معضلات «کشف رود» نمونه ای از بحران رودخانه ها در کشور

هر چند رودخانه ها به عنون یکی از اجزا زنده محیط زیست در معرض تغییر و تحول از سوی عوامل مختلف طبیعی قرار دارند اما با گسترش زندگی شهرنشینی، نقش انسان در ایجاد تغییرات تخریبی رودخانه ها بسیار عمده شده است.این در حالی است که کشور ایران بخاطر قرار داشتن در کمربند خشک جهان از بضاعت آبی چندانی برخوردار نیست چنانکه متوسط بارش در کشور250 میلیمتر است. بر این اساس 25 درصد خاک ایران فراخشک، 40 درصد آن خشک و ‎ 25درصد دیگر سرزمین ما نیمه خشک تلقی می شود.این شرایط سبب شده منابع آبی در بخش کوچکی از گستره ایران قرار گیرد لذا آب از این مناطق به دو سوم مساحت کشور که جزو مناطق کم آب هستند منتقل می شود.بستر مهم این انتقال در حوزه های آبریز خزر، داخلی، مرکزی و حوزه آبریز شرقی ایران 'رودخانه ها' به عنوان بخشی مهم از آبهای سطحی کشور و نیازمند حراست و حفاظت از تمامی عوامل تخریبی هستند.بر همین اساس رودخانه ها پاره ای مهم از شریانهای اصلی حیات تلقی شده و در این چارچوب طبق قانون، حفاظت و بهره برداری بهینه از آنها و همچنین حراست از بستر و حریم رودخانه ها یکی از مهمترین مسئولیتهای وزارت نیرو تلقی شده است.بر اساس پیمایش وزارت نیرو، 93 رودخانه دائمی و فصلی در سطح ایران وجود دارد که در این میان استانهای ایلام و مازندران با هشت رودخانه در بالای جدول، خوزستان و آذربایجان شرقی هر یک با شش رودخانه و کردستان با پنج رود در میانه جدول، و استانهای مرکزی با دو و همدان با یک رودخانه در پایین این جدول قرار دارند.در این میان خراسان با سه روخانه در بخش پایینی اما نزدیک به میانه فهرست وزارت نیرو قرار دارد و هرچند رودخانه های فصلی این خطه از نظر طول و دبی آب قابل مقایسه با استانهایی چون کردستان و آذربایجان نیست اما نه تنها خشکی خراسان اهمیت همین رودها را برای اکوسیستم محلی و زیست اجتماعی منطقه دوچندان می کند بلکه مسائل مبتلابه رودهای آن شباهتی تام و تمام با مشکلات سایر رودخانه ها در سطح ایران دارد.با توجه به اهمیت این موضوع، خبرگزاری جمهوری اسلامی در مشهد با دعوت از 11 مسئول شامل نماینده مجلس، مدیرکل، مدیرعامل، مدیر، معاون و کارشناس دستگاههای مختلف تقنینی، اجرایی و قضایی خراسان رضوی مشکلات گریبانگیر 'کشف رود' واقع در حاشیه شمالی شهر مشهد را به عنوان مثالی از معضلات رودخانه های کشور در قالب میزگرد مورد بررسی قرار داد.این میزگرد با حضور مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، معاون دادستان عمومی و انقلاب خراسان رضوی، عضو کمیسیون انرژی و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، نماینده تام الاختیار استاندار خراسان رضوی در حوزه کشف رود، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی، رییس سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد، مدیر آب، خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، مدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شرکت آب و فاضلاب مشهد، رییس اداره مطالعات و مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، دبیر کارگروه نجات کشف رود و معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی برگزار شد

