آرمان نوشت: تعیین تکلیف برای 22میلیون کاربر تلگرام

آرمان نوشت: تعیین تکلیف برای 22میلیون کاربر تلگرام

آرمان/ متن پیش رو در آرمان منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.

آنطور که یک عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه اعلام کرده، قرار است فیلترینگ تلگرام در جلسه امروز این کارگروه تعیین تکلیف شود. این در حالی است که تازه‌ترین بررسی‌ها نشان می‌دهد 22 میلیون ایرانی عضو تلگرام هستند. کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در حالی امروز برای 22 میلیون کاربر تلگرام تعیین تکلیف می‌کند که به دنبال حاشیه‌هایی که در رابطه با استفاده از این شبکه اجتماعی در ایران به وجود آمده بود، وزارت ارتباطات یک ماه فرصت گرفت تا نسبت به فیلترینگ هوشمند آن اقدام کند؛ فرصتی که حدود 10 روز از اتمام آن می‌گذرد.

روز گذشته یک عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه از برگزاری جلسه این کارگروه برای تصمیم‌گیری درباره تلگرام خبر داد. محمدعلی اسفنانی گفت که جلسه کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه دوشنبه برگزار می‌شود تا درباره‌ سرنوشت فیلترینگ تلگرام تصمیم گرفته شود. پیش از این شایعاتی درباره آغاز فیلترینگ هوشمند این شبکه اجتماعی مطرح شده بود که اسفنانی این مساله را رد کرده بود. به گزارش ایسنا، سیدابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی نیز در نخستین همایش شبکه‌های اجتماعی مجازی، فرصت‌ها و تهدیدها، با بیان اینکه تلگرام در ایران 22 میلیون عضو دارد که 15 میلیون آن فعال است، گفت: 112 شبکه فعال در کشور وجود دارد، شبکه‌هایی که هرکدام بیش از 10 هزار مشترک دارند، از این تعداد همگی سرگرمی است، اینها باید مدیریت شوند. باید مطالعه بشود، یک بحث مهم تحقیق در این حوزه است.

شبکه‌های موبایلی که فیلتر نمی‌شدند

براساس آمارهایی که در سامانه مدیریت ضریب نفوذ اینترنت کشور آمده است ایران با ۷۵ میلیون جمعیت دارای 37میلیون مشترک است و بیشترین کاربران اینترنت در مازندران هستند. فیلترینگ که با هدف جلوگیری از دسترسی کاربران به وبگاه‌های مغایر با قوانین و سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران از سوی شرکت مخابرات ایران صورت می‌گیرد، از ابتدای ورود اینترنت به ایران آغاز شد. تا سال ۸۸ در صورت وارد کردن نشانی یک وبگاه فیلتر شده، پیغامی نزدیک به این عنوان ظاهر می‌شد: «مشترک گرامی! دسترسی به این سایت امکان‌پذیر نیست». فیس بوک در کنار توئیتر، یوتیوب و شمار دیگری از سایت‌های اینترنتی در مدت زمان کوتاهی بعد از انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور در ایران فیلتر شدند و تا امروز که نزدیک به 10 سال از این فیلترینگ می‌گذرد به‌رغم وعده‌های وزیر ارتباطات و اظهاراتی که درباره رفع فیلتر این شبکه‌ها مطرح بود هنوز هم این سه شبکه اجتماعی در میان سایت‌هایی که بازکردن آنها در ایران مقدور نیست، فیلتر هستند. بعد از پیدا شدن شبکه‌های اجتماعی موبایلی با توجه به ماهیت سیال این شبکه‌ها و دسترسی بخش وسیعی از مردم به آنها بحث فیلترینگ در پرده‌ای از ابهام قرار گرفت. ابهامی که باعث شده است هر از چند گاهی بحثی درباره فیلترینگ تمام یا بخشی از شبکه‌های اجتماعی نظیر تلگرام در جامعه مطرح و بعد از مدتی تکذیب شود.

درباره فیلترینگ هوشمند

با طراحی نرم‌افزارهای فیلترینگ هوشمند عدم دسترسی مردم به سایت‌های اجتماعی بین‌المللی محدود به صفحات با محتویات مجرمانه می‌شود. شرایط مشابه چنین حالتی هم‌اکنون در سایت ویکی پدیا وجود دارد. به این ترتیب که سایت ویکی‌پدیا، به طور کلی باز است و دسترسی به آن امکان پذیر است؛ اما برخی صفحات آن که ضد مواضع نظام هستند یا کاربردهای غیراخلاقی و مجرمانه دارند، فیلتر شده‌اند. کسی هم به این وضع اعتراضی ندارد. در حال حاضر در کشور ما انجام فیلترینگ بر عهده یک کارگروه است و با رای‌گیری که در میان اعضای این کارگروه انجام می‌شود، تصمیم گرفته می‌شود که یک سایت فیلتر شود یا نشود. بنابراین در این سیستم فیلترینگ، ممکن است اعمال سلیقه‌هایی از سوی افراد وجود داشته باشد. یکی از راهکار‌هایی که در نهایت به حذف این اعمال سلیقه‌ها می‌انجامد، استفاده از سیستم فیلترینگ هوشمند است. یعنی با جایگزینی نرم‌افزار‌ها به جای افراد، این مساله تا حد زیادی برطرف خواهد شد.

