انتقاد بابایی از کتاب‌سازی‌ها در ادبیات دفاع مقدس: ضرب‌الاجل‌ها مانع از حرکت قلم‌ها می‌شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب‌های دفاع مقدس در بازار کتاب ایران همواره یکی از پرمخاطب‌ترین آثار در میان اقشار مختلف جامعه بوده‌اند. در این میان سهم بیشتری از میزان مخاطب عام به سمت کتاب‌هایی است که در ژانر خاطرات نوشته شده‌اند که برای آن هم می‌توان دلایل مختلفی از جمله تبلیغات بیشتر نسبت به دیگر آثار، ایجاد حس همذات‌پنداری میان مخاطب با شخصیت اصلی این دسته از آثار و ... یاد کرد.

هرچند در نظر برخی ادبیات دفاع مقدس پاسخگوی نیاز و علاقه مخاطب امروز نیست، اما آمار پرفروش‌های کتاب در سال‌های اخیر حکایتی غیر این دارد. بازار گرم کتاب‌های دفاع مقدس در سال‌های اخیر علاوه بر اینکه انگیزه‌ای شده برای نویسندگان و فعالان این حوزه، تنور برخی از فرصت‌طلبان را که به نام ناشر و یا نویسنده فعالیت می‌کنند، نیز گرم کرده است. در سال‌های گذشته همزمان با رغبت عمومی به سمت  این کتاب‌ها، تعدادی از فعالان عرصه کتاب نیز بر آن شده‌اند تا از این فرصت استفاده و یا به عبارتی سوء استفاده کنند و با چاپ کتاب به هر قیمتی دستی بر این آتش داشته باشند.

گلعلی بابایی، نویسنده و پژوهشگر حوزه ادبیات دفاع مقدس، در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به این روند می‌گوید: من گاهی، به ویژه در کنگره‌هایی که برای بزرگداشت شهدا برگزار می‌شود، با این موضوع برخورد کرده‌ام. متأسفانه این موضوع وجود دارد که شورای برنامه‌ریزی برخی از کنگره‌ها در بازه زمانی کوتاهی چاپ 100 کتاب درباره شهدا و دفاع مقدس را تصویب می‌کنند؛ بدون اینکه به این بیندیشند که ساز و کار این کتاب‌ها به چه صورت است و چه نویسنده‌ای باید کار نگارش این آثار را برعهده داشته باشد.

وی ادامه می‌دهد: متأسفانه  در این نوع موارد، کیفیت فدای کمیت می‌شود. باید آنهایی که دست اندر کار کنگره‌ها هستند، دقت بیشتری به این امر داشته باشند. نگویند که باید این تعداد کتاب داشته باشیم، بلکه به این بیندیشند که کتابی چاپ کنند که توان رقابت در بازار را داشته باشد. این نباشد که کتابی چاپ شود که به صورت رایگان در اختیار مخاطب قرار بگیرد. این یکی از معضلاتی است که در حوزه ادبیات دفاع مقدس دیده می‌شود.

این نویسنده حوزه دفاع مقدس با تأکید بر انجام مطالعات دقیق و تحقیقات وسیع درباره شهدا برای نگارش یک اثر می‌گوید: هرگاه بخواهیم درباره شهیدی مطلب بنویسیم، باید تحقیقات جامع انجام دهیم. تحقیقات جامع نیز در طول دو تا سه ماه آماده نمی‌شود. چگونه می‌توان درباره شهیدی که در زمان شهادت 20 یا 30 سال داشته، طی زمان کوتاهی مطلب دقیق و جامع جمع‌آوری کرد؟ قطعاً با این شیوه، کتابی ناقص تحویل مخاطب داده می‌شود و وقتی مخاطب با کتاب مواجه می‌شود، تازه می‌بیند که زمین تا آسمان با آنچه که از کتاب انتظار داشت، متفاوت است.

بابایی با بیان اینکه از سفارش‌دهندگان این کتاب‌ها می‌خواهیم که این قید و بندها را برای نویسندگان قائل نباشند، ادامه می‌دهد: البته هستند نویسندگانی که نسبت به کاری که می‌خواهند انجام دهند، حساسیت به خرج می‌دهند و قردادی با این ناشران امضا نمی‌کنند. معتقدند که محدودیت زمانی برایشان اجباری است که قلمشان به پیش نمی‌رود؛ شاید بتوانند کمتر از زمان تعیین‌شده توسط ناشران کتاب را به اتمام برسانند، اما ضرب‌الاجل‌هایی که به میان می‌آید، کار را با مشکل همراه می‌کند.

وی با بیان اینکه نگارش این قبیل کارها مصداقی از کتابسازی در حوزه ادبیات دفاع مقدس است، می‌گوید: البته با این تفاوت که سفارش‌دهنده با نیت کتاب‌سازی وارد این حوزه نمی‌شود، بلکه او تصمیم دارد که کاری در حوزه دفاع مقدس و شهید انجام دهد، اما ناخواسته وارد این میدان می‌شود. نه تنها هدف اصلی‌اش برآورده نمی‌شود، بلکه نتیجه عکس نیز دریافت می‌کند.

انتهای پیام/