* کشف رودشعبه ای از 'کشف رود' از کوههای هزار مسجد و شعبه دیگر آن از کوههای بینالود سرچشمه گرفته و از شمال شهر مشهد می گذرد. این رود 290 کیلومتری که پرآبی آن تنها در خاطره ها باقی مانده، از غرب به شرق جریان دارد و پس از ادامه مسیر در محل پل خاتون به رودخانه هریرود می پیوندد و از آنجا به بعد 'رود تجن' نام گرفته و به سمت ترکمنستان ادامه می یابد تا در انتهای مسیرش به ریگزارهای کشور همسایه فرو رود.هم اینک فاضلابهای آلاینده صنعتی، خدماتی و خانگی به کشف رود ریخته و زمینها کشاورزی اطراف آن نیز با همین آب آلوده آبیاری می شوند.تراکم بالای جمعیت حاشیه نشینان در شمال شهر مشهد جایی که برای آن شبکه جمع آوری فاضلاب شهری طراحی نشده سبب شده تا فاضلاب منازل بطور غیرقانونی به کشف رود هدایت شوند.کشف رود، این رودخانه تاریخی خراسان شادابی گذشته خود را ازدست داده و به رودی سرشار از فاضلاب، لجن، بوی گند، آلودگیهای بیماریزا و سبزیهای آلوده تبدیل شده است.فاضلاب صنعتی حاصل از فعالیتهای شهرک صنعتی توس از تصفیه خانه پرکندآباد، فاضلاب صنعتی کارگاههای آبکاری منطقه دهرود، صنایع پوست و چرم همت آباد و کارگاههای قالیشویی منطقه التیمور، فاضلاب خانگی تصفیه خانه اولنگ و پرکندآباد، زه آبهای کشاورزی حاوی سموم و کودهای شیمیایی و فاضلابهای تصفیه نشده مناطق مختلف مشهد در بستر این رود تخلیه می شوند.به همین خاطر طی 15 سال اخیر مسئولان با طرح و بررسی این معضل زیست محیطی با ابعاد اجتماعی و اقتصادی پیچیده، در پی حل مشکلات آن با ایجاد کارگروه نجات کشف رود بر آمده اند.

* کشف رود اثر طبیعی تحت حفاظت محیط زیست!مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در میزگرد ایرنا در مشهد گفت: از مجموع 290 کیلومتر طول کشف رود 48 کیلومتر آن در شمال شهر مشهد کانون بحرانی این رودخانه و دچار آسیبها و مشکلات متعدد است.حمید صالحی از معضل کشف رود به عنوان مهمترین بحران زیست محیطی کلانشهر مشهد یاد و بیان کرد: به رغم جایگاه زیست محیطی این رودخانه که جزو مناطق چهارگانه تحت حفاظت قرار دارد، بیشترین مشکلات زیست محیطی و بهداشتی در همین محدوده رخ می دهد.وی گفت: با تداوم پدیده خشکسالی آب اصلی رودخانه از دست رفت و آنچه در حوزه 48 کیلومتری شمال شهر مشهد جریان دارد فاضلابی است که از مناطق و منابع مختلف وارد آن می شود.مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی افزود: کشف رود در کنار و حاشیه شهر قرار گرفته بنابراین به واسطه مشکلات فنی و جمع آوری نشدن پسماندهای سطحی و فاضلاب شهری در محدوه حاشیه شهر، شاهد انتقال این فاضلابها به کشف رود هستیم.وی ادامه داد: رشد سریع حاشیه نشینی، فعالیت کارگاههای صنعتی فاقد مجوز، ساخت و سازهای بی ضابطه خارج از قاعده و قانون و نیز مسکونی شدن بخشی از محدوده کشف رود معضلات بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی متعدد و معجونی ویژه را در این حوزه شکل داده است.صالحی با اشاره به فعالیت واحدهای متعدد غیرمجاز در حاشیه کشف رود افزود: در فاصله زمانی آبان ماه پارسال تا امسال در مجموع 100 مورد بازدید از فعالیت واحدهای آلاینده اطراف کشف رود انجام شده که 25 واحد آنها آلاینده شناسایی و از فعالیت 11 واحد نیز جلوگیری شد.وی ادامه داد: همچنین در این مدت 22 واحد قالیشویی دارای آلودگی شناسایی و برای ساماندهی فعالیتشان، در هماهنگی با مرجع قضایی مهلت یک ماهه جهت انجام اقدامات لازم به آنان داده شد.او گفت: همکاری مقامات قضایی در مدیریت و کنترل وضعیت کشف رود تاثیر بسزایی دارد که این همکاری و همسویی میان محیط زیست و دستگاه قضا وجود دارد.

