دولت ۸ میلیارد دلار عدم‌النفع عوارض در مناطق آزاد داشته است

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، تاکنون 24 منطقه آزاد، ویژه اقتصادی، بازارچه مرزی و گذرگاه‌های کوله‌بری مرزی ایجاد شده است که از پرداخت عوارض مالیات معاف شده‌اند و سالانه به میزان 8 میلیارد دلار درآمدی که می‌توانست از محل واردات قانونی نصیب دولت شود، به واسطه تخصیص و معافیت مالیات و عوارض در این مناطق نصیب صندوق بیت‌المال نمی‌شود.

ارزش واردات در سال گذشته از محل مناطق آزاد تجاری 5 میلیارد دلار بوده است که تنها 3 میلیارد دلار آن ترخیص شده و بقیه 2.1 میلیارد دلار کالاهای وارد شده به مناطق آزاد از طریق مسافری 1.2 میلیارد دلار، به روش سهمیه ملوانی 570 میلیون دلار از طریق پست 50 میلیون دلار و از طریق تعاونی‌های مرزنشینان یک میلیارد دلار و از معابر مرزی یا کوله‌بری 1.3 میلیارد دلار تخصیص و معافیت و یا عدم پرداخت بوده است که در مجموع 8 میلیارد دلار عدم النفع دولت در قالب معافیت‌ از مالیات و عوارض در این جایگاه‌های واردات روی داده است.

در حالی که هدف از ایجاد مناطق آزاد تجاری و یا ویژه این بوده است که سهولت سرمایه‌گذاری انجام شده و سرمایه‌گذاران خارجی با استفاده از معافیت‌های مالیاتی و عوارض تشویق به سرمایه‌گذاری مشترک در داخل جغرافیای کشور شوند، اما در عمل این مناطق آزاد تجاری و یا ویژه اقتصادی به دروازه‌ای برای واردات کالاهای بنجل و یا حتی قاچاق شده‌اند.

دولت هم اکنون لایحه ایجاد 7 منطقه جدید آزاد تجاری در مناطق مهران، اردبیل، بانه، اینچه برون، سیستان، بوشهر و جاسک را به مجلس ارائه کرده است که بعد از ارائه این لایحه به مجلس و همچنین لایحه ایجاد 11 منطقه ویژه اقتصادی ارائه کرد که با توجه به نزدیک بودن به انتخابات این درخواست 11 منطقه ویژه به 70 منطقه اضافه شد اما در صحن مجلس قرار شد، بررسی شود که توکلی نماینده تهران ایرادی به آن وارد کرد که پیشنهاد نمایندگان برای ایجاد مناطق جدید بار مالی دارد و طبق قانون اساسی مجلس نمی ‌تواند طرحی که بار مالی دارد برای دولت داشته باشد.

بر این اساس این لایحه به کمیسیون اقتصادی برگشت داده شد و در آنجا اکبر ترکان رئیس مناطق آزاد و ویژه تجاری حاضر شده و در نهایت تصمیم گرفتند لایحه ایجاد 70 منطقه آزاد و ویژه اقتصادی به مجلس ارائه شود.

بعد از این مسئله در جلسه بعدی مجلس به ریاست باهنر این لایحه در دستور کار قرار گرفت که باهنر آن را خلاف قانون برنامه پنجم اعلام کرد و گفت: برای تصویب این لایحه نیاز به رأی دو سوم نمایندگان مجلس است که این لایحه رأی نیاورد و بعد از آن لایحه برای بررسی بیشتر و با پیشنهاد ابوترابی به هیأت رئیسه مجلس برگشت داده شد و قرار است این لایحه در روز یکشنبه این هفته در مجلس دوباره بررسی شود، اما مشکلاتی که مناطق آزاد کنونی مجلس دارند، این است که علاوه بر مشکلات اقتصادی که به دروازه واردات کالا به جای محلی برای تولید و سرمایه‌گذاری در صنایعی مانند کشتی‌سازی و یا با فناوری پیشرفته تبدیل شوند، اما این مناطق تبدیل به محل واردات شده و از نظر فرهنگی نیز به محلی برای خوشگذرانی پولداران تبدیل شده است.

براساس قانون در 14 بندر کشور بین 10 تا 25 درصد معافیت عوارض گمرکی قرار داده شده است که حاصل جمع این معافیت‌ها سالانه بیش از یک میلیارد و 50 میلیون دلار عدم النفع برای دولت ایجاد می‌شود، از محل واردات پیله‌وری 70 میلیون دلار، از محل تعرفه ترجیحی 682 میلیون دلار با 9 کشور معافیت ایجاد شود و در مجموع معافیت‌های تجاری در مناطق آزاد، ویژه و مرزنشینان 8 میلیارد و 22 میلیون دلار در سال برآورد شده است.

طبق بررسی‌ها در سال 91 صادرات از مناطق آزاد 547 میلیون دلار و واردات 310 میلیون دلار که این رقم در سال 92 به 124 میلیون دلار صادرات و 132 میلیون دلار واردات تغییر پیدا کرده است و یکی از کانال‌های قاچاق سیگار به داخل کشور مناطق آزاد بوده‌اند.

با توجه به اینکه ایجاد یک امتیاز از سوی دولت مانند مناطق آزاد تجاری قابلیت برچیدن ندارد بنابراین باید در ایجاد مناطق جدید تجاری و اقتصادی دقت بیشتری صورت گیرد که اگر امتیازی به یک منطقه داده می‌شود، این امتیاز ماندگار خواهد شد.

به عنوان مثال در منطقه آزاد قشم که از سال 69 راه‌اندازی شد قرار بود، اشتغال ساکنان بومی انجام شده و به واسطه سرمایه‌گذاری، این بزرگترین جزیره کشور آباد شود، اما میزان بیکاری در این جزیره از 5 به 8.5 درصد اضافه شده است.

در ایجاد مناطق آزاد جدید تجاری باید علاوه بر منافع بومی و محلی منافع ملی  نیز در نظر گرفته شود همچین مشکلات فعلی مناطق آزاد باید در نظر گرفته شود تا این مناطق به سکوی واردات تبدیل نشود.

انتهای پیام/ب

http://fna.ir/EDGGQ6

ویدیو مرتبط :
ماجرای چهار برابر شدن سه روزه قیمت دلار در دولت هاشمی/دولت سازندگی: به هر حال سیاست تعدیل ایجاب می كند عده