باورهای اشتباه در مورد مغز انسان

برترین ها/ مغز یکی از شگفت انگیزترین ساختارهای شناخته شده در دنیا است و اگر می خواهید به خاطر عملکرد ارزنده مغزتان، برایش هورا بکشید، باید نخست باورهای اشتباهی را که در موردش وجود دارد دور بریزید. از این بابت خیال تان آسوده باشد که عملکرد شناختی مغز شما، با بالا رفتن سن افزایش می یابد. اگر بخواهید تنها از 10 درصد مغزتان استفاده کنید، فقط و فقط به خاطر تنبلی خودتان است. مغز شما این قابلیت را دارد که برای بهره وری بیشتر، به مرور زمان اتصالات عصبی خود را بازسازی و بهسازی کند.

نظریه های عجیب زیادی درباره چگونگی عملکرد مغز انسان وجود دارد. این که نواختن موسیقی کلاسیک برای کودکان، آنها را باهوش تر می کند! یا بازی های فکری آی کیو شما را ارتقا می دهد! همه اینها اشتباه اند و توهمی بیش نیستند! در اینجا می خواهیم باورهای اشتباه معروف درباره مغز انسان را به شما معرفی کنیم:

باور اشتباه اول: تنها از 10 درصد مغزتان استفاده می کنید!

اشتباه است! باور استفاده 10 درصدی مغز، افسانه ای بیش نیست. ما برای انجام فعالیت های روزانه مثل: نفس کشیدن، خوردن، دیدن و تحلیل اطلاعات ساده، به تمامی قسمت های مغزمان نیاز داریم. در کلاس درس، ممکن است معلم ها بخواهند دانش آموزان را به تلاش بیشتر تشویق کنند، اما انجام این کار باعث ایجاد اتصالات عصبی بیشتر نخواهدشد و پیشرفت تحصیلی تا زمانی که سوئیچ این اتصالات خاموش باشد، ممکن نیست.

محققان معتقدند که در هر لحظه از زمان، تمامی بخش های مغز درگیر انجام چندین عملکرد هستند. اگر باور اشتباه 10 د رصدی از مغز، حقیقت داشته باشد، آسیب دیدن مغز دیگر نباید نگران کننده باشد! چر ا ما باید تنها در مورد 10 درصد کوچک از مغزمان که آسیب دیده است، نگران باشیم؟! واقعیت این است که حتی آسیب به کوچک ترین بخش مغز می تواند منجر به ایجاد عواقب وخیمی در عملکرد هر دو حوزه، شناخت و وظیفه، شود. تصویربرداری از مغز حاکی از این است که تمامی سطوح مغزی حتی در طول مدت خواب هم فعال هستند.

بیشتر قسمت های مغز همیشه فعال است، حتی در زمانی که ما واقعا از بخش های خاصی از مغزمان استفاده می کنیم. خوب فکر کنید: چگونه مغزی که 3 درصد از وزن بدن را به خود اختصاص می دهد، 20 درصد انرژی بدن را مصرف می کند! و فقط ده درصد آن فعال است؟

باور اشتباه دوم: با حل کردن معما و پازل به طور روزانه می توانید مغزتان را جوان نگه دارید!

اشتباه است! هیچ مدرک تحقیقاتی وجود ندارد که ثابت کند، انجام روزانه جدول، سودوکو، یا تمرینات آموزش ذهن زوال مغز را به تاخیر می اندازد یا انجام تمرینات فیزیکی یا معاشرت با دیگران می تواند باعث جوان ماندن مغز شود.

بارو اشتباه سوم: مغز افراد «چپ دست» و «راست دست» با یکدیگر فرق دارد!

اشتباه است! باور اشتباه است! چیزی که عنوان می شود این است که افراد چپ دست منطقی و راست دست ها هنری هستند. انسان از دو نیمکره اش برای عملکردهای شناختی استفاده می کند. عقیده دست چپی/ دست راستی نشات گرفته از این نظریه است که بسیاری از افراد (البته نه همه) پردازش اطلاعات زبانی را بیشتر در نیمکره چپ و قابلیت های مکان یابی و بیان عواطف را بیشتر از طریق نیمکره راست انجام می دهند. روان شناسان از این عقیده برای بیان تمایزات بین تیپ های مختلف شخصیتی استفاده می کنند.


در آموزش و پرورش، برنامه هایی طراحی شده که اتکای کمتری به فعالیت های منطقی «دست چپی» دارد. با این حال، طی بررسی های تصویربرداری از مغز، هیچ مدرکی دال بر این که نیمکره رسات به عنوان مکان خلاقیت باشد، به دست نیامده است. از طرفی با انجام آزمایش های اسکن از مغز این طور مشخص شده که دو نیمه مغز به طور پیچیده ای و حتی بیشتر از آنچه که قبلا تصور می شده، به یکدیگر متصل هستند. پس عملکردهای حل مسئله یا خلاقیت، مرتبط به هر دو نیمکره مغز است، نه فقط یک قسم خاص. مغز از هر دو نیمکره و حتی از تمامی قسمت هایش برای یادگیری، در ک و تجسم در ریاضیات استفاده می کند.

باور اشتباه چهارم: شما قبل از یاد گرفتن زبان دیگری باید بتوانید به یک زبان صحبت کنید!

اشتباه است! کودکانی که به طور هم زمان فارسی و مثلا ترکی را یاد می گیرند، زبانی را با زبان دیگر اشتباه نمی کنند و روند یادگیری آنها هم کند نیست. نظریه تداخل دو زبان به این دلیل ارائه شد که بخش های مختلف از مغز برای ذخیره سازی اطلاعات دریافتی با یکدیگر رقابت می کنند. در واقعیت، کودکانی که دو زبان را فرا می گیرند، حتی به طور هم زمان، دانش کلی بهتری از ساختارهای زبانی به صورت یک پارچه به دست می آورند.

