صالح‌پور: نگاه به هنر باید پروسه‌ای باشد نه پروژه‌ای/ لزوم کاهش دخالت دولت در عرصه فرهنگ

به گزارش خبرنگار هنرهای تجسمی خبرگزاری فارس، اردشیر صالح‌پور کارشناس تئاتر در میزگرد جریان‌شناسی هنر انقلاب اسلامی که امروز 20 بهمن‌ماه با حضور جمعی از هنرمندان و اساتید فرهنگ و هنر در خبرگزاری فارس برگزار شد، با بیان اینکه هر انقلاب، حرکت و پدیده‌ مقبولیت و مشروعیت خود را از فرهنگ می‌گیرد، اظهار داشت: چیستی و کیستی انسان، جهان، عالم بالا، عالم درون و عالم پیرامون ما در فرهنگ معنا پیدا می‌کند. همه سمت‌وسوها زمانی که به فرهنگ می‌رسد، معرفت جدیدی به انسان می‌دهد.

*برای رسیدن به تعالی به فرهنگ رجوع کنیم

وی با اشاره به اینکه انقلاب ما فرهنگی بود، همچنان که دین ما معجزه‌اش نیز فرهنگی است، افزود: شاید گاهی برای فعالیت در عرصه فرهنگ در تنگناهایی باشیم، اما وقتی از فرهنگ حرف می‌زنیم، تمامی دغدغه و ذهن ما به آن مشغول می‌شود.

صالح‌پور با بیان اینکه فرهنگ در لغت به معنای آهنگ و قصد تعالی‌بخش است، گفت: سیاست معرفتش را از فرهنگ می‌گیرد، همواره باید برای رسیدن به تعالی به فرهنگ رجوع کنیم. ما در جهان اسلام نیز در زمینه‌های فرهنگی پیشینه خوبی داریم تا جایی که پیامبر(ص) فرمودند: «علم اگر در ثریا هم باشد، ایرانیان به آن دست خواهند یافت»، بنابراین ما از بسیاری از کشورهای دیگر در حوزه فرهنگ و هنر پیش‌گام‌تر هستیم.

*بعد از جنگ تئاتر انقلاب جای خود را به تئاتر دفاع مقدس داد

وی با اشاره به اینکه وقتی از فرهنگ و هنر حرف می‌زنیم باید به هویت و دین نیز بپردازیم، افزود: زیباترین تجلیات فرهنگ را باید به زبان هنر تبدیل و به دیگران منتقل کرد.

صالح‌پور با بیان اینکه  حوزه ادبیات نمایشی قبل از دوران فترت که پس از بروز انقلاب اسلامی پیش آمد، با برزخ کوچکی مواجه شد، گفت: در آن دوران هنرمندان به سمتی هدایت شدند تا بتوانند آثار هنری را خلق کنند. این دوره آغازگر حرکتی بود که با پدیده جنگ با تغییراتی مواجه شد.

این کارشناس تئاتر با اشاره به اینکه بعد از جنگ تئاتر انقلاب جای خود را به تئاتر دفاع مقدس داد، افزود: در آن دوران ادبیات انقلاب نیز به ادبیات دفاع مقدس تبدیل شد. به‌طوری‌که می‌توانیم بگوییم ما دو انقلاب در کشور داشتیم، یک انقلاب در سال 1357 و بعد از آن دفاع مقدس که ما را به جریانی دیگر هدایت کرد.

*دستاوردهای تئاتر دفاع مقدس

وی با بیان اینکه ما پیش از انقلاب مقدمه‌ای به‌عنوان تئاتر دفاع مقدس نداشتیم، گفت: تئاتر دفاع مقدس علاوه‌بر ایجاد خلاقیت جوششی، موجب تقویت روحیه هنرمندان و پیوند آن با زندگی جامعه را به همراه داشت. به‌طوری‌که روحیه انقلابی در تجلیات آثار نمایشی به‌خوبی دنبال شد.

صالح‌پور با اشاره به اینکه هم‌اکنون با گذشت چند دهه از جنگ تحمیلی آثار نمایشی و فیلم‌های فاخری در عرصه دفاع مقدس داریم، افزود: دستاوردهایی که پس از جنگ تحمیلی حاصل شد، بسیار ارزشمند هستند. یکی از شاخصه‌های فرهنگ و هنر ایران این است، ما مردمی بودیم که به دین و فرهنگ توجه کردیم و حقیقت دین، فلسفه، هنر و فرهنگ را درهم آمیختیم و توانستیم در عرصه‌های فرهنگی پیشرفت کنیم.

