مرکز علمی‌آموزشی قرقیزستان و ایران تأسیس شود؛ مبارزه با افراط در گام دوم

«سرگئی سرگئیویچ» پروفسور علوم تاریخ در  دانشگاه ملی قرقیزستان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک، پیشنهاد ایجاد مرکز علمی و آموزشی قرقیزی-ایرانی را مطرح کرد.

به گفته وی، بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که در قلمروی قرقیزستان فعلی مردمان مهاجری زندگی می‌کردند و آنها دقیقا فارس‌زبان بودند که دلایل آن را در اسامی شهرها و رؤسای قبیله‌ها و دولت‌هایی که در این منطقه به سرمی‌بردند، مشاهده می‌کنیم.

این کارشناس ادامه داد: این وضعیت در میانه قرن ششم عوض شد چرا که قبیله‌های قرقیزی به خانات بزرگ «ترک» پیوستند و آداب، رسوم و زبان ترکی در اینجا به شدت گسترش یافته بود حتی ظاهر بیرونی مردمان این منطقه عوض شده بود اما با این حال، سهم‌ مردمان فارس‌زبان را نمی‌توان در تقویت تمدن و فرهنگ این منطقه نادیده گرفت.

 سرگئیویچ افزود: نفوذ مردمان فارس‌زبان در این منطقه تا قرن 20 ادامه داشت و آنها در پیشرفت و توسعه تمام کشورها و دولت‌های آسیای مرکزی سهم بسیار بزرگی داشته‌اند و امروزه یک فرآیند تخریبی در میان کشورهای آسیای مرکزی و میراث فارس‌زبان آنها فاصله انداخته است که دلیل آن تفاوت زبانی بین این کشورها می‌باشد.

وی تصریح کرد: سمت‌وسوی همکاری و همگرایی با ایران در آینده یک تمایل جهانی خواهد بود ضمن آنکه این کشور علاقمند همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و پیوستن به سازمان همکاری‌های شانگهای می‌باشد و به نوبه خود، روابط ایران با کشورهای این منطقه نه تنها در حوزه اقتصاد و سیاست بلکه در زمینه فرهنگ نیز تقویت خواهد شد.

استاد علوم تاریخ قرقیزستان ضمن مطرح کردن ایده ایجاد مرکز علمی و آموزسی قرقیزی- ایرانی، اظهار داشت: در این مرکز باید دانشکده «اسلام‌شناسی» به منظور آموزش همه‌جانبه دین و بررسی تمام درگیری‌های بوجود آمده براساس ایدئولوژی گروه‌های افراطی و با هدف جلوگیری از تکرار این حوادث در خاک هر 2 کشور، تشکیل شود.

در ادامه مشروح این مصاحبه را مشاهده کنید.

سؤال: روابط مردم ایران و مردمان آسیای مرکزی در زمان‌های قدیم چگونه بوده است؟

«سرگئیویچ: در ابتدا باید گفت مردمان آسیای مرکزی و بخصوص قرقیزها از دوران بسیار قدیم (تقریبا 3 هزار سال قبل از میلاد حضرت عیسی(ع)) ارتباطات تنگاتنگی با اجداد ایرانیان فعلی داشتند ضمن آنکه کارشناسان حوزه تاریخ در این مورد دارای نظرات بسیار مختلف هستند اما با اطمینان می‌توان گفت که تعداد زیادی از اولین ساکنان این منطقه فارس‌زبان بوه‌اند و از معروف‌ترین آنان می‌توان به تمدن‌های «اندران» در شمال قرقیزستان اشاره کرد.

حداقل قبیله «اندران» با احتمال زیاد متشکل از افراد فارس‌زبان بودند که اجداد مردمان هند شمالی و مردمان مختلف در خاک ایران فعلی بودند.

سپس بررسی شده است که در قلمروی قرقیزستان فعلی مردمان مهاجری زندگی می‌کردند و آنها دقیقا فارس‌زبان بودند که دلایل آن را در اسامی شهرها و رؤسای قبیله‌ها و دولت‌هایی که در این منطقه به سرمی‌بردند، مشاهده می‌کنیم.

با این حال، در آن دوران قرقیزستان بیشتر بخشی از سرزمین‌های جهان فارس‌‌زبان‌ها بوده است تا ترک‌زبان‌ها و در این مورد برخی از کارشناسان معتقدند که تعداد زیادی از ساکنان خاک قرقیزستان فعلی آن دوران ترک‌زبان بودند اما این نظریه خیلی رواج نیافته است.

مردمان آسیای مرکزی در برخی برهه‌ها با ایران قدیم دوست صمیمی نبودند و حتی می‌جنگیدند اما در بسیاری از مواقع آنها روابط فرهنگی، سیاسی و نظامی نیز داشتند و می‌توان گفت که فارس‌زبان‌ها پایه‌گذار دولت‌های بعدی آسیای مرکزی بودند.

