چند فیلم و چند بیماری

هرچند برای این موضوع، در سینما ژانری تعریف نشده، اما آثار سینمایی ساخته شده اینچنینی را باید در زیرمجموعه ژانر «درام» جای داد.
در برخی آثار سینمایی بطور مستقیم به بیماری پرداخته شده و در برخی دیگر اگر بیماری موضوع اصلی نبوده، اما شخصیت های محوری داستان دچار بیماری بوده اند.
گرچه موضوع مرتبط با بیماری جسمی تبلور كمتری در سینما داشته، اما موضوعات روانی و كشمكش های روحی، علاقه بسیاری از فیلمسازان را به خود معطوف كرده است.
بیماری های روانی از جمله آلزایمر و اسكیزوفرنی، اختلالاتی چون اوتیسم و مشكلات عصبی حركتی از جمله بیماری های بودند كه گاه از روی شم كارگردان یا بواسطه تولید آثاری از زندگی شخصیت های واقعی - بیوگرافی -، بر پرده نقره ای نمایان شده اند.
«هنوز آلیس»، «یك ذهن زیبا»، «مرد بارانی» و «تئوری همه چیز» از جمله آثار سینمایی ساخته شده ای هستند كه شخصیت های اصلی آنها، دچار بیماری های روانی و اختلالات جسمی بوده اند.
نكته جالب اینكه، سه بازیگر اصلی این آثار سینمایی شامل جولیان مور(هنوز آلیس)، داستین هافمن(مرد بارانی) و ادی ردمین(تئوری همه چیز) به علت بازی زیبای خود موفق به كسب جایزه اسكار شدند و برای راسل كرو برای حضور در فیلم «یك ذهن زیبا» نامزدی جایزه اسكار را به همراه داشت.
به جز فیلم سینمایی «تئوری همه چیز» سه اثر دیگر شامل «هنوز آلیس»، «مرد بارانی» و «یك ذهن زیبا» بارها از شبكه های صدا وسیما پخش شده و مورد استقبال بینندگان قرار گرفته اند.
در ادامه این گزارش، ضمن معرفی این آثار سینمایی، به نكاتی كه در مورد این بیماری ها باید توجه داشت، می پردازیم.

** «هنوز آلیس» و آلزایمر
«هنور آلیس»(Still Alice) داستان سرراستی دارد و درباره زنی است كه به بیماری آلزایمر مبتلا شده است.
این اثر سینمایی ساخته ریچارد گلتزر در سال 2014 میلادی اكران شد و موضوع جذاب و ساختار متفاوت آن، «هنور آلیس» را به یكی از فیلم شاخص در این سال تبدیل كرد.
«هنوز آلیس» با اقتباس از رمان پرفروش «هنوز آلیس» نوشته «لیزا جنوا» ساخته شد و جولیان مور بازیگر نقش اصلی این اثر سینمایی به خاطر ایفای نقش استاد زبانشناسی كه مراحل تدریجی ابتلا به آلزایمر را تجربه می كند، پس از چهار بار نامزدی، موفق به كسب جایزه اسكار بهترین بازیگر زن در هفتاد وهشتمین دوره این رویداد سینمایی شد.
الك بالدوین، هانتر پریش، كیت باسورث و كریستن استوارت دیگر بازیگران فیلم هنوز آلیس هستند.
دبورا یانگ منتقد نشریه سینمایی هالیوود ریپورتر با ستایش از فیلم «هنوز آلیس» نوشت: گرچه حدود پنج میلیون آمریكایی(و ۳۶ میلیون انسان در سراسر دنیا) مبتلا به بیماری آلزایمر هستند، اما باز فیلم گرم، ترحم برانگیز اما صادق و گزنده «هنوز آلیس» برای بسیاری هراس آور است.
این اثر سینمایی با بودجه پنج میلیون دلاری تولید شد اما با فروش موفق 41.8 میلیون دلار از اكران خارج شد.

