درهای بسته زندگی برای دختران افغان

قانون/ زبان و مرز مشترک بین ایران و کشور افغانستان سبب شده سالیان سال مردان و زنانی که برای نجات از جنگ و ویرانی راهی جز انتخاب گزینه مهاجرت نداشتند، ایران را اولین گزینه گریز خود ببینند. سختی زندگی در مهاجرت زن و مرد نمی شناسد و انسان ها برای ساختن زندگی بر باد رفته در سرزمینی غیر از مادری مجبور به تحمل مشقت‌های بسیاری هستند. مصائب مهاجرت زمانی افزون می‌شود که کودکان در محیطی بیگانه از خانه و کاشانه شان باید رسم و رسوم زیستنی دوگانه را بیاموزند. اتباع افغان سال‌هاست در کنار ما زندگی می‌کنند اما آیا به اندازه این حضورپررنگ‌شان از منافع زندگی اجتماعی در ایران بهره برده اند؟ سوالی که پاسخ به آن وجدان جمعی ما را خواهد آزرد. کافیست نگاهی به موانع تحصیل و هزینه های آن برای اتباع افغان داشته باشیم .رشد و حرکت احتماعی برای افغان ها در ایران بسیار کند است تا جایی که بسیاری که راه رشد و ترقی را پیش‌رو داشتند، مجبور به ترک ایران شدند. از جمله مریم منصف دختری از شهر هرات که روزی تابعیت ایران را داشته، امروز در سن 30 سالگی نخستین وزیر زن مسلمان در دولت کانادا شده است. به‌راستی اگر این دختر جوان افغان در ایران مانده بود به چنین جایگاهی می‌رسید؟
هرچند تفاوت چشمگیری میان دختران و پسران در تقسیم سختی‌های زندگی در مهاجرت نیست اما دختران زمانی که به بزرگسالی می‌رسند با دغدغه های بسیاری روبه‌رومی شوند به خصوص اگر در ایران به دنبال رشد و ترقی و تحصیل باشند، به همین دلیل تعداد کمی از این دختران با داشتن تحصیلات عالیه ایران را برای ادامه زندگی انتخاب کرده اند. هرچند نباید از نظر دور داشت که تحصیل و اشتغال به کار برای این اتباع با چالش‌های بسیاری همراه است و ایران که شرایط جذب و استفاده از نخبگان خود را ندارد توجهی هم به مهاجران نخبه نمی تواند داشته باشد، زیرا پذیرش اجتماعی یک سوی ماجراست و نبود زمینه و شرایط برای فعالیت دختران افغان سوی دیگر ماجرا. برای نمونه با نیم نگاهی به معیارهای سنتی ازدواج در ایران متوجه می‌شویم،زمانی که این دختران به سن ازدواج می رسندنگاه مثبتی برای ازدواج پسران ایرانی با آنها در جامعه وجود ندارد حتی اگر این دختران با تحصیل در دانشگاه شرایط شغلی و اجتماعی مساعدی برای خود فراهم کرده باشند. البته ازدواج دختران ایرانی با مردان افغان نیز مشکلات زیادی برای دختران به دنبال دارد و فرزند حاصل از این ازدواج نیز تابعیت ایران را نخواهد داشت و از کلیه حقوق انسانی و قانونی کودکان متولد ایران محروم خواهد شد.
البته طبق قانون در ایران اتباع بیگانه از کسب مناصب مهم دولتی و حکومتی منع شده اند و با توجه به گستردگی حضور اتباع افغان به خصوص مهاجران غیر قانونی، رتق و فتق امور عادی هم خارج از دسترس است چه رسد به برنامه ریزی برای بهبود شرایط کاری و زندگی آنها. تا یکسال پیش حتی امکان تحصیل کودکان افغان بدون اجازه اقامت و شناسنامه هم فراهم نبود که با توجه ویژه مقام معظم رهبری این معضل رفع شد. اقدامی که توانست کور سوی امیدی برای بهبود زندگی این کودکان در آینده باز کند.هرچند تا رسیدن به شرایط آرمانی فاصله زیاد است زیرا جز راه حل های موقتی برای رفع مشکلات این کودکان تصمیم موثری به خصوص در حوزه قانونگذاری گرفته نشده است.
این بی توجهی ما دقیقا عکس کشورهای پیشرفته دنیاست که شرایط را برای جذب و بهره‌مندی از مهاجران نخبه فراهم کرده اند و بهره لازم را نیز از حضور و خدمات آنها می‌برند، درحالی که ما همچنان درگیر نگاه منفی بخشی ازجامعه هستیم که مهاجران افغان را قشری ضعیف می‌پندارد و حاضر به پذیرش آنها در سطح عالی اجتماعی نیست.



با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید

منبع: قانون