مهدوی:جشنواره سی و یکم یک میهمانی خانوادگی بزرگ بود/ ستایشگر:نه تنها بزرگان را نیاوردیم که جوان‌ها را هم نابود کردیم

به گزارش خبرنگار موسیقی خبرگزاری فارس، پنجمین نشست از سلسله‌ گفتمان ضرب  اصول با موضوع نقد و بررسی جشنواره موسیقی فجر عصر امروز با حضور کیوان ساکت، هوشنگ کامکار، مانی جعفرزاده، رضا مهدوی و امیرعباس ستایشگر برگزار شد.

نوربخش حاضر به شرکت در جلسه نقد نشد

رضا مهدوی مجری این مراسم در ابتدا ضمن اشاره به فعالیت‌های گفتمان ضرب اصول در سال گذشته گفت: تقریباً یک سال قبل سلسله جلسات گفتمان ضرب اصول برگزار شد. گفتمانی که بنا داشته و دارد تا فضایی آزادانه را برای فراهم کردن بستر گفت‌وگو در میان اهالی موسیقی را فراهم کند همانطور که از ابتدای تشکیل این جلسات تأکید کردیم باید گفت که گفتمان ضرب اصول بدون وابستگی به هیچ گروه و یا جناحی کار خود را آغاز کرده و دنبال می‌کند.

وی افزود:‌ «اگر مدیران مسئولان ما یاد بگیرند که نقدها را بپذیرند بسیاری از مشکلات کشور ما قابل حل خواهد بود. متأسفانه به خاطر عدم پذیرش نقد موسیقی در ایران تبدیل به یک غده چرکین شده است که هر روز شاهد اتفاقات عجیبی در آن هستیم. این نکته را هم باید عنوان کنم که گفتمان ضرب اصول تنها وظیفه طرح موضوع را به عهده دارد. بسیاری از اهالی موسیقی از ما می‌‌خواهند موضوعات را پیگیری کنیم و یا نامه‌نگاری انجام دهیم. اما هدف اصلی ما فقط طرح موضوع است. ما انتظار داشتیم آقای نوربخش که مدیریت جشنواره قبل را برعهده داشتند در این جلسه حضور داشته باشند. نشست نقد و برسی جشنواره هم بنا بود 10 روز بعد از این رویداد موسیقایی برگزار شود. اما آقای نوربخش از ما خواستن تا آماده شدن کامل این جلسه را به عقب بیندازیم در فروردین‌ماه برگزار کنیم اما در فروردین‌ماه نیز حاضر به شرکت در این جلسه نشدند و دیگر پاسخ تماس‌های ما را ندادند و به خاطر همین است که امروز طرف مقابل که باید حضور داشته باشد از عملکردش دفاع کند غایب است.»

جشنواره موسیقی فجر یک میهمانی خانوادگی بزرگ بود

مهدوی ادامه داد: «امروز 30 سال از زمان برگزاری اولین جشنواره گذشته و ما باید جنبه‌های مختلف آن را بررسی کنیم. جشنواره موسیقی فجر از سال 1364 برگزار شده که اتفاقاً طی این سال‌ها بزرگان موسیقی کشور هم در آن حضور داشته‌اند. سؤالات زیادی در خصوص این دوره از جشنواره قابل طرح است. سؤالاتی چون اینکه آیا معاونت هنری چنین ریسکی را خواهد کرد و در سال بعد هم همه اختیارات را به یک نفر خواهد سپرد یا خیر. اما نکته‌‌ای که به جرأت می‌توان گفت این است که جشنواره موسیقی فجر برای هیچ‌یک از مدیران پشت‌میز نشین نیست و جشنواره موسیقی متعلق به اهالی موسیقی است و همه خانواده موسیقی حق دارند که در آن شرکت کنند. در ایام برگزاری این جشنواره و دوران پس از آن در برخی محافل گفته شد که جشنواره موسیقی فجر در واقع یک میهمانی خانوادگی بزرگ است و طیف گسترده‌ای از جوانان کشور که باید در جشنواره حضور پیدا می‌کردند غایب بودند. همچنان جامعه ما نقدپذیر نیست ما حرف از اتاق شیشه‌ای می‌زنیم و سر بزنگاه هم پاسخگو نیستیم.»

