نگاهي به عملکرد ٢ ساله نخستين سخنگوي زن وزارت خارجه

شرق/ بيش از سي سال است که در وزارت خارجه کار مي‌کند اما دو سال آخر باعث شد تا نامش و چهره‌اش را بشناسيم. مرضيه افخم، نخستين زني است که در تاريخ جمهوري اسلامي سمت سخنگويي را در وزارت امورخارجه به عهده گرفت و گامي در جهت قرارگرفتن زنان در مشاغل ديپلماتيک به پيش رفت.
او که در دوران وزارت خارجه علي‌اکبر ولايتي معاون اداره اطلاعات و انتشارات، در دوران وزارت سيد کمال خرازي مديرکل اطلاعات و مطبوعات و در دوران وزارت علي‌اکبر صالحي مديرکل ديپلماسي عمومي وزارت امور خارجه بوده است، از شهريور ٩٢ تاکنون سخنگوي دستگاه ديپلماسي بوده و حالا قرار است به‌عنوان سفير جمهوري اسلامي ايران عازم مالزي شود.
دوران وزارت ظريف به او فرصت داد تا مسئوليت حساس سخنگويي و رياست اداره ديپلماسي عمومي را به‌طور هم‌زمان برعهده گرفته و نشان دهد که به اندازه مردان پيش از خود، توانمند است. بي‌ترديد اصلي‌ترين دشواري اين کار برخورد با رسانه‌ها و خبرنگاران به حساب مي‌آيد و افخم که در سه دهه فعاليت در وزارت خارجه با کار خبر و ارتباط با رسانه‌ها درگير بوده است، اين را به‌خوبي مي‌دانست. حتي همان ابتداي کار در گفت‌وگويي اين سمت را «شناکردن در يک درياي پرتلاطم» تعبير کرده بود. اکنون حدود دو سال گذشته و مي‌توان گفت که انصافا خوب هم شنا کرده است. شايد بتوان او را نسبت به برخي از سخنگوهاي پيشين وزارت خارجه محافظه‌کار‌‌تر دانست اما همين که تاکنون بدون خطا و گاف، وظايف خود را انجام داده است، يک‌بار ديگر توانمندي‌هاي جامعه زنان را به نمايش گذاشت.
هم او و هم ظريف که او را منصوب کرد به‌خوبي مي‌دانستند که زن‌بودن افخم فشار کار را برايش دوچندان مي‌کند؛ زيرا موفقيت يا عدم موفقيت او علاوه بر خودش به جامعه زنان منتسب شده و همين امر، موافقان و مخالفان توسعه فعاليت‌هاي زنان را ذره‌بين‌به‌دست مي‌کند تا مدام در حال ارزيابي او باشند. بااين‌حال دولت يازدهم که قبل از آن وعده تأسيس وزارتخانه زنان و معرفي وزير زن داده بود بالاخره يک سخنگو و چند معاون زن برگزيد. افخم هم همه توان خود را به کار گرفت و از پس کار برآمد. از آن روزي که گمانه‌زني‌ها براي انتخاب سخنگوي وزارت خارجه شروع شد تاکنون، چندين‌بار افخم خبرساز شده است. بار نخست همان گمانه‌زني‌هايي بود که مخاطب را به جست‌وجو در پيشينه و سوابق کاري‌اش مي‌کشاند. دفعه بعد وقتي بود که خبر ازدواج او با يکي از همکارانش در وزارت خارجه رسيد. سومين بار نيز اوايل امسال بود که هادي سليمان‌پور، رئيس مرکز آموزش و پژوهش‌هاي بين‌المللي وزارت امور خارجه گفته بود: «حضرت آقا، خانم مرضيه افخم را با اسم خطاب و با گرمي با ايشان احوالپرسي کردند و ابراز داشتند از اينکه بانويي با حجاب کامل در محافل خبري، ديپلماتيک وارد شده است، ابراز رضايت دارند».
مسئله سفيرشدن او نيز بار ديگر در روزهاي اخير توجه‌ها را نسبت به او جلب کرده است. در اين دو سال هيچ‌وقت نامش به خاطر يک اشتباه يا حرفي که وزارت خارجه را به دردسر انداخته باشد سر زبان‌ها نيفتاد. گاهي در ميان خبرنگاران از او انتقاد مي‌شد که از محکوم‌کردن‌ها و تکذيب‌کردن‌ها فراتر نمي‌رود اما درعين‌حال همه مي‌دانند که اين رويه بخشي از وظايف سخنگوي وزارت خارجه است. علم به اينکه پيش از او يک زن چنين مسئوليتي را به عهده نگرفته بود نيز سبب مي‌شود که در ارزيابي او کمي منصفانه‌تر عمل شود و عملکردش را با توجه به محدوديت‌هايي که زنان را در برخي عرصه‌ها
کم‌تجربه‌تر کرده است، قضاوت کنيم.
دراين‌مدت حرف از عزل و تغيير او نبوده است و همين گواه خوبي است که روشن کند وزير خارجه و به‌طورکلي دولت يازدهم از انتخاب خود خرسند است. حالا هم که واگذاري اين سمت به فرد ديگري مطرح است با ارتقاي افخم توأم خواهد بود و اين يعني حرکت روبه‌جلوي زنان در عرصه مشاغل ديپلماتيک به‌عنوان حوزه‌اي که تاکنون کمترين فرصت‌ها را به جامعه زنان داده است.
به‌هرحال اکنون نيمي از عمر دولت گذشته است و افخم پيش از قرارگرفتن در قامت سفارت و در کرسي سخنگويي نشان داده که چندمرده حلاج است؛ بنابراين وقت خوبي است که عملکرد او را در اين حوزه ارزيابي کنيم.

