نکاتی کمتر شنیده شده درباره پایه ای ترین مهارت سازنده آینده نوجوانان

خراسان/ در آخرین شماره ای که با موضوع نوجوانی در سال جاری در خدمت شما هستیم، به بررسی مهم ترین مسئله دوره نوجوانی یعنی هویت می پردازیم. همه در این دوره نیاز دارند هویت خود را شناسایی کنند و در صورت نیاز آن را بسازند. در اهمیت هویت در زندگی افراد همین بس که مبنای اصلی تمام اتفاقات خوب و بد زندگی شما در بزرگسالی، در این است که آیا توانسته اید هویت مطلوبی برای خود ایجاد کنید یا در این امر موفق نبوده اید به معنای دیگر شما تلاش خواهید کرد تا نقشه راه خود در بزرگسالی را در این دوره برای خود با هویت یابی طرح ریزی کنید. البته هویت، مفهومی همیشگی است و در طول زندگی همواره آن را به روز می کنید و اطلاعات جدیدتری به آن می افزایید. به طور کلی هویت نشان دهنده روش هایی است که افراد به وسیله آن ها به فرایند تصمیم گیری وارد می شوند مخصوصا فرایند های مرتبط با تصمیماتی که بر مسیر زندگی تاثیر قابل ملاحظه ای می گذارد. هویت فردی به وسیله تعامل های اجتماعی شکل می گیرد؛ یعنی باید این توانمندی را در خود ایجاد کنید که با افراد مورد اعتماد و کارآمد (مانند روانشناسان و معلمان) ارتباطات سازنده برقرار کنید و از آن ها برای کسب هویت مطلوب خود کمک بگیرید.

انواع هویت
ایده و اجرا: نیره حسینی - سعید مرادیایده و اجرا: نیره حسینی - سعید مرادیشما نوجوانان عزیز در رویارویی با مسائل مربوط به خود، ممکن است به یکی از این سه سبک هویتی دست پیدا کنید.

هویت کامل
 نوجوانانی که هویتی کامل به دست می آورند، فعالانه به جست و جو و ارزیابی اطلاعات مربوط به خویشتن (اطلاعاتی که در مراحل مربوط به خودآگاهی به دست آورده اند) می پردازند. این نوجوانان قبل از این که نقش های گوناگونی را در زندگی خود امتحان کنند، به بررسی میزان درستی و کارآمدی آن می پردازند و در آینده علاوه بر انتخاب مسیر صحیح زندگی، در موقعیت هایی مانند انتخاب رشته دانشگاه، انتخاب شغل، ازدواج و دیگر موقعیت های مهم زندگی موفق عمل می کنند. می توان گفت افرادی که فرایند خودآگاهی را به طور کامل طی می کنند و تصویر روشنی از خویشتن دارند به این هویت دست می یابند.

هویت القا شده
 بیانگر این است که برخی نوجوانان در فرایند شناسایی خویشتن یا همان خودآگاهی، به اطلاعاتی که از دیگران کسب و به مسیری که دیگران برای آن ها ترسیم می کنند دلخوش هستند و به دنبال یافتن مسیر اصلی که مطلوب خودشان است، نمی روند. به عبارت دیگر برخی والدین فرزند نوجوان خود را چنان بدون اقناع کافی تربیت و هدایت می کنند که مورد علاقه خودشان است و اصلا به توانمندی ها و علائق او توجهی ندارند. در بیشتر موارد این نوجوانان در سنینی که از محدوده توجه کامل خانواده خارج می شوند (مانند ورود به دانشگاه) عقایدی که بر آن ها تحمیل شده، را کنار می گذارند و عقاید قبلی را تغییر می دهند که معمولا با واکنش منفی والدین همراه می شود.

بی هویتی
در رابطه با آن دسته از نوجوانانی است که به آینده یا پیامد های درازمدت انتخاب های خود توجه زیادی نمی کنند؛ زیرا در قبال انتخاب های خود تعهدی احساس نمی کنند یا فقط زمانی نسبت به چیزی جدیت نشان می دهند که شرایط بیرونی مانند والدین سختگیر یا قانون به آن ها تحمیل کند. در این حالت، فرد هیچ گونه تعهدی نسبت به خودش احساس نمی کند و به جرأت می توان گفت افرادی که در سنین بزرگسالی به بن بست می رسند و گزینه ای برای بهبود شرایط خودشان نمی یابند، معمولا به عنوان افراد شکست خورده شناخته می شوند.

مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر هویت
والدین: کیفیت ارتباط شما با والدین تان در شکل گیری هویت مؤثر است. نوجوانانی که با والدین خود ارتباط مطلوبی ندارند و احساس می کنند والدین شان آن ها را فراموش کرده اند، معمولا در انتهای دوره نوجوانی به حالت بی هویتی دچار می شوند؛ همچنین وقتی والدین نوجوان را به شدت به خود وابسته و شرایطی ایجاد کنند که فرزند نوجوان شان به اجبار از آن ها فرمان ببرد، هویتی که به دست می آید در واقع تسلیم طلبی در مقابل والدین خواهد بود زیرا نوجوان در این حالت نمی تواند اقتدار والدین را زیر سوال ببرد اما نوجوانانی که هویت محکمی به دست می آورند، غالبا کسانی هستند که در خانواده روابط سالمی با دیگر اعضا به خصوص مادر و پدر دارند، مسئولیت هایی به آن ها واگذار می شود و نوجوان این مسئولیت ها را به خوبی انجام می دهد و به طور کل روابط درون خانوادگی مبتنی بر حمایت از اعضاست.
رشد قدرت تفکر: رشد قدرت تفکر به شما این امکان را می دهد تا درباره احتمال دگرگونی هایی که در هویت شما رخ می دهد، فکر کنید و این هویت را که در آینده به دست خواهید آورد، در ذهن خود ترسیم کنید.


منبع: خراسان