سنت حسنه‌ای که در ادیان الهی ریشه دارد/ اعمال مستحبی اعتکاف رجبیه

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، «ایام البیض» دارای پیشینه‌ای به قدمت تمام ادیان الهی و آسمانی است. علامه مجلسی در بحارالانوار از اعتکاف حضرت سلیمان(ع) خبر داده است و علامه طباطبایی(ره) نیز در تفسیر المیزان،‌ حضرت مریم(س) را یکی از معتکفان معرفی می‌کند، و علامه حلی(ره) نیز در کتاب تذکره الفقها به مشروعیت این ایام در ادیان پیش تصریح کرده است که «ایام البیض» دارای پیشینه‌ای به قدمت تمام ادیان الهی و آسمانی است.

«ایام» جمع یوم به معنای روز و «بیض» جمع «ابیض» به معنای سفید و درخشان است که به روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه قمری گفته می‌شود، هر چند که به عقیده مسلمانان ایام البیض ماه‌های رجب،‌ شعبان و رمضان دارای فضیلت بیشتر است و در شریعت و فقه اسلام بر اعتکاف سه روز در مسجد جامع برای عبادت خدا و تهذیب نفس اطلاق می‌شود.

درباره اهمیت ایام البیض ماه رجب حضرت پیامبر اکرم(ص) فرمود: هر کس سه روز از وسط ماه رجب (سیزدهم تا پانزدهم) را روزه بدارد و در شب‌هایش به نماز شب قیام کند، از دنیا رحلت نمی‌کند مگر با توبه نصوح؛ امام صادق(ع) فرمود: هر کس ایام ‌البیض ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند متعال به ازای هر روز، ثواب روزه‌داری و شب‌زنده‌داری یک سال را برای او می‌نویسد و او روز قیامت در جایگاه ایمن‌ شدگان از آتش دوزخ خواهد ایستاد.

 

 

از عمده‌ترین اعمال ایام‌البیض اعمال ام داوود است که برای برآمدن حاجات و برطرف شدن گرفتاری‌ها و دفع ظلم ظالمان مؤثر است، با این وجود برای این روزها اعمالی ذکر شده است که در ادامه می‌آید:

*اعمال روز سیزدهم

اول روز از ایام البیض است و ثواب بسیارى براى روزه این روز و دو روز بعد وارد شده و اگر کسى قصد انجام  اعمال ام‌داود را دارد باید این روز را روزه بگیرد و در این روز بنا بر قول مشهور بعد از سى سال از عام الفیل ولادت با سعادت حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در میان کعبه معظمه واقع شده است.

*اعمال شب 15 رجب

شب نیمه ماه رجب، شب شریفى است و در آن انجام چند عمل ذکر شده است:

- غسل

- احیای آن شب به عبادت.

- زیارت امام حسین(ع)، اگر از نزدیک میسر نشد از دور زیارت شود.

- شش رکعت نماز که در شب سیزدهم ذکر شد.

- اقامه 30 رکعت نماز که در هر رکعت «حمد» و ده مرتبه سوره «توحید» قرائت شود، این نماز را سید بن طاووس از حضرت رسول اکرم(ص) نقل کرده است که فضیلت بسیار دارد.

-12 رکعت نماز که هر 2 رکعت به یک سلام ختم می‌شود که در هر رکعت هر یک از سوره‌های «حمد»، «توحید»، «فلق»، «ناس»، «آیة الکرسى» و «قدر» 4 مرتبه قرائت شود و بعد از سلام چهار مرتبه گفته شود: «اَللهُ اَللهُ رَبّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا وَلا اَتَّخِذُ مِنْ دُونِه وَلِیّا» و پس از اتمام نماز، اقامه کننده آن، هر حاجتی که دارد را از خداوند متعال درخواست کند، این نماز را سیّد بن طاووس از امام صادق(ع) روایت کرده است.

 

 

ولی شیخ در مصباح ذکر کرده که داود بن سرحان از حضرت صادق(ع) روایت کرده که ایشان فرمود:

در شب نیمه رجب 12 رکعت نماز اقامه کنید که در هر رکعت «حمد» و سوره یک بار تلاوت شود و پس از اتمام نماز، سوره‌های «حمد» و «معوذتین» (ناس و فلق) و سوره «اخلاص» و «آیة الکرسى» را 4 مرتبه تلاوت می‌کنید و سپس ذکر «سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللهُ وَاللهُ اَکْبَرُ»4 مرتبه گفته شود، پس از آن ذکر «اَللهُ اَللهُ رَبّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا وَ ما شاَّءَ اللهُ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ» گفته شود.

*اعمال روز 15 رجب

این روز، روز مبارکى است و برای آن روز انجام چند عمل توصیه شده است:

- غسل.

-زیارت حضرت امام حسین(ع)، از ابن ابى بصیر نقل شده است که گفت از امام رضا(ع) پرسیدم که در چه ماهی امام حسین(ع) را زیارت کنیم؟، حضرت فرمودند: در نیمه رجب و نیمه شعبان.