علي خرم، سفير سابق در سازمان ملل
نمي‌دانم رسانه‌ها را اقناع کرد يا نه

‌مرضيه افخم بعد از حدود دو سال فعاليت در جايگاه سخنگويي وزارت خارجه قرار است سفير شود و وقت خوبي است که عملکرد او را به‌عنوان نخستين زني که اين سمت را بر عهده گرفت، ارزيابي کنيم. براي اين کار بفرماييد که اساسا چرا اين پست مهم و ويژه است؟
سخنگوي وزارت خارجه يا هر سخنگويي از آن جهت اهميت دارد که برايند همه نظرات موجود در آن سازمان را اعلام مي‌کند. اهميت کار او در زمان مواجهه با رسانه‌ها مشخص مي‌شود. يک سخنگو بايد زماني که با رسانه‌ها روبه‌رو مي‌شود، بتواند از عهده سؤال و جواب برآيد و خبرنگاران و رسانه‌ها را قانع کند. ديده شده که برخي از سخنگو‌ها بسيار زبردست، ماهر و حاضرجواب هستند و مي‌توانند مطالب کلي را که گرفتند به خوبي منتقل کنند؛ يعني اگر لازم نيست توضيح اضافه نمي‌دهند يا مي‌دانند که در کجاها اظهارنظر نکنند. به عبارتي اصلي‌ترين وظيفه سخنگو همين است که مطالب خام را گرفته و با توانايي‌هاي خود طوري ترکيب کند تا مواضع سازمان يا وزارتخانه در بهترين حالت عنوان شده باشد.
‌با اين معيارها عملکرد مرضيه افخم را به‌عنوان نخستين زني که اين سمت را برعهده گرفت، چطور ارزيابي مي‌کنيد؟
من که در وزارت خارجه رفت‌وآمد دارم، نمي‌توانم در اين خصوص خيلي اظهارنظر کنم و رسانه‌ها و کساني که از دورتر با وزارت خارجه ارتباط دارند، بگويند. رسانه‌ها بايد بگويند که در اين دوره دو ساله از مطالبي که افخم اعلام کرده، اقناع شده‌اند يا خير.
‌در دو سال گذشته که او سخنگو بوده است، پيش آمده که مطلبي را اعلام کند و شما به‌عنوان يک کارشناس فکر کنيد که نبايد به اين شکل گفته مي‌شد؟
به نظر من، او در بيان مطالب خوب عمل کرده است اما در مورد اينکه آيا توانسته ديگران را راضي کند يا خير، نظري ندارم. در مورد اينکه او به‌عنوان يک زن براي نخستين‌بار اين سمت را برعهده گرفته است نيز بايد بگويم اين انتخاب نشان‌دهنده رويکرد وزارت خارجه و دولت روحاني نسبت به خانم‌هاست و مشخص مي‌کند که دولت به حضور زنان معتقد است و تلاش مي‌کند زنان در شرايط مساوي با مردان باشند و هر خانمي که توانايي و شايستگي لازم را دارد بتواند در سمت موردنظر قرار گيرد.
‌به نظر شما چرا دولت براي نشان‌دادن اين رويکرد، سخنگويي وزارت خارجه را به يک زن سپرد؛ درحالي‌که مشاغل ديگري در حوزه ديپلماتيک يا ديگر عرصه‌ها وجود داشت؟
در وزارت امور خارجه و در دولت روحاني اين تلاش وجود داشته است تا برخي از مناصب به خانم‌ها داده شود و وقتي که سخنگويي يک وزارتخانه به يک خانم داده شود در نگاه بين‌المللي اثر دارد و به آن توجه مي‌شود.
‌فکر مي‌کنيد اين انتخاب بسترساز رشد حضور زنان در مشاغل ديپلماتيک خواهد بود؟
حتما اين اقدام در آينده بر توانمند‌سازي خانم‌ها اثرگذار است و موجب مي‌شود خانم‌هاي بيشتري مسئوليت‌ها را به عهده بگيرند. درواقع اين انتصاب بيشتر يک پيام داشت و آن اين بود که زنان مي‌توانند وارد صحنه شوند و آن رودربايستي را کنار گذاشته و حتي با رسانه‌هاي داخلي و خارجي مواجه شوند و حرف بزنند.
ضورن نيافتن زنان در بسياري از مشاغل و عرصه‌هاي مديريتي بيش از آنکه به حجب و حيا مربوط باشد، به خاطر وجود موانع مختلفي است که اين اجازه را به آنها نمي‌دهد؛ مثلا در همين دولت انتظار مي‌رفت مشاغلي در حد وزارت به زنان سپرده شود، اما به چند معاونت و يک سخنگو اکتفا شد. حتي برخي انتصاب افخم را يک کار نمايشي براي ندادن سمت‌هاي مهم‌تر به زنان تلقي کردند، نظر شما دراين‌باره چيست؟
همين اندازه که دولت روحاني و ظريف به حضور زنان پرداختند و اين سمت را به يک زن دادند، يعني واکنش‌ها و پيامدهاي احتمالي آن را به جان خريدند و سعي کردند با آن بسازند.
همان وقتي که خانم افخم به ‌عنوان سخنگو منصوب و سمت‌هايي در حد معاونت به خانم‌ها داده شد نيز واکنش‌هاي مختلفي در محافل بود؛ بنابراين فکر مي‌کنم سپردن مشاغل به زنان از سوي دولت را بايد در همين چارچوب ارزيابي کرد و در نظر داشت که دولتي‌ها چقدر تحت فشار هستند. دراين‌صورت، بايد نتيجه گرفت همين چند گام هم ارزشمند است و مي‌تواند مقدمه‌اي باشد براي حضور بيشتر زنان در عرصه‌هاي مختلف.
‌فرستادن او به ‌عنوان سفير به مالزي را نتيجه همين زمينه‌چيني دولت مي‌دانيد؟
بله، تا جايي که مي‌دانم در اين دولت مي‌خواستند که گام‌هاي بيشتري را بردارند، اما به خاطر برخي واکنش‌ها مجبور شدند دست نگه دارند و آرام‌تر حرکت کنند. شايد در دولت بعد زنان بيشتري را در مشاغل ديپلماتيک داشته باشيم؛ زيرا زمينه‌سازي شده و اين اطمينان حاصل شده است که يک خانم مي‌تواند سخنگو، سفير يا... باشد.

-------------------------------------
الهه کولايي، کارشناس روابط بين‌الملل
از مردان سلف خود کم نداشت