* وضعیت کشف رود بسیار پیچیده استمعاون دادستان عمومی و انقلاب خراسان رضوی نیز در میزگرد ایرنا در مشهد گفت: وضعیت کشف رود بسیار پیچیده و مملو از مسائل متعدد لذا مدیریت و کنترل آن به جد نیازمند همکاری، هماهنگی و مشارکت تمامی دستگاهها و متولیان امر است.محمد بخشی محبی افزود: این وضعیت در طول افزون بر 30 سال زمان رقم خورده و معضلات موجود کشف رود از سوی دیگر کشورها نیز رصد می شود زیرا یک مساله زیست محیطی و مهم منطقه ای است.وی با اشاره به همایش تخصصی چهار سال پیش ریزگردها در ترکیه ادامه داد: در اهمیت مساله کشف رود همین بس که در آن همایش مهمترین پرسش یکی از خبرنگاران از رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست ایران موضوع کشف رود و مسائل مبتلابه آن بود.نماینده ویژه دادستان عمومی و انقلاب خراسان رضوی در حوزه کشف رود گفت: به واسطه اهمیت موضوع کشف رود کمیته ویژه ای در استانداری خراسان رضوی تشکیل شد.وی افزود: با فعالیت کارگروه نجات کشف رود، هماهنگیهای انجام شده و اقداماتی که در این رابطه کلید خورد می توان گفت سرنخ این کلاف سردرگم پیدا شده است.محبی با اشاره به تخلیه غیرمجاز فاضلاب به خصوص فاضلاب تصفیه خانه های نزدیک کشف رود که به صورت ناقص تصفیه شده اند ادامه داد: باید تصفیه فاضلاب بر اساس استانداردهای زیست محیطی انجام شود ضمن اینکه می بایست صنایع آلاینده ای که هم اکنون در منطقه مشغول فعالیت هستند تعیین تکلیف شوند.وی گفت: طبق ماده 2 قانون توزیع عادلانه آب، بستر رودخانه متعلق به دولت است بنابراین رفع تصرف از حریم رودخانه ها با مجوز دستگاه قضایی انجام می شود.معاون دادستان عمومی و انقلاب خراسان رضوی افزود: عزم کم نظیری در حل و مدیریت معضل کشف رود در خراسان به وجود آمده و دستگاههای مختلف پای کار آمده اند و در بازپسگیری زمینها فعالیت دارند.وی ادامه داد: تاکنون 400 هکتار از زمینهای حریم کشف رود که متعلق به بیت المال است رفع تصرف شده اما اطلاع رسانی رسانه ای در این زمینه به خوبی انجام نشد.

* تشکیل سالانه 10 هزار پرونده تهدیدات بهداشتی در حوزه کشف رودمعاون دادستان عمومی و انقلاب مشهد با تاکید بر جدیدت دستگاه قضایی در رسیدگی به پرونده های مربوط به کشف رود گفت: بحث بهداشت و سلامت مردم از مهمترین مسائل مورد نظر در حوزه کشف رود است.بخشی محبی افزود: سالانه 10 هزار پرونده تهدیدات بهداشتی در حوزه کشف رود تشکیل می شود و همین امر موجب شده در پیشگیری از وقوع جرم ورود جدیتری داشته باشیم.وی گفت: با این وجود کار آزادسازی 400 هکتار از زمینهای حوزه و بستر کشف رود بدون تشکیل پرونده کیفری و برخورد قضایی انجام شده است.معاون دادستان عمومی و انقلاب مشهد افزود: همچنین در دوره ای مجوز ساخت در این محدوده به افراد داده شده و خدماتی همچون آب، برق و گاز در اختیار آنان قرار گرفته لذا امروز تا حدودی درصدد جبران خسارات وارده به مردم هستیم.وی یکی دیگر از ضرورتهای موجود در زمینهای کشاورزی این محدوده را تعیین الگوی کشت از سوی سازمان جهاد کشاورزی ذکر و بیان کرد: به رغم پنج سال تاکید و پیگیری تاکنون اقدام لازم در این زمینه مورد غفلت واقع شده است.محبی همچنین تاکید کرد: سازمان جهاد کشاورزی برابر ماده 10 قانون جلوگیری از تغییر کاربری، وظیفه دارد مانع از هرگونه تغییر کاربری در محدوده کشف رود شود.وی تخلیه نخاله های ساختمانی را از دیگر مشکلات دانست که به گفته وی بخاطر بی توجهی شهرداری در این محدوده رخ داده است.

