دختــران انتـظـار؛ره پدیده بالا رفتن سن ازدواج دختران ایرانی و افــــزایش آمــــار تجــــردشــــان به نسبـــت پســــران

دختــران انتـظـار؛ره پدیده بالا رفتن سن ازدواج دختران ایرانی و افــــزایش آمــــار تجــــردشــــان به نسبـــت پســــران

خراسان/ یک آدم تنها را تصور کنید که معمولا یک مدرکِ تحصیلی معقول و یک شغل ساده و آبرومند دارد. در کنار خانواده زندگی می کند و تک و توک دوستانی هم دارد. بیشتر دوستانش، چندین سال است ازدواج کرده و حتی مادر شده اند. اما او به هر دلیل که در بیشتر مواقع انتخاب خودش است، هنوز طعم ازدواج و مادر شدن را نچشیده و کم کم دارد دیر می شود. آدمی که با وجود محبت خانواده و اطرافیان، گاهی آرزو می کند کاش همسری بود که محرمِ درددل ها و مرهم تنهایی هایش بود. دختری که عدد شمع های روی کیک تولدش، از سی گذشته و خانواده و فامیل، در هر جشن عروسی، برایش آرزو می کنند: «ان شاءا... عروس بعدی تویی!» یک آدم تنها که علیرغم موفقیت های تحصیلی و حرفه ای، برای فراموش کردن تنهایی اش، خودش را آنقدر مشغول کرده که هشت شب خوابش می برد یا آنقدر بیکار است که گاهی تا نیمه شب تصاویر شاد و خوش رنگ و لعاب بچه های دوست و آشنا را در اینستاگرام، بالا و پایین می کند، اما همه این ها باعث نمی شود از اولویت هایش که شاید وسواس گونه هم باشد کوتاه بیاید و به ازدواج با آدمی که مطابق ایده آل هایش نیست، تن بدهد. دختری که اصلا شاید خودش تنهایی را «انتخاب» کرده یا حالا که پیش آمده، با آن کنار آمده باشد، اما جامعه مدام به او تلقین می کند: «یک جای کار می لنگد و زندگی اش، نصفه مانده است»؛ دخترانی که سن معمول ازدواج را رد کرده اند و بنا به آمارهای اعلام شده در سال 93 توسط مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور، تعدادشان به سه برابر مردان مجرد رسیده است. البته اعلام این آمار و به صدا درآمدن زنگ خطر نباید زمینه را برای ازدواج ناآگاهانه آماده کند. امروز قرار است درباره جزئیات پدیده مهم بالا رفتن سن ازدواج دختران ایرانی حرف بزنیم. با ما باشید.