‌مرضيه افخم نخستين زني است که سخنگويي وزارت خارجه را به عهده گرفته و اکنون حرف از سفيرشدن او است. شما عملکرد او را در اين سمت چطور ارزيابي مي‌کنيد؟
اخباري که درباره ارتقاي خانم افخم از سمت سخنگوي وزارت امور خارجه به سفير جمهوري اسلامي ايران شنيده مي‌شود درصورت درست‌بودن به‌خوبي نشان‌دهنده موفقيت الگويي است که او در وزارت امور خارجه به نمايش گذاشت و درستي انتخاب ظريف را در گماردن يک زن به سمت سخنگويي وزارت خارجه نشان مي‌دهد. خانم افخم در دوره تصدي اين سمت نشان داد که در ايفاي وظايف سخنگويي و توجيه سياست‌ها و عملکرد وزارت امور خارجه در حوزه‌هاي مختلف کم از مردان سلف خود که اين سمت را پذيرا شده بودند، ندارد.
‌فکر مي‌کنيد که اين موفقيت علاوه بر افخم به ظريف و به‌طور کلي‌تر دولت يازدهم نيز تعلق دارد؟
ظريف جرئت کرد و چنين سمتي را به او سپرد و افخم نيز در دو سال گذشته توانست به‌خوبي اين نقش را ايفا کند و نشان دهد که چنانچه به زنان فرصت رشد در دستگاه اداري و اجرائي کشور داده شود، مي‌توانند براساس مهارت‌هايي که کسب کرده‌اند همانند ديگر افراد در ايفاي اين وظايف توانمند ظاهر شوند.
درواقع اين ناباوري نسبت به توانمندي زنان ميراث قرن‌ها عدم حضور زنان در حوزه‌هاي مختلف فعاليت‌هاي اجتماعي است که جز با ارائه الگوهاي موفق در پرتو شکل‌گيري اراده سياسي رهبران حوزه‌هاي اجرائي، امکان اصلاح پيدا نمي‌کند. بنابراين به نظر مي‌رسد که افخم در اين مدت نشان داد زنان مي‌توانند همانند ديگران در همه حوزه‌هاي فعاليت اجتماعي متناسب با توانمندي‌هاي خود وظايفشان را انجام دهند و اگر امکان رشد آنان در وزارت امورخارجه نيز مانند ديگر دستگاه‌ها فراهم شود، هيچ منعي به لحاظ توانمندي‌هاي انساني در جامعه زنان وجود ندارد و همه وظايف محوله به‌خوبي ايفا خواهد شد.
‌اين تجربه راهگشاي حضور زنان در مشاغل ديپلماتيک خواهد بود؟
بله، به نظر مي‌رسد که اين انتصاب مي‌تواند راهگشاي فعاليت‌ها و حضور زنان در عرصه‌هاي ديگر مانند وزارت امورخارجه و ديگر دستگاه‌ها و نهادها باشد چراکه اگر اين اراده وجود داشته باشد و اجرائي شود، بدون‌شک و با توجه به تجربه دهه‌هاي گذشته، زنان ايراني در حوزه‌هاي مختلف با همه محدوديت‌ها مي‌توانند مهارت‌ها و صلاحيت‌هاي خود را به فعليت برسانند. زنان آمادگي پذيرش مسئوليت‌هاي مختلف تا بالاترين سطوح را به دست آورده‌اند و نبايد از اين فرصت و اين ظرفيت غفلت شود.
‌قرارگرفتن يک خانم در جايگاه سخنگوي وزارت امور خارجه حتما بازتاب مثبتي داشته است و احتمالا زمينه‌ساز گسترش حضور زنان در اين عرصه نيز باشد اما در جامعه زنان برخي اين انتقاد را به دولت يازدهم وارد مي‌دانند که مي‌توانست وزراي زن معرفي کند و سهم بيشتري از دولت را به آنها بدهد. اين گروه از آنجايي که سخنگو تنها بيان‌کننده مواضع رسمي سازمان متبوع خود است، اين سمت را يک سمتي نمايشي مي‌دانند. دراين‌باره نظرتان چيست؟
حضور افخم در پست سخنگويي وزارت امورخارجه به هيچ‌وجه پاسخ‌گوي مطالبه جامعه زنان از رئيس‌جمهور در سپردن پست‌هاي بالاي اجرائي در حد وزارت مانند معاونت‌هاي رياست‌جمهوري نيست. در واقع اين سمت به هيچ‌وجه با انتظارات ما برابري نمي‌کند اما در جايگاه خود في‌نفسه تجربه موفقي بود و با درنظرگرفتن همه انتقادها، ناباوري‌ها و نگراني‌ها افخم نشان داد که يک زن نيز مي‌تواند اين وظيفه را به‌خوبي ايفا کند.

