بازی کردن یک طرح با آینده سله‌بن/مردمی که دل از روستا نمی‌کنند

خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها: سد نمرود و حواشی آن را باید یکی از مهم‌ترین و پر چالش ترین موضوعات چند سال اخیر شهرستان فیروزکوه دانست که هرروز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد.

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که پیرامون ساخت سد نمرود مطرح و حساسیت‌های زیادی را به وجود آورده است، تعیین تکلیف و آینده روستای سله بن به‌عنوان یکی از روستاهای اصیل شهرستان فیروزکوه است.

روستای سله‌بن یکی از زیباترین و سرسبزترین روستاهای شهرستان فیروزکوه در دامنه‌های البرز است که همچون نگینی درخشان توسط دو رشته‌کوه محصور شده است.

 مساحت زیربنایی خانه و امکان روستا حدود ۲۰ هكتار بوده که در دل پهن‌دشتی به وسعت چند صد هکتار، اراضی کشاورزی با درختان انبوه، رودخانه خروشان و تپه‌ماهورهای ریزودرشت قرار دارد.

این روستا به دو محله بالا محله و پایین‌محله تقسیم‌شده و دارای طایفه‌های تبار، آهنگر، سهرابی، باهو، خضری، دریاباری، خلیلی و کیانی است که طایفه‌های تبار و آهنگر اکثریت جمعیت روستا را شکل می‌دهند.   

مشخصات و دلایل احداث سد نمرود

بر اساس مطالعات انجام‌شده، خاستگاه اصلی ایجاد سد نمرود تأمین آب کشاورزی برای دشت ایوانکی و گرمسار بوده و مطالعات این سد از اوایل دهه ۴۰ آغازشده بود.

بنا به دلایل کارشناسی وقت و مشکلات موجود در بافت زمین و موضوعات دیگر، هیچ اقدامی برای ساخت سد انجام نشد اما در سال‌های ۵۴ تا ۵۶ مطالعات و گمانه‌های بافت‌شناسی با حفر چند چاه در زمین‌های کشاورزی روستا توسط مهندسین خارجی انجام شد و به‌واسطه تقارن این ایام با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و شروع جنگ تحمیلی اقدام خاصی در منطقه انجام نشد.

با آغاز دهه ۷۰ و رونق گرفتن توسعه در کشور از جمله سدسازی، مطالعات اجرای این سد در دستور کار قرار گرفت.

مطالعات اولیه و طراحی انجام‌شده حکایت از ساخت سدی بتنی دو قوسی با ارتفاع ۱۲۰ متر و حجم ذخیره‌سازی حدود ۱۲۵میلیون مترمکعب داشت ولی به‌واسطه مشکلات زمین و دیواره‌های سنگی کوه‌های اطراف که امکان ایجاد این سازه را تأیید نکرد، عزم برساخت سد خاکی دانه رسی با ارتفاع ۸۲ متر شد که این اقدام در سال ۸۳ کلید خورد.

بازی کردن یک طرح با آینده سله‌بن

پس از آغاز عملیات ساخت سد و خرید اراضی از مردم توسط دولت، اختلاف نظرهایی بین اهالی از سوی مجریان احداث سد در روستای سله بن ایجاد شد. برخی اهالی موافق جابجایی روستا به منطقه «چزه کین» و برخی دیگر قائل به انتقال آن به منطقه «موسیِر» هستند چراکه این منطقه ادامه بافت سنتی و قدیمی روستای کنونی سله بن است.  

مخالفان جابه جایی روستا که اکثریت اهالی را تشکیل می‌دهند بر این عقیده‌اند که امتداد روستا برای توسعه مناسب تر است و حتی با آبگیری سد نمرود به دلیل تغییر نوع سد از بتنی به خاکی، کاهش ارتفاع سد از ۱۲۰ متر به ۸۰ متر و کاهش آب رودخانه‌ها و آب‌های سطحی، روستا به زیرآب نخواهد رفت و با ادامه بافت روستا به منطقه موسیر، نیازی به جابجایی نیست.

