هفت صبح نوشت: رمزگشایی از تغییر ۴۱ مدیرعامل سازمان دخانیات

هفت صبح/ متن پیش رو در هفت صبح منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست

در نیمه اول اردیبهشت ماه امسال مدیرعامل سازمان دخانیات استعفا داد و فرد جدیدی به‌این سمت انتخاب شد. اگر خاطرتان باشد، روزنامه «هفت صبح» در دی ماه سال ۱۳۹۳ در گزارشی به بررسی این موضوع پرداخته بود که‌این شرکت تا آن تاریخ، ۳۵ مدیرعامل داشته است. این نکته زمانی برای ما جالب‌تر شده بود که در جست و جوهای خود دریافتیم این سازمان در دوره هشت ساله ریاست جمهوری هفتم و هشتم، ۴ مدیر را به خود دید و در دوره هشت ساله احمدی نژاد هم ۴ مدیر دیگر آمدند و رفتند. ۸ مدیر در ۱۴ سال! اگر شما هم مثل ما گمان برده بودید که ماجرا به همین جا ختم می‌شود سخت در اشتباه هستید. با انتشار خبر استعفای مدیرعامل «محمد حسین برخوردار» در اردیبهشت ماه امسال و جایگزینی « مصیب محمدی شمالی» به جای او، برای ما این سوال به وجود آمد که‌ آیا روند تغییرات پی در پی و عجیب و غریب مدیران شرکت دخانیات به پایان رسیده یا باز هم این قصه پر ابهام سر دراز دارد؟ بنابراین، جست و جو‌ها را آغاز کردیم و به نتیجه حیرت انگیزی رسیدیم. از دی ماه سال ۱۳۹۳ تا اردیبهشت ۱۳۹۵، سازمان دخانیات شش مدیرعامل عوض کرده است! در واقع آمار ۳۵ مدیرعاملی سازمان دخانیات به ۴۱ مدیر عامل رسیده است. آماری شگفت انگیز که شاید در کمتر سازمان و اداره‌ای رخ دهد. دلیل این اتفاقات چیست؟
مدیرعامل‌ها چه کسانی بودند؟
در گزارش هفت صبح که در سال ۹۳ به چاپ رسیده بود، نام‌ها و سمت‌های مدیر عامل‌های قبلی را شرح داده و بنابراین حالا از تکرار آن‌ها خودداری می‌کنیم. در ادامه، سوابق و نام‌های ۶ مدیرعامل جدید شرکت دخانیات را که در مدت حدودا یک سال و نیم گذشته در این سمت بودند را مرور می‌کنیم. نکته مهم در این زمینه، سوابق اداری این افراد است که هر کدام کاملا با یکدیگر متفاوت هستند.
۱٫ دی ماه ۹۳؛ محمد نجفیان: او پیش از آن که مدیرعامل سازمان دخانیات شود، مدیرعامل و نایب رئیس هیات مدیره شرکت ایدم تولید کننده موتورهای دیزلی، عضو هیات مدیره و معاون برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی فولاد ایران، عضو هیات مدیره شرکت گواه شرکت خدمات پس از فروش شرکت ایران خودرو دیزل، عضوهیات مدیره سیمان هرمزگان و عضو هیات مدیره‌ایران خودرو آذربایجان بود. در حال حاضر و پس از استعفا از شرکت دخانیات، او در سمت رئیس هیات مدیره سایپا مشغول به کار است. نجفیان به مدت دو سال مدیرعامل شرکت دخانیات بود و در آن زمان گفته شد به دلیل اختلاف با وزیر صنعت در مورد مجوز واردات سیگار مارلبرو، استعفا داده است.
۲٫ بهمن ۹۳؛ نعمت‌الله شهبازی: او نیز در حدود ۵ ماه بیشتر در این سمت دوام نیاورد.شهبازی سوابقی مانند قائم مقام صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد و مدیر مسئولی روزنامه گل(!) را در سابقه خود داشت که با این رزومه توانست مدیر عامل سازمان دخانیات شود.
۳٫خردادماه ۹۴؛ محسن شهباززاده: شاید باور کردنش سخت باشد اما شهباز زاده تنها به مدت دو هفته مدیرعامل سازمان دخانیات بود. پس از آن او ترجیح داد به عنوان عضو هیأت مدیره و معاون بازرگانی و اقتصادی شرکت دخانیات ایران فعالیت کند.
۴٫ تیرماه ۹۴؛ محمدرضا سراج القوم: او نیز به مدت سه هفته مدیرعامل شرکت دخانیات بود و عمده سوابق مدیریتی‌اش در زمینه لاستیک بوده که عضویت در هیات مدیره شرکت تولیدى لاستیک پارس یکی از مهم‌ترین آن‌ها است. به جز آن، عضویت و یا مدیر عاملی در شرکت‌هایی مانند خوارزمی، کنتور سازی ایران، مپنا و… بوده است. با این وجود تنها به مدت سه هفته به عنوان مدیریت شرکت دخانیات فعالیت می‌کرد.