البته اين کارکرد مي‌تواند زمينه‌ساز سپردن مسئوليت‌هاي گوناگون در دستگاه ديپلماسي به زنان باشد تا چهره زن‌ستيزي که از کشور و نظام ترسيم شده و رقيبان و دشمنان بر آن اصرار مي‌ورزند، اصلاح شود.
ظريف به تقاضاي جامعه زنان از دولت روحاني به اين شکل پاسخ داد و البته اين مي‌تواند مقدمه‌اي باشد براي انتخاب زنان به‌عنوان سفرا و در پست‌هاي بالاي سياسي در دستگاه ديپلماسي و نيز نمايندگي‌هاي گوناگون کشور در نهادهاي بين‌المللي تا نشان دهد که زنان ايراني با استفاده از فرصت‌هاي ايجادشده در عرصه‌هاي مختلف، چگونه شايستگي خود را مي‌توانند به نمايش گذارند.
‌فکر مي‌کنيد سفيرشدن افخم و مردبودن سخنگوي بعدي وزارت خارجه، به‌عنوان عدم موفقيت زنان در اين عرصه تعبير مي‌شود؟
انتخاب يک مرد به جاي افخم ضرورتا به معني ناکامي و عدم موفقيت اين تجربه به حساب نمي‌آيد چراکه در همه پست‌هاي اداري و اجرائي کشور، مرتب افراد جابه‌جا مي‌شوند. آنچه مهم است اين است که ملاک جنسيتي از ارزش‌گذاري توانمندي افراد کنار گذاشته شود و معيارهاي علمي و فني مبناي قضاوت در مورد صلاحيت حرفه‌اي شود. اگر در دستگاه ديپلماسي زنان در مسير رشد و ارتقاي اداري قرار گرفته باشند و ما شاهد بهبود موقعيت زنان در دستگاه اداري و اجرائي کشور به‌ويژه در دستگاه ديپلماسي باشيم، صرفا جابه‌جاشدن افخم با يک مرد به عنوان موفق‌نبودن اين تجربه به شمار نمي‌آيد.

----------------------------------
احمد شيرزاد، نماينده پيشين مجلس
بيش از يک سخنگو بود

‌‌قرار است مرضيه افخم بعد از دو سال سخنگويي وزارت خارجه، به‌عنوان سفير راهي مالزي شود، عملکرد او را در اين مدت چطور ارزيابي مي‌کنيد؟

فکر مي‌کنم که مجموعا در اين سمت خيلي موفق بود. خانم افخم جزء کهنه‌کاران وزارت خارجه است و سال‌ها تجربه ديپلماتيک و فعاليت در وزارت خارجه داشته است و انصافا در موضع سخنگويي که کار سختي است، نيز خيلي خوب عمل کرد.
‌چرا کار سختي است؟
به‌دليل اينکه به سياست‌هاي کلي نظام مربوط است و حتي يک جمله موضع‌گيري اشتباه مي‌تواند بازتاب‌هاي منفي در خارج از کشور داشته باشد. به همين خاطر هرکس که در اين سمت باشد، وقتي بخواهد موضع رسمي دولت را اعلام کند بدنش مي‌لرزد.
‌گاهي تصور مي‌شود که اين شغل اهميت چنداني ندارد زيرا آنچه سخنگو مي‌گويد صرفا مواضع سازمان متبوعش است و او در اتخاذ تصميمات نقشي ندارد.
