«رویاهای دم صبح» الگوی مناسب برای سیاه بازها/ برای دختران این خانه فکری کنید

خبرگزاری فارس_ علی‌اکبر دهبان: همواره سلطه‌ کشور‌های قدرتمند و پیشرفته از طریق اسلحه و تجهیزات نظامی  بر سر کشور‌های دیگر خصوصاً جهان سومی وجود داشته حال تجهیزات نظامی جای خود را به تصویر و خصوصاً سینما داده است که سلطه آمریکا با هالیوود در کشورهای دیگر نمونه بارز آن است. این کشورها تلاش دارند از این مسیر ضربه‌های خود را بر بدنه جامعه مورد نظر خود وارد کنند و از طریق پدیده سینما که با فرهنگ رابطه مستقیم دارد حکومت کنند.

 در این بین کم نبوند سینماگرانی که بدون نیت Hثار سیاهی ساختند تا درد جامعه خود را نشان دهند اما تنها چهره بد، زشت و تحقیرآمیزی از سرزمین خود به ثبت رساندند که برخی‌شان با تشویق و امتیاز گرفتن از جشنواره‌های خارجی همین کشورها که به دنبال نشان دادن چنین فضای سیاهی از ایران هستند در دفعات بدی با شوق بیشتری در چنین فضایی گام برداشتند. حساب آن ها هم که از همان اول با نیت سیاه‌نمایی و سفارش گرفتن از برخی خارج از ایران سعی بر تخریب چهره مردم و سرزمین‌مان داشتند که دیگر جدا است. از این رو حساسیت‌هایی به حق در این زمینه وجود دارد. چرا که نباید با فاش کردن و برهنه ساختن آنچه که در خانواده خود می‌گذرد از دیگران امتیاز و ترحم پذیرفت. یادش بخیر روزگاری که به دلیل عزت نفس با سیلی صورت‌مان را سرخ نگاه می‌داشتیم.

به هر حال این شرایط دلیل بر عنوان نکردن مشکلات و نقاط سیاهی که در جامعه ما است نمی‌شود.، بلکه شرافت اخلاقی و انسانی ما را بر آن می‌دارد که به اندازه خود گامی هر چند کم در مسیر نشان دادن معضلات جامعه برداریم.

مهرداد اسکویی به عنوان کارگردانی در عرصه مستند  به سراغ سوژه‌ای رفت که پتانسیل سیاه‌نمایی را داشته است اسکویی با رویاهای دم صبح خود صورت‌ فیلمش را با سیلی سرخ نگه داشته است تا تو «مخاطب» فکر کنی به آنچه در اطرافت می‌گذرد.

 

فیلم مستند «رویاهای دم صبح» ساخته مهرداد اسکویی توانست در نهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند «سینما حقیقت» در بخش هایی تندیس‌هایی را از آن خود کند. این کارگردان پیش از این مستند‌های را در ارتباط با مشکلات نوجوانان ساخته بود که «رویاهای دم صبح» در مسیر نگاه کردن به شرایط  زندگی نوجوانان کانون نیز است. در حقیقت اسکویی از سومین اثرس که سه گانه اش را تکمل می‌کرد در سینما حقیقت رونمایی کرد.

مخاطبان در جشنواره سینما حقیقت از این فیلم استقبال خوب و قابل توجهی کردند و برخی نیز فیلم را ایستاده نگاه کردند.

تعارف که نداریم سوژه‌ «رویاهای دم صبح» که ماجرای زندگی نوجوانانی است که در کانون هستند تلخ و سیاه است،  کار از جایی سخت تر می‌شود که مکان سوژه نیز در جایی است که در اذهان عمومی با زندان تفاوتی ندارد، کانون. این یعنی رنگ سیاه دیگری که کارگردان باید با آن دست و پنجه نرم کند. سوژه به همراه مکان زندگی‌اش تلخ و آزاردهنده هستند. اگر این سوژه از جنس زن باشد که دیگر این تلخی و درد دو چندان می‌شود.

