شعر نیما به‎دور از تکلف و نزدیک به زبان مردم است

به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان نوشهر، شیوه‌های سنتی شعر فارسی «شاعری کردن» نیما را از پیوند با زندگی و واقعیت‌های دردناک آن دور کرده بود و آن را در فضایی میان قدرت‌های سیاسی یا سرمستی‌های صوفیانه یا عشق‌های آتش‌ناک و یا دغدغه‌های خصوصی شاعران درآورده بودند، یعنی شعر کهن ما بر روی چهار استوانه اصلی بالا رفته بود و اندیشه‌های شاعرانه در پیرامون این چهار محور می‌چرخید: ممدوح، معبود، معشوق و شاعر.

هنر بزرگ نیما فرو ریختن این استوانه‌های دیرپای شعر فارسی و دادن جای آنها به انسان روزگار خود بود، نوآوری‌های نیما محدود به وزن و قالب و قافیه نیست، زبان شعر او نیز تازه است، وی تا آنجا که می‌تواند، زبان شعر را ساده می‌سازد و آن را به زبان نثر و نمایش نزدیک‌تر می‌کند، پرداختن به طبیعت و به‌کارگیری عناصر طبیعی و بهره‌گیری از مفاهیم نمادین آنها در آفرینش تصاویر شعری نیز موجب محسوس‌تر و ملموس‌تر شدن اندیشه و احساس او می‎شود.

هرچه در شعر نیما هست‏، طبیعی و از تحمیل و تکلف به‌دور است، کلماتی که در شعر خود به‌کار می‌برد، یا تخیلی که آن را به تصویر می‌کشد‏، غالباً با انگیزه‌ها‏ و شور و شوق شاعرانه او متناسب است، زبانی زنده و خلاق که حقیقت مفهوم ذهنی شاعر را داراست و آنچنان که هست، به ذهن هوشیار خواننده انتقال می‌دهد.

وی سخنی را می‌پسندد که برخاسته از دل و جوشیده از جان باشد، او شعر را جدا از شاعر نمی‌داند و آن را جزیی از زندگانی می‌شمارد‏، بنابراین زبان شعر او به زبان مردمان عادی نزدیک‌تر است.

به تاریخ ادبیات معاصر که نگاهی بیندازیم، از مشروطه به بعد مضامین اجتماعی وارد آثار ادبی شد و رفته‌رفته پیشرفت کرد که نقطه اوج آن را می‌توان در شعر نیما یوشیج دید.

در بررسی شعر نیما از نظر ویژگی‌های اجتماعی می‌توان سه مرحله را نشان داد که عبارت است از: دوره نخست از سال 1299 تا شهریور 1320 هجری شمسی که با استبداد رضاخانی مقارن بوده و به تبع آن، کلام نیما نیز پیچیده می‌شود.

مرحله دوم از شهریور 1320 هجری شمسی آغاز می‌شود و در آن سبک شعری نیما مورد پذیرش نسبی ادیبان قرار می‌گیرد، سال‌های پایانی این‌دوره مصادف است با امید و بیم و نیز نخست‌وزیری دکتر مصدق که نیما به‌ویژه در قطعه «مرغ آمین» به آن می‌پردازد و در این‌دوره نیما در عرصه شعر و شاعری پرکار است و سرانجام دوره سوم از سال 1332 هجری شمسی تا پایان عمر نیما بوده و شاعر پس از کودتا، در یک فضای کاملاً ناامیدانه به‌سر می‌برد.

به‌طور کلی دوره‌های سه‌گانه شعر نیما با سمبولیسمی (symbolism) که رگه‌هایی از رمانتیسم (romantisism) در آن دیده می‌شود همراه است، در روزگار نیما نیز موجه‌ترین تفسیرهای شاعری، شعر را وسیله تبیین احساسات و عاطفه درونی شاعر می‌داند، اما هنرمند و شاعر خلاقی همچون نیما با آگاهی از این نکته که بنای بلند اندیشه و تمدن فرهنگی جوامع امروز بر شالوده‌های استوار، باورها و انگاره‌های پیشینیان برافراشته شده و انکار آنها به‌نوعی نادیده انگاشتن هویت و اساساً موجودیت خویش است، به نوآفرینی اسطوره‌ای منطبق با نیازهای جوامع روزگار خود دست می‌زند و این مفاهیم عمیق و ریشه‌دار را با پرداختی مناسب به میان مردم می‌کشاند.

البته باید دانست که اسطوره‌پردازی‌های نیما در بسیاری از موارد با شکل متعارف و مرسوم آن در بین دیگر شعرای هم‌عصر او متفاوت است و به دشواری می‌توان آن را در قالب‌های قراردادی قرار داد.

نیما یوشیج در انواع مختلف ادبی طبع‌آزمایی کردهt اما آنچه وی به آن نام‌بردار شده است، شعرهای نو اوست که باعث شده او را به‌عنوان پدر شعر نو فارسی بشناسند.

امروز که تأثیرات ادبی و فرهنگی این بزرگ‌مرد شعر فارسی نه‌تنها بر خطه سرسبز بومی خود که حتی بر جهان می‌توان مشاهده کرد، تبلور این تاثیر موسسه‌ای را نام نهاد که تنها وام‌دار اسم او نبوده بلکه بر رسم و نگاه این نام‌دار ادب نیز استوار است.

به‌همت هنرمندان غرب مازندران سنتی هرساله را با نام شب نیما با دعوت از بزرگان ادب و هنر و فرهنگ از سراسر ایران ضمن گرامی‌داشت یاد این اسطوره ادب معاصر هنرمندان و نام‌داران منطقه مازندران در این شب معرفی می‌کنند.

انتهای پیام/86019/ب40

http://fna.ir/BHSMA7

ویدیو مرتبط :
مکالمه بدون تکلف با نوآموز رباتیک