*هویت اصلی ما در تعزیه نهفته است

وی با بیان اینکه ما زیبایی‌شناسی را به هنر آمیخته و به هنر اسلامی لطافت بخشیدیم، خاطرنشان کرد: هویت اصلی ما در تعزیه نهفته است، چراکه تعزیه هنر ایرانی ـ اسلامی و شیعی است.

صالح‌پور با اشاره به اینکه تعزیه متعلق به آرمان‌های ایرانی ـ اسلامی است، گفت: هنر انقلاب باید از این ارزش‌ها و فرهنگ‌ها الگو بگیرد تا بتواند تعزیه که یگانه‌نمایش هنر اسلام است را به جهانیان نیز معرفی کند.

این کارشناس تئاتر با بیان اینکه قرار نیست هر انقلابی عقبه خود را نفی کند، افزود: وقتی انقلابی صورت می‌گیرد به این معنا نیست که هرچه که در گذشته انجام گرفته، ضد ارزش بوده و باید آن را رها کرد. ما در نظام کلان سیاسی جامعه احساس دغدغه هویت کردیم، بسیاری از ارزش‌ها عقبه‌هایی دارند، ‌به‌طوری‌که نمی‌توانیم پیروزی انقلاب را بدون قیام 15 خرداد 42 یا حضور روحانیت تصور کنیم. انقلاب مشروطه در مقابل استبداد قد علم کرد تا جریان‌های طاغوت را تغییر دهد.

*مهم‌ترین آسیب‌ها در زمینه تئاتر

وی با اشاره به اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد دانشگاه‌ها رشد چشمگیری داشت، گفت: پیش از انقلاب فقط دو دانشگاه تئاتر داشتیم، اما حالا 12 دپارتمان تئاتر در کشور داریم. بازیگران زن، کارگردان، طراحان صحنه همه و همه با رشد چشمگیری مواجه بودند، البته در زمینه ادبیات نمایشی، نقد و پژوهش هنوز هم به جایگاه مطلوبی نرسیده‌ایم.

صالح‌پور نبود مدیریت کارآمد و پایدار را یکی از مهم‌ترین آسیب‌ها در زمینه تئاتر عنوان کرد و افزود: عمده‌ترین آسیبی که در تئاتر با آن مواجه هستیم، مدیریت ناآگاه و ناپایدار است. پس از انقلاب 12 مدیر و 2 سرپرست در تئاتر داشتیم که به‌طور میانگین هر 2 سال یک نفر بر تئاتر مدیریت کرده است، درحالی‌که مدیر در این مدت نمی‌تواند به‌درستی برنامه‌ریزی کرده و آنها را اجرا کند.

*نگاه به هنر باید پروسه‌ای باشد نه پروژه‌ای

وی با بیان اینکه خوشنویسی، منسجم‌ترین هنر پس از پیروزی انقلاب اسلامی است، خاطرنشان کرد: مشکل اصلی این است که ما همواره به هنر، پروژه‌ای نگاه کرده‌ایم نه پروسه‌ای، درحالی‌که برای رسیدن به تعالی در عرصه هنر، نباید به برگزاری همایش بسنده کرد، بلکه باید پروسه‌ای به آن نگاه کرد و برای رسیدن به جایگاه مطلوب، برنامه‌های مداوم و مستمر برگزار کرد.

*فرهنگ را مردم می‌سازند/تصدی دولت در عرصه فرهنگ کاهش یابد

صالح‌پور با اشاره به اینکه نگاه سیاسی و دولتی به عرصه فرهنگ و هنر آسیبی جدی است، گفت: تصدی و دخالت دولت در عرصه فرهنگ باید کاهش یابد؛ چراکه فرهنگ را مردم به وجود می‌آورند، بنابراین خودشان هم باید از آن صیانت کنند.

این کارشناس تئاتر با اشاره به اینکه مالکیت تنها کارخانه و ثروت نیست، خاطرنشان کرد: مالکیت یک هنرمند هم اثرش است، ما هنوز نتوانسته‌ایم برای یک هنرمند استقلال ایجاد کنیم تا به‌راحتی بتواند به خلق آثار فاخر بپردازد.

انتهای پیام/

http://fna.ir/S06U7W

ویدیو مرتبط :
استاد رائفی پور-لزوم شناخت عرصه های جدید دشمن شناسی