* تهدید جدی خاک زمینهای کشاورزی منطقهمدیر آب، خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: زمینهای کشاورزی و خاک محدوده کشف رود به شدت مورد تهدید آلودگیهای مختلف قرار دارد. محمد ابراهیم بهبودی افزود: در پنج هزار هکتار زمینهای حاشیه کشف رود حدود 700 بهره بردار در قالب دو تعاونی آب بران مشغول کشاورزی هستند.وی ادامه داد: این زمینها از سالیان قبل در اختیار کشاورزان قرار داشت و محصول پاک در اختیار جامعه قرار می داد اما با گسترش نامتوازن شهر مشهد همراه با ضعف مدیریت فاضلاب، وضعیت خاک در محدوده کشف رود تغییر کرد.مدیر آب، خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: هم اینک نه تنها در هر ثانیه ورود هزار لیتر فاضلاب به کشف رود ثبت می شود بلکه ورود فاضلاب خام نیز مشکل مضاعف این رودخانه است.وی در ادامه با اشاره به مسئولیت سازمان جهاد کشاورزی در تهیه و تامین غذای سالم برای جامعه افزود: باید برای کشاورزی و فعالیت تولیدی افراد زیادی که در محدوده کشف فعالیت دارند آب سالم و تصفیه شده تامین شود.بهبودی ادامه داد: معضلات کشف رود نیازمند مدیریت یکپارچه و بسته برنامه ریزی جامع است لذا صرفا با آزادسازی حریم کاری پیش نمی رود زیرا مهمترین مساله موجود مدیریت پسماند و جلوگیری از تخلیه فاضلاب به کشف رود است.وی گفت: در محدوده زمینهای کشاورزی خاک به شدت در معرض تهدید و نابودی است بطوری که در صورت تداوم وضعیت موجود در آینده نزدیک دیگر خاک این منطقه جوابگوی کشاورزی و تولید محصولات نخواهد بود.مدیر آب، خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: این سازمان آمادگی ارائه الگوی کشت به کشاورزان را محدوده کشف رود دارد اما این امر در صورتی قابل تحقق است که وضعیت کیفیت آب تعیین تکلیف شود. رییس اداره مطالعات و مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در ادامه گفت: الگوی کشت در واقع پازلی است که کشاورز بر اساس چند پارامتر مهم از جمله آب در دسترس، بازار مصرف و نیازهای جامعه آن را اجرا می کندعلی فاطمی افزود: آب در دسترس کشاورز باید سالم و مشخص باشد زیرا هم کیفیت و هم حجم آب در تعیین الگوی کشت تاثیرگذار است.

* دیده نشدن حاشیه شهر در طرح جمع آوری فاضلاب مشهدمدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شرکت آب و فاضلاب مشهد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: شبکه جمع آوری فاضلاب این کلانشهر طرحی ملی با اعتبارات ملی است که در چارچوب آن اجرای سه هزار کیلومتر شبکه پیش بینی شد اما متاسفانه حاشیه شهر مشهد در مطالعات و طرح دیده نشده است. بابک امیرسرداری افزود: به همین خاطر فعالیتهای شرکت آب و فاضلاب مشهد در حوزه کشف رود مبتنی بر وظایف واگذار شده در قالب کارگروه نجات این رودخانه است.وی از جمله منابع آلاینده کشف رود را فاضلاب خاکستری و سرگردان معابر حاشیه شهر ذکر و بیان کرد: شرکت آب و فاضلاب مشهد به دلیل ضرورت و اهمیت مساله، به اجرای شبکه فاضلاب در حاشیه شهر ورود کرده و پیش بینی می شود 800 کیلومتر شبکه فاضلاب در این محدوده نیاز باشد.مدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شرکت آب و فاضلاب مشهد گفت: بر این اساس هم اکنون اجرای شبکه جمع آوری فاضلاب به طول 120 کیلومتر در منطقه طبرسی شمالی و گلشهر مشهد دنبال می شود.عطف توجه به شبکه اگو در حاشیه شهر در حالی است که تاکنون دو هزار 600 کیلومتر شبکه جمع آوری فاضلاب در مشهد اجرا شده است.