باور اشتباه پنجم: مغز زنان و مردان در کسب مهارت های یادگیری متفاوت هستند!

اشتباه است! البته تفاوت هایی در مغز زنان و مردان وجود دارد و تمایز فیزیولوژیکی ممکن است منجر به تفاوت هایی در عملکرد مغزشان شود. تاکنون در هیچ تحقیقی مشخص نشده که تفاوت جنسیتی در نحوه اتصالات شبکه های عصبی در زمان یادگیری یک مهارت جدید، نقش داشته است. حتی اگر تفاوت هایی مرتبط با جنسیت یافت شود، معمولا بسیار ناچیز است یا به بیان دیگر این تفاوت ها الزاما به هیچ شخص، گروه یا جنس خاصی مرتبط نخواهند بود.

باور اشتباه ششم: هر فردی سبک یادگیری مخصوص به خود دارد!

اشتباه است! خیلی ها گمان می کنند اگر دانش آموزی بخواهد بهتر یاد بگیرد باید سعی کند اطلاعات جدید را مطابق سبک یادگیری خاص وجودش دریافت کند. مثلا اگر دیداری است از روش های تصویری و اگر شنیداری است از ورودی های صوتی و حس شنوایی خود کمک گیرد. درخصوص این باور اشتباه به نظر می رسد که اذهان عمومی از آزمایش های علمی هم پیشی گرفته اند، چرا که هر روزه، افراد زیادی از متخصصان مغز و اعصاب تقاضا می کنند روش مناسب مغز آنها برای یادگیری را مشخص سازند! نکته اینجاست که هنوز هیچ تحقیق علمی وجود ندارد که ثابت کند هر فردی روش یادگیری خاصی دارد و تمام نظریات ادعایی در این مورد امتحان نشده و بی اساس هستند. مراقب باشید توهمات شبه علمی جای شواهد علمی را نگیرند.

باور اشتباه هفتم: آسیب مغزی ماندگار است!

اشتباه است! اکثر افراد، فکر می کنند آسیب های مغزی در هر جایی از مغز که ایجاد شوند، به طور دائمی خواهند ماند و دیگر قابل درمان و ترمیم نیستند. برای مثال وقتی سکته مغزی می کند خیلی ها می گویند تا آخر عمر باید با عواقب و عوارض سکته بسازد چون دیگر راه درمانی برای او وجود ندارد! اما روند بهبود چنین آسیب هایی بستگی به شدت، محل و قابلیت فرد دارد. برای مثال، آسیب به سر در طول بازی فوتبال ممکن است منجر به ضربه مغزی جدی شود، اما اکثر افراد می توانند به مرور زمان بهبود یابند و حتی دوباره بازی کنند.

از طرف دیگر، ویژگی خودشفابخشی مغز دائمی نیست و نمی توان انکار کرد که وارد شدن یک ضربه شدید به مغز می تواند منجر به آسیب های ماندگار هم شود که چه بسا عواقب آن برای همیشه باقی بماند مهم این است که بدانید مغز انسان حالت انعطاف پذیری زیادی دارد. تحقیق نشان داده است حتی بعد از بروز آسیب های جدی به مغز مانند ضربه، با انجام برخی روش های درمان، مغز این قابلیت را دارد که با ایجاد اتصالات جدید، خودش را بازسازی کند یا فعالیت های اساسی خود را از طریق بخش های سالم دیگر از سر بگیرد.

باور اشتباه هشتم: انسان ها بزرگ ترین مغز را در میان جانوران دارند.

اشتباه است! وزن مغز فرد بالغ متوسط در حدود یک کیلو و سیصد گرم و طول آن تا حدود 15 سانتی متر است. بزرگ ترین مغز در میان جانوران متعلق به نهنگ، با وزنی بالغ بر 8 کیلوگرم است. پس از آن بزرگ ترین مغز با وزنی در حدود 6 کیلوگرم به فیل ها تعلق دارد.

اما آیا اندازه این مغزها متناسب با جثه بدن حیوان است؟ آیا انسان ها در مقایسه با جثه بدن شان بزرگ ترین مغز را دارند؟ دوباره تکرار می کنیم که این تفکر تنها یک باور اشتباه است. به طور شگفت آوری، جانداری که بزرگ ترین مغز را نسبت به جثه خود دارد «حشره خوار» می باشد، که در حدود 10 درصد از وزنش متعلق به مغز اوست.

باور اشتباه نهم: تمامی سلول های مغزی ما از بدو تولد وجود دارند و با مرگ ما این سلول ها هم برای همیشه از بین می روند!

اشتباه است! دانش سنتی بیان می کند که افراد بالغ تعداد زیادی سلول های مغزی دارند و وقتی این سلول ها از بین بروند، دیگر نمی توانند جایگزین شوند. در سال های اخیر، متخصصان دریافتند که مغز افراد بالغ، در دوران حیات، سلول های جدیدی را حتی در دوران کهنسالی می سازد. فرآیند تشکیل سلول های جدید مغزی به عنوان نوروژنز شناخته می شود و محققان پی بردند که این مسئله حداقل در یک منطقه مهم از مغز به نام هیپوکامپ اتفاق می افتد.

باور اشتباه دهم: 100 میلیارد رشته عصبی در مغز انسان وجود دارد!

اشتباه است! این تخمین 100 میلیاردی از رشته های عصبی اغلب اوقات تکرار می شود و هیچ کسی هم نمی داند که این موضوع از کجا نشات گرفته است. در سال 2009، یک محقق تص&