سرمقاله تعادل/ ایران پس از پی‌ام‌دی

تعادل/ « ایران پس از پی‌ام‌دی » عنوان یادداشت روز روزنامه تعادل به قلم صادق زیباکلام است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

گزارش اخیر «آمانو» و نگاه مثبتی که بر کلیت این گزارش حاکم بود، نشان می‌دهد که دیواره قطور تحریم‌های اقتصادی علیه ایران آرام‌آرام به سمت فروپاشی کامل حرکت می‌کند و باید منتظر ورود ایران به دوران پساتحریم بود، بنابراین شاید دیگر زمان آن رسیده باشد که شرایط کشور را در حوزه‌هایی چون اقتصاد، دیپلماسی و سیاست داخلی در این دوران تازه تحلیل کرد.
البته این نگاه مثبت و جو خوشبینی به این معنا نیست که تمام مشکلات و تنگناهای «اقتصادی» کشور بر اثر معجزه پایان تحریم‌ها، یکجا و به یکباره از میان می‌رود و درهای توسعه پایدار به روی کشور باز می‌شود، زیرا متاسفانه اقتصاد ایران یک اقتصاد ناکارآمد «دولتی» است که به‌دلیل دامنه وسیع سوءمدیریت‌های گذشته در وضعیت نامناسبی به‌سر می‌برد. مادام که این نوع نگاه دولتی و قیم‌مآبانه بر زیر و بم اقتصاد ایران جریان داشته باشد، رسیدن به جهش اقتصادی و توسعه پایدار بیشتر به یک رویای در دور دست شبیه است تا واقعیتی که بتوان براساس آن راهکار عملیاتی ارائه داد. اینکه تصور شود ایران در کوتاه‌مدت قادر است به سطح اقتصادی کشورهایی چون برزیل، ترکیه، کره‌جنوبی، آفریقای‌جنوبی، هند و... برسد، کمی ساده‌انگارانه به‌نظر می‌رسد اما فضای امیدوارانه‌یی که پس از توافق هسته‌یی و مساله پی‌ام‌دی ایجاد شده، مانند موتور محرکه‌یی است که می‌تواند اقتصاد ایران را به سمت پیشرفت تدریجی هدایت کند. این معقولانه‌ترین انتظاری است که باید از اقتصاد پس از تحریم‌ها داشت، اما به همان اندازه که در حوزه اقتصاد، فرآیند توسعه به‌صورت تدریجی ایجاد می‌شود در بخش دیپلماسی باید منتظر جهش‌های دیپلماتیک در مناسبات ارتباطی ایران با جهان پیرامونی‌اش بود. به احتمال قریب به یقین سیاست تنش‌زدایی دولت تدبیر و امید با غرب و نیز کشورهای همسایه ادامه پیدا می‌کند و همین مناسبات ارتباطی است که بخشی از منافع ملی ایرانیان را تحقق می‌بخشد. با عبور از آخرین و مهم‌ترین مانع برجام که بحث پی‌ام‌دی است، مشخص می‌شود که معادله مجهول دیگری در پی‌ام‌دی (ابعاد احتمالی نظامی) باقی نمانده و شورای حکام می‌تواند با خیال آسوده پرونده گذشته را ببندد. آخرین نکته و شاید مهم‌ترین نکته‌یی که در بحث بسته شدن پی‌ام‌دی باید به آن توجه کرد، آثاری است که این مناسبات تازه در فضای سیاست داخلی ایران به جای می‌گذارد.
تجربه تاریخ معاصر ایرانیان نشان می‌دهد که هر زمان که تنش ایران با غرب افزایش پیدا کرده در داخل کشور نیز فضای سیاسی به سمت انسداد و بسته شدن حرکت کرده است و در مسیر معکوس در هر دوره‌یی که مناسبات معقولانه‌یی بین ایران و غرب حاکم بوده، فضای داخلی ایران نیز تحت‌تاثیر این فضای تازه به سمت پویایی و تحرک بیشتر گام برداشته است. با این توضیحات است که افق پیش‌روی اقتصاد، دیپلماسی و سیاست داخلی را روشن می‌بینم، هرچند همان‌طور که اشاره کردم اقتصاد دولتی ایران راه دشواری را برای رسیدن به اقتصاد آزاد پیش‌رو دارد.

با کانال تلگرامی آخرین خبر همراه شوید telegram.me/akharinkhabar