این وضعیت در میانه قرن ششم عوض شد که قبیله‌های قرقیزی به خانات بزرگ «ترک» پیوستند و آداب، رسوم و زبان ترکی در اینجا به شدت گسترش یافت و حتی ظاهر بیرونی مردمان این منطقه عوض شده بود اما با این حال، سهم‌ مردمان فارس‌زبان را نمی‌توان در تقویت تمدن و فرهنگ این منطقه نادیده گرفت.

پس از آن براساس منابع تاریخی عربی، روشن می‌شود که دولت «سوگد» فارس‌زبان در خاک قرقیزستان فعلی به وجود آمده بود که بر روی پیشرفت تمام مردمان این منطقه تأثیر بسیار بزرگی در حوزه‌های اقتصاد، کشاورزی، نظامی و غیره گذاشته بود و با خانات ترک نیز روابط تنگاتنگ و دوستی نیز داشتند که این ارتباطات به توسعه همه‌جانبه همه مردمان ساکن آسیای مرکزی اعم از فارس‌زبان و ترک‌زبان منجر شده بود.

فقط در قرن 10 دولت «سوگد» به خانات ترک پیوست و این زبان را قبول کرد و اینجا نمی‌توان گفت که نفوذ مردمان فارس‌زبان قطع شد بلکه ادامه داشت و در پیشرفت دولت‌های آن دوران سهم خود را داشت.

نفوذ مردمان فارس‌زبان در این منطقه تا قرن 20 ادامه داشت و آنها در پیشرفت و توسعه تمام کشورها و دولت‌های آسیای مرکزی سهم بسیار بزرگی را داشته‌اند و امروزه یک فرآیند تخریبی در میان کشورهای آسیای مرکزی و میراث فارس‌زبان آنها فاصله انداخته است که دلیل آن تفاوت زبانی بین این کشورها می‌باشد.    

سؤال: اهداف و وظایف مرکز علمی- آموزشی قرقیزی- ایرانی چه خواهد بود؟

«سرگئیویچ: امروز مسئله احیاء روابط قرقیزستان با ایران یکی از مهم‌ترین موضوعات می‌باشد.

آموزش تاریخ بدون منابع فارسی ناممکن است و ایجاد این مرکز نه تنها در توسعه علوم تاریخی مؤثر است بلکه به توسعه وضعیت سیاسی، اقتصادی و معنوی همه طرف‌ها منجر خواهد شد.

مهم نیست از کدام زبان مردمان پیشین استفاده می‌کردند، بلکه سهم آن مردم در فرآیند پیشرفت دولت‌های منطقه و جهان بسیار مهم است.

سمت‌وسوی همکاری و همگرایی با ایران در آینده یک تمایل جهانی خواهد بود ضمن آنکه این کشور علاقمند به همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و پیوستن به سازمان همکاری‌های شانگهای می‌باشد و به نوبه خود، روابط ایران با این منطقه نه تنها در حوزه اقتصاد و سیاست بلکه در زمینه فرهنگ نیز تقویت خواهد شد. 

با این وجود، من پیشنهاد ایجاد مرکز علمی و آموزشی قرقیزی- ایرانی را مطرح می‌کنم تا جوامع علمی 2 کشور در قالب این نهاد بتوانند ارتباط و تبادل‌نظر داشته باشند.

از برقراری این ارتباطات، جوامع علمی 2 کشور بهره خواهند برد ضمن آنکه در قالب این پروژه می‌توان دانشمندان قزاقستان، تاجیکیستان، ازبکستان و روسیه را نیز جذب کرد.

در این مرکز باید به بررسی و شناخت میراث مردمان فارس‌زبان قدیم در خاک آسیای مرکزی بویژه در قرقیزستان و  بررسی و شناخت میراث ادبیات و فرهنگ مردمان فارس‌زبان قدیم در خاک آسیای مرکزی و بویژه قرقیزستان (تحقیق پیرامون بناهای تاریخی که در قلمروی تمام کشورهای آسیای مرکزی باقی مانده‌اند) پرداخت.

این مسئله در آموزش تاریخ خود ایران و قرقیزستان نیز مؤثر خواهد بود زیرا کتاب‌های و نوشته‌های تاریخی زیادی وجود دارد که هنوز به زبان قرقیزی و حتی روسی ترجمه نشده‌اند.

اگر جدی‌تر بگوییم، جامعه قرقیزستان بیشتر از ایران نیاز به ایجاد چنین مرکزی دارد.

علاوه بر این، با بررسی تاریخ می‌توان نقاط تشابه و فهم حوادث تاریخی را دریافت که این مسئله در اجرای سیاست امروزی می‌تواند بسیار کمک کند و به ایجاد همکاری در زمینه‌های مختلف منجر خواهد شد.

در ضمن، در این مرکز باید دانشکده «اسلام‌شناسی» به منظور آموزش همه‌جانبه دین و بررسی تمام درگیری‌های بوجود آمده براساس ایدئولوژی گروه‌های افراطی با هدف جلوگیری از تکرار این حوادث در خاک هر 2 کشور، تشکیل شود.

انتهای پیام/ح

http://fna.ir/1UZUTW

ویدیو مرتبط :
تأسیس مرکز مبارزه با تشیع ، توسط سلفی های مصر