البته ممکن است که برخي هم در چنين سمتي نهايت احتياط را به خرج دهند و هيچ حرفي نزنند. به عبارتي خبرنگاران را دست خالي بفرستند و به گفتن جملات کلي بسنده کنند. از اين لحاظ سخنگوي خوب کسي است که هم حرف بزند، اطلاعات بدهد و خبرنگار را دست خالي روانه نکند و هم همه جوانب احتياط را رعايت کند و موضع صريح نظام را به‌درستي اعلام کند.
‌شما فکر مي‌کنيد افخم در اين سمت غير از محکوم‌کردن و تکذيب‌کردن، خوب عمل کرد؟ منظورم اين است که ريزه‌کاري‌هايي که به آن اشاره کرديد در دوره سخنگويي افخم چطور پرداخته شده است؟
وظيفه سخنگو همين است. او نبايد از خودش تحليل سياسي بگويد. اين اشتباه را نکنيم. زماني ممکن است که کسي را به رسانه‌اي دعوت کنيم و بخواهيم با او بحث کنيم يا تحليل کند بنابراين وظيفه او ارائه تحليل است اما وظيفه سخنگو اين نيست. سخنگو وظيفه دارد که مواضع رسمي دولت‌ها را اعلام کند، به همين دليل طبيعي است که تکذيب‌کردن‌ها و تأييدکردن‌ها يا محکوم‌کردن‌ها بخشي از اين وظيفه است. من فکر مي‌کنم خانم افخم بيش از اينکه يک پيام‌رسان باشد و مواضع را اعلام کند، در اين سمت ظاهر شد و به نظرم خانم موفقي بود و اميدوارم که در سمت سفارت نيز موفق عمل کند.
‌زماني که او منصوب شد برخي مي‌گفتند که سخنگويي وزارت خارجه يک سمت نمايشي و به عبارتي ويترين است، زيرا دولت مي‌توانست زنان را در بخش‌هاي ديگري به کار گيرد که در تصميم‌گيري‌هاي کلان نقش مهم‌تري داشته باشند. نظر شما در اين باره چيست؟
با اين بخش که توقع بيشتري بود موافق هستم. ‌اي کاش که اراده جدي‌تري وجود داشت تا نقش‌هاي بيشتر و بهتري به خانم‌ها داده شود و ‌اي کاش که حساسيت‌ها کمتر بود و دولت در اين زمينه با دست بازتر عمل مي‌کرد، اما با اينکه سخنگويي وزارت خارجه يک سمت نمايشي است؛ موافق نيستم، زيرا سمت خيلي حساسي است. از سوي ديگر فکر مي‌کنم بعضي وقت‌ها برخي از منتقدان که به ظاهر طرفدار حقوق خانم‌ها هستند، کم‌لطفي مي‌کنند؛ يعني اگر سمتي داده شود که نمود و جلوه نداشته باشد، مي‌گويند اينکه معلوم نشد. وقتي هم که جلوه داشته باشد، مي‌گويند ويترين بوده است. به نظرم اين رويکرد درستي نيست و دادن سخنگويي وزارت خارجه به‌عنوان سمتي که هم جلوه مشارکت زنان را داشته باشد و هم اهميت داشته باشد؛ به يک خانم داراي اهميت بود. البته اصلا کافي نيست و حتما بايد سمت‌هاي بيشتري به زنان اختصاص يابد.