همه‌چیز پیرامون موج جدید فیلترینگ

بهار سال 93 اپلیکیشن موبایل «وی چت» فیلتر شد و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای پیامی مبنی بر فیلترینگ واتس آپ و وایبر منتشر کرد. خبری که یک روز تایید و روز دیگر تکذیب می‌شد. در این میانه بود که شبکه‌های اجتماعی و موبایلی دیگری نظیر لاین، تانگو، زاپیا، تلگرام و ایمو متولد شد. درحالی که همچنان گمانه‌زنی‌ها و شایعاتی برای مسدود شدن یا نشدن شبکه‌های اجتماعی مطرح شد، خبر از فیلتر شدن «واتس آپ» «وایبر» و «تانگو» از سوی دبیر کمیته تعیین مصادیق اعلام شد. خبری که در اردیبهشت ماه سال 93 اعلام سپس با واکنش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مواجه شد. محمود واعظی اعلام کرد به دلیل نقصان در تعداد رای‌گیری این مساله باید در جلسه شورای عالی فضای مجازی مطرح شود هرچند که این سخن وزیر ارتباطات نیز پیامدهای دیگری از سوی دبیر کمیته تعیین مصادیق و محتوای مجرمانه به همراه داشت اما سرانجام با ورود شخص رئیس‌جمهور این مساله ختم به خیر شد. با این وجود این کش و قوس همچنان بین وزارت ارتباطات و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه ادامه دارد؛ به‌گونه‌ای که بعد از ورود حسن روحانی رئیس‌جمهور به این مساله و توقف فیلتر شدن واتس آپ، دبیر کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه عنوان کرد که رئیس‌جمهور اجرا‌‌کننده قانون است، بنابراین دستوری برخلاف قانون صادر نمی‌کند و تصمیم‌گیری درباره فیلتر و مسدودسازی محتوای مجرمانه همه سایت‌های اینترنتی ازجمله شبکه‌های اجتماعی برعهده کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است. عبدالصمد خرم‌آبادی گفته بود: دستور رئیس‌جمهور برای پیگیری وضعیت «واتس آپ» و شبکه‌های اجتماعی به عهده شورای عالی فضای مجازی است و براساس مقررات جاری، رئیس‌جمهور اساسا اختیار اتخاذ چنین تصمیمی را ندارد.

اپلیکیشن‌ها وزیر را محبوب می‌کند

سرانجام واتس آپ فیلتر نشد و بسیاری از کاربران این مهم را بزرگ‌ترین نقطه قوت در دولت تدبیر و امید اعلام کردند. مساله‌ای که باعث شد محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات محبوب‌ترین وزیر کابینه دولت یازدهم لقب بگیرد. با گذشت چند ماه از فیلتر نشدن واتس آپ و درحالی که کاربران از مسدود نشدن شبکه‌های اجتماعی موبایلی مطمئن شده بودند در مردادماه سال 93 خبر از نامه ضرب‌الاجلی معاون اول قوه‌قضائیه به وزیر ارتباطات روی سایت‌های خبری قرار گرفت. در این نامه قوه قضائیه با تعیین ضرب‌الاجلی یک ماهه به وزارت ارتباطات خواستار مسدود شدن شبکه‌های اجتماعی موبایلی از قبیل واتس آپ، وایبر، تانگو و... شد. با سپری شدن ضرب‌الاجل قوه قضائیه، وزارت ارتباطات اعلام کرد که دولت برنامه‌‌ای برای مسدود‌سازی شبکه‌های موبایلی ندارد و درصدد است برای این شبکه‌ها جایگزین داخلی و بومی معرفی کند. از سوی دیگر نیز با اجرایی شدن فیلترینگ هوشمند روی شبکه‌ها محتوای مجرمانه این شبکه‌ها مسدود می‌شود. مساله‌‌ای که وزارت ارتباطات در سه فاز قرار است آن را اجرایی کند و تاکنون دو فاز از سه فاز فیلترینگ هوشمند اجرایی شده و در فاز اول فیلترینگ هوشمند روی اینستاگرام اجرایی شده است.

اتمام حجت رئیس ‌جمهور

حالا با تشکیل جلسه شورای عالی فضای مجازی به ریاست رئیس‌جمهور و اظهارات حسن روحانی مبنی بر تسهیل دسترسی و استفاده مردم از امکانات فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی قرار است این مباحث به پایان برسد و به نظر می‌رسد، تقابل بین کمیته تعیین مصادیق و محتوای مجرمانه با دولت و وزارت ارتباطات با این سخن رئیس‌جمهور به پایان خود نزدیک است. با این حال باید روزهای آینده را هم رصد کرد.

*صباالسادات حسینی

با کانال تلگرامی آخرین خبر همراه شوید telegram.me/akharinkhabar

ویدیو مرتبط :
تعیین تکلیف برای خداوند