امنیت/ سیاسی‌کاری درباره امنیت شبکه‌های اجتماعی داخلی

امنیت/ سیاسی‌کاری درباره امنیت شبکه‌های اجتماعی داخلی

در حالی که گزارش فارس از پژوهشی درباره نقض امنیتی شبکه‌های اجتماعی پربازدید ایرانی در رسانه‌های متعددی بازتاب داشته، اما سازمان فناوری اطلاعات ایران با چشم‌پوشی از رسانه‌های «هم‌سود» خود، 3 رسانه را به سیاسی کاری در انتشار این گزارش و هم‌سودی متهم کرده است.

فارس/ در حالی که گزارش فارس از پژوهشی درباره نقض امنیتی شبکه‌های اجتماعی پربازدید ایرانی در رسانه‌های متعددی بازتاب داشته، اما سازمان فناوری اطلاعات ایران با چشم‌پوشی از رسانه‌های «هم‌سود» خود، 3 رسانه را به سیاسی کاری در انتشار این گزارش و هم‌سودی متهم کرده است.
معاونت امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ایران با همکاری مرکز راهکارهای اطلاعاتی هوشمند، پژوهش مشترکی درباره امنیت در شبکه‌های اجتماعی ایرانی انجام داده‌اند.

نتیجه این پژوهش در کارگاهی توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران در نمایشگاه تلکام سال 94 برای خبرنگاران و بازدیدکنندگان عمومی ارائه شد که سپس خبرگزاری فارس اهم مطالب این کارگاه را در گزارشی منتشر کرد.

در این پژوهش چالش‌ها، تهدیدها و راهکارها در حوزه امنیت و حریم خصوصی شبکه‌های اجتماعی بررسی شده بود.

در این گزارش اعلام شده بود که 9 شبکه‌ اجتماعی پربازدید ایرانی که در این پژوهش بررسی شده‌اند، دارای نقض امنیت و حریم خصوصی هستند که معاونت امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ایران، تهیه الزامات امنیتی مورد نیاز شبکه‌های اجتماعی داخلی را در دستور کار دارد که به زودی به صاحبان این شبکه‌ها ابلاغ خواهد شد و پس از این آموزش‌های لازم برای توجیه مزایای این دستورالعمل در دستور کار قرار می‌گیرد.

همچنین فارس در این گزارش تاکید کرده بود که 4 گام اساسی برای ایجاد فضای مجازی امن در شبکه‌های اجتماعی داخلی در دستور کار است که عبارتند از الزامات حاکمیتی، بستر ارزیابی، تولید موتور شبکه اجتماعی امن و آموزش اطلاع‌رسانی و ترویج که انتظار می رود این برنامه‌ها بتواند در امن‌سازی شبکه‌های اجتماعی بومی مؤثر باشد.

انتشار این گزارش‌، اعتراض شدید متولیان این شبکه‌ها را در پی داشت. آنها اعلام می‌کنند که نباید گزارشی ادعایی از وضعیت امنیت آنها منتشر می‌شده زیرا انتشار خبری که نقض امنیتی در این شبکه‌ها را اعلام می‌کند باعث ترس کاربران ایرانی از شبکه‌های اجتماعی ایرانی می‌شود.

پس از این سازمان فناوری اطلاعات در اطلاعیه‌ای توضیحاتی را درباره علت و هدف این بررسی اعلام کرد که فارس طبق وظیفه رسانه‌ای خود این اطلاعیه را با عنوان « پاسخ به ابهامات گزارش نقض امنیت و حریم خصوصی کاربران شبکه‌ اجتماعی ایرانی » منتشر کرد.

همچنان مدیر یکی از شبکه‌های اجتماعی داخلی که جزء 10 شبکه اجتماعی پربازدید ایرانی است، در انتقاد به این پژوهش و انتشار آن در خبرگزاری فارس، در یادداشتی که برای خبرگزاری فارس ارسال کرد اعلام داشت که رویکرد دولت در برخورد با شبکه‌های اجتماعی داخلی تبعیض‌آمیز است و شبکه‌هایی که باج سیاسی نمی‌دهند را تضعیف می‌کند.

خبرگزاری فارس طبق قانون مطبوعات و حق برابری که برای هر دو طرف قائل است، این یادداشت را نیز منتشر کرد.