* افزایش ظرفیت تصفیه فاضلاب نیازی ضروریمدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شرکت آب و فاضلاب مشهد در ادامه تصفیه خانه را از مهمترین مشکلات ذکر و بیان کرد: تصفیه خانه ها گرانترین زیرساخت شهری و از نیازهای ضروری این کلانشهر است.امیرسرداری گفت: در بخش تصفیه فاضلاب به شدت عقب هستیم لذا گرچه 100 هزار مترمکعب ظرفیت تصفیه خانه های موجود مشهد هم اکنون در حال بهره برداری است اما اشکالاتی به روش تصفیه وجود دارد.وی افزود: علاوه براین ساخت و بهره برداری از دو تصفیه خانه التیمور و خین عرب به ظرفیت 163 هزار مترمکعب از محل اعتبارات وامی بانک توسعه در برنامه است که در چند سال اخیر تحریمها موجب عقب افتادن اجرای آنها شد.مدیر امور اجرایی طرحهای فاضلاب شرکت آب و فاضلاب مشهد ادامه داد: خوشبختانه هم اکنون مشکلات حل شده و عملیات اجرایی هر دو تصفیه خانه پایان یافته و به تدریج با ورود تجهیزات مورد نیاز به کشورنصب و آماده سازی انجام لذا پیش بینی می شود هر دو پروژه تا پایان سال آتی به اتمام رسیده و وارد مدار شوند.وی گفت: افزوده شدن 163 هزار مترمکعب به ظرفیت 100 هزار مترمکعب کنونی تصفیه فاضلاب می تواند بسیاری از مشکلات کمی و کیفی پساب را در مشهد رفع کند.امیرسرداری افزود: ارتقا تصفیه خانه های موجود نیز از برنامه های جدی شرکت آبفای مشهد است که در این راستا طرح ارتقای تصفیه خانه پرکند دو با 60 هزار ظرفیت به 200 هزار مترمکعب در شبانه روز در برنامه است.وی ادامه داد: این طرح به مدت دو سال اجرا و ظرفیت مطلوبی را به تصفیه خانه های مشهد می افزاید.

* تعامل میان دستگاهی برای درختکاری محدوده اطراف کشف رودرییس سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد نیز در میزگرد ایرنا گفت: به رغم تمام مشکلات، تعامل خوبی میان شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی و شهرداری مشهد ایجاد شده است. احمدرضا سلامی افزود: در این راستا تمامی سطح رهاسازی شده، از سوی شرکت آب منطقه ای با هدف درختکاری و آماده سازی تحویل شهرداری مشهد می شود.وی ادامه داد: تاکنون 65 هکتار از این زمینها آماده سازی و درختکاری شده و بوی نامطبوعی که پارسال در این منطقه استشمام می شد هم اکنون از بین رفته است.

* برآوردهای اعتباری شهرداریرییس سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد گفت: پارسال 30 میلیارد ریال از محل اعتبارات داخلی در این زمینه هزینه شد و امسال نیز تاکنون 28 میلیارد ریال برای آن صرف شده است.وی افزود: بر اساس برآورد در مجموع 100 میلیارد ریال برای تملک کل زمینهای شمالی و جنوبی حاشیه کشف رود نیاز است لذا به شدت به اعتبارات دولتی در این زمینه نیازمندیم.سلامی ادامه داد: مطالعات مشاور نشان می دهد به حدود هفت هزار میلیارد ریال اعتبار برای اجرای پروژه شهرداری در سطح هزار و 900 هکتار زمین در طول 16.5 کیلومتری از کشف رود که داخل محدوده شهر مشهد و دارای بیشترین معضلات است نیاز می باشد.وی گفت: با توجه به حمایتهای شهرداری، شورای اسلامی شهر مشهد و دولت در تخصیص اعتبارات انتظار داریم حداقل 100 هکتار از زمینهای محدوده کشف رود تا پایان امسال به صورت پارک خطی آماده سازی شود.رییس سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد افزود: در زمینهای آزادسازی شده انواع درخت توت، کاج، اقاقیا، صنوبر و چند نوع از گونه های اصلاح شده کاشته می شود.وی ادامه داد: کاشت درخت مراحل و پیش نیازهای متعددی دارد که از آن جمله می توان به خارج کردن خاک آلوده ،جایگزینی خاک نباتی، اجرای شیب بندی لازم و لایروبی کانال رودخانه اشاره کرد.

* کشف رود فرصت یا تهدیدنماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی نیز در میزگرد ایرنا گفت: کشف رود مهمترین فرصت برای این شهر است اما این رودخانه و موقعیت آبی آن در مشهد فرصتی است که به واسطه بی توجهی تبدیل به تهدید شده است.سیدهاشم بنی هاشمی افزود: علاوه بر همه فرصتهایی که می توان برای این حوزه آبی متصور شد، کشف رود می تواند قابلیتهای گردشگری فراوانی داشته باشد.وی ادامه داد: رودخانه ها به خصوص رودخانه ای مانند کشف رود به هیچوجه نباید رها شوند بلکه می توان از آنان به عنوان فضای گردشگری بهره برد.عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: طرحی که برای احیا و بازسازی کشف رود اجرا می شود می تواند از بهترین طرحهای جهانی باشد.

