انتشار فهرست نسخه‌های خطی عتبات عالیات در عراق

حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی درایتی محقق نسخ خطی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ از اتمام فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی عراق خبر داد و گفت:‌ این احتمال وجود دارد که اثر به زبان عربی و در کشور عراق منتشر شود،‌ البته انتشار به زبان فارسی یا عربی بستگی به ناشری دارد که برای کار انتخاب خواهد شد.

وی ادامه داد:‌ در این کتاب حدود 475 هزار نسخه خطی عراق که عمدتا به بغداد،‌ نجف و کربلا اختصاص دارد‌، فهرست شده‌اند‌، در این میان نجف بیشترین سهم را داراست.

این نسخه‌شناس با اشاره به از بین رفتن حجم عظیمی از نسخه‌های خطی در عراق در چند سال گذشته گفت:‌ برای نمونه اکنون نمی‌دانیم که نسخه‌های موصل در چه وضعیتی به سر می‌برند،‌ از طرفی دیگر متأسفانه هیچ اطلاعات فهرست‌نگاری نیز از این نسخه‌ها وجود ندارد.

درایتی تصریح کرد:‌ خوشبختانه در یکی دو سال اخیر با به صدا درآمدن زنگ خطر برای نسخه‌های خطی در عراق‌، گروهی از فعالان نسخ خطی ایران دست به کار شده و در حال سامان دادن این نسخه‌ها هستند،‌ اما با توجه به امکانات محدود کار به کندی پیش می‌رود.

وی با توجه به اینکه کشور عراق قرابت فرهنگی نزدیکی با ایران داشته و حوزه‌های علمیه شیعه در این کشور گرم و فعال بوده است،‌ گفت:‌نسخه‌های خطی موجود در عراق می‌تواتند مکمل بخشی از فرهنگ گذشته ایران باشد. در این راستا از سال‌ها پیش به گردآوری اطلاعات درباره نسخ خطی این کشور پرداختیم،‌ اکنون عمده اطلاعات جمع‌آوری شده و در حال جمع‌آوری اطلاعات باقی مانده هستیم،‌ البته حجم نسخه‌های خطی عراق به نسبت ایران بسیار کمتر است،‌ در عراق نسخ خطی شناسایی شده و موجود در کتابخانه‌ها و عتبات عالیات به 60 هزار نسخه می‌رسد،‌ در حالیکه در ایران 327 هزار نسخه است.

نام کتاب، آوانگاری نام اثر، نام مستند مؤلف همراه با تاریخ تولد و وفات، آوانگاری نام مؤلف، اطلاعات مربوط به آثار پیشینی که اثر مورد نظر با آنها مرتبط است، نام افراد دخیل در شکل‌گیری نسخه، تاریخ و محل تألیف، توصیفی کوتاه درباره محتوا، آغاز و انجام اثر، منابع و مصادری که حاوی اطلاعاتی درباره اثر و یا مؤلف هستند، معرفی آثاری که پس از اثر مورد نظر تألیف شده‌اند و با آن ارتباط دارند از جمله اطلاعات کتابشناختی موجود در این مجموعه است که درایتی به آن اشاره کرد.

وی گفت:‌ همچنین در اطلاعات نسخه‌شناسی فهرستگان نسخه‌های خطی کشورهای اسلامی اطلاعاتی مانند شهر و کتابخانه‌ای که نسخه در آن نگهداری می‌شود، آغاز و انجام نسخه، اطلاعات مربوط به مباحث مندرج در نسخه، حجم نسخه به حجم کل کتاب و گزارش افتادگی‌های احتمالی، نوع خط نسخه، نام کاتب همراه با تاریخ و محل کتابت، شکل ظاهری و تزئینات مندرج در آن، معرفی و گزارش نوشته‌هایی که علاوه بر متن در نسخه درج شده‌اند مانند مصصح، حاشیه، اطلاعات مربوط به وقف یا اهدای نسخه، نوع کاغذ، جلد، تعداد صفحات و قطع آن، منبعی که اطلاعات مربوط به نسخه از آن ذکر شده، گردآوری و درج شده است.

انتهای پیام/