جامعه زنان نيز خواستار همين است، براي تحقق اين امر چه چيزي نياز داريم؟

به نظرم، زمان آن رسيده تا در بدنه مديريتي دولتي، شهامت بيشتري براي انتصاب مديران خانم وجود داشته باشد.
مثلا در معاونت‌هاي وزرا، مديران کل و حتي استانداري‌ها لازم است که زنان بيشتري به کار گرفته شوند. ما اکنون مي‌توانيم استانداران خانم داشته باشيم، اما تنها چند فرماندار زن داريم، در حالي که پتانسيل‌ها بيش از اينهاست. نياز به شهامت بيشتر داريم و فراموش نکنيد که حضور زنان در بدنه و رأس نهادهاي دولتي به يک ميزان داراي اهميت است. فرض کنيد که يک خانم وزير شود اما زيرمجموعه او خالي از حضور زنان باشد، روشن است که پاسخ مناسب به مطالبات زنان داده نمي‌شود.
‌يکي از حوزه‌هايي که کمتر در دسترس زنان قرار مي‌گيرد، مشاغل ديپلماتيک است. فکر مي‌کنيد حضور افخم در سمت سخنگويي وزارت خارجه توانست زمينه‌ساز حضور بيشتر زنان در اين بخش باشد؟
خير، قطعا حضور يک سخنگو يا بعدا سفيرکردن او کافي نيست و خيلي‌خيلي کم است. بايد بيش از اينها کار شود، زيرا به صرف افزايش تعداد زنان در اين حوزه‌ها نمي‌توان کار به کسي که تجربه و سابقه کافي و لازم را ندارد، سپرد. براي بسترسازي در جهت استفاده از زنان در مشاغل ديپلماتيک و ديگر عرصه‌ها بايد از همان ابتداي گزينش نيروها به زنان بيشتر توجه کرد. به عبارت ديگر بايد به زناني که با قابليت‌هاي مختلف از دانشگاه فارغ‌التحصيل مي‌شوند، فرصت داد و فکر مي‌کنم که شاهد اين جايگزيني در زمينه‌هاي مختلف هستيم.

با کانال تلگرامي آخرين خبر همراه شويد

https://telegram.me/akharinkhabar

نظر شما

ویدیو مرتبط :
وزارت خارجه