* اقدام عملی برای نجات کشف رود در دولت یازدهم/ نیاز به همت مجلسمدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: اقدامات عملی و مرحله اجرایی 'طرح نجات کشف رود' در دولت یازدهم شروع شده و با پیگیریهای رئیس سازمان محیط زیست و استاندار خراسان رضوی موضوع کشف رود به جلسه هیات دولت و به درجه خاصی از توجه تبدیل شد.وی ادامه داد: همین پیگیریها به تصویب هزار و 600 میلیارد ریال اعتبار طی یک برنامه سه ساله برای نجات کشف رود منجر شد اما این اعتبار به علت مشکلات مالی گریباگیر کشور، تاکنون تخصیص نیافته است.صالحی افزود: اما اهمیت موضوع دوباره به هیات دولت یادآوری شده و هم اکنون پیگیریها برای تخصیص اعتبار مصوب در حال انجام است.وی با اشاره به نزدیک بودن فصل بررسی لایحه پیشنهادی بودجه سال آینده کل کشور افزود: از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تقاضا داریم اعتبارات کشف رود را به صورت ویژه در دستور کار خود قرار دهند و حمایتهای لازم را در این زمینه داشته باشند.

* نجات کشف رود معطل اعتبارنماینده تام الاختیار استاندار خراسان رضوی در حوزه کشف رود نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: بدون وجود منابع مالی نمی توان هیچ کاری در این حوزه از پیش برد.حسن موحدیان افزود: دولت هزار و 600 میلیارد ریال با عنوان اعتبارات نجات کشف رود مصوب کرد اما تاکنون هیچ مبلغی از آن تخصیص نیافته و تا زمانی که اعتبار نرسد نمی شود کار زیادی انجام داد.وی ادامه داد: باید با برنامه ریزی دقیق و تامین منابع نسبت به انجام طرحهای مهمی مانند نجات کشف رود اقدام شود بنابراین منابع باید حتما پای کار باشد چون بدون منابع هیچ کاری امکان ندارد.

* طرح و برنامه موجود استنماینده تام الاختیار استاندار خراسان رضوی در حوزه کشف رود گفت: برای این رودخانه کارهای بزرگی انجام شد و مهمترین بخش آن طرح و برنامه ریزی خوبی می باشد که محقق شده است.وی افزود: مرحله بعدی، اجرای برنامه با تخصیص اعتبارات است که هم اکنون مساله کشف رود و مدیریت آن در این مرحله باقی مانده است.موحدیان ادامه داد: آزادسازی 400 هکتار از زمینهای حریم و بستر کشف رود کار بزرگی است که با حمایت و پشتیبانی دستگاه قضایی انجام شده است.وی گفت: افرادی در دل این معضل در حال ارتزاق هستند اما به واسطه اجرای کامل قانون و مدیریت عقلانی مساله باید بدون هیچ چشم پوشی، برخورد قانونی با متعرضان به حریم کشف رود صورت گیرد.نماینده تام الاختیار استاندار خراسان رضوی در حوزه کشف رود نیز در مورد اعتبار نجات کشف رود اظهار کرد: دولت قطعا در شرایط موجود امکان پرداخت چنین پولی را ندارد لذا تاکنون همه اقدامات موثر و مفید با اعتبارات داخلی از سوی سازمانها و بخشهایی مانند شرکت آب منطقه ای استان، شهرداری مشهد و دیگر مجموعه ها صورت گرفته است.