جشنواره‌ای که دبیر داشته چطور برایش مدیر انتخاب می‌شود

امیرعباس ستایشگر در ادامه این نشست ضمن اشاره به انتخاب حسن ریاحی به عنوان دبیر جشنواره گفت: «در اختتامیه دوره سی‌ام جناب ریاحی به عنوان دبیر دوره بعد معرفی شدند و این یک روال همیشگی بوده است. اما شش ماه پس از این اتفاق معاونت امور هنری وزارت ارشاد به ناگاه حکم آقای نوربخش به عنوان مدیر جشنواره را می‌زند. جشنواره‌ای که دبیر داشته چطور برایش مدیر انتخاب می‌شود ضمن اینکه در تمامی ادوار گذشته جشنواره مدیرکل دفتر موسیقی ریاست جشنواره را برعهده داشته است.»

وی افزود: «بی‌خبری جناب ریاحی از این اتفاق آنجایی محرز شد که ایشان طی مصاحبه‌ای اعلام کردند که اطلاعی در این باره ندارد و طی روزهای آینده مسائل را بازگو می‌کند. فعالیت‌های جشنواره سی و یکم در واقع با تخریب دوره‌های قبل این رویداد توسط مدیر جشنواره آغاز شد. ایشان اعلام کردند بخش‌های نسلی دیگر و استعدادهای درخشان جشنواره برای امداد مالی می‌‌آمدند برای من این موضوع بسیار جالب بود آیا هر مدیری که به جشنواره می‌آید اختیاراتی در این حد دارد که چند بخش را حذف بکند، لوگوی جشنواره را عوض بکند و...، آیا هر مدیری که می‌آید باید براساس یک آیین‌نامه مصوب عمل بکند یا خیر.»

نه تنها بزرگان را نیاوردیم که جوان‌های موسیقی‌مان را هم نابود کردیم

ستایشگر ادامه داد: «چرا ما شفاف نیستیم گفته بودن ما بزرگان را به جشنواره می‌آوریم بزرگان موسیقی ما مگر امثال شجریان، علیزاده، کلهر، ناظری و طلایی نیستند. همین موضوع بیانگر این است که نتوانستند بزرگان را به جشنواره بیاورند. جشنواره موسیقی فجر جای کسب درآمد نیست وظیفه جشنواره موسیقی فجر الگوسازی و با آن نمی‌توان تجارت کرد. ما به راحتی در این دوره از جشنواره نه تنها بزرگان را نیاوردیم که جوان‌های موسیقی‌مان را هم نابود کردیم».

ریاحی نباید وجه‌المصالحه مدیریتی می‌شد

رضا مهدوی نیز در خصوص مسائلی که پیرامون حضور حسن ریاحی در جشنواره موسیقی فجر مطرح شد، گفت: «در سه روز اول جشنواره آقای ریاحی حضور پیدا نکردند و وقتی هم که آمدند طی مصاحبه‌هایی که انجام شد منکر فعالیت‌های دوره‌های گذشته که خودشان مسئول بودند، شدند. به اعتقاد من شخصیت والایی مثل آقای ریاحی نباید وجه‌المصالحه مدیریتی می‌شد. اما متأسفانه ایشان هم در این رابطه هیچگاه شفاف صحبت نکردند.»