اما نویسنده یادداشت که اگرچه یادداشت خود را در پاسخ به خبر فارس تهیه کرده بود اما برای همه رسانه‌های کشور ارسال کرده و اگرچه فارس طبق قانون مطبوعات موظف به انتشار آن بوده اما رسانه‌های دیگر با اختیار خود اقدام به انتشار آن کرده‌اند که سازمان فناوری اطلاعات از این اقدام به جریان‌سازی و طوفان بپاکردن در لیوان یاد کرده است و خبرگزاری فارس را یکی از مقصران دانسته است.

در ادامه اطلاعیه سازمان فناوری در این رابطه آمده است.

*اطلاعیه سازمان فناوری و ادعای هجمه رسانه‌ای

اما سازمان فناوری اطلاعات ایران به جای ارائه پاسخ به سخنان مدیر هم‌میهن برای شفاف‌سازی ترجیح داد با صدور اطلاعیه‌ای، واکنش‌ها به یک گزارش فنی را با جواب‌های سیاسی پاسخ دهد.

در اطلاعیه سازمان فناوری اطلاعات آمده: «این رسانه های زنجیره ای آنقدر مشغول تلاش های خود برای تفرقه افکنی میان ملت و دولت و ایجاد فضای ابهام آلود برای گرفتن ماهی از آب گل آلود بودند که اطلاعیه تکمیلی مرکز ماهر در این خصوص نیز برای ایشان مفید فایده نبود و با تکیه به مطالب ناصحیح اقدام به قلم فرسایی کرده و بدون بررسی اصل خبر، مبادرت به اتهامات و تخریب ها به وزارت ارتباطات کردند.

بررسی سابقه این «حجمه» خود به تنهایی می تواند گویای واقعیت‌هایی باشد که قضاوت در آن خصوص را به وجدان بیدار حق جویان واگذار می کنیم.

1. کارگاه امنیت شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی در هفتم مهرماه در آخرین روز نمایشگاه تلکام برگزار شد که 94/7/17 نخستین خبر روی خروجی خبرگزاری فارس قرار گرفت.

2. خبرگزاری فارس، در تاریخ 94/8/5 اقدام به انتشار گزارشی با عنوان نقض امنیت 9 شبکه اجتماعی داخلی با استفاده از بخشی از مطالب عنوان شده در کارگاه مذکور و با توجه به برداشت های رسانه ای خود کرد و بر اساس همین برداشت رسانه ای نیز، عکسی شامل چند نام را در گزارش خود قرار داد.

3. سه روز بعد، یعنی در تاریخ 94/8/8 مرکز ماهر با انتشار اطلاعیه ای روی سایت خود توضیحات تکمیلی در خصوص گزارش فارس را در جهت تنویر افکار عمومی منتشر کرد.

4. در این میان، یکی از مدیران شبکه های اجتماعی نامبرده شده در گزارش ناقص خبرگزاری فارس با اتکا به این خبر و بدون عنایت به اصالت و صحت آن، تحلیلی بلند بالا و غیر منصفانه (علی رغم حمایت گسترده وزارت ارتباطات از محصولات بومی در فضای سایبری) شامل انواع تهمت به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان فناوری اطلاعات ایران تهیه و منتشر کرد.

5. روز بعد یعنی 94/8/9 «حجمه» آغاز و رسانه های زنجیره ای تلاش کردند تا این حرکت را که در جهت فرهنگ سازی برای حضور در فضای مجازی و حفظ حقوق کاربران ایرانی در اینترنت صورت گرفته بود را به ابزاری برای تخریب تلاش ها تبدیل کنند که خبرگزاری تسنیم نخستین آن ها محسوب می شود.

6. روز بعد، یعنی 94/8/10، روزنامه با سابقه کیهان نیز که معمولا در انتخاب و درج اخبار تخصصی این بخش، عمدتا با دقت خاص عمل کرده بود، بدون توجه به صحت منشاء خبر، مبادرت به درج کامل خبر رسانه های یاد شده کرد و نکات اتهام برانگیزی نیز در آن قرار داد.