یک زنگ خطر جدی!
از «زیبای» سریال شمعدونی و «فریده» سریال بزنگاه تا «سوسن» مجموعه خوب، بد، زشت و مهرنوش سریال «همه چیز آنجاست»، هریک به نوعی یا در تکاپوی یافتن همسر بودند یا حاضر بودند تحت هر شرایطی حتی با مردی هم سن و سال پدرشان، ازدواج کنند. فارغ از رسانه ملی، دوز بالایی از طنز فضای مجازی هم بر پایه شوخی با حال و هوای دخترانِ پر سن و سالِ در انتظار ازدواج شکل می گیرد؛ تصویر و تعریف نادرستی که بیش از هر چیز، نشان از نگاه سطحی و ساده انگارانه اجتماع به پدیده دختران مجرد دارد. هر چند مروری گذرا بر وضعیت جامعه، نشان می دهد عدم تمایل به ازدواج، حداقل به سبک نسل های قبل، تنها مختص دختران نیست و چه بسا پسران بی شماری که برای سر و سامان گرفتن شان موانع فرهنگی، اجتماعی یا اقتصادی، دست و پای آنان را بسته است. به هر حال در سال های گذشته آمار تجرد دختران بیش از پسران بوده است؛ چندی پیش سازمان ثبت احوال کشور درباره افزایش تجرد قطعی دختران ایرانی هشدار داد و سال گذشته هم زنگ خطر برای تجرد قطعی نزدیک به یک میلیون دختر ایرانی به صدا درآمد. به گفته علی اکبر محزون، مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور در گفت و گو با خراسان: «در حال حاضر سن متعارف ازدواج دختران و پسران در ایران بین 15 تا 29 سال برای دختران و 25 تا 34 سال برای پسران تعریف شده است و با این توصیف، هم اکنون تعداد دختران مجرد آماده ازدواج کشور، شش و نیم میلیون نفر و تعداد پسران مجرد، پنج میلیون نفر است که این، نشان دهنده آمار بالای دختران مجرد به نسبت پسران است.» محزون به آمار مربوط به افرادی که در خطر تجرد قطعی قرار گرفته اند و در طیف سنی بعد از ۳۴ سال برای آقایان و پس از ۲۹ سال برای خانم ها تا سن ۵۰ سالگی قرار دارند اشاره کرده است و گفته: «تعداد ۳۲۰ هزار نفر از آقایان از سن متعارف ازدواج در کشور عبور کرده و در معرض خطر ورود به سن تجرد قطعی قرار دارند. ۹۸۰ هزار خانم نیز از 29 سال گذشته اند و اینگونه، خانم ها تقریبا ۳ برابر بیشتر نسبت به آقایان در معرض خطر تجرد قطعی قرار دارند.» مسئله ای که کارشناسان، از آن با عنوان «هشدار»، «بحران» و «زنگ خطر جدی» یاد می کنند که باید هر چه زودتر برای آن چاره ای اندیشید. صرف نظر از آثار سوء اجتماعی که پدیده افزایش تجرد دختران به دنبال دارد، تبعات جمعیتی این موضوع هم نگران کننده است. کمترین تأثیر این پدیده، بر هم خوردن تعادل هرم جمعیتی کشور و در نتیجه، بروز شکل جدیدی از چالش های اجتماعی است. اگر پای حرف ها و درددل های این دسته از دختران بنشینیم، با دلایل متنوع و متفاوتی که زمینه ساز تجرد و تنهایی شان شده، رو به رو می شویم. از مسائل و مشکلات خانوادگی تا شکست های عاطفی؛ از ایده آل گرایی تا انزوا و محدودیت روابط اجتماعی. به هر حال، خواسته یا ناخواسته، جامعه امروزِ ما با پدیده «تجرد دختران پر سن و سال» رو به روست و به عقیده روانشناسان و جامعه شناسان، شاید تنها راه برون رفت از این بحران، «تغییر نگاه» جوانان و خانواده ها به مقوله «انتخاب شریک زندگی» و «شرایط ازدواج» باشد.