اما موافقان جابجایی بر این باورند که اهالی روستا زمین‌های خود را به دولت فروخته‌اند و طبق توافق باید به منطقه «چزه کین» نقل‌مکان کنند. آنها معتقدنددر صورت عدم نقل مکان دچار خسارت می شوند و ضرر و زیان آن باید توسط دولت تأدیه شود.

اعتراض اهالی به فرمانداری کشید

۱۳ مهرماه امسال بود که تعدادی از اهالی روستای سله بن با حضور در فرمانداری فیروزکوه، به نمایندگی از مردم روستا نسبت به‌جانمایی روستای سله بن اعتراض کرده و از فرماندار خواستار رسیدگی سریع به این موضوع شدند.

اهالی این روستا اظهار داشتند که با توجه به تغییر سیاست دولت در حوزه سدسازی و بیان صریح و شفاف وزیر نیرو در ارتباط با بازنگری در توقف ساخت برخی از سدها و کاهش ارتفاع سدهای در حال ساخت به خاطر بحران خشکسالی و با توجه به اینکه روستای سله بن هیچ مشکلی در حریم دریاچه سد ندارد، ضرورتی برای جابه‌جایی نداشته و می‌تواند با افزایش بافت و توسعه روستا از هزینه‌های غیرضروری برای جانمایی جلوگیری شود.

اهالی روستای سله بن از فرماندار تقاضا کردند که با توجه به مطالعات کارشناسی انجام‌شده در جانمایی بالادست روستا با افزایش بافت، می‌توان از ضرر و زیان دولت جلوگیری و با ایجاد آرامش و اعتماد برای مردم، شرایط توسعه روستا را همگام با گازرسانی روستا فراهم کرد.

تصمیمی که مردم روستای سله بن را نگران کرده است

محسن باهو یکی از اهالی روستای سله بن در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مردم در راستای اهداف و سیاست‌های دولت با نگاه کارشناسی متناسب به زمان و مؤلفه‌های توسعه‌ای در روستا، خواهان استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری و اشتغال ایجادشده در حریم روستا و دریاچه سد برای اهالی روستای سله بن هستند و تقاضا دارند محدودیت‌هایی که از قبل به‌واسطه عدم اتقان کارشناسی و تصمیمات موردی مدیران اعمال‌شده، از روستای سله بن برداشته شود.

باهو اضافه کرد: روستای سله بن باوجود قدمت و دیرینه‌های زیستی بالای چند هزارساله، سابقه سکونت چند صدساله بدون هیچ مشکل را در جایگاه فعلی دارد.

وی عنوان کرد: متأسفانه سایه مطالعات ساخت سد از دهه ۴۰ تاکنون، فرصت توسعه این نگین زیبای منطقه که هدیه خداوند متعال بوده را از منطقه، اهالی و روستا سلب کرده و در مطالعات قبل و بعد از انقلاب به‌واسطه عدم‌تأیید شاخص‌های پایه مطالعه شده، طراحی ساخت سد با ارتفاع ۱۲۰ متر میسر نشد.

تلاش فرمانداری فیروزکوه برای تحقق خواسته های مردم

نورالله طاهری فرماندار فیروزکوه نیز در این زمینه اظهار داشت: تمام توان و تلاش فرمانداری را با مساعدت نمایندگان اهالی روستای سله بن و نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی برای تحقق خواسته مردم  بسیج می کنیم.

طاهری افزود: پیاده سازی تجهیزات حداقلی بر اساس فشار متعدد مجری و حوزه های استانداری بوده به همین خاطر با توجه به قولی که در نشست مردمی در مسجد روستا به مردم داده شد، توقف عملیات اجرایی تا نشست کارشناسی و پیگیری نهایی، انجام می شود.

فرماندار فیروزکوه در مورد گازرسانی روستا گفت: به واسطه زمان بر بودن موضوع جانمایی، گازرسانی به روستا در اولویت پیگیری قرار دارد. 

خبرنگار و عکاس: شهرام کریمی نیا

ویدیو مرتبط :
سد نمرود روستای سله بن