7. اما گزارش کیهان پایان کار نبود و در ادامه راه و به تدریج سایت های خبری دیگری نیز به بازنشر مطالب منتشر شده طی این مدت، بدون کسب اطلاع از صحت و سقم مساله از مبداء (سازمان فناوری اطلاعات ایران) مبادرت نموده و فضا سازی را تکمیل کردند که از آن نمونه می توان به بازنشر گزارش کیهان در سایت جهان نیوز در تاریخ 94/8/11 اشاره کرد.

8. بازنشر یادداشت غیرمنصفانه مدیر یکی از شبکه های اجتماعی که برای نخستین بار در تاریخ 94/8/9 در خبرگزاری تسنیم صورت گرفته بود، برای بار پنجم و در تاریخ 94/8/12 در سایت عصر ایران آخرین اقدام زنجیره ای می باشد که تا لحظه تنظیم این گزارش صورت گرفته است.

جالب اینکه، سایت وزین "الف" نیز یک روز قبل، عینا مطلب را منتشر کرده بود.

رعایت اخلاق اسلامی ازجمله مواردی است که همواره از سوی بزرگان مورد سفارش اکید بوده و در همین راستا از رسانه‌های گروهی با هر دید سیاسی، حزبی و جناحی تقاضا داریم اندکی بیشتر در آیه شریفه 12 سوره حجرات، " یا ایها الذین آمنوا اجتنبوا کثیراً مِن الظّن انّ بَعْضَ الظّنِ اثمٌ" (ای کسانی که ایمان آورده اید از بسیاری از گمانها بپرهیزید، چرا که بعضی گمانها، گناه است.) تامل کنند.

به راستی، آیا خبری در راه است که برخی رسانه های هم‌سود نظیر فارس، تسنیم و کیهان از طریق پاسکاری خبری درباره خبر یک ماه قبل، طوفانی در لیوان برپا کرده اند و اذهان مردم را درگیر غیرواقعیات می کنند. "این تذهبون"»

*توسل سازمان دولتی بر غیرواقعیات برای پاک کردن صورت مساله

به گزارش فارس، در بند اول اطلاعیه این سازمان به دروغ تلاش شده تا ارتباطی بین انتشار اولین گزارش در تاریخ 17/7/94 و گزارش دوم در تاریخ 94/8/5 پیدا شود. در حالیکه خبری که روز 17 مهرماه روی خبرگزاری فارس قرار گرفته یک مصاحبه اختصاصی با معاون سازمان درباره اهم موضوعات کاری این معاونت و با عنوان «شبکه‌های بانکی و اجتماعی در کانون بررسی امنیتی/ فروش اطلاعات کاربران در برخی شبکه‌های اجتماعی داخلی» است اما خبری که در روز 94/8/5 منتشر شده به جزئیات دقیق محتوای این پژوهش تمرکز دارد.

در بند 2 این اطلاعیه آمده که خبرگزاری فارس، در تاریخ 94/8/5 طبق برداشت خود عکسی شامل چند نام شبکه‌های اجتماعی را در گزارش خود قرار داده است. این در حالی است که طبق اطلاعات ارائه شده در این کارگاه آموزشی عین این تصاویر در پاورپوینت‌هایی که به خبرنگاران و حاضران نمایش داده شد موجود بوده است که هم‌اینک نیز این فایل در اختیار خبرگزاری و همچنین روی سایت مرکز ماهر قرار دارد. بنابراین هیچ مطلبی طبق صلاحدید خبرنگار به گزارش اضافه یا از آن کم نشده است. از سوی دیگر چه طور امکان دارد که گزارش درباره امنیت 10 یا 9 شبکه اجتماعی پربازدید ایرانی باشد و برحسب اتفاق تصویر 9 شبکه پربازدید ایرانی نیز در آن موجود باشد اما این تصاویر به طور اتفاقی در گزارش قرار گرفته باشند و ارتباطی بین این 9 شبکه و 9 شبکه مورد پژوهش وجود نداشته باشد؟

از سوی دیگر متن این گزارش پیش از انتشار برای قوی‌تر شدن بار فنی و اصلاح هر گونه اشکال فنی برای شخص مسئول در سازمان فناوری اطلاعات ارسال و پس از اصلاح بخشی از مطالب توسط وی، منتشر شده است. بنابراین هرگونه اتهام اضافه کردن نام سایت‌ها طبق خواست خبرنگار به این وسیله رد می‌شود.

