بزرگترین فاجعه صنعتی تاریخ، 30 ساله شد

ایرنا/ امروز سی امین سالروز حادثه انفجار نیروگاه هسته ای چرنوبیل بزرگترین فاجعه صنعتی تاریخ با شمار زیادی کشته یا مصدوم است که صدها هزار نفر را از خانه و کاشانه خود کوچاند و یک منطقه بزرگ با پیشرفته ترین تاسیسات و یک شهر با امکانات رفاهی عالی ویژه کارکنان این نیروگاه را نیز غیرقابل استفاده کرد.

چرنوبیل منطقه ای در شمال استان کی یف نزدیک مرز بلاروس است که 26 آوریل 1986 (پنج سال پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوری) بر اثر انفجار راکتور چهارم نیروگاه هسته ای واقع در آن، مواد هسته ای و رادیواکتیوی محیط پیرامونی و هوا را آلوده کرد که بزرگترین حادثه صنعتی در طول تاریخ بشری را با عواقب هولناک برای ساکنان مناطق اطراف در کشورهای اوکراین، بلاروس و روسیه رقم زد و پرتوها و مواد پراکنده شده از آن مرزهای کشورهای اروپایی را در نوردید.
حادثه چرنوبیل ساعت 1:24 صبح 26 آوریل سال 1986 به وقوع پیوست و بر اثر انفجار در واحد چهارم نیروگاه هسته ای از نوع RBMK، شعله‌ای رنگین کمانی به بلندای 1000 متری آسمان اوکراین زبانه کشید.
رسانه ها در این باره می گویند، آزمایشی نادرست در نیروگاه هسته‌ای در اوکراین (شوروی) موجب گداختی شد که ابرهای کشنده مواد اتمی به جو فوران کرد.
این حادثه دولت شوروی را به شدت غافلگیر کرد و بر اساس اطلاعات در دسترس پس از 36 ساعت تاخیر برای اطلاع رسانی، افکار عمومی جهان از آن آگاه و تخلیه ساکنان شهر کارکنان نیروگاه واقع در سه کیلومتری آن آغاز شد.
پس از این حادثه در طول هشت ماه بیش از 800 هزار سرباز جوان، معدنکار و حتی شهروندان عادی از گوشه و کنار اتحاد جماهیر شوروی سابق در عملیات امدادی نیروگاه آسیب دیده چرنوبیل شرکت کرده و تلاش می‌کردند شرایط را کنترل کنند و مقبره‌ای سنگی دورتادور راکتور ویران شده بسازند و مهمتر از همه اینکه احتمال وقوع یک انفجار دیگر را ناممکن کنند.
به عقیده کارشناسان، انفجار اتمی ثانویه در راکتور آسیب دیده نیروگاه چرنوبیل ناشی از واکنش‌های زنجیره‌ای مهیب، ‌10 برابر قوی تر از بمب آمریکایی منفجر شده در هیروشیما توان داشت و هر لحظه منطقه را تهدید می‌کرد که نه تنها کل اوکراین بلکه به کشورهای اطراف خسارات جبران ناپذیر وارد می کرد.
هنوز با وجود گذشت 30 سال از حادثه چرنوبیل، آمار دقیقی از تلفات انسانی آن وجود ندارد. بر اساس آمار موجود در اثر نتایج اولیه این حادثه 31 کارمند نیروگاه و آتش نشان جان باختند که دلیل مرگ آسیب های حاد ناشی از پرتو اعلام شد.
اما شمار قربانیان واقعی حادثه چرنوبیل که در سال های بعد بر اثر پرتوهای رادیواکتیوی به مرور زمان دچار بیماری شده و جان باختند دهها برابر رقم قربانیان اولیه بوده به گونه ای که بر اساس اطلاعات رسانه های روسی، در طول سه دهه گذشته هزاران نفر براثر بیماری‌های مرتبط با پرتوهای هسته‌ای مانند سرطان از پای درآمدند هر چند که تاکنون آمار دقیقی در این باره اعلام نشده است.
بر اساس اطلاعات موجود 330 هزار نفر که اطراف نیروگاه زندگی می کردند، ناگزیر از تخلیه منازل خود شدند و شهر نزدیک نیروگاه چرنوبیل خالی از سکنه شد که تا کنون هم متروکه مانده است.
'آمار رسمی مربوط به مصدومان و مبتلایان به عوارض سلامتی بر اثر حادثه چرنوبیل هنوز به رغم گذشت سه دهه از این حادثه هسته ای، بسیار هولناک است و هزاران کودک مبتلا به سرطان تیروئید و شش میلیون انسان هنوز در مناطق آلوده اوکراین و فدراسیون روسیه زندگی می کنند.
حادثه نیروگاه هسته ای چرنوبیل با هزینه‌ای بالغ بر 200 میلیارد دلار پرخرج ترین حادثه تاریخ به شمار می‌رود. در زمان حاضر نیز اقدام ها برای تامین ایمنی راکتور منفجر شده نیروگاه چرنوبیل هزینه های سنگینی در بردارد و مهمترین آن احداث طاق پوششی فولادی به ارزش 1.5 میلیارد یورو است که مراحل نهایی آن در حال تکمیل است.
بر اساس طرح موجود، طاق پوششی فولادی راکتور چهارم دچار حادثه شده را به صورت کامل خواهد پوشاند و از نشت بیشتر مواد رادیواکتیو برای 100 سال آینده جلوگیری خواهد کرد و بودجه آن نیز از کمک بیش از 40 دولت تامین شده است.
حتی با وجود استقرار این طاق فولادی پوشش جدید، مناطق پیرامونی منطقه ممنوعه 2600 کیلومتر مربعی از جنگل و زمین‌های باتلاقی در مرز اوکراین و بلاروس غیر قابل سکونت و برای بازدید کنندگان بدون مجوز بسته باقی خواهد ماند و تقریبا این منطقه از یاد رفته خواهد ماند.

منبع: ایرنا