استعداد های بالقوه باشند كه بر اثر اعتیاد این استعدادها نابود می شود.
وی گفت: افرادی كه در مراكز بازپروری و كمپ ها و كلینیك های ترك اعتیاد بصورت دوره ای مورد درمان قرار می گیرند بعد از درمان هر چقدر دسترسی به مواد برای آنها راحت تر باشد میزان آسیب پذیری آنها بیشتر می شود.
مدیر كل بهزیستی لرستان افزود: علاوه بر اینكه جامعه باید عاری از زمینه های بازگشت این افراد به اعتیاد باشد باید مشاوره های روانشناسی نیز به آنها ارائه داد تا با خویشتن داری از بازگشت به آسیب های اجتماعی مصون بمانند.

** فعالیت 45 مركز ترك اعتیاد در لرستان

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان نیز در گفت و گو با ایرنا گفت: هم اكنون 45 كمپ مجاز و مجوز دار درمان اعتیاد در سطح استان فعالیت می كنند و تعدادی نیز در آستانه دریافت مجوز از بهزیستی قرار دارند.
غلامرضا آقامیرزایی گفت: علاوه بر این برای كنترل مصرف مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد كلینیك های مرتبط در استان راه اندازی شده است بطوری كه از ابتدای سال 94 تعداد 95 كلینیك در استان فعال بود كه هم اكنون این تعداد به 99 مورد رسیده است.
وی با اشاره به وجود كمپ های غیر مجاز در استان و اینكه تا سال 94 در بسیاری از شهرستان های استان كمپ های غیر مجاز زیادی فعالیت می كردند گفت: تا پایان اردیبهشت امسال تمامی كمپ های غیر مجاز استان جمع آوری می شوند و در همین راستا با راه اندازی تیم نظارت بر كمپ ها در سطح شهرستان ها ، تیم های پایش افزایش خواهند یافت.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان با تاكید بر اینكه یكی از نیازمندی های استان تاكید بر برنامه های پیشگیری از مصرف مواد مخدر است افزود: خیلی از خانواده ها شناخت كافی نسبت به انواع مواد مخدر ندارند در حالی كه نوجوانان و دانش آموزان و فرزندان آنها ممكن است در كمترین زمان ممكن به سمت مصرف مواد مخدری همچون شیشه پیش روند.
آقامیرزایی در خصوص میزان شیوع اعتیاد در مدارس و در بین دانش آموزان گفت: وضعیت اعتیاد در مدارس بصورت محرمانه پیگیری می شود و متناسب با وضعیت موجود ضرورت ارائه آموزش های پیشگیری از اعتیاد به دانش آموزان و معلمان در اولویت قرار گرفته است.
وی افزود: در همین راستا طی سال 94 این آموزش ها به بیش از 330 هزار نفر شامل 300 هزار دانش آموز و 30 هزار معلم ،ارائه شده است.
آقامیرزایی اظهار داشت:خانواده ها در درمان اعتیاد به دلیل عدم آگاهی و یا به دلیل ترس از آبرو مسیر درمان را گم كرده اند به جای اینكه به سمت كلینیك های مرتبط با ترك اعتیاد و یا به جای اینكه به سمت كمپ های ترك اعتیاد بروند به سمت عطاری ها و یا سیگار فروشی ها می روند كه این امر خود مشكلات دیگری را برای آنها در پی خواهد داشت.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان با بیان اینكه یكی از مشكلات موجود در خصوص مقابله با مصرف مواد مخدر در استان بحث توزیع و خرده فروشان مواد است گفت: در مواردی مشاهده می شود كه خرده فروشانی دهها بار دستگیر شده اند و بعد از رهایی دوباره به توزیع مواد مخدر ادامه داده اند.

** بازگشت تكراری برخی مددجوها در كمپ ها
دبیر كمیته پیشگیری و مشاركت های مردمی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در بسیاری مواد مشاهده می شود افراد معتادی كه طول دوره درمان خود را در مراكز اقامتی میان مدت و كمپ های ترك اعتیاد سپری كرده اند بعد از مدت زمانی دوباره برای ترك برمی گردند بطوری كه این روند بصورت یك دور چرخشی مداوم تداوم دارد.
مهدی رحمتی افزود: بیشتر این افراد مصرف كنندگان شیشه هستند و با توجه به اینكه طول دروه درمان افراد معتاد به شیشه سه ماه است اما باز هم بعد از طی شدن این مدت امكان بازگشت افراد به مصرف وجود دارد.
رحمتی اضافه كرد: به دنبال مصرف شیشه سلول های خاكستری مغز دچار آسیب می شوند بطوری كه اینگونه اعتیاد بیشتر روحی و روانی است و درمان موفق مستلزم به كارگیری و مشاركت فرد در استفاده از خدمات روانپزشكی است.
دبیر كمیته پیشگیری و مشاركت های مردمی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان همچنین گفت: از دیگر علل بازگشت افراد درمان شده بعد از خروج از مراكز اقامتی ترك اعتیاد در دسترس بودن مواد مخدر و اراده ضعیف این افراد در برابر وسوسه استفاده از مواد است.
رحمتی در خصوص علل در دسترس بودن مواد مخدر گفت: ضعف قانون و توان فرار خرده فروشان از قانون باعث شده است خرده فروشان مواد مخدر علی رغم 20 تا 30 مرتبه دستگیری و پرونده قضایی به راحتی جریمه در نظر گرفته را پرداخت كنند و مجدد به خرده فروشی مواد اقدام كنند.
وی افزود: علاوه بر این با توجه به بیكاری استان لرستان ، نزدیكی به مرز و سودآوری بیشتر حاصل از خرید و فروش مواد مخدر ، تمایل به این معامله سودآور در استان بیشتر است كه مجموع این عوامل به در دسترس بودن مواد در جامعه كمك می كند.

** 9 هزار نفر در سال 94 در كمپ ها بستری شدند
دبیر كمیته پیشگیری و مشاركت های مردمی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان گفت: در سال 94تعداد 9 هزار نفر در مراكز اقامتی میان مدت ترك اعتیاد استان بستری شدند كه بیشتر آنها شیشه مصرف می كردند و در رده های سنی 18 تا 25 سال قرار دارند.
وی افزود: كلینیك های درمان اعتیاد نیز بصورت سرپایی خدمات مورد نیاز افراد معتاد مراجعه كننده را ارائه می دهند كه خدمات آنها شامل ارایه شربت و قرص متادون است كه در لرستان فقط شربت متادون به این افراد داده می شود.
به گفته وی عمده مواد مخدر مورد استفاده در استان به ترتیب شیشه، تریاك، هروئین و كراك است.
رحمتی با اشاره به اینكه طول دروه درمان در مراكز اقامتی میان مدت یك تا سه ماه است گفت: این دوره برای معتادان مواد مخدر سنتی همچون تریاك یك ماه و برای مصرف كنندگان مواد مخدر صنعتی سه ماه است كه &#