آق گل اكنون دیگر تالاب نیستی، تو تلنگری

به گزارش ایرنا روزی شاید به داشتنش افتخار می كردیم و به همگان فخر می فروختیم به خاطر بودن پرندگانی نایاب در قطعه ای بهشت خدا، امروز اما لبش برای یك قطره آب خشك شده، نای فریاد زدن ندارد، آن هم از دست انسان دو پا...
تالاب آق گل این روزها حالش دوباره خوب نیست، دلش به درد آمده از ندانم كاری كسانی كه می خواهند تنها خودشان باشند و زندگی كنند، تنها خود را موجود زنده روی زمین می دانند و از پرواز پرندگان و شگفتی های دیگر خداوند بر آسمان این تالاب انگار نمی توانند لذت ببرند!!!
آق گل جان! تو حالا دیگر تالاب نیستی، تو تلنگری... برای افراد به خواب رفته ای كه هیچ تالابی را آدم حساب نمی كنند، اصلا نمی دانند تالاب یعنی تلی از آب.... آبی كه اگر نباشد، تو هم نیستی، من هم نیستم، دیگر هیچ پرنده ای نیست كه كنار آن دوباره پهلو بگیرد و برای دعوت دیگر دوستانش هلهله كند و دسته جمعی آواز سر دهند برای زندگی دوباره.
اما امروز زبان آق گل از خشكی و بی آبی زخمی شده و نفسش به شماره افتاده و باز هم در انتظار تدبیر مردان مردی است كه دغدغه زندگی اما نه برای خود، بلكه برای همه جنبندگانی دارند كه می خواهند بار دیگر بر فراز تالاب خودنمایی كنند و پرآب شدنش را از دستان پرسخاوت آسمان طلب...
اگر بعد از سالها تالاب آق گل با بارش نعمت های خداوند پر شده از آب مایه حیات و عمری دوباره گرفته، چرا دلش را دوباره خون كنیم و با تكرار دوباره اشتباهات، شیره جانش را بـمَكیم!!! اگر دلمان برای تالابمان نمی سوزد، حداقل برای خودمان كه می شود بسوزد...
تالابی كه مطالعات زمین شناسی حاكی از قدمت 40 هزار ساله آن دارد، امروز دوباره نقل محافل عمومی و فضای مجازی شده و خبر از برداشت غیراصولی آب تالاب برای مصارف كشاورزی می دهد، به نوعی كه دوستداران محیط زیست را نگران كرده تا با خبرساز كردن این اقدام غیر انسانی، مدیران را به فكر چاره بیندازند!!
كم آبی و بحران آب شاید تنها دلیلی است كه هر كنكاش و تلاشی را دوباره به سر خط می رساند، امری كه معاون فنی اداره كل محیط زیست استان همدان نیز بر آن صحه گذاشته و می گوید: از سال 88 و 89 به بعد متاسفانه تالاب خشك شده و آب به خودش ندیده، تا اینكه سال گذشته به دلیل بارش نزولات آسمانی به میزان حدود 100 هكتار آبگیری شد، در حالیكه دائمی نیست.
اما مهمتر از آن اینكه عادل عربی در گفت و گو با ایرنا از كم آبی و خشك شدن تالاب آق گل در آینده طبق آخرین اخبار و مطالعات خبر می دهد و می افزاید: از آنجایی كه آب تالاب آق گل از رودخانه قره چای در ارتفاعات دشت كمیجان استان مركزی تامین می شود، اما با پایش هایی كه انجام گرفت، مشخص شد این رودخانه نیز چندان آبی ندارد.
به گفته وی سال 90 بود كه معاونت آب و آبفای وزارت نیرو حقابه زیست محیطی تالاب های كشور را اعلام كردند كه تالاب آق گل نیز در لیست این تالاب ها قرار داشت و حقابه آن دو میلیون مترمكعب تعیین شد.
البته با تعیین این حقابه اداره كل محیط زیست استان همدان علت را مبنی بر اینكه چرا تالاب خشك شده و آب وارد آن نمی شود را جویا شد.
عربی اینگونه ادامه می دهد: كه در این راستا مطالعاتی با شركت آب منطقه ای استان به واسطه اداره كل محیط زیست و شركت آب منطقه ای دو استان همدان و مركزی برای رفع ابهام خشك شدن این تالاب انجام شد كه متاسفانه جوابی نگرفتیم، تا جاییكه حتی استاندار وقت همدان مكاتبه ای را با استاندار استان مركزی انجام داد كه به نتیجه نرسید.
وی می افزاید: به نتیجه نرسیدن این امر موجب شد تا خودمان پروژه مطالعاتی را با همكاری دانشگاه تهران تعریف كنیم و عوامل را با سوابق موجود در وزارت نیرو و بررسی سابقه گذشته منطقه با استفاده از عكسهای هوایی پایش كردیم و مشخص شد كه دشت كمیجان با افت سالانه منابع آبی روبرو است.
حالا اما افت نزدیك به 30 میلیون مترمكعب به دلیل مصرف بیش از حد منابع آبی این دشت را دچار تراز منفی كرده و وجود چاه های غیر مجاز، برداشت بی رویه آب از این چاهها و حتی چاه های مجاز، كشت محصولات آب بر كه قسمتی از این دشت در استان همدان واقع شده، از دلایل عمده افت منابع آبی این دشت است كه تهدیدی برای خشك شدن تالاب آق گل به شمار می رود.