* طرح نجات کشف رودمدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: طرح نجات کشف رود ظرف یک ماه آینده به پایان می رسد و پس آن به دنبال احیای کشف رود هستیم.محمدحسین جعفری افزود: هزینه اقدامات صورت گرفته در حوزه کشف رود تاکنون از محل منابع جاری شرکت آب منطقه ای تامین شده لذا لازم است اعتبارات مورد نیاز در این زمینه تخصیص یابد.وی ادامه داد: حد بستر رودخانه کشف با فرض وقوع سیلاب، هر 35 سال یکبار در نظر گرفته شده است.مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: بر مبنای این مطالعات، متصرفان به زمینها و حریم بستر رودخانه شناسایی شده اند و برنامه اجرایی نیز در کمیسیون سه نفره آبهای سطحی خراسان رضوی بررسی و مورد تصویب قرار گرفته است.وی افزود: شرکت آب منطقه ای تابع وزارت نیرو و نماینده دولت در منابع آب استان است لذا فعالیت این شرکت تابع تقسیمات کشوری نیست بلکه تابع توزیع حوزه آبریز است.جعفری ادامه داد: در مدیریت حوزه آبریز، پهنه کشور به شش حوزه اصلی تقسیم شده که یکی از آنها حوزه آبریز قره قوم شامل کشف رود است و برعهده شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی قرار دارد.وی گفت: هم اکنون 30 کیلومتر از مجموع 42 کیلومتر طول کشف رود که دارای برنامه مصوب و ذیل دستور دادستان برای آزادسازی می باشد، آزاد شده است.مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی افزود: مطالعات در این رابطه مربوط به شش سال پیش است لذا بر اساس دستور وزیر نیرو، مطالعات فقط به 42 کیلومتر انجام شده منتهی نمی شود بلکه به 70 کیلومتر عرصه روخانه نیز افزایش می یابد.وی گفت: تمامی مسیر مطالعاتی و قانونی جهت اخذ دستورات مقام قضایی به منظور آزادسازی برای بقیه مسیر نیز به صورت کامل انجام می شود.

* پیشنهاد جلب سرمایه گذارنماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی نیز در ادامه میزگرد ایرنا حل مشکلات کشف رود را نیازمند مدیریت یکپارچه و واحد ذکر و بیان کرد: این مدیریت یکپارچه از سه عنصر شهرداری، جهاد کشاورزی و فرمانداری به عنوان مهمترین دستگاههای اجرایی در مدیریت راهبردی حوزه کشف رود تشکیل می شود.بنی هاشمی گفت: کشف رود با احیاء و بازسازی می تواند به قلب تپنده مشهد تبدیل شود لذا باید در این زمینه برنامه جامعی وجود داشته باشد اما هنوز در حد آزادسازی باقی مانده است.وی معتقد است: می توان از حضور سرمایه گذاران داخلی و حتی خارجی در این حوزه استفاده کرد و با تضمین سرمایه، آنان را ترغیب به ورود و سرمایه گذاری در این بخش کرد زیرا با در انتظار نشستن برای رسیدن بودجه های دولتی، هیچگاه کار به اتمام نمی رسد.عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: با توجه به اینکه تهیه لایحه برنامه ششم توسعه و لایحه بودجه سال آینده کل کشور در حال انجام است مسئولان و متولیان هر مجموعه و دستگاه می توانند دولت را راضی به لحاظ کردن بودجه ای ویژه کشف رود نمایند زیرا باید منابع تامین مالی از سوی دولت در پیشنهادات روشن باشد.وی ادامه داد: در غیر اینصورت نمایندگان مجلس باید اقدام به جا به جایی در اعتبارات پیشنهادی در بخشهای مختلف کنند که امکانپذیر نیست.

* مراحل پایانی مطالعات جامع کشف روددبیر کارگروه نجات کشف رود نیز در این میزگرد ایرنا در مشهد گفت: مطالعات جامع کشف رود با هزینه شش میلیارد ریال از اعتبارات جاری شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی در مراحل پایانی است.حسین علی میرزایی اقدامات صورت گرفته برای حل معضل حوزه کشف را چشمگیر و قابل توجه توصیف و بیان کرد: هم اکنون وظایف تمامی دستگاهها در این حوزه مشخص و معین است.وی افزود: شرکت آب منطقه ای وظیفه نجات رودخانه، آزادسازی بستر، شناسایی و برخورد با چاههای غیر مجاز و کارگاههای آلاینده را دارد.دبیر کارگروه نجات کشف رود ادامه داد: در مورد آزادسازی زمینها برنامه کوتاه مدت شامل جمع آوری اطلاعات و موتور پمپها در میان مدت بحث مطالعات و ساخت تصفیه خانه ها است.وی گفت: اصل کار در کشف رود بازگشایی و آزادسازی است که با توجه به اینکه در کشور بی سابقه است تقریبا تبدیل به الگویی ملی شده است.میرزایی افزود: به واسطه اجرای طرحهای مورد نظر تاکنون دسترسی به 30 کیلومتر از محدوده کشف رود تسهیل شده و به تعبیری می توان گفت 80 درصد کار انجام شده است.7496/1858

انتهای پیام /*

ویدیو مرتبط :
رودخانه سپید رود