 

اسکویی در مستند «رویاهای دم صبح» سوءاستفاده نمی‌کند. مثلاً در برخی از صحنه‌ها با موسیقی می‌توانست اشک مخاطب را در بیاورد به همین راحتی، اما او فکر مخاطب را در گیر می‌کند که این دیگر کار راحتی نیست. انگشت اتهام هم به سمت نهاد و ارگانی نمی‌برد تا خودش را راحت کند بلکه باعث شده تا مخاطب فکر کند کجای کار می‌لنگد که خانواده به سمت متلاشی شدن می‌رود. شخصیت سوژه که دختران هستند دستمایه کارگردان برای نشان دادن خودش نمی‌شوند بلکه آنها را در مسیر نشان دادن علت دردهای شان راهنمایی کرده است. وقتی سوژه «دختران بزه کار کم سن و سال» به مهرداد اسکویی می‌گویند دایی مهرداد بدین معنی است که وی مسیر سختی را طی کرده تا اعتماد و صمیمت خود با آنها را به دست بیاورد که نکته قابل توجه و مهم یک فیلم ساز مستند است.

نورپردازی نقش بسیار مهمی در این سوژه بخصوص دارد. او می‌توانست یک «نوآر» به تمام معنا را تحویل‌مان دهد اما درست خلاف این حرکت کرده نورپردازی امیدوار کننده و بک گراند‌‌هایی سفید و روشن، احساس صحنه تلخ را تلطیف می‌کند او حال ما را به هم نمی‌زند فکرمان را درگیر می‌کند. به طور مثال برف بازی کودکان، ورزش کردن‌شان در حیاط کانون گفتن درد و دل‌های شان که تلخ و سیاه است در شرایطی که با رنگ و نور آن ها را به امید ختم کرده توانسته الگوی مناسبی برای فیلمسازانی باشد که به سراغ نشان دادن شرایط ملتهب جامعه می‌روند اما سیاه‌نمایی می‌کنند می‌توان به این سینماگران پیشنهاد داد الگوی‌تان را از «رویاهای دم صبح» بُرِش بزنید.

دوربین‌اش در بیشتر مواقع جای درستی است. به هر قیمتی نمی‌چرخد، برای دکوپاژش برنامه دارد و این را از تدوین خوب فیلم نیز می‌توان دریافت. در تدوین جای نقاط عطف به درستی قرار گرفته، او قصه نمی‌گوید اما لحظه به لحظه با فاصله‌های مناسب به مخاطب خوراک می‌دهد.

 او در عین نشان دادن تلخی‌های فی ذات سوژه، روابط انسانی و پاک و دوستانه آن‌ها را نشان می‌دهد، او دیوار کثیف و خط خطی و حیات شلوغ و حصار دار را نشان نمی‌دهد دوربین اسکویی به عدالت چرخیده و شرایط مناسب کانون اصلاح تربیت را نیز نشان داده است که البته این نکته مسئله فیلمساز نبوده است. در «رویای‌های دم صبح» کارگردان بوی عید می‌آید او با نشان دادن سال تحویل حسی به فیلم داده تا مخاطب در آخر مستند با حال نزار از سالن فرار نکند و همچنان فکر کند.

اینجا تنها کانون اصلاح و تربیت نیست بلکه خانه‌ایست با چند دختر نوجوان. در و دیوار خانه تمیز است. اتاقی با چند تخت و ملافه های تمیز حیاط این خانه تمیز و پر است از صدا و هیایوی بازی‌های کودکانه دختران نوجوان. در اینجا هر کسی وظیفه‌ای بر عهده دارد. به درد و دل‌های هم گوش می‌دهند با هم همدردی می‌کنند در هنگام خداحافظی و جدایی از هم اشک می‌ریزند معلم‌های مختلفی به آنها آموزش می‌دهند و چه آموزشی برای دختران از عروسک گردانی بهتر؛ این خانه چند دختر خوب نوجوان دارد که به ناچار خ...ل....ا...ف...کرده‌اند. برای دختران این خانه فکری کنید!

انتهای پیام/

 

http://fna.ir/GF7USC

ویدیو مرتبط :
رویاهای دم صبح از مهرداد اسکویی - حامی جو