*تالاب آق گل با مشاركت جوامع محلی احیا می شود
عربی در عین حال معتقد است كه اگر این روند ادامه پیدا كند، تالاب آق گل هیچگاه احیا نمی شود و راه حل رفع این مشكل نیز برطرف كردن برداشت ها و مثبت كردن بیلان منفی دشت كمیجان است.
در این گیرو دار شاید بستن چاههای غیرمجاز آن هم به صورت جدی از سوی شركت آب منطقه ای استان همدان خبر خوش و اقدام مثبتی برای جلوگیری از ادامه برداشت های منابع آبی باشد كه به گفته عربی در كنترل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی نیز اداره كل محیط زیست استان همدان موضوع زیست بومی مبنی بر مشاركت تمامی ذی نفعان و ذی مدخلان در بهره برداری صحیح و اصولی از حوزه آبریزی كه تالاب در آن واقع شده را در دستور كار خود قرار داده است.
معاون فنی اداره كل محیط زیست همدان می گوید: این اقدام به گونه ای است كه هم استفاده خردمندانه از تالاب صورت می گیرد و هم كاركرد اصلی تالاب حفظ می شود و اداره كل محیط زیست بحث آموزش جوامع محلی و ذی مدخلان را آغاز كرده و تمركز ما بیشتر روی جلب مشاركت جوامع محلی در مدیریت تالاب است.
عربی خاطرنشان می كند: اگر مردم منطقه اصرار دارند كه تالاب آق گل احیا شود، باید مشاركت كنند و این درست نیست كه ما تنها به عنوان انسان حق استفاده از آب را داریم، بلكه دیگر موجودات و پرندگان نیز حق استفاده از آب را دارند و وابسته به این تالاب هستند.
اما نكته قابل توجه كه بسیار خبر ساز شد و جوامع دوستدار محیط زیست را به عكس العمل وا داشت، برداشت غیر اصولی از تالاب آق گل بود كه معاون فنی اداره كل محیط زیست استان به صراحت اعلام كرد عملا چیزی مبنی بر برداشت غیر اصولی از این تالاب مشاهده نشده است!

* آبی در تالاب آق گل نیست كه بخواهد برداشت شود
عربی در تكمیل این موضوع اینگونه ادمه می دهد: آب تالاب آق گل برای مصارف كشاورزی هیچگاه برداشت نشده، چون عملا آبی در تالاب نیست كه بخواهد برداشت شود.
وی عنوان داشت: حتما جلسه مشتركی را با محوریت وزارت نیرو، معاون سازمان محیط زیست كشور با حضور شركت آب منطقه ای و محیط زیست دو استان همدان و مركزی برای چاره اندیشی از عدم خشك شدن تالاب آق گل تشكیل خواهیم داد، در عین حال كه توپ در زمین استان مركزی است.
از سوی دیگر اداره محیط زیست ملایر می گوید تالاب آق گل چون به عنوان منطقه حفاظت شده نیست، اهرم قانونی برای جلوگیری از برداشت های غیراصولی آب از تالاب را نداریم و آب منطقه ای طبق قانون توزیع عادلانه آب می تواند با این اقدام برخورد كند.
مدیر امور منابع آب در عین حال از برخورد جدی با عوامل برداشت غیراصولی از این تالاب خبر داد و می افزاید: پس از شنیدن این خبر بلافاصله گشت و بازرسی آبهای سطحی در محل اعزام شدند و فردا نتایج بازرسی اعلام خواهد شد.
به گفته امیر شادفر چاههای غیر مجاز در این منطقه شناسایی شده و در مراجع قضایی تحت پیگیری است و پس از بازدید و كارشناسی، نظر كمیسیون آبهای زیرزمینی اعلام می شود كه این چاهها مسدود و یا مجوز به آنها داده شود.
تالاب آق گل ملایر از سال 88 به مدت پنج سال به عنوان منطقه شكار ممنوع اعلام شد كه سال گذشته این مدت زمان به اتمام رسید و با توجیحاتی كه اداره كل محیط زیست استان همدان آورد، به مدت سه سال دیگر ممنوعیت شكار در این منطقه تمدید شد.
تالاب فصلی آق گل به مساحت 380 هكتار در جنوب شرقی روستای كرد خورد از توابع ملایر و روستای توتل در كنار كوه كت در مرز استان‌های همدان و مركزی واقع شده و در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده ‌است.
وسعت تالاب در فصل پر آبی به 600 هكتار می رسد و تاكنون حضور 46 گونه از پرندگان ایران در آق گل ثبت شده است.
آری این است حال و روز كنونی تالاب آق گل ملایر... و این احوالات به دلیل بی خردی افرادی است كه تمام شش دانگ تلاشش را به كار می گیرد تا بلكه این نعمت را این روزها فزونی یافته، به كف رسانده و شاید برایش مدال هم طلب می كند!!!
بگذاریم تالاب آق گل دوباره مامن امنی برای لك لك سیاه، پرستوی دریایی، نوك كاكایی، چوب پا، مرغ باران، فلامنیگو، قو، حواصیل، لاك پشت و پرندگانی باشد كه در جریان بودن زندگی را آواز می دهند...
شهرستان ملایر با جمعیتی بالغ بر 300 هزار نفر در 75 كیلومتری شهر همدان واقع شده است.
7528/6993/1352