** آنچه از بیماری آلزایمر باید بدانیم
اطلاع از بیماری آلزایمر علاوه بر شناخت بیماری می تواند ما را در پیشگیری از این بیماری یاری كند چنانكه به گفته محمد هادی ایازی قائم مقام وزیر بهداشت در امور مشاركت های اجتماعی و نهادهای مردم نیز اكنون نزدیك به 800 هزار بیمار مبتلا به آلزایمر در كشور بسر می برند.
مبتلایان به آلزایمر دچار مشكلاتی همچون اختلال در درك و بیان مطالب، از دست دادن حافظه، حواس پرتی، نشناختن اشیا و ناتوانی در انجام كارهای ظریف و ساده هستند.
درمان نشدن بیماری هایی مانند فشار خون، دیابت، افسردگی، كمبود ویتامین ب 12 ، كمبود ویتامین د، كم كاری و پركاری تیروئید احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد.
مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران درباره این بیماری می گوید: آلزایمر، رایج‌ترین شكل زوال عقل و نوعی اختلال عملكردی مغز بوده كه در آن فرد دچار فراموشی می شود.
معصومه صالحی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می افزاید: آلزایمر، یك بیماری پیش رونده و تحلیل برنده ویژه سالمندان بالای 60 سال است. در این بیماری مواد ترشح شده ناشی از فعل و انفعالات مغز، تجزیه نشده و سلول ها را به مرور تخریب می كنند و بیماری آلزایمر پیشرفت خواهد كرد.
وی خاطرنشان می كند: افرادی كه در خویشاوندان نزدیكشان، بیمار آلزایمری دارند، 10 تا 15 درصد بیش از افراد دیگر در معرض ابتلا به این بیماری هستند؛ همچنین افسردگی، ضربه مغزی، مصرف زیاد چربی و فست فودها از دیگر عوامل زمینه ساز ابتلا به آلزایمر به شمار می روند.
مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران ادامه می دهد: برای پیشگیری از این بیماری باید ذخائز مغزی خود را با راهكارهایی مانند حل جدول، حفظ كردن شماره تماس ها و نیم ساعت ورزش مانند پیاده روی یا آیروبیك در روز افزایش دهیم.
صالحی توصیه می كند تا افراد برای پیشگیری از آلزایمر، ارتباطات اجتماعی، رفت و آمد با آشنایان و كارهای خیر داشته باشند.
به گفته وی، 40 درصد موارد زوال عقل(دمانس) كه ناشی از عواملی مانند كم كاری تیروئید، پركاری تیروئید و كمبود ویتامین «د» بوده، در صورت درمان قابل برگشت هستند اما متاسفانه 60 درصد موارد آن غیر قابل برگشت است.
مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران می گوید: البته هر یك سال تشخیص بهنگام در بیماری آلزایمر، پنج سال معلولیت ناشی از این بیماری را به تعویق می اندازد، بنابراین تشخیص و مداخلات بهنگام در این بیماری از اهمیت بسزایی برخوردار هستند.
صالحی تصریح می كند: معمولا زن ها بیشتر از مردان به بیماری آلزایمر مبتلا می شوند شاید به این علت باشد كه سن امید به زندگی در زنان بیشتر از مردان است و بیشتر عمر می كنند و سن یكی از عوامل ابتلا به آلزایمر به شمار می رود؛ پنج درصد افراد بالای 65 سال به آلزایمر مبتلا می شوند كه هر پنج سال این میزان دو برابر شده و 40 تا 45 درصد افراد 80 تا 85 سال ، آلزایمر می گیرند.
وی ادامه می دهد: از دیگر دلایلی كه زنان بیشتر به آلزایمر مبتلا می شوند شاید به این علت باشد كه زنان در مقایسه با مردان بطور كلی كمتر تحصیل كرده، كمتر در فعالیت های اجتماعی شركت می كنند و كمتر به فكر تغذیه و ورزش هستند.
صالحی یادآور می شود: هرچند آلزایمر بیشتر در افراد دارای ذخایر فكری كمتر بروز می كند اما افراد تحصیل كرده و مشهوری مانند «مارگارت تاچر» نخست وزیر اسبق انگلیس به این بیماری مبتلا شدند.

** «یك ذهن زیبا» - اسكیزوفرنی
شاید برای خیلی افراد، باور اینكه «جان فوربس نش جونیور» معروف به «جان نش» ریاضی دان و برنده جایزه نوبل اقتصاد، مبتلا به اسكیزوفرنی بوده، سخت باشد.
فیلم سینمایی «یك ذهن زیبا» (A Beautiful Mind) بر اساس زندگینامه این نابغه ریاضی، به همین نام به نویسندگی سیلویا ناسار و به كارگردانی ران هاوارد ساخته و در سال 2001 اكران شد.
راسل كرو بازیگر استرالیای برای بازی در نقش جان نش نامزد جایزه اسكار بهترین بازیگر مرد شد اما نتوانست آن را برای بار دوم بدست آورد.
گرچه «یك ذهن زیبا» بصورت قابل توجهی با رویدادهای واقعی زندگی جان نش تفاوت دارد، اما سازندگان آن اذعان داشتند كه نمی خواستند فیلم را به صورت یك اثر ادبی بسازند.
جنیفر كانلی، ویوین كاردن، اد هریس، پل بتانی، آدام گلدبرگ، جاد هیرش و ریستوفر پلامر از دیگر بایگران یك ذهن زیبای بودند.
این فیلم به مدت 135 دقیقه به فروش موفق ۳۱۳٬۶ میلیون دلاری دست یافت.
به رغم موفقیت این اثر سینمایی، جان نش اما اینقدر خوش اقبال بود كه نسخه سینمایی از زندگینامه خود را بر روی پرده تماشا كند.
این نابغه ریاضی سال گذشته به همراه همسرش بر اثر تصادف خودرو در نیوجرسی و به علت نبستن كمربند ایمنی جان باختند. جان نش هنگام مرگ ۸۷ سال داشت.
راسل كرو در واكنش به خبر درگذشت جان نش توئیت كرد: «بهت‌زده‌ام... دلم با جان و آلیسیا و خانواده‌شان است. یك همراهی شگفت‌انگیز؛ ذهن‌های زیبا، دل‌‎های زیبا.»
جان نش هنگام مرگ ۸۷ سال داشت.

** آنچه درباره اسكیزوفرنی باید بدانیم
رئیس بیمارستان روانپزشكی رازی(امین آباد) درمورد بیماری اسكیزوفرنی به عنوان شدیدترین اختلال اعصاب و روان می گوید: علت بروز این بیماری را باید در سه حوزه زیستی، روانی و اجتماعی جستجو كرد.
دكتر امید رضایی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا می افزاید: از جمله عوامل زیستی می تواند مسائل ژنتیكی باشد، بنابراین یكی از راه های پیشگیری از ابتلا به این بیماری، توجه به سابقه ژنتیكی بیماری در خانواده ها بویژه هنگام ازدواج است.
وی، هذیان، توهم، تخریب قوه شناخت و ممیزه و پس رفت توانایی های كنترلی در امور فردی، خانوادگی و تحصیلی را از جمله علائم اسكیزوفرنی عنوان كرده و می گوید: اسكیزوفرنی یك اختلال پیش رونده بوده و سیر تخریب كننده ای دارد.
دانشیار روانپزشكی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در عین حال می افزاید: هر چه درمان اسكیزوفرنی زودتر آغاز شود، شانس موفقیت آمیز بودن درمان بیشتر ش&