- اقامه 4 رکعت نماز که دو تا دو رکعتی خوانده شود و بعد از سلام دست خود را بلند کند و بگوید: «اَللّهُمَّ یا مُذِلَّ کُلِّ جَبّارٍ وَیا مُعِزَّ الْمُؤْمِنینَ اَنْتَ کَهْفى حینَ تُعْیینِى الْمَذاهِبُ وَاَنْتَ بارِئُ خَلْقى رَحْمَةً بى ...... اَسئَلُکَ بِعِزَّتِکَ الَّتِى اسْتَوَیْتَ بِها عَلى عَرْشِکَ فَخَلَقْتَ بِها جَمیعَ خَلْقِکَ فَهُمْ لَکَ مُذْعِنُونَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ»، روایت شده است که هر کسی که غمى دارد اگر این دعا را بخواند خداوند او را از اندوه و غم آسایش بخشد.

*اعمال ام‌داود

-عمل ام‌داود که عمده اعمال این روز است و براى برآمدن حاجات و برطرف شدن غصه‌ها و دفع ظلم ظالمان مؤثر است و کیفیت آن بنا بر آنچه در مصباح شیخ است آن است که وقتی که فردی بخواهد این عمل را بجا آورد، روز سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم را روزه بگیرد. و در روز پانزدهم نزدیک ظهر غسل کند و وقت زوال ظهر، نماز ظهر و عصر را به جا آورد، در حالتی که رکوع و سجودشان را نیکو انجام دهد و در مکانی خلوت قرار بگیرد که چیزى او را مشغول نسازد و کسی با او سخن نگوید.
وقتی نماز به اتمام رسید رو به قبله بنشیند، و 100 مرتبه سوره «حمد»، 100 مرتبه سوره «اخلاص»، و 10 مرتبه «آیة الکرسى» را قرائت کند، سپس سوره‌های «انعام»، «بنى‌اسرائیل»، «کهف»، «لقمان»، «یس»، «صافّات»، «فصلت»، «شورا»، «دخان»، «فتح»، «واقعه»، «ملک»، «قلم»، «انشقاق» و تا آخر قرآن را قرائت کند و پس از اتمام در حالی که رو به قبله است دعای ذیل را نجوا کند.

«صَدَقَ اللهُ الْعَظیمُ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ ذُو الْجَلالِ وَالاِْکْرامِ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَلیمُ الْکَریمُ الَّذى لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَىْءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ الْبَصیرُ الْخَبیرُ شَهِدَ اللهُ اَنَّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ وَالْمَلاَّئِکَةُ وَ اُولوُا الْعِلْمِ قاَّئِماً بِالْقِسْطِ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ وَبَلَّغَتْ رُسُلُهُ الْکِرامُ وَ اَنَا عَلى ذلِکَ مِنَ الشّاهِدین ...... صَعْبٍ وَ تُسَهِّلَ لى کُلَّ عَسَیرٍ وَ تُخْرِسَ عَنّى کُلَّ ناطِقٍ بِشَرٍّ وَ تَکُفَّ عَنّى کُلَّ باغٍ وَ تَکْبِتَ عَنّى کُلَّ عَدُوٍّ لى وَ حاسِدٍ وَ تَمْنَعَ مِنّى کُلَّ ظالِمٍ وَ تَکْفِیَنى کُلَّ عاَّئِقٍ یَحُولُ بَیْنى وَ بَیْنَ حاجَتى وَ یُحاوِلُ اَنْ یُفَرِّقَ بَیْنى وَ بَیْنَ طاعَتِکَ وَ یُثَبِّطَنى عَنْ عِبادَتِکَ یا مَنْ اَلْجَمَ الْجِنَّ الْمُتَمَرِّدینَ وَقَهَرَ عُتاةَ الشَّیاطینِ وَذَلَّ رِقابَ الْمُتَجَبِّرینَ وَرَدَّ کَیْدَ الْمُتَسَلِّطین عَنِ الْمُسْتَضْعَفینَ اَسئَلُکَ بِقُدْرَتِکَ عَلى ما تَشاَّءُ وَ تَسْهیلِکَ لِما تَشاَّءُ کَیْفَ تَشاَّءُ اَنْ تَجْعَلَ قَضاَّءَ حاجَتى فیما تَشاَّءُ».

پس از نجوا کردن این دعا، فرد به سجده رود و دو طرف صورت خود را بر روی زمین و خاک بگذارد و بگوید: «اَللّهُمَّ لَکَ سَجَدْتُ وَ بِکَ امَنْتُ فَارْحَمْ ذُلّى وَفاقَتى وَاجْتِهادى وَ تَضَرُّعى وَ مَسْکَنَتى وَ فَقْرى اِلَیْکَ یا رَبِّ».

توصیه شده است که در سجده اشک ریخته شود، حتی به اندازه سر سوزنی که این علامت استجابت دعاست.

انتهای ‍پیام/

ویدیو مرتبط :
ریشه تفرقه در پیروان ادیان الهی