مانی‌ جفعرزاده نیز در این نشست گفت: نوع اندیشه محفلی و دورهمی اصولاً به یک تفکر رایج در گفتمان هنری و سیاسی کشور تبدیل شده است. این اتفاق را می‌توان به وضوح در داوری جشنواره و نتایج آن دید. اولین سؤالی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که اصولاً برگزاری داوری در جشنواره‌های معتبر بر چه مبنایی است. جشنواره‌ها معمولاً در قسمت اجراها داوری می‌شوند و نه آلبوم‌های موسیقی که معمولاً هم تعداد داوران فستیوال‌ها فرد است و از عدد 9 هم تجاوز نمی‌کند. البته جایزه دادن به آلبوم‌ها در طول یک سال فی‌ نفسه اتفاق خوبی است. اما ما باید سازوکار داوری را ابتدا مشخص کنیم اینکه آیا ما قصد داریم به سبک و سیاق داوران آثار را قضاوت کنیم یا می‌خواهیم به شکل آکادمیک و علمی آثار را بررسی کنیم.»

رسیدن به یک منطق داوری بین 82 نفر بسیار دشوار است

وی افزود: هیأت داوران این دوره مجموعاً 82 نفر بوده‌اند مسلماً رسیدن به یک منطق داوری بین 82 نفر بسیار دشوار است. اما باید دید این آثار برچه اساسی برای داوری انتخاب شده‌اند. در اساسنامه‌ای که در این خصوص جشنواره موسیقی فجر منتشر کرده آثار در سه مرحله داوری شد‌ه‌اند. اول یک گروه کارشناسی متشکل از دانشجویان موسیقی، دوم کارشناسانی که به صورت اجمالی آثار را بررسی کردند و سوم گروهی که به صورت تخصصی به آثار امتیاز دادند. به غیر از این سه مورد هیچ توضیح دیگری درباره سازوکار داوری داده نشده است. اینکه گفته شده گروهی به صورت اجمالی آثار را بررسی کردند دقیقاً یعنی چه، اما نکته جالب‌تر این است که در بخشی از اساسنامه داوری عنوان شده بود که حداقل 45 ثانیه از قطعات آلبوم باید شنیده شود. بگذاریم یک مثال در این ارتباط بزنیم فرض کنید کانچلی که مهم‌ترین آهنگساز زنده دنیا است یکی از آثار معروفش را به جشنواره ارسال کرده اثری که 45 ثانیه اول آن فقط از یک سری نت‌های کشیده شده استفاده شده است ولی اگر اثر کانچلی در جشنواره بررسی می‌شد در همان ابتدا حذف می‌شد. موضوع بعدی بازه زمانی انتخاب شده برای بررسی آثار است.»

جعفرزاده در ادامه با اشاره به بازه زمانی انتخاب شده برای آثار گفت: «آلبوم برگزیده این دوره در بازه زمانی 2 سال گذشته منتشر شده بود و این‌ سؤال‌برانگیز است اما آقای نوربخش طی مصاحبه‌ای در این باره این توضیح را می‌دهد که اگر می‌خواستیم بازه زمانی یک ساله را انتخاب کنیم آثار برای داوری به حدنصاب نمی‌رسید این استدلال به شخصه برای من قابل پذیرش نیست می‌توان آثار کمتری را بررسی کرد اتفاقاً در همه جشنواره‌ها سازوکار داوری به گونه‌ای تبیین می‌شود که آثار کمتری در مرحله نهایی پذیرفته شوند تا داوری‌ها بهتر انجام شود».

این آهنگساز تأکید کرد: «آقای نوربخش در جایی عنوان کرده بودند که جشنواره جای موسیقی مظلوم نیست. با توجه به گروه‌هایی که در جشنواره شرکت کردند می‌توان گفت که منظور ایشان موسیقی جدی بوده است من هیچ خصومتی با آثار تجاری ندارم اما به اعتقاد من جشنواره کارش این است بخشی از موسیقی را وارد کند که امکان رقابت با موسیقایی‌های تجاری را ندارد.»

دولت می‌تواند به راحتی جشنواره سال بعد را به سایت موسیقی ما واگذار کند

رضا مهدوی در ادامه این نشست گفت:‌ جشنواره موسیقی فجر به نوعی کپی‌برداری از جشن موسیقی ما بود. دو

ویدیو مرتبط :
آنونس جشنواره سی و یکم فیلم فجر