پیش شرط های ادعایی مصر برای رابطه با ایران از نگاه المانیتور

خرداد/ سایت تحلیلی "المانیتور" با انتشار گزارشی اشاره کرده که وزیر امور خارجه مصر فهرستی از پیش شرط های مدنظر خود را برای ایران قبل از هرگونه دیداری میان مقام های دو کشور به منظور عادی سازی روابط آماده کرده است اما تردیدهای زیادی وجود دارند که او واقعا انتظار داشته باشد که ایران به این پیش شرط ها عمل کند.
سرویس بین الملل خرداد: المانیتور در این گزارش اشاره می کند زمانی که "عبدالفتاح السیسی" رییس جمهوری مصر در ژوئن سال 2014 میلادی قدرت را در دست گرفت از "حسن روحانی" رییس جمهوری ایران برای شرکت در مراسم تحلیف دعوت بعمل اورد. در آن زمان بحث هایی درباره ترمیم احتمالی روابط میان دو کشور مطرح شد.

به گزارش خرداد، این سایت اشاره می کند که در تاریخ 31 مارس 2016، سامح شکری وزیر امور خارجه مصر در گفت و گو با روزنامه سعودی "عکاظ" اشاره کرده که از سرگیری روابط ایران و مصر به چندین عامل گره خورده است. او اظهار کرد که ایران باید رویکرد و سیاست خود را در قبال اوضاع منطقه ای تغییر دهد و روابطش را مبتنی بر همکاری متقابل ، احترام و برابری منافع ، احترام به حاکمیت و استقلال کشورهای عربی و آن چه او از آن عدم مداخله در امور دیگر کشورها یاد کرده دنبال کند".

روابط ایران و مصر چندین دهه سرد بوده است. در زمان ریاست جمهوری جمال عبدالناصر جدل میان دو کشور وجود داشت. روابط میان دو کشور بخصوص پس از پیمان بغداد در سال 1954 میلادی با بی اعتمادی بیش تری همراه بود. در زمان ریاست انور سادات روابط جدیدی با ایران برقرار شد. روابط حسنه آن زمان مصر با اسرائیل و امریکا سبب نزدیکی سادات به شاه شد. هر دو طرف معتقد به لزوم راه حل مسالمت آمیز برای مناقشه اعراب و اسرائیل بودند که منجر به امضای پیمان صلح میان مصر و اسرائیل در مارس 1979 میلادی شد. روابط مصر و ایران پس از سقوط رژیم پهلوی در سال 1979 میلادی وخیم شد. سادات شاه فراری ایران را پناه داد و قطع روابط دیپلماتیک با ایران در سال 1980 میلادی روی داد. در 28 آوریل سال 1991 میلادی روابط دیپلماتیک در سطح تجاری در زمان زمامداری حسنی مبارک بازسازی شد. البته در آن زمان نیز ایران پیمان صلح با اسرائیل را محکوم کرد و روابط عادی نشد. مصر در زمان جنگ ایران و عراق از صدام حمایت کرد. اگرچه مصر در سال 199 میلادی از عضویت ایران در گروه 15 حمایت کرد تنش در سال 2004 میلادی به روابط دو کشور بازگشت در آن زمان مصر ایران را به تلاش برای جاسوسی و ترور شخصیتی مصری که هویتش هیچ گاه از سوی ایران مشخص نشد متهم کرد. در زمان ریاست جمهوری مرسی روابط میان دو کشور افزایش یافت. او در نشست جنبش عدم تعهد در اوت سال 2012 میلادی در تهران شرکت کرد. بازدید مرسی اولین سفر رییس جمهوری از مصر پس از انقلاب ایران به آن کشور بود. از این سفر استقبال شد و برخی از آن تحت عنوان فصل تازه ای در روابط دو کشور یاد کردند. در فوریه 2013 میلادی مرسی، احمدی نژاد همتای ایرانی خود را برای شرکت در اجحلاس سران همکاری های اسلامی در قاهره دعوت کرد".

این سایت در ادامه اشاره می کند که با این وجود، سیاست خارجی مصر نسبت به ایران تحت تاثیر کشورهای منطقه به خصوص عربستان سعمودی پیچیده باقی مانده است. این سایت اشاره می کند که سیسی در بیانیه ای که در سال 2014 میلادی توسط شبکه "العربیه" منتشر شد پیش از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد که ایران و مصر خانواده ای در خلیج فارس هستند و مصر مشتاق به رابطه صلح امیز با ایران و رابطه ای عادلانه است. او در مصاحبه با "بی بی سی" عربی در نوامبر سال 2015 میلادی نیز اظهار کرد که مصر روابطی با ایران ندارد و تا حد زیادی مصر مسئول امنیت ملی عربی است. او این موضوع را بخش جدایی ناپذیری از امنیت ملی مصر دانست. محمد سعید ادریس رییس واحد مطالعات عربی و منطقه در مرکز الاهرام مصر اما باور دارد که شرایط برای بازسازی روابط میان قاهره و تهران مساعد است. او می گوید که اکنون که مناقشه میان ایران و عربستان سعودی جریان دارد روابط حسنه مصر و ایران می تواند الگوی خوبی پیش روی ریاض باشد. او معتقد است که ایران باید سیاست خود را در قبال بحران ی من تغییر دهد و هم چنین اصلاحاتی را در سیاستش در حمایت از جریان های سیاسی شیعه در عراق اعمال کند تا رابطه با قاهره بهبود یابد.

ادریس که عضو هیئت دیپپلماتیک مردمی بوده که در سال 2013 میلادی از تهران بازدید کرده است معتقد است که بعید به نظر می رسد که تهران پیش شرط های شکری را بپذیرد.

"ایمان رحب" کارشناس مسائل حوزه خلیج فارس در مرکز الاهرام به المانیتور می گوید:"ایران در حوزه مسائل مرتبط با امنیت ملی به خواسته های مصری ها پاسخ نمی دهد. در صورت پذیرش این موضوع ایران باید حمایت از حماس و دیگر گروه های فسلطینی را متوقف کند که این امری پذیرفتنی برای آن کشور نیست. علاوه بر این یکی از علل به تعتویق افتادن عادی سازی روابط مقاومت عربستاان سعودی بوده است که نفوذ زیادی بر مصر دارد".

این کارشناس اشاره می کند که مصر چشم انداز روشنی برای عادی سازی روابط با ایران ندارد و در این باره می نویسد:"مصر مشخص نکرده که هدفش از گسترش روابط اقتصادی است، سیاسی و یا توجه به مسائل منطقه ای. مصر هم چنین خواستار نوعی از روابط با ایران است که به روابطش با عربستان سعودی لطمه نزند. او در پایان اشاره می کند که اکنون شکری توپ را در زمین ایران انداخته و منتظر واکنش تهران است.

منبع: خرداد