دختران مجرد درباره دلایل تجردشان حرف می زنند:
از ایده آل هایم کوتاه نمی آیم
وقتی می خواهیم درباره بالا رفتن سن ازدواج دختران، عدم تمایلشان به ازدواج و افزایش آمار دختران مجرد حرف بزنیم، ضروری است که پای حرف های این دختران بنشینیم و حداقل، برخی از دلایلشان را بشنویم. مطلب پیش رو، حاصل گفت و گوی ما با برخی دختران مجردی است که حاضر شدند از دلایل ازدواج نکردنشان حرف بزنند.
پیش نیامد!
مریم، سی و دو ساله، کارشناس ارشد فلسفه و دبیر آموزش و پرورش، در توضیح دلایل مجرد ماندنش تا این سن در گفت و گو با ما می گوید: «خیلی ساده: هیچوقت موقعیتش پیش نیامد! من یک سری معیارهای معمولی مثل ایمان، صداقت، استقلال و ثبات شخصیتی مد نظرم بود که یا آدمی با این خصوصیات به خواستگاری ام نیامد، یا اگر آمد، مشخصات من به دلش ننشست!»
مرد رویاهایم پیدا نشد!
شیوا، سی و یک ساله، دانش آموخته معماری و کارمند یک نهاد فرهنگی، در پاسخ به این سوال که چرا ازدواج نکرده است، می گوید: «راستش من از همان هفده-هجده سالگی دلم می خواست با کسی ازدواج کنم که دوستش داشته باشم و با ازدواج، یک رابطه و زندگی عاشقانه را تجربه کنم. حس خوبی به خواستگاری و ازدواج سنتی نداشتم و با وجود اصرار خانواده و موقعیت های خوب، سال ها منتظر ماندم تا بلکه آن آدمی که با ایده آل هایم جور باشد و به دلم بنشیند، از راه برسد. اما یک چنین آدم کاملی، پیدا نشد. الان هم که دیگر سی و یک ساله هستم و بی تعارف، خواستگارانی به خوبیِ قبل ندارم. از طرفی برایم خیلی سخت است که دیگر الان و در این مقطع، از ایده آل های شاید وسواس گونه ام کوتاه بیایم و به یک آدم معمولی بله بگویم. نه فرصت های از دست رفته برمی گردد، نه برای تغییر شرایط فعلی، کار چندانی از دستم برمی آید.»
دوست ندارم زور بشنوم!
شادی، 32 ساله، دانش آموخته مهندسی صنایع، کارمند یک شرکت مهندسی با درآمدی مناسب، درباره دلایل مجرد ماندنش می گوید: «تنها و بزرگ ترین معیار من برای انتخاب یک مرد به عنوان شریک زندگی، نزدیک بودن فضاهای فکری مان به هم بود، اما راستش تا به حال با چنین آدمی برخورد نداشتم. دوست داشتم کسی باشد که حتی اگر شبیه من فکر نمی کند، حداقل به تفکرات من احترام بگذارد اما متاسفانه این روزها، همه و به خصوص مردها، آنقدر سلطه جو شده اند که مدام می خواهند اصلاح و کنترلت کنند. من هم به عنوانِ یک دختر مستقل و آزاد، نمی توانم بپذیرم یک آدمی که اتفاقا قدرت تفکر و تحلیلش، ضعیف تر از من است، به من زور بگوید. البته با این که انتخاب خودم بوده، اما حالا نگرانم که بالاخره هر وقت ازدواج کنم فاصله سنی ام با فرزندم زیاد است و ...»
دیرهنگام اما موفق و بادوام
انسیه، سی و دو ساله، کارشناس ارشد علوم سیاسی، دلایل مجرد ماندنش را این طور توضیح می دهد: «دختران نسل قبل فامیل ما، همه در سنین بسیار پایین و خیلی زود و با عجله ازدواج کرده بودند. به همین خاطر خانواده من، به خصوص مادرم از بچگی به من تاکید می کردند: تو نباید مثل آن ها زود ازدواج کنی. باید اول به دانشگاه بروی، شغل آبرومندی برای خودت دست و پا کنی، موقعیت و وجاهت اجتماعی کسب کنی و آن وقت به ازدواج فکر کنی. خودم هم آدم ایده آلیست و آرمانگرایی بودم و آنقدر که ازدواج های عجله ای و شکست های بعدش را دیده بودم، دلزده بودم و با خیال راحت درس خواندم و کار کردم، تا الان. الان هم نه که خواستگار نداشته باشم، اما آدمی که معیارهای مدنظر مرا داشته باشد، نمی بینم و مشکلی هم ندارم. هرچند می دانم خیلی دیر شده ولی معتقدم یک ازدواج دیرهنگام اما موفق، بهتر است تا یک ازدواج زودرس یا به هنگام اما محکوم به شکست!»

ویدیو مرتبط :
ا shia شیعه ازدواج اسلامی ازدواج ایرانی سن ازدواج