نقد عملکرد رسانه‌ها در پرداختن به قتل ستایش

یک استاد ارتباطات، برخورد رسانه‌های داخلی با موج‌آفرینی رسانه‌های خارجی در حادثه قتل ستایش قریشی را عاقلانه توصیف کرد.

دکتر مهدی منتظرقائم در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا درباره‌ی بازنمایی اخبار مربوط به حادثه قتل ستایش در رسانه‌ها اظهار کرد: اخباری از این دست معمولا در رسانه‌ها پیگیری نمی‌شود و موج‌آفرینی پیدا نمی‌کند. زیرا ملاحظات کلی مبنی بر پرهیز از سیاه‌نمایی به رسانه‌ها ابلاغ شده است؛ رسانه‌ها به درستی یا اشتباه ممکن است حوادث را برجسته نکنند.

وی با بیان اینکه معمولا حوادث زیادی در ایران اتفاق می‌افتد اما برجسته نمی‌شود، گفت:‌ با وجود بار عاطفی زیاد اینگونه حوادث، رسانه‌ها موج‌آفرینی را دامن می‌زنند؛ البته در مواردی نیز اخبار حوادث با بار عاطفی زیاد ایجاد و برجسته می‌شود که برجسته‌ کردن این‌گونه اخبار، خطرات اخلاقی برای جامعه ایجاد می‌کند.

این استاد ارتباطات با تأکید بر اینکه ملاحظات کلی در مورد حوادث، قاتل و مقتول وجود دارد، به قتل ستایش دختر افغانی شش ساله توسط یک نوجوان 17 ساله ایرانی اشاره کرد و گفت: این‌گونه نیست که به لحاظ افغانی بودن مقتوله بازنمایی اخبار و برجسته‌سازی صورت نگرفته، این اقدام جنایت علیه انسانیت است، اگر مقتول ایرانی هم بود اتفاق معکوسی را نداشتیم و باز هم برجسته‌سازی و موج‌آفرینی درست نمی‌شد، البته این مطلب ناظر بر این نیست که نباید موضوع بررسی شود.

او با اشاره به اینکه برجسته‌سازی اخبار حوادث بستگی به شرایط عاطفی و درگیری ذهنی جامعه دارد، افزود: درباره بازنمایی اخبار جرایم به ویژه جنایی نیز ملاحظاتی وجود دارد، در مورد جرایم افغانی‌ها دستگاه‌های امنیتی برای جلوگیری از تشدید می‌گویند، برجسته نکنید و سیاست را به سمت همزیستی و حفظ وضع موجود تغییر می‌دهند.

وی با تأکید بر اینکه در بازنمایی اخبار مصلحت‌اندیشی می‌شود، گفت: جرمی اتفاق افتاده؛ دختربچه مهمان ایرانیان و مجرم، ایرانی بود اما خبر ارزش موج‌آفرینی نداشته اما ارزش تحلیل، بررسی و واکاوی دارد. به نظرم فضاسازی، ایجاد امواج غیرقابل کنترل خبری تابع شرایط است و به جای توجه به کمیت موج باید به کیفیت و عمقش دقت کنیم. حجم ارزشی ندارد چون تحلیل نیست مهم نوع پرداختن به این حوادث است.

منتظرقائم با بیان اینکه در مواجهه با اینگونه خبرها باید با استفاده از نظر صاحب‌نظران ابعاد فرهنگی آسیب‌ها را واکاوی کرد نه اینکه در سطح موج ایجاد و در عمق لایه اجتماعی نفوذ کرد، افزود: این گونه اخبار باید با حفظ منافع ملی، عواطف، حفظ بی‌طرفی، انسان‌گرایی و مجموعه مولف‌های خوب، تحلیل شود و حق قربانی نیز محفوظ باشد. این حادثه به تنهایی ناخوشایند است و واکاوی لایه‌های نظام زیرین، فهم بهتری درست می‌کند.

به گفته وی رسانه‌های خارجی دنبال لایه زیرین نیستند بلکه دغدغه برخورد خبری، موج‌آفرینی سیاسی و عاطفی دارند تا با تحریک عواطف منافع خودشان را پیش ببرند. اما رسانه‌های داخلی نسبت به این موج‌آفرینی رسانه‌های خارجی عاقلانه برخورد کردند زیرا می‌دانند عمق و نوع اثرگذاری مهم است و در موارد لزوم با تشکیل کمپین اجتماعی به قضیه ورود و در موارد دیگر به بررسی لایه‌های زیرین می‌پردازند تا جلوی تکرار را بگیرند و حق قربانی را نیز ادا کنند.

منتظرقائم

انتهای پیام

ویدیو مرتبط :
نقد مصاحبه دكتر بهرام چوبینه : شماره هفتم : پرداختن به امی بودن شیخ عابد كتك خوردن در بچه گی