سایر بندهای این اطلاعیه‌ نیز ارتباطی با وظیفه خبرگزاری فارس ندارد و جریان‌سازی دیگر رسانه‌ها روی گزارش فنی فارس را مورد اشاره قرار گرفته است.

*راه‌حل پذیرفتن اشتباه به جای توجیه

در نهایت این اتفاق نشان می‌دهد سازمان فناوری اطلاعات پیش‌بینی چنین واکنشی را درباره گزارش نقض امنیت شبکه‌های اجتماعی نداشته‌اند و واکنش‌های امروز آنها از سرناچاری نسبت به اعتراضاتی است که برانگیخته است که در این صورت اصلا نباید اقدام به برگزاری کارگاه عمومی در این باره در نمایشگاه عمومی تلکام نمی‌کرد.

آنچه مشخص است این که خبرگزاری فارس اقدام به انتشار گزارشی از برگزاری یک کارگاه آموزشی در نمایشگاه تلکام کرده است؛ سپس برای کار دقیق‌تر متن گزارش را پیش از انتشار با متولی مستقیم هماهنگ و چک کرده است اما اینکه این خبر پس از انتشار واکنش‌هایی داشته دلیل نمی‌شود که منبع انتشار خبر زیر سوال برده شود.

خبرگزاری فارس در ادامه کار حرفه‌ای گزارش تکمیلی مرکز ماهر (مرکز انجام دهنده پژوهش) با موضوع توضیح علت انجام این پژوهش را منتشر کرده است. در نهایت نیز با واکنش یکی از مسئولان این شبکه‌های اجتماعی طبق قانون مطبوعات و حقی که برای طرفین موضوع قائل است جوابیه مدیر این شبکه اجتماعی که نام آن در بین 9 شبکه بوده را نیز منتشر کرده است.

اکنون در روند انتشار صحبت‌های هر دو طرف که تاکید مجدد بر انجام کار حرفه‌ای در خبرگزاری فارس است، آیا در کار غیرحرفه‌ای برخی رسانه‌ها که در انتشار جوابیه خبر خبرگزاری فارس از یکدیگر سبقت می‌گیرند در حالیکه برخی در جریان خبر هم نیستند و حتی پیش از تایید جوابیه در فارس برای انتشار، پیشتر آنها جوابیه‌ را منتشر کرده‌اند، مقصر خبرگزاری فارس است؟

روندی که سازمان فناوری اطلاعات در این مساله از آن به عنوان جریان‌سازی رسانه‌های همسود نام می‌برد، برای فارس روندی همیشگی است که اخبار خبرگزاری فارس به عنوان خبرگزاری مرجع به عنوان سوژه مورد استفاده رسانه‌های دیگر قرار می‌گیرد و پیگیری می‌شود. در جریان اخبار مختلف منتشر شده در این موضوع نیز، خبرگزاری مهر، خبرگزاری تسنیم، سایت عصر ایران، خبرگزاری دانشجو، باشگاه خبرنگاران جوان، سایت الف و سایت مشرق هر یک به صلاحدید خود روی این سوژه کار کرده‌اند و بخشی از اخبار آن را منتشر کرد‌ه‌اند؛ اما جالب است که در تیم‌سازی سیاسی سازمان فناوری اطلاعات از رسانه‌ها، رسانه‌های نزدیک و هم‌سود سازمان به عمد حذف شده‌اند و تنها از 3 رسانه، تیمی فرضی از رسانه‌های غیر‌هم سود سازمان تشکیل داده‌اند.

* سیاسی‌کاری درباره امنیت شبکه‌های اجتماعی داخلی

این نوع اقدام سیاسی سازمان فناوری اطلاعات در پاسخ به گزارشی فنی، شائبه کار سیاسی این سازمان دولتی را تقویت می‌کنند.

پس از انتشار این گزارش افرادی در تماس با خبرگزاری فارس اعلام کردند که اساسا پژوهشی درباره امنیت شبکه‌های اجتماعی ایران در کار نبوده و این گزارش در واقع زاییده عزم سازمان فناوری برای تضعیف شبکه‌های اجتماعی است.

ویدیو مرتبط :
امنیت در شبکه های اجتماعی