۵٫ تیرماه ۱۳۹۴؛ محمد حسین برخوردار: حکم مدیریت او در بیست و دوم تیرماه اعلام شد تا شاید ورود او به دخانیات نقطه پایانی بر تغییرات هشت ‌ماهه‌این شرکت باشد. برخوردار در کارنامه کاری خود عضویت در هیات‌رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، مدیر عامل و عضو هیات مدیره شرکت سام الکترونیک(سهامی‌عام)، رئیس هیات مدیره شرکت سام سرویس، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی تولید کنندگان لوازم صوتی وتصویری، رئیس هیات مدیره شرکت کارخانجات رادیو شهاب و… دارد. در آن زمان برخی‌ها معتقد بودند فشارها بر شرکت دخانیات منجر به تغییرات مدیریتی پی در پی شده بودند اما برخی دیگر اعتقاد داشتند که واگذاری شرکت دخانیات به صندوق بازنشستگی فولاد و وضعیت این شرکت سبب شده مدیران زیادی تمایل به حضور در دخانیات نداشته باشند.
۶٫ اردیبهشت ۱۳۹۵؛ محمدی شمالی: مدیریت برخوردار نیز به یک سال نرسید و سرانجام در نیمه اول اردیبهشت ماه استعفای او رسمی‌شد. گفته می‌شود او از اسفندماه سال پیش بر سر کار نبوده است. محمدی شمالی مدیر عامل جدید دخانیات، پیش از این معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان بوده و سابقه مدیرعاملی شرکت پشتیبانی امور دام را نیز در کارنامه خود دارد.
سهامداران شرکت دخانیات
شرکت دخانیات از جمله سازمان‌های نزدیک به دولت محسوب می‌شود که مدیران آن با تغییر دولت‌ها عوض می‌شوند. ۵۵ درصد سهام این شرکت به صندوق بازنشستگی فولاد زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۴۰ درصد سهام عدالت و ۵ درصد آن به عنوان سهام ترجیحی کارکنان تعلق دارد. سهام ۴۰ درصدی عدالت شرکت دخانیات به دو شرکت سرمایه‌گذاری «سهام عدالت استان خراسان رضوی» و شرکت سرمایه‌گذاری «سهام عدالت استان کرمانشاه» تعلق دارد که دو نماینده از آن در هیات مدیره سازمان دخانیات حضور دارند و آن‌ها را وزارت صنعت، معدن و تجارت انتخاب می‌کند. رئیس هیات مدیره و باقی اعضا (در مجموع ۳ نفر) از سوی مدیرعامل صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد انتخاب می‌شوند که اختلافات از همین جا نشات می‌گیرد. واگذاری ۵۵ درصد سهام سازمان دخانیات به وزارت تعاون در اواخر دولت دهم انجام شد که سایر سهامداران این شرکت، خصوصا وزارت صنعت، معدن و تجارت از این اتفاق راضی نیستند. در مواقعی خبر می‌رسد اعضای هیات مدیره نزدیک به سازمان صنعت، معدن و تجارت با یکدیگر توافق کرده‌اند مدیرعامل را برکنار کنند، در مواقعی خبر می‌رسد که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای انتخاب فرد موردنظرشان به عنوان مدیرعامل دخانیات روی اعضای هیات مدیره فشار وارد می‌کنند، گاهی هم خبر می‌رسد وزارت صنعت، معدن و تجارت در تلاش است دولت را راضی کند که در تقسیم سهام این شرکت تجدید نظر صورت دهد.

در مورد درآمد سازمان دخانیات معمولا آمار دقیقی منتشر نمی‌شود، خصوصا در زمینه واردات. طبق آمارها، از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۴، در حدود مبلغ ۵ هزار میلیارد میلیون تومان مجموع فروش شرکت دخانیات بوده است. همچنین طبق برآوردها، حداقل در حدود ۲۵۰۰ تا ۳ هزار میلیاردتومان هم گردش مالی واردات قانونی سیگار بوده که طبق قانون سازمان‌های مختلفی از آن سهم برده و تمام آن نصیب سازمان دخانیات نمی‌شود.



منبع: هفت صبح